.jpg)
លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល ថ្លែងនៅសណ្ឋាគារភ្នំពេញ កាលពីម្សិលមិញ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល លោក ម៉ម ប៊ុនហេង ប្រាប់ដល់មន្ត្រីសុខាភិបាលនៅមន្ទីរពេទ្យថ្នាក់ខេត្ត មន្ទីរពេទ្យស្រុក និងមណ្ឌលសុខភាពឱ្យស្រាវជ្រាវធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺរបេងឱ្យបានឆាប់រហ័ស ជាពិសេសលើកុមារដែលខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ កុមាររស់នៅជាមួយជំងឺអេដស៍ និងកុមាររលាកទងសួតធ្ងន់ធ្ងរ ហើយលោកបានជំរុញដល់មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធជំងឺរបេងត្រូវចុះមូលដ្ឋានឱ្យបានញឹកញាប់ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយការយល់ដឹងនិងការប្រតិបត្តិផងដែរ។
ការណែនាំ និងជំរុញរបស់លោក ម៉ម ប៊ុនហេង បានធ្វើឡើងក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលគម្រោងសិក្សា TB-Speed ថ្នាក់ជាតិនៅសណ្ឋាគារភ្នំពេញនៅព្រឹកថ្ងៃទី ៥ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០២២។
លោករដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលបានលើកឡើងថា មន្ត្រីសុខាភិបាលនៅថ្នាក់មន្ទីរពេទ្យខេត្ត មន្ទីរពេទ្យស្រុក និងមណ្ឌលសុខភាព ត្រូវចុះធ្វើការងារផ្ទាល់ជាមួយពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ មូលដ្ឋានដើម្បីតាមដានឱ្យដឹងច្បាស់ថា តើគ្រួសារណាមានអ្នកជំងឺរបេងខ្លះ? ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាលជំងឺឆ្លងនេះឱ្យបានទាន់ពេល មុននឹងឈានដល់កើតជំងឺរបេងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើរកឃើញជំងឺរបេងលើកុមារហើយមិនមែនពិនិត្យមើលតែកុមារដែលកើតនោះទេ គឺត្រូវតាមដានពិនិត្យធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរហូតដល់ឪពុកម្តាយ ឬអាណាព្យាបាល ដែលនៅជាមួយកុមារដែលកើតរបេងនោះទាំងអស់គ្នាទើបព្យាបាលដាច់បាន បើមិនដូច្នោះទេ ព្យាបាលមិនជាដាច់នោះទេ»។ ជាមួយគ្នានោះ លោក ម៉ម ប៊ុនហេង ក៏បានណែនាំដល់មន្ត្រីមជ្ឈមណ្ឌលជាតិកំចាត់រោគរបេង និងហង់សិន ត្រូវចុះទៅមូលដ្ឋានថ្នាក់ក្រោមជាតិឱ្យបានញឹកញាប់ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយការយល់ដឹងពីជំងឺរបេងឱ្យបានទូលំទូលាយ។
លោកបានបន្តថា មិនមែនផ្តល់ឱ្យតែទ្រឹស្តីនៃការយល់ដឹងពីជំងឺរបេងនោះទេ គឺត្រូវធ្វើឱ្យការប្រតិបត្តិនៃការយល់ដឹងនោះបានប្រាកដប្រជាផងដែរ ទើបការលុបបំបាត់ជំងឺរបេងមានប្រសិទ្ធភាព និងឈានដល់ការបញ្ចប់បានក្នុងឆ្នាំ២០៣០ ខាងមុខ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្រុមខាងរបេងយើងធ្វើម៉េចឧស្សាហ៍ព្យាយាមមិនមែនឱ្យតែទ្រឹស្តីទេ គឺការប្រតិបត្តិនៃការយល់ដឹងធ្វើឱ្យបានប្រាកដប្រជានៅតាមមូលដ្ឋាន។
នេះជាការងារមួយដែលយើងអាចទទួលលទ្ធផលបាន បើយើងគ្រាន់តែយល់ដឹងខ្លួនយើងហើយយើងអត់ធ្វើ បើយើងគ្រាន់តែផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន អីហ្នឹងអត់កើតទេ សំខាន់បំផុត គឺចុះទៅដល់មូលដ្ឋានដើម្បីប្រតិបត្តិ»។
លោក ប៉ុល សុខា ប្រធានផ្នែកកុមារនៃមន្ទីរពេទ្យខេត្តតាកែវ បានឱ្យដឹងថា ការអនុវត្តគម្រោង TB-Speed គឺមន្ទីរពេទ្យត្រូវស្រាវជ្រាវរកជំងឺរបេងបន្ថែមលើកុមារដែលមានជំងឺអ្វីមួយ ហើយបានយកមកពិនិត្យព្យាបាល។ ឧទាហរណ៍កុមារមានជំងឺសួត គឺមន្ត្រីសុខាភិបាលមិនមែនពិនិត្យព្យាបាលតែជំងឺសួត ១ មុខទេ គឺត្រូវរកមេរោគរបេងផងដែរ ខុសកាលពីមុនដែលកុមារឈឺជំងឺអ្វី គឺធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតែជំងឺនោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «តាមលទ្ធផលជាក់ស្តែងដែលយើងបានសិក្សាស្រាវជ្រាវមើលទៅនៅមន្ទីរពេទ្យខេត្តតាកែវ យើងរកឃើញកុមារមានជំងឺរបេងប្រមាណ ១៥០ ករណី គឺកុមារដែលមកពិគ្រោះពិនិត្យព្យាបាលជំងឺស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមសហការឱ្យយើងធ្វើការស្វែងរកជំងឺរបេង»។
លោក ហួត ចាន់យុដា ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិកំចាត់រោគរបេង និងហង់សិនថ្លែងថា គោលបំណងនៃគម្រោងស្រាវជ្រាវ TB-Speed គឺដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រាមរណៈក្នុងចំណោមកុមារ តាមរយៈការលើកកម្ពស់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺរបេងដោយប្រើវិធីសាស្ត្រប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ជាពិសេសការធ្វើវិមជ្ឈការនៃការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺរបេងក្នុងគោលបំណងបង្ខិតសេវាឱ្យដល់ក្បែរប្រជាជន និងដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺរបេងក្នុងចំណោមកុមារងាយរងគ្រោះបំផុត។
លោកថ្លែងថា៖ «កិច្ចប្រជុំនៅទីក្រុងភ្នំពេញនាពេលនេះ គឺជាឱកាសតែ ១ គត់ដើម្បីចែករំលែកលទ្ធផលនៃគម្រោងស្រាវជ្រាវដ៏សំខាន់នេះក៏ដូចជា ការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន និងបទពិសោធរវាងបុគ្គលិកថែទាំសុខភាពអ្នកស្រាវជ្រាវតំណាងសហគមន៍និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដែលចូលរួមប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរបេង»។
បើតាមលោក ហួត ចាន់យុដា គម្រោង TB-Speed អនុវត្តនៅកម្ពុជាចាប់ផ្តើមពីត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២២។ សម្រាប់គម្រោងវិមជ្ឈការការស្រាវជ្រាវរបេងដល់កម្រិតថ្នាក់ស្រុកបានបង្ហាញនៅកម្រិតមន្ទីរពេទ្យស្រុក រកឃើញករណីរបេងច្រើនជាងមណ្ឌលសុខភាព តែយុទ្ធសាស្ត្រនៃការធ្វើតេស្តរក របេងដោយប្រើការបូមកំហាកដើមក ការយកលាមក គឺអាចអនុវត្តទៅបានទាំងនៅកម្រិតមន្ទីរពេទ្យនិងនៅមណ្ឌលសុខភាព។
លោក ហួត ចាន់យុដា បានឱ្យដឹងទៀតថា ក្នុងរយៈពេល ៦ ខែ ឆ្នាំ ២០២២ នេះ លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន ក្រុមការងារមជ្ឈមណ្ឌលជាតិបានស្រាវជ្រាវរកឃើញអ្នកមានជំងឺរបេងចំនួន ១១ ៨៨១ ករណី ក្នុងនោះរបេងកុមារមានចំនួន ២ ៩១៤ ករណី និងរបេងស៊ាំថ្នាំចំនួន ៥២ ករណី។ យ៉ាងណាក្ដី លោកបញ្ជាក់ថា មានករណីជំងឺរបេងកុមារថ្មីប្រមាណជាង ១ លានករណី ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ នៅទូទាំងពិភពលោក ប៉ុន្តែមានករណីជំងឺរបេងកុមារថ្មីតែ ៤០០ ០០០ ករណីប៉ុណ្ណោះ ដែលត្រូវបានរាយការណ៍។
លោក Jacques PELLET ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងបានឱ្យដឹងថា ស្ថានទូតបារាំងមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងវិស័យសុខាភិបាលនៅកម្ពុជាក្នុងនោះជួយតាមរយៈវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា ដែលបានរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាអាទិភាពសុខភាពសាធារណៈសំខាន់ៗ នៅក្នុងកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «ទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំរវាងវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា និងក្រសួងសុខាភិបាលកបដោយគុណភាពល្អឥតខ្ចោះអាច និងត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ការពិនិត្យឡើងវិញនូវគោលការណ៍ណែនាំអន្តរជាតិ និងថ្នាក់ជាតិ
ដែលរួមចំណែកដល់ការកែលម្អការការពារ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការថែទាំអ្នកជំងឺ»។
លោក Andre SPIEGEL នាយកវិទ្យាស្ថានជាតិប៉ាស្ទ័រកម្ពុជាបានឱ្យដឹងដែរថា ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃជំងឺរបេងមានភាពស្មុគស្មាញចំពោះកុមារដោយសារតែបរិមាណមេរោគមានតិចក្នុងកំហាកអ្នកជំងឺនិងភាពស្មុគស្មាញនៃការប្រមូលសំណាក ជាពិសេសក្មេងដែលមានវ័យតិចជាងគេ។
យ៉ាងណា លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា គម្រោង TB-Speed និងការស្រាវជ្រាវផ្សេងៗទៀត ដែលវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជាកំពុងអនុវត្តពិតជាអាចរួម ចំណែកដល់ការកាត់បន្ថយជំងឺរបេង និងផ្តល់ភ័ស្តុតាងផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រដែលនឹងជំរុញយុទ្ធសាស្ត្រជាតិក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺរបេងចំពោះកុមារ និងក្មេងជំទង់នៅកម្ពុជានាពេលអនាគត»៕
