កណ្ដាលៈ សំឡេងដាប់ពន្លាកបន្ទរលាន់ទ្រហឹងសំណើចជជែកគ្នាបង្កើតបានជាបរិយាកាសសប្បាយរីករាយអំឡុងពេលដាប់ដុំឈើធ្វើរូបចម្លាក់ហូរញើសជោកខ្លួន និងការទទួលទានបាយជុំគ្នា ប្រែមកជាស្ងប់ស្ងាត់ដោយសមាជិកចម្លាក់ម្នាក់ៗត្រឡប់ទៅបំពេញការងារពីផ្ទះរៀងៗខ្លួន។
លោក អ៊ុំ នៅ អាយុ ២៩ ឆ្នាំ ដែលធ្លាក់ខ្លួនស្វិតជើងទាំងគូ ព្រោះគ្រូពេទ្យចាក់ថ្នាំគ្រុនក្ដៅកាលពីលោកអាយុទើប ២ ឆ្នាំ បានចំណាយពេលជាច្រើនឆ្នាំធ្វើការងារលើចម្លាក់នៅសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលចម្លាក់ ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្ដាល បានវិលទៅស្រុកកំណើតក្នុងខេត្ដកំពង់ស្ពឺវិញ។
យុវជនដែលមានជីវិតតែលតោលមុនពេលចូលរៀនចម្លាក់នៅសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលចម្លាក់នៅតែបន្ដសហការនិងបំពេញការងារជាក្រុមពីចម្ងាយ ដោយសារតែបញ្ហាកូវីដ ១៩។
លោក ជុំ សំអុន ជាជនពិការជើងទាំងសងខាងបានបង្កើតអង្គការតូចមួយឈ្មោះសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលចម្លាក់ បំណងបង្រៀនជំនាញចម្លាក់ឈើ ស្ពាន់ និងថ្ម ជាបំណិនជីវិតសម្រាប់ជនមានពិការភាពនិងយុវជនក្រីក្រដែលស្រឡាញ់វិស័យចម្លាក់។
លោក សំអុន ដែលមានជំនាញផ្នែកចម្លាក់ជាង ២០ ឆ្នាំ មានសមាជិកជាជាងចម្លាក់ ១៥ នាក់ ដោយបានបំបែកគ្នាទៅធ្វើការងារតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួនចាប់ពីការផ្ទុះឡើងនៃរោគត្បាតសកលកូវីដ ១៩។
លោក សំអុន អាយុ ៦ ០ឆ្នាំ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «តាមពិត កូនជាងរបស់ខ្ញុំសុទ្ធតែចេះជំនាញចម្លាក់ទាំងនេះអស់ហើយ។ការប្រមូលផ្ដុំគ្នាកន្លងមក ដោយសារតែមានភ្ញៀវទេសចរ ពួកគាត់ចុះមកមើលការផលិតផ្ទាល់។ ទោះកូវីដស្បើយយ៉ាងណាក៏ដោយ ការប្រមូលផ្ដុំគ្នាវិញក៏វាគ្មានប្រយោជន៍អ្វីដែរ ដោយសារអត់មានភ្ញៀវទេសចរមកទស្សនា»។
លោកបានរៀបរាប់អំពីដំណើរការនៃការងារឆ្ងាយៗពីគ្នាថា ពួកគេបែងចែកការងារធ្វើនៅតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួន ហើយពេលរួចរាល់ ពួកគេយកមកផ្គុំគ្នានៅផ្ទះលោក។មុនពេលដឹកឱ្យភ្ញៀវលោក សំអុន ត្រូវត្រួតពិនិត្យពីគុណភាព និងកែកុនតិចតួចដើម្បីផ្ដល់ភាពស្រស់ស្អាតបន្ថែមជូនភ្ញៀវ។
អតីតយុទ្ធជនបម្រើមាតុភូមិ លោក ជុំ សំអុន បានធ្លាក់ខ្លួនជាជនពិការជើងទាំងគូនៅពេលជាន់មីនអំឡុងការប្រយុទ្ធគ្នានៅខេត្ដឧត្ដរមានជ័យកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៣។
មិនខុសពីជនពិការមួយចំនួននោះទេ ពេលវេលាសម្រាកព្យាបាលរបួសជាង៣ឆ្នាំប្រៀបបីដូចជាផ្ទាំងពពកខ្មៅខ្មួលខ្មាញ់បាំងបិទជីវិតដែលធ្វើឱ្យយុទ្ធជនរូបនេះយកស្រាកំដរទុក្ខសោក។
យ៉ាងណាមិញឆាកជីវិតមិនបញ្ចប់ត្រឹមពិការភាពនេះឡើយ លោកបានខិតខំពុះពារដោយមិនចង់រស់ក្រោមពាក្យដៀលថា ជនពិការគ្មានរបរអ្វីក្រៅពីដើរសុំទានរហូតបង្កើតបានអង្គការជួយជនពិការដូចគ្នានិងយុវជនក្រីក្រថែមទៀត។
លោក សំអុន បាននិយាយថា៖ «ជាទូទៅ ជនពិការត្រូវការកម្លាំងចិត្តខ្លាំងបំផុត។ ខ្ញុំមានថ្ងៃនេះដោយសារតែភរិយារបស់ខ្ញុំដែលគាត់តែងតែជួយលើកទឹកចិត្តខ្ញុំជានិច្ច។ បើអត់មានគាត់ទេប្រហែលជាខ្ញុំធ្លាក់ខ្លួនរុញរទេះសុំទានតាមផ្លូវ»។
តាមបំណងរបស់ភរិយាដែលចង់ឲ្យស្វាមីមានពន្លឺជីវិតថ្មី លោក សំអុន បានយល់ព្រមចូលសិក្សាជំនាញចម្លាក់នៅអង្គការរបស់គ្រិស្ដសាសនាមួយក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៥ រយៈពេល ១ ឆ្នាំកន្លះ។លោកបានបម្រើការងារនៅអង្គការនេះរហូតដល់ដើមឆ្នាំ ២០១៥ ខណៈអង្គការអស់មូលនិធិសម្រាប់ទ្រទ្រង់។
ជាមួយនឹងបទពិសោធ ២០ ឆ្នាំ និងក្ដីបំណងជួយទ្រទ្រង់ជនពិការនិងជនក្រីក្រដទៃទៀត គ្រូចម្លាក់ពិការជើងពីសោកនាដកម្មសង្គ្រាមរូបនេះបានសម្រេចចិត្តបើកអង្គការតូចមួយដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឲ្យជនពិការ និងជនក្រីក្របានសិក្សាជំនាញចម្លាក់ និងផ្គត់ផ្គង់អាហារឥតគិតថ្លៃនៅក្នុងភូមិពោធិ៍តូច ឃុំកំពង់ហ្លូង ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្ដាល។
កូនសិស្សដែលមករៀនជំនាញនៅអង្គការខ្លះ រវល់ការងារព្រឹក ពួកគាត់មករៀនល្ងាច និងអ្នកខ្លះទៀតរវល់ល្ងាច មករៀនពេលព្រឹក ទៅតាមពេលវេលាជាក់ស្ដែង។ ជាងខ្លះរស់នៅក្បែរតំបន់ទេសចរណ៍ ក៏បើកលក់ផលិតផលចម្លាក់ និងផលិតចម្លាក់ទៅតាមការនិយមរបស់ភ្ញៀវនីមួយៗ។
សម្រាប់កិច្ចការក្រុមការងារអង្គការរបស់លោកនៅបន្ដផលិតចម្លាក់ដែលកុម្ម៉ង់នៅក្នុងស្រុកនូវរូបសំណាកបែបសាសនា វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ និងរូបសំណាកសំណាងហុងស៊ុយជាដើម។
លោកបាននិយាយថា៖ «ចម្លាក់ដែលមានការកុម្ម៉ង់ច្រើននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺខាងកាតូលិកជាចម្លាក់ព្រះម៉ែម៉ារី ព្រះយេស៊ូ ព្រះពុទ្ធ នាងគង្ហីង តាកំប៉ោង ក្បាលក្របី»។
លោក Will Conquer ជាគ្រូគង្វាលបំពេញបេសកកម្មនៅព្រះវិហារកាតូលិកបឹងទំពុន «Child Jesus Church - Boeung Tompun» ដែលគាំទ្រស្នាដៃចម្លាក់របស់លោក សំអុន បានឱ្យដឹងថា៖ «មែនហើយ! គាត់ជាមិត្ដភក្ដិដ៏ល្អរបស់យើង។ គាត់ផលិតវត្ថុសក្ការបូជាស្អាតៗជាមួយក្បាច់រចនាបែបខ្មែរ»។
លោកឪពុកសាសនាកាតូលិក ដែលលើកស្ទួយក្បាច់សិល្បៈខ្មែររូបនេះបានបន្ដថា លោក សំអុន យកគំរូតាមសិល្បៈខ្មែរគ្រិស្ដសាសនា ដែលអភិវឌ្ឍដោយបងស្រី អាត និងលោកគ្រូ សារុន នៅជំរំជនភៀសខ្លួនប្រទេសថៃ។
លោកបានឱ្យដឹងថា ស្ទីលក្បាច់រចនាថ្មីៗ the Christian Khmer Style ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ Nativity scènes ជាចម្លាក់នៃអង្គព្រះយេស៊ូចម្លាក់ព្រះនាងម៉ារី ត្រូវបានផលិតឡើងជាក្បាច់ខ្មែរ។
លោកសំអុនបានឱ្យដឹងថាជាមួយការកុម្ម៉ង់ទាំងចម្លាក់បែបសាសនានិងចម្លាក់ទូទៅដែលមានតម្លៃចាប់ពី១០ដុល្លាររហូតដល់រាប់ពាន់ដុល្លារមួយឈុតសុទ្ធតែផ្ដល់ភាពងាយស្រួលច្រើន ដោយសារពួកគេមិននៅប្រមូលផ្ដុំ និងអាចមើលថែទាំផ្ទះសម្បែង គ្រួសារ។ភាគច្រើនជាងចម្លាក់របស់លោកនៅខេត្ដកំពង់ស្ពឺនិងកំពតខណៈលោកនៅព្រែកព្នៅនេះ។
លោកទទួលស្គាល់ថា ការធ្វើការងារពីផ្ទះនៅឆ្ងាយរៀងៗខ្លួននេះមានការលំបាកច្រើនដែរ ជាពិសេសការដឹកជញ្ជូន និងទំនាក់ទំនងគ្នា។
លោកបាននិយាយថា៖«ដោយមើលឃើញការលំបាករបស់យើង លោកឪពុកព្រះកាតូលិក ជួនកាលថែមសោហ៊ុយថ្លៃដឹកឲ្យយើងបន្ថែមទៀត»។
ទន្ទឹមនឹងនេះក្រោយពេលបើកប្រទេសឡើងវិញនេះបុរសពិការជើងដែលអាចបើកបររថយន្ដតាមរយៈការកែច្នៃពិសេសរូបនេះមានគម្រោងជាមួយក្រសួងសង្គមកិច្ចដោយចង់ប្រមូលផ្ដុំផ្នែកចម្លាក់ជនពិការនៅអង្គស្នួលក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលជនពិការ ដែលជាទីកន្លែងធ្វើការចាស់រយៈពេល ២០ឆ្នាំរបស់លោក ស្ថិតនៅទល់មុខសាលាស្រុកអង្គស្នួល។
លោក សំអុន បានលើកឡើងថា៖ «យើងសុំសហការជាមួយក្រសួងដើម្បីធ្វើនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលនេះ តែមិនទាន់ទទួលបានចម្លើយយ៉ាងដូចម្ដេចនៅឡើយ។ គម្រោងនេះ គេធ្វើសម្រាប់ទទួលព្រឹត្ដិការណ៍កីឡាអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេម ឆ្នាំ២០២៣។ ខ្ញុំមានបំណងចង់ប្រមែប្រមូលគ្នាបើកនៅទីនោះវិញ»។
លោកអះអាងថា នៅទីនោះ មានអង្គការច្រើនដែលស្គាល់ ពីព្រោះមជ្ឈមណ្ឌលនោះបើកសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលចម្លាក់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩០ មក។ ប៉ុន្ដែក្រោយមក ក្រសួងសង្គមកិច្ច យកទីតាំងនោះធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលជនពិការ។
លោក សំអុន ដែលជាបុគ្គលគំរូម្នាក់បានបន្ថែមថា៖«យើងបណ្ដុះបណ្ដាលដល់ក្មេងៗនៅកំពត និងឧដុង្គនៅតាមសហគមន៍កាតូលីកបានខ្លះដែរ ក្រៅពីជនមានពិការភាព។តាមពិត យើងត្រៀមបណ្ដុះបណ្ដាលក្មេងៗជាច្រើនទៀត តែដល់ពេលកូវីដចូលមក យើងក៏ផ្អាក និងចែកគ្នាធ្វើការតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួនសិនទៅ»។
បើទោះបីជាជនពិការជើងទាំងនេះត្រូវការតុសម្រាប់តោងឡើងដើម្បីឆ្លាក់រូបធំៗដែលសូម្បីតែមនុស្សធម្មតាក៏លំបាកផងនោះ លោក និងក្រុមជាងនៅតែតស៊ូពុះពារ ដោយមិនពឹងផ្អែកលើការដើរសុំទានឡើយ។
លោកបានឱ្យដឹងថាចំពោះសមត្ថភាពជំនាញលើការឆ្លាក់ មិនមានភាពខុសប្លែកគ្នារវាងជនមានពិការភាពនិងមនុស្សធម្មតានោះទេ តែអ្វីដែលខុសនោះគឺបញ្ហានៃការបំផ្លាស់ទី និងការតោងឡើងទីខ្ពស់សម្រាប់ចម្លាក់ធំៗ។ យ៉ាងណាមិញ លោកនិយាយទាំងភាពជឿជាក់ថា វាគ្រាន់តែលំបាកបន្ដិចប៉ុណ្ណោះ សំខាន់បុគ្គលម្នាក់ៗមានការតាំងចិត្ដខ្ពស់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មនុស្សជាច្រើនយល់ថាជនពិការទាំងនោះសុទ្ធតែជាមនុស្សស្រវឹង។ តាមពិតពួកគាត់មិនចង់ដើរសុំទាននោះទេ។ ពួកគាត់ក៏ខ្មាសគេដែរ។ ពួកគាត់ទាល់តែហូបស្រាឲ្យស្រវឹង ទើបអាចដើរសុំទានបាន។ អ៊ីចឹងទឹកចិត្ដគាត់នៅមាន។ ប៉ុន្ដែយើងនៅខ្វះការលើកទឹកចិត្ដ»៕