.jpg)
រោគសញ្ញានៃអ្នកដែលកើតជំងឺអុតស្វា។ រូបថត ក្រសួងសុខាភិបាល
ភ្នំពេញៈ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) និងដៃគូកំពុងធ្វើការស្វែងយល់ឱ្យកាន់តែច្បាស់អំពីវិសាលភាព និងមូលហេតុនៃការផ្ទុះឡើងជំងឺអុតស្វា (Monkeypox) ដែលការរាតត្បាតថ្មីៗនេះនៅ ១២ ប្រទេសមកហើយ ខណៈមកដល់ពេលនេះកម្ពុជាមិនទាន់រកឃើញមានជំងឺនេះនៅឡើយ ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជានិច្ច។ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលបានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែឧសភា ថា មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះមិនទាន់មានករណីសង្ស័យ ឬករណីវិជ្ជមានជំងឺអុតស្វានេះ នៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណា ប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជាប់ជានិច្ច ដោយបុគ្គល គ្រួសារ និងសហគមន៍ ត្រូវបន្តអនុវត្តវិធានការបង្ការជំងឺផ្ទាល់ខ្លួនដែលក្រសួងសុខាភិបាលតែងតែបានណែនាំជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសគឺការប្រកាន់នូវការធ្វើអនាម័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ»។
លោកស្រីបានណែនាំឱ្យគ្រប់មន្ទីរពេទ្យ និងមណ្ឌលសុខភាពត្រូវតាមដាន និងរាយការណ៍ករណីសង្ស័យណាមួយដែលកើតមានឡើង ដើម្បីបន្តការស៊ើបអង្កេត និងត្រូវពង្រឹងប្រព័ន្ធតាមដានជំងឺនៅតាមមន្ទីរពេទ្យនានា ពីព្រោះវាពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន បន្តថា៖ «ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពិនិត្យមើលឱ្យបានហ្មត់ចត់នូវអ្នកដំណើរចូលមកកម្ពុជា ដែលមានកន្ទួល រមាស់នៅលើខ្លួន អមដោយមានគ្រុនក្តៅ និងមានប្រវត្តិធ្វើដំណើរមកពីបណ្តាប្រទេសប៉ែកខាងអាហ្វ្រិក (ប្រមាណជា ១០ ប្រទេស) ដែលមានការកើតឡើងនូវជំងឺអុតស្វា (Monkeypox) បែបជាអង់ដេមី (Endemic area)»។ ជាមួយគ្នានេះដែរលោកស្រីក៏បានស្នើឱ្យធ្វើការរាយការណ៍ជាបន្ទាន់ផងដែរ ទៅអាជ្ញាធរសុខាភិបាលភ្លាមៗ ឬទៅលេខ ១១៥ នៅពេលមានការសង្ស័យណាមួយកើតឡើង។
លោកស្រីបានបន្តថា ជំងឺកាន់តែច្រើនបានលេចឡើងហើយកំពុងកើតឡើងនៅលើផែនដីជុំវិញពិភពលោក។ លទ្ធភាពនៃការចម្លងពីមនុស្សទៅមនុស្សមានច្រើនដែលបណ្តាលមកពីបាក់តេរី វីរុស ឬប៉ារ៉ាស៊ីតដែលគេស្គាល់ ឬមិនស្គាល់។ ដូចនេះ មធ្យោបាយល្អ ដើម្បីការពារបុគ្គល គឺអនុវត្តវិធានការបង្ការសុខភាពសាធារណៈប្រចាំថ្ងៃ។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ជំងឺអុតស្វា គឺជាកង្វល់សុខភាពសាធារណៈ ដែលកំពុងលេចធ្លោមួយទៀតនៅក្នុងពិភពលោក។ សូមបន្តវិធានការប្រុងប្រយ័ត្នសុខភាពរបស់អ្នក ដើម្បីការពារការចម្លងដែលអាចកើតមាន ទោះបីជាមិនទាន់រកឃើញករណីជំងឺនេះ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏ដោយ»។
ប្រទេសដែលមានករណីជំងឺអុតស្វាដែលបានរាយការណ៍មក WHO រួមមានប្រទេសអូស្ត្រាលី បែលហ្ស៊ិក កាណាដា បារាំង អាល្លឺម៉ង់ អ៊ីតាលី ហូឡង់ ព័រទុយហ្គាល់ អេស្ប៉ាញ ស៊ុយអែត ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
បើតាមលោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ជំងឺអុតស្វា វាឆ្លងតាមរយៈការប៉ះពាល់រាងកាយផ្ទាល់ ឬប៉ះពាល់ជិតស្និទ្ធជាមួយអ្នកដែលមានរោគសញ្ញា រួមទាំងទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទផងដែរ។ លោកស្រីថា ហានិភ័យខ្ពស់នៃការឆ្លងជំងឺនេះគឺការទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធនឹងអ្នកជំងឺ និងសម្ភារនានារបស់អ្នកមានជំងឺនេះ ដែលជំងឺនេះ មានដំបៅខាងក្រៅ ឬដំបៅក្នុងមាត់ (ulcers, lesions, or sores) ហើយវាក៏អាចឆ្លងពីអ្នកមានផ្ទៃពោះ ទៅទារកតាមរយៈទងសុក ឬពីឪពុកម្តាយ ដែលមានវីរុសឆ្លងទៅដល់កូន អំឡុងពេល ឬក្រោយពេលឆ្លងទន្លេ តាមរយៈការប៉ះនឹងស្បែក។
រោគសញ្ញានៃជំងឺអុតស្វា មានដូចជា ក្តៅខ្លួន ឈឺក្បាលខ្លាំង ហើមកូនកណ្តុរ ឈឺសាច់ដុំ និងចេញកន្ទួលដែលមានពងបែក។ កន្ទួលមានទំនោរប្រមូលផ្តុំនៅលើមុខ បាតដៃ និងបាតជើង។ មាត់ ប្រដាប់ភេទ និងភ្នែក ក៏អាចរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ រោគសញ្ញា និងកន្ទួលលើស្បែក ជាទូទៅមានរយៈពេលជាច្រើនសប្តាហ៍។ ចំណែក ការព្យាបាលជំងឺអុតស្វានេះ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន បញ្ជាក់ថា ករណីភាគច្រើន រោគសញ្ញានៃជំងឺអុតស្វានេះ នឹងបាត់ទៅវិញដោយខ្លួនឯងក្នុងរយៈពេលពី ២ ទៅ ៣ សប្តាហ៍ ប៉ុន្តែក្នុងករណីខ្លះ ជំងឺនេះ អាចនាំឱ្យមានភាពស្មុគស្មាញក្នុងការព្យាបាល និងអាចបណ្តាលឱ្យស្លាប់ដែរ។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «វិធានការបង្ការជំងឺឆ្លងអុតស្វា គឺការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង និងការអប់រំនៅក្នុងសហគមន៍ និងដល់បុគ្គលិកសុខាភិបាលត្រូវធ្វើជាចាំបាច់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបញ្ឈប់ការចម្លងបានទាន់ពេលវេលា។ ការធ្វើអនាម័យខ្លួនប្រាណ ដៃសម្អាតជាមួយសាប៊ូ ឬអាល់កុល និងអនុវត្តការការពារការចម្លងតាមផ្លូវដង្ហើម»។
លោកស្រី លី អៃឡែន តំណាង WHO ប្រចាំកម្ពុជាបានលើកឡើងថាការស៊ើបអង្កេតរោគរាតត្បាតនេះកំពុងបន្តធ្វើ ប៉ុន្តែករណីដែលបានរាយការណ៍មកទល់ពេលនេះ មិនទាន់មានទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងការធ្វើដំណើរទៅកាន់តំបន់ឆ្លងមេរោគនៅឡើយទេ។ លោកស្រីថា៖ «គោលបំណងនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពីការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺនេះគឺ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីការត្រៀមខ្លួន និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងឆ្លើយតបជាបន្ទាន់។ WHO រំពឹងថា នឹងមានករណីជំងឺអុតស្វានេះបន្ថែមទៀត ដែលត្រូវបានគេកំណត់ដោយជាការឃ្លាំមើលនៅក្នុងប្រទេសដែលមិនឆ្លង»។
លោកស្រី លី អៃឡែន បញ្ជាក់ថា សកម្មភាពដែលត្រូវផ្តោតគឺការជូនដំណឹងដល់អ្នកដែលអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យបំផុត សម្រាប់ការឆ្លងមេរោគ ដើម្បីបញ្ឈប់ការរីករាលដាលបន្ថែមទៀត។ លោកស្រីថា៖ «WHO ក៏កំពុងធ្វើការដើម្បីការពារអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពជួរមុខ និងបុគ្គលិកសុខាភិបាលផ្សេងទៀត ដែលអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យដូចជាអ្នកសម្អាតជាដើម។ WHO នឹងផ្តល់អនុសាសន៍បច្ចេកទេសបន្ថែមទៀតនៅពេលខាងមុខ»៕
វីដេអូ៖
