.jpg)
(ពីឆ្វេងខាងលើ) កិច្ចប្រជុំអាស៊ានបូក ៣ (ចិន ជប៉ុន និងកូរ៉េ), អាស៊ាន-អាមេរិក, អាស៊ាន-អូស្ត្រាលី និងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-ឥណ្ឌា កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ កម្ពុជានាថ្ងៃទី ៤ ខែសីហា បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានជាមួយបណ្តាប្រទេសពាក់ព័ន្ធជាង ១០ ប្រទេសដែលក្នុងនោះរួមមានកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន-ចិន អាស៊ាន-កូរ៉េខាងត្បូង អាស៊ាន-ជប៉ុន អាស៊ាន-ចក្រភពអង់គ្លេស អាស៊ានបូក ៣ អាស៊ាន-ឥណ្ឌា អាស៊ាន-កាណាដា អាស៊ាន-អូស្ត្រាលី អាស៊ាន-នូវែលសេឡង់ អាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប អាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក អាស៊ាន-រុស្ស៊ី ដែលធ្វើឡើងនៅរាជធានីភ្នំពេញ។
នាថ្ងៃទី ៤ សីហា នេះដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជួបជាមួយលោក Antony J. Blinken រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស សហរដ្ឋអាមេរិក លោក Sergey Lavrov រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហព័ន្ធរុស្ស៊ី និងលោក Josep Borrll Fontelles) តំណាងជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេស និងសន្តិសុខ នយោបាយ និងជាអនុប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប។
លោក ហ៊ុន សែន ស្នើលោក Antony J. Blinken រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកពិនិត្យឡើងវិញអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើប្រទេសរុស្ស៊ី ដោយលោកបញ្ជាក់ថា ទណ្ឌកម្មនេះមិនប៉ះពាល់ត្រឹមតែរុស្ស៊ីនោះទេ ប៉ុន្តែប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ក្នុងនោះរួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។ ការស្នើបែបនេះធ្វើឡើងក្នុងជំនួបជាមួយលោក Blinken នៅវិមានសន្តិភាព ក្នុងឱកាសលោកមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ ដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ ហ្វេសប៊ុកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ក្រោយជំនួបនេះថា៖ «សម្តេចតេជោបានស្នើឱ្យមានការពិនិត្យឡើងវិញអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើប្រទេសរុស្ស៊ី ដែលទណ្ឌកម្មនេះមិនប៉ះពាល់ត្រឹមតែរុស្ស៊ីនោះទេ ប៉ុន្តែប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកក្នុងនោះ រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ»។ ហ្វេសប៊ុកដដែលបញ្ជាក់ថា លោក Blinken បានលើកឡើងពីទិសដៅរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានទំនាក់ទំនងជាវិជ្ជមានជាមួយកម្ពុជា ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលមានស្រាប់ដូចជាទីផ្សារនាំចេញ និងជំនួយសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ។
ក្នុងជំនួបនេះ លោក ហ៊ុន សែន រំឭកថា ការអនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ Westerdam ចូលចតនៅកម្ពុជានាពេលកន្លងមក គឺជាការងារមនុស្សធម៌ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឱ្យចូលចត នោះប្រជាជននៅលើកប៉ាល់ត្រូវដាច់ស្បៀង ដាច់ទឹក នឹងឈានទៅដល់មានគ្រោះមហន្តរាយដល់អាយុជីវិត ព្រោះមិនមានប្រទេសណាអនុញ្ញាតឱ្យចូលចតក្រៅពីកម្ពុជានោះទេ។
កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-រុស្ស៊ី កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ហុង មិនា
ពាក់ព័ន្ធករណីបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលើបញ្ហារុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននោះ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ជាគោលការណ៍កម្ពុជាប្រកាន់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោលការណ៍ធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងបទដ្ឋានដែលទទួលស្គាល់ពាក់ព័ន្ធនឹងការគោរពអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី និងឯករាជ្យភាពរបស់ប្រទេសសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិទាំងអស់។ កម្ពុជាអំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់គ្នា ចរចាដោយសន្តិវិធី និងការអត់ធ្មត់ជាទីបំផុត។
ចំណែកបញ្ហានៅមីយ៉ាន់ម៉ា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាមានការសោកស្ដាយ និងភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតសកម្មជន ៤ រូបថ្មីៗនេះនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ កម្ពុជា ក៏បានធ្វើប្រតិកម្មតាមរយៈការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ប្រធានអាស៊ាន នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២២។ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ កម្ពុជា នៅតែប្ដេជ្ញាចិត្តខិតខំជួយឱ្យប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា វិលទៅរកភាពប្រក្រតី និងដំណើរការតាមមាគ៌ាប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ»។ លោកអរគុណសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជារៀងដរាបតែងជួយដល់កម្ពុជាទាំងការងារមនុស្សធម៌ការបញ្ជូនវ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ជួយដល់កម្ពុជា ក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ ការជួយដល់ការងារវប្បធម៌ និងជួយលើវិស័យផ្សេងៗជាច្រើន។
ក្នុងជំនួបជាមួយនឹង លោក Sergey Lavrov រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហព័ន្ធរុស្ស៊ី លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងរុស្ស៊ីជាទំនាក់ទំនងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជាតែងតែផ្ដល់សារៈសំខាន់ខ្លាំងក្នុងការពង្រឹងពង្រីកទំនាក់ទំនងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធលើវិស័យនានាជាមួយរុស្ស៊ី។ នាជំនួបនោះ លោក Sergey Lavrov បានលើកឡើងពីស្ថានភាព និងជំហររបស់រុស្ស៊ី ជុំវិញករណីជម្លោះអ៊ុយក្រែន ហើយលោកក៏បានសង្កត់ធ្ងន់លើការពង្រឹងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់ និងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមលើវិស័យទេសចរណ៍ វិនិយោគ និងវិស័យដទៃទៀតផងដែរ។ លោកបានបន្ថែមថា ការពង្រឹង និងការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈការរៀបចំកិច្ចប្រជុំលើកទី ១១ នៃគណៈកម្មការអន្តររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា-រុស្ស៊ី ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេស។
ក្នុងជំនួបជាមួយលោក Josep Borrell Fontelles តំណាងជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេស និងសន្តិសុខ នយោបាយ និងជាអនុប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុបលោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងអំណរគុណដល់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលបានគាំទ្រដល់កម្ពុជា ក្នុងឱកាសជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុប លើកទី ១៣ ដែលបានបញ្ចប់ «ដោយជោគជ័យ» កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០២១ ហើយក៏បានថ្លែងអំណរគុណសហភាពអឺរ៉ុប ចំពោះការគាំទ្រដល់កម្ពុជាជាប្រធានអាស៊ាន ឆ្នាំ២០២២ និងតួនាទីជាប្រេសិតពិសេសនៃប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ ២០២២ ស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះលទ្ធផល «ប្រកបដោយផ្លែផ្កា» នៃកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការចម្រុះកម្ពុជា សហភាពអឺរ៉ុប លើកទី ១១ កាលពីខែមីនាឆ្នាំ ២០២២ ដែលបានរួមចំណែកដល់ការពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងភាគីទាំង ២។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានថ្លែងអំណរគុណផងដែរដល់សហភាពអឺរ៉ុប ចំពោះការផ្ដល់ជំនួយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដល់កម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩២ មក ដែលបានចូលរួម «យ៉ាងសំខាន់» ដល់ការអភិវឌ្ឍកម្ពុជា និងបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះសហភាពអឺរ៉ុប ដែលបានផ្ដល់ជំនួយជាវ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ តាមរយៈយន្តការកូវ៉ាក់ និងហិរញ្ញប្បទានកន្លងមក ដែលបានចូលរួមចំណែកដល់ «ភាពជោគជ័យរបស់កម្ពុជា» ក្នុងយុទ្ធនាការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ និងស្ដារសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកម្ពុជាឡើងវិញ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាកម្ពុជា គាំទ្រចំពោះគំនិតផ្ដួចផ្ដើមឱ្យមានការរៀបចំប្រជុំកំពូលរំឭកខួប ៤៥ ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនារវាងអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប នៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ ខាងមុខនេះ ហើយលោកជឿជាក់ថា លទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះនឹងរំលេចពីសារៈសំខាន់ ហើយពង្រីកបន្ថែមនូវភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប។
ដោយឡែកករណី ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានរំឭកអំពីអ្វីដែលលោកបានលើកឡើងកន្លងមកនោះ គឺកម្ពុជាមិនយកអធិបតេយ្យភាពខ្លួនទៅដូរយកជំនួយ ឬភាពអនុគ្រោះអ្វីនោះទេ៕
