ភ្នំពេញៈ អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ជំងឺ​អេដស៍ អង្គការ​ដៃ​គូក្រៅ​រដ្ឋាភិ​បាល និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ បាន​និង​កំពុង​រៀបចំ​សេចក្តី​ព្រាង​ផែន​ការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​លុប​បំបាត់​ជំងឺ​អេដស៍ ស្រប​តាម​ការអំពាវ​នាវ​របស់​លោក នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ឱ្យមាន​ចលនា​ជាតិ ដើម្បី​បញ្ចប់​ជំងឺ​អេដស៍​នៅ​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ ២០២៥ គឺ​នៅ​មុន​គោល​ដៅ​​ជាសកល ​៥ ​ឆ្នាំ​។

លោក​ ឈឹម ឃិន​ដារ៉េត អគ្គលេ​ខាធិការ អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុ​ទ្ធ​នឹង​ជំងឺ​អេដស៍ថ្លែង​នៅក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​បច្ចេក​ទេស​លើក​ទី៧ ឆ្នាំ​ ២០២២ ដើម្បី​រៀបចំ​ផែន​ការ​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​ជាតិ​លុប​បំបា​ត់ជំងឺអេ​ដស៍​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២៥ ខែ​កក្កដា​ថា​ ការ​ធ្វើ​សេច​ក្តីព្រាង​ផែនការ​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​លុប​បំបា​ត់ជំងឺ​អេដស៍​នៅពេល​នេះ គឺ ដើម្បី​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​បង្ការ និង​កុំ​ឱ្យមាន​ការឆ្លង​មេរោគ​អេដស៍​ថ្មី ក្នុង​ចំណោម​ក្រុម​មនុស្ស​ស្រឡាញ់ភេទ​ដូច​គ្នា ។

ក្រុម​មនុស្សស្រ​ឡាញ់ភេទ​ដូច​គ្នា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រជា​ជន​គន្លឹះ​ដែល​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ គឺក្រុម​បុរស​ រួម​ភេទជា​មួយ​បុរស ដែល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​មាន ជិត​៩ម៉ឺន​នាក់ ​និង​មាន​អាត្រា​ប្រេវ៉ាឡង់​ខ្ពស់ ដែល​មាន​ចំនួ​ន៤% បើប្រៀប​ធៀប​ជាមួយ​ចំនួន​ប្រជា​ជន​ទូទៅ ០,៥%។ តាម​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ ​គឺ​ការ​ប្រើប្រាស់​ស្រោម​អនាម័យ​របស់​ក្រុម​មនុស្ស​ប្រភេទ​នេះ​នៅ​មានកម្រិត​ទាប​នៅ​ឡើយ ដែល​ទាមទាឱ្យ​គ្រប់​ភាគី​ពាក់​ព័ន្ធ​ត្រូវ​គិត​ពិចារណា​ក្នុង​ការ​បង្ការ​។

លោក​ថ្លែង​ថា៖​ « បញ្ហា​នេះ ទាម​ទារ​ឱ្យមាន​ការ​ចូល​រួម​ពីគ្រប់​ស្ថាប័ន ​អង្គការ​ដៃគូរ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំងអស់​ ធ្វើការ​អប់រំ​ ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ដល់​បងប្អូន​អ្នក​ផ្ទុក​មេរោគ​អេដស៍ ទន្ទឹម​នឹង​នោះ បង​ប្អូន​ដែល​សង្ស័យ​ថា​ ផ្ទុក​មេរោគ​អេដ​ស៍ ​សូម​ឱ្យ​ចូល​មក​រក​សេវា​ធ្វើតេស្ត​រក​មេរោគ​អេដស៍​ ជាពិសេស​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា ការ​ធ្វើ​តេស្តឈាម​រក​មេរោគ​អេដស៍ និង​ព្យាបាល​មេ​រោគ​អេដស៍​នេះ​ គឺមិន​គិត​ប្រាក់​នោះ​ទេ​ »។

លោក​ សេង ប៉ោស្រ៊ុន ប្រធាន​គ្រប់​គ្រង​គម្រោង​នៃ អង្គការ KHANA ដែល​បាន​ចូលរួម​នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​នេះ​ដែរ ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ថា សេចក្តី​ព្រាង​ផែន​ការ​យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ​លុប​បំបាត់​ជំងឺ​អេដស៍​នេះ ត្រូវបាន​រៀបចំ​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ និង​ទូលំទូ​លាយ ព្រោះ​មាន​ការ​ចូលរួម​យក​ចិត្តទុក​ដាក់​ផ្តល់​យោប​ល់ពី​គ្រប់​ភាគីពាក់​ព័ន្ធ និង​ពហុ​វិស័យ ទាំងអស់​របស់​កម្ពុជា ។ តាម​រយៈ​ផែន​ការ​នេះ នឹង​ធ្វើឱ្យការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ជំងឺអេដ​ស៍ កាន់​តែល្អប្រសើរ​១​កម្រិត​ទៀត និង​ឈាន​ដល់កា​រលំបាត់​បានទាំង​ស្រុង​នៅពេល​ខាង​មុខ។​

ទោះ​ជាយ៉ាង​ណាលោក ថា​ មាន​បញ្ហាប្រឈម​ដែល​មិន​ងាយ​នឹង​អាច​លុប​បំបាត់​បាន​គឺ ម្ចាស់​មូល​និធិនា​នាបាន​កាត់​បន្ថយ​ជំនួយ​ថវិកា​លើការ​ប្រយុ​ទ្ធ​ប្រឆាំង​លើជំ​ងឺ​នេះ ​និង​ម្យ៉ាង​ទៀត អ្នក​ផ្ទុក​មេរោគ​អេដស៍​នៅសល់​ប្រមាណ​ជាង​ ១ ម៉ឺន​នាក់​ស្ថិត​នៅក្នុ​ង​ចំណោម​រាប់លាន​នាក់​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​ទាម​ទារ​ឱ្យមាន​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ស្វែង​រក​ជន​ទាំង​នេះ យក​មក​ព្យាបាល​ដើម្បី​កុំឱ្យមា​ន​ចម្លង​ថ្មីទៀត​ ។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ « យើង​ត្រូវ​ធ្វើអ្វី​ដែលថ្មីៗ​ ដើម្បី​រក​ពួ​ក​គាត់។​ ​អ៊ីចឹង​ការ​រក​គំនិត​ផ្តួច​ផ្តើម​ថ្មីៗ វា​មិន​មែន​ជារឿង​ងាយស្រួល​ទេ វាដូច​ជានៅ​ក្នុង​ទន្លេមួយ​អ៊ីចឹង ។ យើង​ទៅរក​ត្រីនៅ​តិច​នៅក្នុង​ទន្លេ វាពិបាក​រកណាស់ ​បើត្រីច្រើន​ យើងដាក់​តែ១​សំណាញ់ វាបាន​ច្រើន ប៉ុន្តែ នេះ វាមិន​ងាយ​ស្រួល​ទេ ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ការ​ចូល​រួម ហើយ​បើម្ចាស់មូល​និធិ កាត់​បន្ថយ យើង​ក៏ប្រឈម​ដែរ​»។

បើ​តាម​លោក សេង ប៉ោស្រ៊ុន កម្ពុជា​មាន​ផែន​ការ​បញ្ចប់ ​ជំងឺ​អេដស៍​នៅឆ្នាំ​២០២៥ ខណៈ​នៅ​ក្នុង​ថ្នាក់​តំបន់​គឺ​គ្រោង​បញ្ចប់​នៅ​ឆ្នាំ ២០៣០។ ទោះ​ជាយ៉ាង​ណា លោក ជឿ​ថា មិន​អាច​បញ្ចប់​ទៅតាម​ការ​គ្រោង​ទុក​នោះ​ទេ ព្រោះប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ស្ថិត​ នៅ​ក្នុង​ការ​រីក​រាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​បច្ចុប្ប​ន្ន​នេះ អង្គការ​ខាន់​ណា បាន​រក​ឃើញ​អ្នក​ផ្ទុក​មេរោគ​អេដស៍​ចំនួន ​៣នា​ក់​ ក្នុង​១​ថ្ងៃ ស្ថិត​នៅ​ក្រុម​គោល​ដៅក្រុម​មនុស្ស​ស្រឡាញ់​ភេទ​ដូច​គ្នា ​។

យោង​តាម​របាយ​ការណ៍​របស់​អង្គការ​ KHANA បង្ហាញ​ថា ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២១ អង្គការ​នេះ​ រកឃើញ​អ្នក​ផ្ទុកមេរោគ​អេដស៍ចំ​នួនជា​ង ៨០០ ​នាក់ និង​នៅ ៦ ខែ ឆ្នាំ ២០២២ នេះ ​រកឃើញ​ ៦០៨ នាក់ ដែល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ជន​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឱ្យ​ទទួល​សេវា​ព្យា​បាល រួ​ចហើយ ​និង​បាន​និង​កំពុង​ស្វែង​រក​អ្នក​ផ្ទុក​ថ្មីផ្សេង​ទៀត​៕