ភ្នំពេញៈ ឡ​ដុត​សំរាម និង​កាកសំណល់​​រឹង​កំពុង​ដើរតួនាទី ក្នុង​ការជួយ​កាត់បន្ថយ​ការបំពុល​បរិស្ថាន ខណៈដែល​អាជ្ញាធរ​​ខេត្ត​មួយចំនួន​កត់សម្គាល់ថា បច្ចុប្បន្នពលរដ្ឋលែង​បោះចោល​សំរាម​ពាសវាល​​ពាសកាល​ច្រើន​ដូច​មុន​ទៀតហើយ​។

​លោក​ សុខ វណ្ណៈ វិស្វករ​បច្ចេកទេស​នៅក្នុង​វិស័យនេះ អស់​រយៈពេល​ជាង​ ៤០​ ឆ្នាំ​នៅក្នុង​ប្រទេស​បារាំង បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ក៏ដូចជា​ប្រជាជន​ក្នុងប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍​ដែល​ខ្វះ​ប្រព័ន្ធ​ប្រមូល និង​គ្រប់គ្រង សំរាម នៅឡើយ​នោះ ភាគច្រើន​និយម​នាំគ្នា​ដុត​សំរាម និង​កាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ ដោយ​គិតថា​វា​ជា​មធ្យោបាយ​ដ៏​ល្អ​។ ប៉ុន្តែ​ការពិត​វា​មិន​យ៉ាង​ដូច្នោះ​ទេ​។​

​លោក សុខ វណ្ណៈ ដែលជា​ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន Sok Enterprise Co; Ltd ផង​ដែរនោះ​ថ្លែងថា​៖ «​ការដុត​សំរាម និងកាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ មិនបាន​ត្រឹម​​ត្រូវ តាម​បទដ្ឋាន​បច្ចេកទេស នឹង​បង្ក​ផលប៉ះពាល់ ដល់​សុខភាព​សាធារណៈ បរិស្ថាន យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​បំផុត​»​។ ផ្សែង​ដែល​ភាយ​ចេញពី​សំរាម និង​កាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ រួមទាំង​កាកសំណល់​វេជ្ជ​​សាស្ត្រ ដែល​ត្រូវបាន​ដុត​ដោយ​គ្មាន​បទ​​ដ្ឋា​នប​ច្ចេកទេស​ត្រឹមត្រូវ​នោះបាន​បង្ក​ជា​កំណក​ជាតិពុល​ក្នុង​បរិយាកាស​ធ្វើឱ្យ​ខ្យល់អាកាស​មិន​បរិសុទ្ធ ហើយ​ការ​​ស្រូប​ក្លិន​ឈ្ងៀម​នៃ​ផ្សែង និង​ផេះផង់​ដែល​ហើរ​ចេញពី​ភ្នក់ភ្លើង​សំរាម និង​កាកសំណល់​ទាំងនោះ អាច​បង្ក​ឱ្យ​ប៉ះ​​ពាល់​ដល់​ផ្លូវដង្ហើម ឬ​បង្ក​ជា​ជំងឺ​រមាស់ ឬ​អាច​បង្ក​ជា​ជំងឺមហារីក ជាដើម​។

​ដោយ​មើលឃើញ​ពី​ផលប៉ះពាល់​នេះ និង​ដោយមាន​ការគាំទ្រ​ពី​ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រុមហ៊ុន​របស់លោក​បាន​ផលិត​ឡ​ដុត​សំរាម និង​កាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ ស្របតាម​ស្ដង់ដា​បច្ចេកទេស​អន្តរជាតិ យកទៅ​ដំឡើង​នៅតាម​បណ្ដា​រាជធានី​-​ខេត្ត​ចំនួន ​២១ និង​ ៤៩ ​ស្រុក​-​ក្រុង ដើម្បី​ចូលរួម​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ​នានា ដែល​បង្កឡើង​ពី​សំរាម និង​កាកសំណល់​ទាំងនេះ នៅ​ថ្នាក់មូលដ្ឋាន​។ ក្រៅពីនេះ ក្រុម​​ហ៊ុន​របស់លោក កំពុង​បន្ត​ការផលិត និង​ដំឡើង​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង នៅតាម​សាលា​ហ្វឹកហ្វឺន​នគរបាលជាតិ កងទ័ព មន្ទីរពេទ្យ និង​សាលារៀន​មួយ​​ចំនួន​ទៀត​។ បើតាម​លោក វណ្ណៈ ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង និង​សំណល់​វេជ្ជ​សាស្ត្រ ដែល​ក្រុមហ៊ុន​លោក បាន​ផលិតឡើង​នោះ គឺ​ក្នុង ​១ ​គ្រឿងៗ​មាន​សមត្ថ​​ភាព​អាច​ដុត​សំរាម​បាន​ចន្លោះ​ពី ​៥ ​តោន​ទៅ ​៧ ​តោន​ ក្នុង​ ១​ ថ្ងៃ​។ ថ្វីបើ​យ៉ាង​​ដូច្នេះ​ក្ដី លោក ​វណ្ណៈ មិនបាន​ប្រាប់​ឱ្យដឹងពី​តម្លៃពិត​ប្រាកដ នៃ​ឡ​ដុត​សំរាម​និង​កាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ​នោះទេ​។

​ប៉ុន្តែ​បើតាម​អ្នកជំនាញ​ម្នាក់​ក្នុង​វិស័យ​ផលិត​ឡ​ដុត​សំរាម និង​កាកសំណល់​រឹង​នៃ​ក្រុមហ៊ុន T-Tech ដែលមាន​មូល​​ដ្ឋា​ន​នៅក្នុង​ទីក្រុង​ហាណូយ ប្រទេស​​វៀតណាម លោក ហួង សោ​ភ័​ណ្ឌ ដែល​បច្ចុប្បន្ន ជា​តំណាង​ផ្នែក​លក់ ប្រចាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍​ថា ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង ដែលមាន​លក្ខណៈ​ស្ដង់ដា មានតម្លៃ​មិន​ក្រោម​ជាង ​១០ ​ម៉ឺន​ដុល្លារ​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​ក្រុមហ៊ុន Sok Enterprise Co;ltd នោះ ជា​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុងស្រុក តម្លៃ​អាច​ធូរ​ថ្លៃ​ជាង​នេះ​។ «​ខ្ញុំ​បានឃើញ​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង​នោះ តាមរយៈ​ប្រព័ន្ធ​​ផ្សព្វផ្សាយឃើញថា ពិតជា​មាន​ស្តង់ដា​បច្ចេកទេស​ខ្ពស់ មិន​ចាញ់​ការនាំ​ចូល​ពី​ក្រៅប្រទេស​នោះទេ​»​។​

​លោក សោ​ភ័​ណ្ឌ បាន​បន្តថា បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុន​របស់លោក ក៏​កំពុងធ្វើការ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​នៅលើ​ទីផ្សារ​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា អំពី​ផលិតផល​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​​រឹង​រួមទាំង​សំណល់​វេជ្ជសាស្ត្រ​ដែលមាន​លក្ខណៈ​ស្ដង់ដា​អន្តរជាតិ ហើយ​ថ្មីៗ​នេះ​មាន​អតិថិជន​នៅ​ក្រុងព្រះសីហនុ និងក្រុង​បូកគោ បាន​បញ្ជា​ទិញ ផលិតផល​ពី​ក្រុមហ៊ុន​របស់លោក​។ «​មកទល់ពេលនេះ ក្រុមហ៊ុន​យើងខ្ញុំ បានមក​ដំឡើង​ឡ​ដុត​សំរាម និងសំណល់​រឹង​ចំនួន ​២ ​ទីតាំង ក្នុងនោះ​ ១​ នៅ​ក្រុងព្រះសីហនុ និង ​១​ ទៀត​នៅ​ក្រុង​បូកគោ​»​។

​បើតាម​លោក​ សោ​ភ័​ណ្ឌ ម្ចាស់​រោង​​ចក្រ សហគ្រាស ក្លិប​កម្សាន្ត និង​រី​សត​នានា ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា គប្បី​មាន​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង ដើម្បី​ចូលរួម​កាត់បន្ថយ​នូវ​ការកកស្ទះ​សំរាម ដែលនាំឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​សាធារណៈ បរិស្ថាន ព្រោះ​បច្ចុប្បន្ន សំរាម និង​កាក​សំណល់​រឹង ជាច្រើន​នៅតែ​ត្រូវបាន​គេ​ប្រទះឃើញ នៅតាម​ដងផ្លូវ​សាធារណៈ តាម​សួនច្បារ កន្លែង​កម្សាន្ត រមណីយ​​ដ្ឋា​ន តាម​ដងអូរ ស្ទឹង ព្រែក និង​ទន្លេ ហើយ​កាកសំណល់​ទាំងនោះ​មានដូចជា​ដប​ទឹក​សុទ្ធ កំប៉ុង​ទឹកក្រូច កំប៉ុង​ស្រា​​បៀរ ប្រអប់​ស្នោ​ដាក់​អាហារ ថង់​ប្លា​ស្ទិ​ក និង​កាកសំណល់​ចំណីអាហារ​ជាដើម​។

​បើតាម​ក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុង​ ១​ ថ្ងៃ​ប្រជា​ជនកម្ពុជា​បង្កើត​សំរាម​ជាង ១ ​ម៉ឺន​តោន ហើយ​ក្នុង​ ១ ​ឆ្នាំ​ប្រមាណ​ជិត ​៤ ​លាន​តោន ដែល​ក្នុងនោះ សំណល់​សរីរាង្គ​ប្រមាណ​ ៦៨​ ភាគរយ សំណល់​ប្លា​ស្ទិ​ក​ប្រមាណ​ជាង ​២០ ​ភាគរយ និង​សំណល់​រឹង​រួមទាំង​សំណល់​គ្រោះថ្នាក់​ផ្សេងទៀត ប្រមាណ​ជាង​ ១០​ ភាគរយ​។​

​លោក ចាន់ ដា​វុ​ធ មន្ត្រី​កងវិស្វកម្ម​នៃ​កង​យោធភូមិភាគ​ ៥ ដែលមាន​ទីលំនៅ​ភូមិ​ដីក្រហម ឃុំ​អន្លង់​រាប ស្រុក​វាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់​ ដែល​បាន​បង្កើត​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង​ខ្នាតតូច​សម្រាប់​សហគម​ន៍​ជនបទ​ពន្យល់ថា​៖ «​សម្រាប់​គ្រួសារ ការ​ចោល​សំរាម​ពាសវាល​ពាស​​កាល វា​ជាការ​បង្ហាញ​ពី​របៀប ឬ​ទម្លាប់​មិនល្អ នៃ​ការរស់នៅ​ទាក់ទង​នឹង​បរិស្ថាន និង​អនាម័យ​។ លើសពីនេះ វា​អាច​បង្ក​ផលប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព ធ្វើឱ្យ​កើត​ជំងឺ​ផ្សេងៗ ដូចជា កមរមាស់​ ​និង​បញ្ហា​ផ្លូវដង្ហើម​ជាដើម​»​។

លោក​បន្ថែមថា​៖ «​ដោយឡែក​សម្រាប់​សង្គម​ជាតិ វា​មិន​ត្រឹមតែ​ធ្វើឱ្យ​បាត់បង់​សោភណភាព​​ទីសាធារណៈ និង​កន្លែង​រមណីយដ្ឋាន​ប៉ុណ្ណោះ​នោះទេ ប៉ុន្តែវា​ក៏បាន​បង្ហាញ​ពី​ភាពកម្សោយ​របស់​អាជ្ញាធ​រ ក្នុងការ​​គ្រប់គ្រង​សំរាម​ផងដែរ​»​។​

​ដើម្បី​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​នេះ លោក ដា​វុ​ធ បាន​ផលិត​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង ខ្នាតតូច ដែល​ធ្វើ​ពី​ធុង​​សាំង ដែលមាន​កម្ពស់​ ១,៨ ​ម៉ែត្រ និង​ដែក​ទីប​ ៤ ​ជ្រុង​ទ្រវែង​កម្ពស់ ​៣ ​ម៉ែត្រ ជាច្រើន​គ្រឿង ផ្ដល់​ទៅតាម​សាលារៀន វត្ត​អារាម និង​សហគមន៍​មួយចំនួន ក្នុង​តំបន់​ជនបទ​ដាច់ស្រយាល ដែល​គ្មាន​រថយន្ត ឬ​រ៉ឺម៉ក​ម៉ូតូ​ដឹក​សំរាម​របស់​រដ្ឋបាល​​ខេត្ត និង​រដ្ឋបាល​ស្រុក​ចូលទៅ​ដល់​។

​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង​ដែល​លោក​ដា ​វុ​ធ​បាន​ផលិតឡើង​នោះ​ថ្វីដ្បិតតែ​មិនមាន​រូបរាង​ស្រស់ស្អាត ប៉ុន្តែ​វា​អាច​ដុត​កម្ទេច​សំរាម កាកសំណល់​ផ្ទះបាយ និង​សំណល់​រឹង ដូចជា​ដប​ទឹក​សុទ្ធ ប្រអប់​ដាក់​បាយ​​សម្ល​ធ្វើ​ពី​ជ័រ ឬ​ស្នោ និង​កំប៉ុង​​ស្រា​បៀរ បាន​ដោយ​ងាយ ហើយ​វា​មាន​សមត្ថភាព​អាច​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​​រឹង​ទាំង​នោះបាន​ចន្លោះ​ពី​ ៥០០ ​គីឡូក្រាម ទៅ​ ១ ​តោន ក្នុង​ ១​ ថ្ងៃ​។ «​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង ដែល​ខ្ញុំ​ផលិតឡើង​នេះ គឺ​ក្នុង​ ១ ​គ្រឿង​ខ្ញុំ​ចំណាយ​អស់​មិន​ដល់​ ១០០ ​ដុល្លារ​នោះទេ​។ វា​មិន​ឡូយ​ដូចជា​ឡ​ដុត​សំរាម និង​សំណល់​រឹង របស់​ក្រុម​​ហ៊ុន​ធំៗ​ទេ ប៉ុន្តែ​វា​អាចជួយ​ដល់​សហ​​គម​ន៍​មូលដ្ឋាន ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​នៃ​ការកកស្ទះ​សំរាម​ផ្សេងៗ​បាន​»​។​

​ទន្ទឹមនឹងនេះ​លោក​ ដា​វុ​ធ ថ្លែងថា ការ​​កម្ចាត់​សំរាម​នៅតាម​ទីសាធារណៈ គឺជា​ដំណើរការ​ដ៏​វែងឆ្ងាយ​មួយ ដែល​ត្រូវការ​ពេលវេលា និង​ត្រូវការ​ការចូលរួម​ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន​ទាំងអស់​។ ក្នុងនោះ​ប្រជា​ពល​​រដ្ឋ​ត្រូវបង្កើត​ទម្លាប់​ស្រឡាញ់​បរិស្ថាន តាមរយៈ​ការបោះ​ចោល​សំរាម​នៅក្នុង​ធុង​ឱ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ​។ គ្រួសារ និង​ស្ថាប័ន​អប់រំ ក៏ត្រូវ​រួមចំណែក​បង្កើត​ទម្លាប់​នេះដែរ​។ ដោយឡែក អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ជា​​ពិសេស ត្រូវ​បន្ត​ការអប់រំ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​បង្កើន​បរិមាណ​ធុងសំរាម​ឱ្យបាន​គ្រប់គ្រាន់ តាម​តម្រូវការ​របស់​ពលរ​ដ្ឋ​។​

​ទោះយ៉ាងណា​ចាប់តាំងពី​ក្រសួង​​បរិស្ថាន បាន​ផ្ដល់នូវ​មធ្យោបាយ ក្នុងការ​ប្រមូល​សំរាម ដូចជា​រថយន្ត​ដឹក​សំរាម ម៉ូតូ​រ៉ឺម៉ក​ដឹក​សំរាម ធុង​ដាក់​សំរាម និង​ចុះ​ដំឡើង​ឡ​ដុត​សំរាម និង​កាក​​សំណល់​រឹង កាកសំណល់​វេជ្ជសាស្ត្រ​នៅ​បណ្ដា​រាជធានី​-​ខេត្ត​ចំនួន​ ២១ និង ៤៩​ ក្រុង​-​ស្រុក ព្រមទាំង​បើក​យុទ្ធនា​​ការផ្សព្វផ្សាយ​ស្ដីពី​ផលប៉ះពាល់​នៃ​ការ​​បោះចោល​សំរាម​ពាសវាល​ពាសកាល ជា​បន្តបន្ទាប់​នាពេល​កន្លងមក​។ បច្ចុប្បន្ន​គេ​សង្កេតឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ប្រមាណ​ជាង​ ៥០​ ភាគរយ​ បាន​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទម្លាប់​បោះចោល​សំរាម​ពាសវាល​ពាស​​កាល ហើយ​ចូលរួម​សម្អាត​បរិស្ថាន​នៅក្នុង​សហគមន៍​របស់​ពួកគេ​។​

​លោក ស៊ុន គង់ ប្រធាន​មន្ទីរ​បរិស្ថាន ខេត្តសៀមរាប កត់សម្គាល់ថា បច្ចុប្បន្នពលរដ្ឋ​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប ពិសេស​ក្នុង​តំបន់​រមណីយដ្ឋាន​នានា នៅក្នុង​ខេត្ត​នេះ ពុំបាន​បោះចោល​សំរាម​ពាសវាល​​ពាសកាល​ដូច​ពីមុន​ទៀត​នោះទេ​។ «​ទាំង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប និងទេសចរ ដែល​មក​កម្សាន្ត​នៅ​តំបន់​អង្គរ គឺមាន​ការយល់ដឹង​ខ្ពស់​ពី​ផលប៉ះពាល់​នៃ​ការ​បោះចោល​សំរាម​ពាសវាល​ពាស​​កាល​នេះ ហើយ​បាន​ចូលរួម​សម្អាត​អ​នា​​ម័​យ បរិស្ថាន​បាន​យ៉ាង​ល្អ​»​។​

​ដូចគ្នានេះដែរ លោក ឃាង ភារ​ម្យ អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋបាលខេត្ត​ព្រះសីហនុ បាន​ប្រាប់​ ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​​កម្ពុជា​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន ចេះ​មានការ​​អៀនខ្មាស់​ចំពោះ​អាកប្បកិរិយា​របស់ខ្លួន ដែល​ពីមុន​ធ្លាប់​ចោល​សំរាម និង​កាកសំណល់​គ្រប់​ប្រភេទ​នៅតាម​ដង​ផ្លូវ សួនច្បារ និង​នៅលើ​ឆ្នេរ​ខ្សាច់ ដែល​ជាទី​រមណីយដ្ឋាន ទេសចរ​មក​ចូលរួម សម្អាត​បរិស្ថាន ដោយ​ដើរ​ប្រមូល​សំរាម និង​កាកសំណល់​ផ្សេងៗ ដាក់​តាម​ធុង​សំរាម បាន​យ៉ាង​មាន​របៀបរៀបរយ​។

​លោក​ថា​៖ «​បើតាម​ការពិនិត្យ​អង្កេត​របស់ខ្ញុំឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋ​យើង​មានការ​យល់ដឹង និង​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទម្លាប់​បោះចោល​សំរាម​ផ្ដេសផ្ដាស់​នោះ ស្ទើរ​គ្រប់គ្នា​អស់ហើយ​។ ទោះយ៉ាងណា ក្នុងនាម​អាជ្ញាធរ យើង​នៅតែ​បន្តធ្វើ​ការចុះ​អប់រំ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​អនុវត្ត​វិធានការ​សម្អាត​បរិស្ថាន​ជាប្រចាំ​»​។ ការ​ចោល​សំរាម​នៅតាម​ទីសាធារណៈ ​គឺជា​ទម្លាប់​អាក្រក់​មួយ ដែល​ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​ដល់​កិត្តិយស ភាពថ្លៃថ្នូរ និង​សោភណភាព​របស់​ប្រទេស ព្រមទាំង​អាច​ជាន់ពន្លិច​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ដែលជា​ប្រភព​ប្រាក់​ចំណូល​របស់​ជាតិ​ទៀតផង​៕