ភ្នំពេញៈ ក្រសួងយុត្តិធម៌បានអញ្ជើញគណបក្សនយោបាយ ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលណាដែលយល់ថាការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី ១០ ប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ឬរបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬរបបសភានិយមនៅកម្ពុជាឱ្យចូលរួមជួបជុំគ្នា ដើម្បីក្រសួងអាចពន្យល់ និងបកស្រាយបំភ្លឺដោយផ្ទាល់បន្ថែមទៀត ដើម្បីជម្រះនូវកង្វល់មិនត្រឹមត្រូវ។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌កាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២២ បានឱ្យដឹងថា ជំនួបនេះនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅទីស្ដីការក្រសួងយុត្តិធម៌នារសៀលថ្ងៃទី ២,ទី ៣ និងទី ៤ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២២ ចាប់ពីម៉ោង ១៤:៣០ នាទីតទៅ អាស្រ័យតាមសំណើ និងពេលវេលារបស់គណបក្ស ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិល។
រដ្ឋសភាកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែកក្កដា បានបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកទី ៧ នីតិកាលទី ៦ ដោយបានពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ធម្មនុញ្ញលើកទី ១០ ដោយសំឡេងគាំទ្រ ១០៥ ដើម្បីបំពេញចន្លោះខ្វះខាតនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងធានាការពារឧត្តមប្រយោជន៍របស់ជាតិ និងប្រជាជនកម្ពុជា ជាពិសេសការធានាឱ្យស្ថាប័នរដ្ឋប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូនមិនជាប់គាំងប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅគ្រប់កាលៈទេសៈ។
បើតាមក្រសួងយុត្តិធម៌ កន្លងមកតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលបានបំភ្លឺអំពីខ្លឹមសារ និងគោលបំណងនៃការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី ១០ នេះ ហើយក៏បានឆ្លើយបំភ្លឺទៅនឹងកង្វល់ ឬការលើកឡើង ឬការយល់ដឹងនានាដែលមិនមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ និងដែលមិនមានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវជុំវិញសំណើធ្វើវិសោធនកម្មនេះ។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានសរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុកពីថ្ងៃទី ៣០ ខែកក្កដាថា ជំនួបនេះ ពុំមែនជាជំនួបពិគ្រោះយោបល់នោះទេ តែជាការបកស្រាយពន្យល់ដោយផ្ទាល់បន្ថែមទៀត ចំពោះគណបក្សនយោបាយ ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនដែលយល់មិនបានច្បាស់ពីខ្លឹមសារ និងគោលបំណងពិតប្រាកដនៃវិសោធនកម្មលើកទី ១០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ពិសេសការយល់ភាន់ច្រឡំ ដែលថា ប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ឬរបបរាជានិយមអាស្រ័យដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬរបបសភានិយម។
លោកបន្តថា ការអញ្ជើញមកជួបចំពោះគណបក្សនយោបាយ ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនក៏ពុំមែនជាការធ្វើបង្គ្រប់កិច្ចដែរ គឺដើម្បីឱ្យពួកគាត់យល់ឱ្យច្បាស់លាស់អំពីខ្លឹមសារ និងគោលបំណងពិតប្រាកដនៃការធ្វើវិសោធនកម្មនេះចៀសវាងគាត់ស្វែងយល់ខ្លួនឯងមានការខ្វះខាត ឬស្តាប់ពីអ្នកវិភាគនានាដែលវិភាគមិនបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើន គឺបានគាំទ្រចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មលើកទី ១០ នេះដូចអ្វីដែលយើងបានឃើញមានការចេញញត្តិ ឬសេចក្តីថ្លែងការណ៍គាំទ្រជាបន្តបន្ទាប់»។
លោក ចេប គឹមអ៊ាង អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដាថា គណបក្សគ្មានអ្វីត្រូវចូលរួមស្តាប់ការពន្យល់បន្ថែមពីក្រសួងយុត្តិធម៌នោះទេ ព្រោះច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋសភារួចហើយ។ ប៉ុន្តែបើបានហៅមុនការអនុម័ត គណបក្សនឹងមានការចូលរួមដើម្បីពិគ្រោះយោបល់។
លោកថ្លែងថា៖ «ការអនុម័តរួចហើយ ហើយពន្យល់ទៀត គ្មានអ្វីប្លែកទេ។ ម្យ៉ាងអត្ថន័យក្នុងច្បាប់យើងបានដឹងអស់ហើយ ដូច្នេះគណបក្សគ្មានគោលការណ៍ទៅចូលរួមទេ ហើយគណបក្សផ្សេងទៀតដែលសហការជាមួយយើង ក៏ប្រហែលមិនទៅចូលរួមដែរ ពីព្រោះគេអនុម័តរួចហើយ»។
លោកបន្តថា លោកមានការខកចិត្តខ្លាំងដែលរដ្ឋសភាមិនបានយកញត្តិរបស់គណបក្សនយោបាយចំនួន ៤ គណបក្សភ្លើងទៀន គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន និងគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា ដែលបានដាក់កាលពីថ្ងៃទី ២១ ខែកក្កដា ឱ្យមានការពិចារណាកុំអនុម័តវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី ១០ នេះ។
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍មិនអាចទាក់ទងលោក ឡឹក សុធារ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានសុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដា ប៉ុន្តែគណបក្សនេះបានសរសេរលើហ្វេសប៊ុកពីថ្ងៃទី ៣០ ខែកក្កដាថា គណបក្សរីករាយចូលរួម ប្រសិនបើការអញ្ជើញឱ្យមានការជួបពិភាក្សាបែបពិគ្រោះយោបល់ ធ្វើឡើងមុនរដ្ឋសភាអនុម័តយ៉ាងតិច ១ សប្តាហ៍។
លោក នី សុខា ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដាថា ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះលោកមិនទាន់បានពិភាក្សាជាមួយអង្គការសមាគមជាង ១០០ ដែលចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាកាលពីថ្ងៃទី ២៧ កក្កដា ឆ្នាំ ២០២២ ជុំវិញការបារម្ភពីធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី ១០ នេះ នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែអង្គការរបស់លោកនឹងមិនទៅចូលរួមស្តាប់តាមការអញ្ជើញពីក្រសួងយុត្តិធម៌ទេ ព្រោះវិសោធនកម្មនេះត្រូវបានអនុម័តរួចហើយ និងត្រូវបានបញ្ជូនទៅព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីអនុម័តបន្តទៀតដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងចង់ឱ្យមានការពិគ្រោះយោបល់ពីប្រជាពលរដ្ឋ និងភាគីពាក់ព័ន្ធជាពិសេសគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលត្រៀមចូលរួមបោះឆ្នោត ចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មនេះ ប៉ុន្តែច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័តរួចហើយ ។ ម្យ៉ាងយើងបានសរសេរពីការបារម្ភក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់យើងរួចហើយ បើយើងទៅក៏គ្មានបានបញ្ចេញមតិយោបល់ដែរ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះគណបក្ស ខ្មែរស្រឡាញ់ជាតិបានប្រកាសរំលាយគណបក្សខ្លួនចាប់ពីថ្ងៃ ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២២ តទៅ ដោយសារថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះមើលឃើញការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ប្រទេសកម្ពុជាមានសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ ជាពិសេសការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញគឺបង្ហាញច្បាស់អំពីការគិតគូរប្រយោជន៍ជាតិជាធំ។
គណបក្សនេះសរសេរក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានពីថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដាថា «ដូច្នេះពុំមានហេតុផលណាមួយដែលយើងខ្ញុំនៅបន្តប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំរបស់សម្ដេចតេជោ និងគណបក្សប្រជាជនតទៅទៀតទេ»។
ជាមួយគ្នានេះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គ្រប់ក្រសួងស្ថាប័នជាតិ និងអង្គការសមាគមនានានៅទូទាំងប្រទេសបានចេញញត្តិគាំទ្រទាំងស្រុងចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ ដើម្បីបម្រើឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិធានាឱ្យដល់ស្ថាប័នជាតិ ជាពិសេសរាជរដ្ឋាភិបាលមានដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន មិនមានការជាប់គាំង និងធានាបាននិរន្តរភាពនៅគ្រប់កាលៈទេសៈ៕
វីដេអូ៖