.jpg)
លោក Ekkaphab Phanthavong ក្នុងវេទិកាតាមអនឡាញពីថ្ងៃទី២៣ មិថុនា ។ រូបថត រី សុចាន់
ភ្នំពេញៈ ចំពេលមានការបារម្ភកាន់តែខ្លាំងពីកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនសមុទ្រ អគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ានបានសន្យាថា នឹងបន្តសហការគ្នាជាមួយរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន និងដៃគូនានា ដើម្បីពង្រឹង និងពន្លឿនប្រតិបត្តិការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាកាកសំណល់ប្លាស្ទិកទាំងនេះ ខណៈធនាគារពិភពលោក (WB) បានអនុម័តកញ្ចប់ថវិកា ២០ លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ជួយអាស៊ាន ដើម្បីកាត់បន្ថយការបំពុលពីប្លាស្ទិកក្នុងដែនសមុទ្រ។
ដោយបានមើលឃើញពីកង្វល់របស់ប្រទេសក្នុងតំបន់និងអន្តរជាតិអំពីកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនសមុទ្រដែលកំពុងកើនឡើង ទើបបេសកកម្មនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េប្រចាំអាស៊ាន នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមិថុនា បានរៀបចំវេទិកាតាមអនឡាញមួយស្តីពីបញ្ហាកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនសមុទ្រក្នុងតំបន់អាស៊ាន។ ការរៀបចំវេទិកានេះ គឺដើម្បីផ្តល់អនុសាសន៍ស្វែងរកផ្លូវឆ្ពោះទៅមុខសម្រាប់កិច្ចព្រមព្រៀងជាអន្តរជាតិ និងដើម្បីចងក្រងកិច្ចព្រមព្រៀងស្របច្បាប់មួយ ដោយសហការជាមួយមជ្ឈមណ្ឌល Regional Knowledge Centre for Marine Plastic Debris (RKC-MPD) នៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាននិងអាស៊ីបូព៌ា (ERIA) ដែលជាអ្នករៀបចំវេទិកានេះ។
វេទិកានេះធ្វើឡើងក៏ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងផងដែរអំពីស្ថានភាពគួរឱ្យបារម្ភនាពេលបច្ចុប្បន្នជុំវិញកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនសមុទ្រ និងតម្រូវការបន្ទាន់ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះជាអន្តរជាតិដែលត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងបង្ការ ទប់ស្កាត់ ពីភាគីពាក់ព័ន្ធនានា និងទទួលអនុសាសន៍ពីពួកគេមកបង្កើតគោលនយោបាយមួយដើម្បីធ្វើឱ្យសន្និបាតបរិស្ថានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNEA5.2) កាន់តែប្រសើរឡើងនិងជាដំណោះស្រាយសម្រាប់សន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិដែលមានភាពស្របច្បាប់។
អគ្គលេខាធិការរងអាស៊ានទទួលបន្ទុកសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌អាស៊ាន (ASCC) លោក Ekkaphab Phanthavong បានថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា នៅកម្រិតតំបន់ វេទិកានេះគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ានក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបញ្ហាកាកសំណល់នៅក្នុងដែនសមុទ្រ។
លោកថ្លែងថា វាផ្តល់នូវវេទិកាមួយសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរចំណេះដឹង ការកសាងសមត្ថភាព និងភាពជាដៃគូស្របតាមវិស័យអាទិភាពដែលត្រូវបានកំណត់នៅក្នុងផែនការសកម្មភាពក្នុងតំបន់អាស៊ានស្តីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងកាកសំណល់ក្នុងដែនសមុទ្ររបស់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន។
លោក Phanthavong បន្ថែមថា៖ «លេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាននឹងបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន និងដៃគូដទៃទៀត ដើម្បីពង្រឹង និងពន្លឿនប្រតិបត្តិការសកម្មភាព។ វាដល់ពេលហើយសម្រាប់យើងក្នុងការចាប់ដៃគ្នានិងធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីដាក់ចេញគោលនយោបាយនិងផែនការជាយុទ្ធសាស្ត្រ និងសកម្មភាពរួមគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំនេះ»។
លោកបានបន្តថា ការរួមចំណែកពីវេទិកានេះនឹងផ្តល់ជាអនុសាសន៍ដល់ការអនុវត្តក្របខ័ណ្ឌទូលំទូលាយរបស់អាស៊ានស្តីពីការយកចិត្តទុកដាក់លើសេដ្ឋកិច្ច, ក្របខ័ណ្ឌនៃការស្តារឡើងវិញដ៏ទូលំទូលាយរបស់អាស៊ាន និងសេចក្តីប្រកាសរបស់មេដឹកនាំអាស៊ាន ស្តីពីសេដ្ឋកិច្ចពណ៌ខៀវ ដែលកត់សម្គាល់ពីគ្រោះថ្នាក់នៃកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនសមុទ្រ ដែលកំពុងក្លាយជាកង្វល់ឆ្លងដែន។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថា វេទិកានេះក៏នឹងរួមចំណែកដល់សហគមន៍អាស៊ាននូវបេសកកម្មក្រោយឆ្នាំ ២០២៥ (post-2025Mission) ផងដែរ។ យើងចែករំលែកចក្ខុវិស័យ ដើម្បីអត្ថប្រយោជន៍នៃខិតខំប្រឹងប្រែងនេះ។ ខ្ញុំមានជំនឿចិត្តថាយើងអាចបន្តធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីដែនសមុទ្រស្អាតនិងមានសុខភាពល្អ។ ខ្ញុំសូមជូនពរដល់វេទិកានេះឱ្យទទួលបានជោគជ័យ»។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋកូរ៉េប្រចាំអាស៊ានលោក Kwon Hee-seog បានថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា អ្វីដែលត្រូវការបន្ទាន់ក្នុងដំណាក់នេះ គឺគោលនយោបាយដែលមានភាពស៊ីចង្វាក់គ្នា និងមានភាពងាយស្រួលជាងមុន ដែលអាចរួមបញ្ចូលជាមួយកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដែលមានស្រាប់ទាំងនៅកម្រិតជាតិកម្រិតតំបន់និងពិភពលោក ខណៈគេត្រូវគិតគូរអំពីវដ្តនៃប្លាស្ទិក។
លោកបន្តថា៖ «ខណៈពេលដែលយើងកំពុងរស់នៅក្នុងពិភពលោកមួយដែលមានប្លាស្ទិកគ្រប់ទីកន្លែងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដើម្បីអនុវត្តសកម្មភាពជាក់ស្តែង និងឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព យើងគួរតែចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ រួមទាំងរដ្ឋាភិបាល ក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្ម អាជីវកម្ម អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀត»។
កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែមិថុនា ធនាគារពិភពលោក (WB) បានអនុម័តថវិកាចំនួន ២០ លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់កម្មវិធីមួយដែលមានឈ្មោះថា Southeast Asia Regional Program on Combating Marine Plastics (SEA-MaP) ដើម្បីគាំទ្រដល់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ានក្នុងការកាត់បន្ថយការបំពុលដោយប្លាស្ទិកក្នុងដែនសមុទ្រ។
WB បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍បានក្លាយជាចំណុចក្តៅមួយនៃការបំពុលដោយសំណល់ប្លាស្ទិកដោយសារតែមានការរីកលូតលាស់នៃទីក្រុង និងការកើនឡើងនៃចំនួនមនុស្សវណ្ណៈកណ្តាល យ៉ាងឆាប់រហ័ស។ បញ្ហាបំពុលដោយប្លាស្ទិកនេះបានបង្កឱ្យមានការខាតបង់ច្រើនក្នុងនោះគ្រាន់តែក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចពាក់ព័ន្ធដែនសមុទ្រនៃប្រទេសអាស៊ានរងការខូចខាតគិតជាទឹកប្រាក់ប្រហែល ២,១ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបន្តថា៖ «លើសពីនេះទៅទៀតវដ្តនៃប្លាស្ទិករាប់ទាំងសកម្មភាពផលិត និងដឹកជញ្ជូនរបស់វា បានបំភាយឧស្ម័នកាបូនិករាប់ប៊ីលានតោនទៅក្នុងស្រទាប់បរិយាកាស»។
ប្រភពដដែលនោះបានបន្ថែមថា WB នឹងសហការជាមួយលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន និងដៃគូនានានៅកម្រិតតំបន់និងនៅតាមប្រទេសក្នុងការងារពង្រឹងគោលនយោបាយ និងក្របខ័ណ្ឌបទប្បញ្ញត្តិដែលគ្រប់គ្រងសកម្មភាពផលិត និងការប្រើប្រាស់វត្ថុធ្វើពីប្លាស្ទិកនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
គម្រោងនេះមានគោលដៅកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក បង្កើនសកម្មភាពកែច្នៃឡើងវិញ និងទប់ស្កាត់ការបំពុលក្នុងដីនិងក្នុងដែនសមុទ្រ។ គម្រោងនេះក៏នឹងជួយផងដែរដល់បណ្តាសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចពាក់ព័ន្ធឆ្នេរសមុទ្រ និងដែនសមុទ្រដែលរងផលប៉ះពាល់អាក្រក់ខ្លាំងពីសំរាមក្នុងផ្ទៃសមុទ្រ ជាពិសេសវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា ផ្នែកនេសាទ ទេសចរណ៍ និងនាវាដឹកជញ្ជូនទំនិញ។
លោកស្រី Manuela V. Ferro អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិកបានថ្លែងថា៖ «យើងរីករាយក្នុងការជួយរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានក្នុងកិច្ចសហការគ្នាដើម្បីកាត់បន្ថយការបំពុលដោយប្លាស្ទិកនៅក្នុងដែនទឹកទន្លេ និងសមុទ្រក៏ដូចជាក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដែលកាកសំណល់ប្លាស្ទិកអាចបង្កដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន អាកាសធាតុ និងសុខភាពរបស់ប្រជាជន»៕
