
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ រូបថត RAC
ភ្នំពេញៈ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី “ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ” ដើម្បីប្រមូលធាតុចូលពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល សម្រាប់ដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស សម្រាប់សង្គមជាតិទាំងមូល។
វេទិកានេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែសីហា ដោយមានការចូលរួមពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធរួមមាន ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ក្រសួងផែនការ អង្គការយូនីសេហ្វប្រចាំកម្ពុជា និងសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជាជាដើម។
លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា គោលបំណងនៃការៀបចំនេះដើម្បីផ្តល់ជាទស្សនទាននៅក្នុងការសម្រេចចិត្ត ជ្រើសរើសផ្លូវ ឬគោលដៅសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសង្គមទាំងមូល ជាពិសេស យុវជនដែលចូលទៅក្នុងស្រទាប់ការងារដែលជាឆ្អឹងខ្នង ទំពាំងស្នងឫស្សី និងសសរទ្រូងរបស់សង្គមជាតិ។
លោកថា៖ «ធនធានមនុស្សគឺជាកត្តាចម្បងបំផុតសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម បើទោះជាប្រទេសនោះមានធនធានធម្មជាតិមហាសាលយ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែបើធនធានមនុស្ស ខ្សោយអ៊ីចឹងប្រទេសនោះនឹងមានបញ្ហា។ ផ្ទុយទៅវិញបើប្រទេសនោះមានធនធានមនុស្សខ្លាំង បើទោះជាធនធានធម្មជាតិមិនសូវសម្បូរ ឬក៏គ្មានក៏ដោយ ក៏ប្រទេសនោះរីកចម្រើនទៅមុខលឿនដែរ ឧទាហរណ៍ដូចជាប្រទេសជប៉ុន អុីស្រាអែល សិង្ហបុរីជាដើម មិនសូវមានធនធានធម្មជាតិ ប៉ុន្តែបើធនធានមនុស្សខ្លាំងដូច្នេះការអភិវឌ្ឍលឿនក្លាយជាសេដ្ឋកិច្ចជួរមុខ»។
ប្រធានការិយាល័យស្រាវជ្រាវ និងវិភាគគោលនយោបាយនៃក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា លោកឡាយ សុវិជ្ជា ថ្លែងថា ទាំងបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត គឺប្រទេសក្នុងសកលលោកទាំងអស់កំពុងចង់បាន គ្រប់គ្នាបង្កើតធនធានមនុស្ស ដែលត្រូវចូលរួមគ្នាដើម្បីធ្វើការពង្រឹងសមត្ថភាព កសាងខ្លួន ដើម្បីអាចបំពេញទាំងតម្រូវការសង្គមជាតិ និងសកលលោក។
លោកថា៖«អុីចឹងយើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើការអភិវឌ្ឍប្រទេសតាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ចាប់យកជំនាញនិងច្នៃប្រឌិតអ្វីដែលថ្មី ដែលនេះជាចំណុចស្នូលមួយ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការអភិវឌ្ឍមនុស្ស»។
អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអប់រំបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ នៃក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ លោកស្រី យឹម ពេជ្រម៉ាលីកា បានចែករំលែកគន្លឹះពាក់ព័ន្ធ ការផលិតធនធានមនុស្សប្រកបដោយបច្ចេកទេស ជំនាញ ចំណេះដឹង ក៏ដូចជាសីលធម៌ និងគុណធម៌ដើម្បីបម្រើ នៅក្នុងវិស័យការងារជារួម។ លោកស្រីបានថ្លែងថា ក្រសួងការងារបានបង្កើតឱ្យមាន ស្ថាប័នការអប់រំបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ និងបានដាក់ចេញនូវពាក្យ ស្លោកមួយថា យុវជនម្នាក់ មានជំនាញមួយយ៉ាងតិចប្រចាំជីវិត។
លោកស្រីថា៖ «នេះ គឺជាបេសកម្មដែលត្រូវធ្វើ។ ទាំងយុវជនត្រូវមានជំនាញក្នុងខ្លួនដើម្បី ចូលរួមចំណែកនៅក្នុងការអភវិឌ្ឍសង្គមជាតិ»។
លោកស្រីបន្តថា នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយនេះដែរ គឺក្រសួងបានចេញជាចក្ខុវិស័យសម្រាប់វិស័យអប់រំបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកវិទ្យា អមដោយបេសកកម្ម ហើយនៅក្នុងនោះមានយុទ្ធសាស្ត្រចំនួន ៥ ទី១ ពង្រឹងគុណភាពការអប់រំបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ ទី២ ពង្រីកការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញដើម្បីគាំទ្រគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ទី៣ ពង្រឹងភាពជាដៃគូរវាងរដ្ឋនិងឯកជន ទី៤ ការលើកម្ពស់ប្រព័ន្ធភិបាលកិច្ច និង៥ ជំរុញការស្រាវជ្រាវ និងនាវានុវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យាអនុវត្តន៍។
អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានផែនការនៃក្រសួងផែនការលោក ប៉ូច សុវណ្ណឌី ថ្លែងថា ជាការពិតការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សគឺជាគោលនយោបាយអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយក្រសួងផែនការបានខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើគោលនយោបាយផ្សេងៗ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សដែលជាផ្នែកសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច។
លោកថា៖ «នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សនេះប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្តោតលើការយកចិត្តទុកដាក់នេះសូម្បីតែប្រទេសផ្សេងក៏ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការងារនេះដែរ អុីចឹងដើម្បីគោលដៅរបស់យើងក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម សេដ្ឋកិច្ច គឺយើងត្រូវការធានធានមនុស្សទាមទារឱ្យគ្រប់ភាគីមានថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រីនិងពលរដ្ឋ ចែករំលែកគ្នាទៅវិញមក»។
លោក ជាវ អានសាន សមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា ថ្លែងថា សម្រាប់ធនធានមនុស្សលោកឱ្យនិយមន័យចំនួន៣ គឺ សុខភាព ការអប់រំ និងការមានការងារធ្វើ។ លោកថា៖ «កត្តាទាំង ៣ នេះគឺជាសកម្មភាពចម្បងរបស់ សសយក បានធ្វើការងារជួយបំពេញបន្ថែមទៅឱ្យក្រសួងសាមី ក៏ដូចជារាជរដ្ឋាភិបាល តាមររយៈកិច្ចសហការក្នុងការ ពង្រឹងធនធានយុវជនដែលជាផ្នែកមួយចូលរួមកសាងសង្គមទាំងអស់គ្នា»។
លោកបន្តថា តាមការស្រាវជ្រាវធនធានមនុស្សកម្ពុជាអ្នកចេះអក្សរជាតួលេខមានជាង ៨៨ ភាគរយ អ្នកមិនបញ្ចប់បឋមសិក្សា ៣៥ ភាគរយ អ្នកបញ្ចប់បឋមសិក្សា ៣១ ភាគរយ ចប់អនុវិទ្យាល័យជាង ២៦ ភាគរយ បញ្ចប់វិទ្យាល័យតែ ៣,៦ ភាគរយ បញ្ចប់បរិញ្ញាបត្រប្រហែល ៣ ភាគរយ បញ្ចប់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងបណ្ឌិតមាន ០,៦ ភាគរយ។
លោកបន្ថែមថា តាមការប្រមូលទិន្នន័យពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជិត ៤០ ស្ថាប័ន បច្ចុប្បន្ននេះអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របច្ចេកវិទ្យានៅកម្ពុជាមានជាង ១ ម៉ឺននាក់ ចែកជា ១៤ មុខជំនាញ ខណៈលោកថា នេះជាតួលេខមួយដែលមានការកើនឡើង ប៉ុន្តែមិនទាន់ឆ្លើយតបទីផ្សារនៅឡើយទេ៕