ភ្នំពេញៈ ទោះបីជាគេឃើញមនុស្សភាគច្រើន ហាក់មានការជឿជាក់ខ្លាំងទៅលើក្បួនវេជ្ជសាស្រ្តសម័យ ដែលមានបច្ចេកទេសព្យាបាលជំងឺតាមបែបវិទ្យាសាស្រ្តយ៉ាងណាក្តី ក៏វិធីព្យាបាលជំងឺបែបបុរាណ ឬតាមក្បួនវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណនៅតែមានតម្រូវការ ខ្វះមិនបានក្នុងសង្គមខ្មែរ។
នាពេលបច្ចុប្បន្ន អ្នកប្រកបរបរវិជ្ជាជីវៈជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ដែលមានការទទួលស្គាល់ពីក្រសួងសុខាភិបាល និងបានឆ្លងកាត់វគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណខ្មែរ មានចំនួនសរុបជាង ៤០០ នាក់។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់ពីលោកឱសថការី ច័ន្ទ សូផាន ជាអនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ឱ្យដឹង។ ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិក្នុងការប្រកបវិជ្ជាជីវៈគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ មានការទទួលស្គាល់ ដោយក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជានោះ គ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណទាំងអស់ ត្រូវមានលក្ខខណ្ឌចាំបាច់មួយចំនួនដូចជា ត្រូវមានប្រវត្តិប្រកបរបរជាគ្រូឱសថបុរាណនេះ យ៉ាងតិចចំនួន ៥ឆ្នាំ មានវ័យចាប់ពី ២៥ ឆ្នាំ ដល់ ៦០ ឆ្នាំ និងត្រូវឆ្លងកាត់ការប្រឡងចូលរៀនវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណខ្មែរ ដែលមានរយៈពេល ៥ ខែ នៅមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកឱសថការី សូផាន បានឱ្យដឹងពីប្រវត្តិនៃការបង្កើតវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណខ្មែរ នៅមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ពេលនេះបានបើកចំនួន ១០ វគ្គមកហើយ បើគិតមកត្រឹមឆ្នាំ ២០២២ និងមានចំនួនសិក្ខាកាមជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណសរុបប្រហែលជាង ៤០០ នាក់។
ជាទម្លាប់នោះ មុខរបរជាគ្រូឱសថបុរាណ នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ តាំងពីដើមមក ច្រើនតែជាការចាប់យកមកប្រកបវិជ្ជាជីវៈតៗគ្នា គឺតពីដូនតា ឬតពីឪពុកម្តាយ ឬអាចតពីសាច់ញាតិក៏មាន ហើយការយល់ដឹងពីក្បួនខ្នាតវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណនេះ នៅមានកម្រិតតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែងក្នុងសង្គម។
អនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ រូបនេះបានលើកឡើងថា៖ «ដោយសារយើងមិនទាន់មានលទ្ធភាព បើកឱ្យមានកម្រិតដូចជាការបើកថ្នាក់រៀន ក្នុងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តសម័យនោះហើយ ទើបបានខាងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ បានខិតខំបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលវគ្គខ្លីៗ រយៈពេល ៥ ខែ នេះឡើងរហូតមានចំនួន ១០ វគ្គ នៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២២ នេះ»។
លោក ច័ន្ទ សូផាន ក៏បញ្ជាក់ពីគោលបំណងនៃការបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះដែរគឺ ដើម្បីទទួលបានចំណេះដឹងថ្មីៗ បន្ថែមចំណេះដឹងលើមុខជំនាញ និងការស្វែងយល់អំពីផ្នែកច្បាប់ ក្រមសីលធម៌ ពីរបៀបប្រើប្រាស់រុក្ខជាតិឱសថ ឱ្យស្របតាមបច្ចេកទេស ក្នុងនាមជាអ្នកផ្តល់សេវាសុខាភិបាល ប្រកបដោយគុណវឌ្ឍិ ជូនដល់អ្នកជំងឺ។ ជាការកត់សម្គាល់ វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ នៅតែមានសំណើឱ្យរៀបចំពីខាងសមាគមគ្រូបុរាណកម្ពុជា ទោះបីជាកន្លងមក ការរៀបចំបានទាល់តែមានអ្នកជួយឧបត្ថម្ភពីបណ្តាអង្គការ ឬស្ថាប័នណាមួយក្តី។
លោក ច័ន្ទ សូផាន បញ្ជាក់ថា៖ «កាលពីដំបូងឡើយ វគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណខ្មែរនេះ ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមដោយអង្គការ Nippon Foundation របស់ប្រទេសជប៉ុន ជួយឧបត្ថម្ភបើកវគ្គនេះបានចំនួន ៦ វគ្គ គឺចាប់ផ្តើមតាំងពីឆ្នាំ២០០៩ រហូតដល់ត្រឹមឆ្នាំ ២០១៧។ ក្រោយមកទៀត គឺនៅឆ្នាំ ២០១៨ វគ្គរហូតដល់ឆ្នាំ ២០២២ នេះ ការបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ ត្រូវបានរៀបចំដោយ សមាគមគ្រូបុរាណកម្ពុជា បានដាក់ពាក្យស្នើសុំមកខាងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ដែលមានចំនួន ៤ វគ្គមកហើយ។ នៅចន្លោះឆ្នាំ ២០១៩ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ គឺមិនមានការបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណនេះឡើយ ព្រោះតែវិបត្តិកូវីដ ១៩»។
លោក ផុន សាមឌី មានវ័យជាង ៤០ ឆ្នាំប្លាយ ចាប់ផ្តើមអាជីពជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ តាំងពីឆ្នាំ ២០១១ មក ដោយលោកក៏មានឪពុកជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណស្រាប់ផងនោះ ទើបជំរុញឱ្យលោកមានចំណេះដឹងផ្នែកនេះ។ ខណៈនៅឆ្នាំនេះដដែល លោក សាមឌី ក៏ចាប់ផ្តើមព្យាបាលជំងឺក្រពះពោះវៀនធ្ងន់ធ្ងររបស់ខ្លួនឯង រហូតបានជាសះស្បើយ និងថែមទាំងបានព្យាបាល អ្នកជំងឺជាអ្នកជិតខាងជាហូរហែ រហូតអាចផ្សំថ្នាំព្យាបាលអ្នកក្រៅស្រុកភូមិខ្លួនឯងទៀត។
លោក ផុន សាមឌី ប្រឡងចូលរៀនវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណខ្មែរវគ្គទី៩ នៅឆ្នាំ ២០១៨ ក្រោយពីទទួលបានការប្រឹក្សា និងជំរុញពីខាងក្រុមគ្រូឱសថបុរាណចាស់ៗមកនោះ។ សព្វថ្ងៃ លោកគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ផុន សាមឌី រស់នៅក្នុងសង្កាត់បឹងទំពុន ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។
ចាប់តាំងពីប្រកបវិជ្ជាជីវៈជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណខ្មែរ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ លោកគ្រូបានព្យាបាលអ្នកជំងឺចំនួនជាង ៨០០ នាក់ហើយ។ បើប្រៀបធៀបជាមួយគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណជំនាន់មុនខ្លះ និងស្របាលៗគ្នានោះ ចំនួនអ្នកជំងឺ ដែលលោកព្យាបាលជាគឺមានច្រើនជាងគេ។
គ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ផុន សាមឌី បានបញ្ជាក់ថា៖ «ហេតុផលដែលមានចំនួនអ្នកជំងឺព្យាបាលច្រើនជាងគេនោះគឺមកពីខ្ញុំ ជាមនុស្សចូលចិត្តចេញដើរក្រៅច្រើន ហើយបានជួបមនុស្សមានបញ្ហាសុខភាពក៏ច្រើន គួបផ្សំនឹងការយល់ដឹងពីផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ត ក៏បានច្រើនទៀតផងនោះ ទើបចាប់យកអាជីព វេជ្ជសាស្រ្តបុរាណរបស់ខ្ញុំនេះ ហាក់ដូចជាទទួលបានការយល់ដឹងលឿន និងមានការពិសោធក៏ឆាប់»។
ទោះបីជាការប្រកបរបរវិជ្ជាជីវៈក្នុងវិស័យវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណនេះ មានរយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំ មកក៏ពិតមែនក្តី លោកគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ផុន សាមឌី នៅពុំទាន់បានស្រាវជ្រាវរកឃើញឈ្មោះឱសថព្យាបាលថ្មីណាមួយឡើយ តែលោកទទួលបាននូវចំណេះដឹងច្រើន ក្នុងសិក្សាធ្វើពិសោធទៅលើរូបមន្តចាស់ៗមានស្រាប់។
លោក ផុន សាមឌី ឱ្យដឹងថា៖ «ទោះជាខ្ញុំមិនបានរកឃើញឱសថអ្វីថ្មីមែន តែការពិសោធលើរូបមន្តថ្នាំចាស់ៗ របស់លោគ្រូឱសថជំនាន់មុន បានបង្រៀន និងជួយឱ្យខ្ញុំយល់ដឹងបានច្រើនលើវិស័យនេះ។ ម្យ៉ាងទៀត ការចូលរៀន ក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាល គ្រូបុរាណនៅមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ក៏ជាចំណែកមួយជួយ ឱ្យមានការយល់ដឹងបន្ថែមនូវរបៀបប្រើប្រាស់រុក្ខជាតិឱសថ ឱ្យស្របទៅតាមបច្ចេកទេស និងចំណេះដឹងផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តសម្រាប់វិស័យវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណនេះ»។
លោកក៏បានលើកឡើងពីវិស័យវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ និងវេជ្ជសាស្រ្តសម័យ ដែលបានដើរទន្ទឹមគ្នានៅក្នុងតួនាទីព្យាបាលជំងឺនៅតាមមន្ទីរពេទ្យនានា ក្នុងប្រទេសជឿនលឿន និងបណ្តាប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាផងដែរ។
គ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ផុន សាមឌី រៀបរាប់ប្រាប់ថា៖ «បើនៅប្រទេសចិន ឬបណ្តាប្រទេសជិតខាងយើងរួមមានថៃ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងសឹង្ហបុរីនោះ ការបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបុរាណ ដើម្បីឱ្យក្លាយជាវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណនេះ គេមានសាលារៀន និងមានឆ្នាំសិក្សា ដូចជាឆ្នាំសិក្សាជំនាញពេទ្យសម័យដែរ។ ហើយបើនៅតាមមន្ទីរពេទ្យគេវិញនោះ វេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ និងវេជ្ជសាស្រ្តសម័យគឺមានតម្លៃសើ្មគ្នា។ ជាឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺពិនិត្យសុខភាព បានដឹងរោគសញ្ញាខ្លួនឈឺអ្វីរួចរាល់ហើយនោះ គេនឹងសួរទៅកាន់អ្នកជំងឺថា តើចង់បានការព្យាបាលជំងឺ ដោយវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ឬវេជ្ជសាស្រ្តសម័យ ? នេះជាហេតុផល ដែលវិស័យទាំង ២ មានគុណតម្លៃដូចគ្នាក្នុងការជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតមនុស្សក្នុងសង្គម»។
លោក សេង សំអាត មានវ័យ ៤៣ ឆ្នាំ ជាគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តនៅស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលបានប្រកបវិជ្ជាជីវៈគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណជាង ១០ ឆ្នាំ ដែលបានតពីឪពុកលោក ក្រោមស្លាកយីហោ «គ្រូវេជ្ជសាស្រ្តនៅភ្នំដងរ៉ែក» បើកព្យាបាលអ្នកជំងឺទូទៅបានប្រមាណក្បែរពាន់នាក់មកហើយដែរ។
លោក សេង សំអាត ថ្លែងដោយ យល់ឃើញថា ការព្យាបាលជំងឺតាមវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ និងវេជ្ជសាស្រ្តសម័យទំនើប គឺសុទ្ធតែមានសារៈសំខាន់ដូចគ្នា ហើយក៏អាចប្រៀបប្រដូចទៅនឹងអាវុធមានមុខ ២ ដូចគ្នាដែរ ប្រសិនបើការប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណ ឬថ្នាំពេទ្យនោះ មានកម្រិតលើសចំណុះផ្នែកណាមួយនាពេលព្យាបាលជំងឺ។
លោក សេង សំអាត លើកឡើងថា៖ «មិនថាតែក្នុងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ និងវេជ្ជសាស្រ្តសម័យទេ គឺសុទ្ធតែអាចមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពអ្នកជំងឺដូចគ្នា ប្រសិនបើការប្រើឱសថ ឬថ្នាំពេទ្យលើសចំណុះនោះ។ ដូច្នេះទាំងគ្រូពេទ្យវេជ្ជសាស្រ្តសម័យ និងគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ទាមទារនូវការពិនិត្យពិច័យច្បាស់លាស់ក្នុងអាជីពវិជ្ជាជីវៈខ្លួន»។
លោក សំអាត បានបន្តថា៖ «នាពេលបច្ចុប្បន្ន ពេលខ្លះដូចជាករណីព្យាបាលជំងឺមហារីក តាមវេជ្ជសាស្រ្តសម័យនៅមិនទាន់មានថ្នាំដើម្បីព្យាបាលនៅឡើយទេគឺមានតែវិធីវះកាត់ ឬប្រើសារធាតុគីមីបាញ់សម្លាប់មេរោគ តែបើតាមវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណវិញនោះ គឺគេមានឱសថបុរាណ សម្រាប់ព្យាបាលសម្លាប់មេរោគមហារីកនោះ»។
លោក តុប ពិសី ជាមន្រ្តីប៉ូលិស វ័យ ៣៩ ឆ្នាំ រស់នៅក្រុងកែប ខេត្តកែប ដែលបានព្យាបាលជំងឺក្រពះពោះវៀន និងលើសជាតិខ្លាញ់ ជាមួយលោកគ្រូ ផុន សាមឌី ដោយបានប្រើរយៈពេលប្រមាណ ៤-៥ ខែ បានជាសះស្បើយ ក្រោយពីលោកព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំពេទ្យមិនសមប្រកប។ បង្ហាញពីភាពជឿជាក់លើសេវាថែរក្សាសុភាពផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណជាមួយលោកគ្រូ ផុន សាមឌី នោះ លោក ពិសី បានលើកឡើងថា៖ «នេះជារឿងមួយ គួរឱ្យមានទំនុកចិត្តសម្រាប់ខ្ញុំ ដោយសារខ្ញុំបានព្យាបាលលេបថ្នាំឱសថបុរាណ តែប្រមាណ ៤-៥ ខែ ដែលចំណាយប្រាក់អស់តិចជាង ការចំណាយប្រាក់ទិញថ្នាំពេទ្យទៀត ស្រាប់តែអាការរបស់ខ្ញុំក៏មានស្ថានភាពដូចធម្មតាវិញ»។
លោកបានរំឮកពីដើមចមនៃការងាកមករកការព្យាបាលលេបថ្នាំឱសថបុរាណ ជាមួយនឹងលោកគ្រូវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ផុន សាមឌី ក្រោយពីមានការណែនាំដំបូង ពីថ្នាក់ដឹកនាំខ្លួន ក្នុងការងាររាជការ ដែលលោកជាប៉ូលិស នៅស្រុកកែប ខេត្តកែប នោះថា ៖«ដោយសារខ្ញុំឧស្សាហ៍ឈឺ គឺព្រោះអាការជំងឺក្រពះពោះវៀន និងលើសជាតិខ្លាញ់។ កាលពីបានជួបលោកគ្រូដំបូង គាត់ឱ្យប្រើថ្នាំបុរាណប្រមាណ ២-៣ កំប៉ុង ប្រើរយៈពេល ២-៣ ខែ។ ក្រោយមកទៀតលោកគ្រូក៏ព្យាបាលជំងឺក្រពះពោះវៀនដោយការលេបថ្នាំឱសថបុរាណនេះដដែល ក្នុងពេលប្រហែលគ្នា សរុបទៅចំណាយពេល ៤-៥ ខែ ក៏បានជាសះស្បើយ។ តែយើងត្រូវតមអាហារនានា ដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់អាការជំងឺរបស់យើង តាមលោកគ្រូឱ្យតមដែរ»។
លោក ហេង វិចិត្រ ជាអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនមីតហេង (ខេមបូឌា) អិលធីឌី ដែលមានបទពិសោធការងារវិស័យសុខាភិបាលរយៈពេល ២០ ឆ្នាំ បានបកស្រាយពីប្រសិទ្ធភាពនៃថ្នាំពេទ្យ (ឱសថសម័យ) និងឱសថបុរាណដែរថា ប្រភេទឱសថទាំង ២ គឺមានភាពចាំបាច់ដូចគ្នា ក្នុងការព្យាបាលជំងឺ ហើយលោកក៏បានពន្យល់ថា ឱសថអាចនឹងមាន ៣ប្រភេទផ្សេងគ្នា ផ្អែកទៅតាមការកំណត់និយមន័យនៅបណ្តាប្រទេសនានានៅលើពិភពលោក។
លោក វិចិត្រ ថ្លែងថា បើតាមបទពិសោធខ្លួនឆ្លងកាត់ក្នុងវិស័យសុខាភិបាល ២០ ឆ្នាំ នោះ នៅប្រទេសខ្មែរ ឱសថបុរាណ ដែលភាសាបរទេសហៅថា Traditional medicine និង Herbal medicine ខ្មែរបានកំណត់និយមន័យដូចគ្នាហៅថា វេជ្ជសាស្រ្តបុរាណ ឬឱសថបុរាណ។ តែនៅប្រទេសជឿនលឿនវិញ Traditional medicine និង Herbal medicine គឺមានការកំណត់និយមន័យខុសគ្នា។
លោក វិចិត្រ បានពន្យល់ថា៖ «ប្រទេសគេ Traditional medicine ជាប្រភេទឱសថបុរាណ ដែលមិនទាន់បានឆ្លងកាត់ការពិសោធ ឬចម្រាញ់នូវជាតិពុលត្រឹមត្រូវ តាមកម្រិតស្តង់ដានៃមន្ទីរពិសោធរបស់វិស័យសុខាភិបាល។ ចំណែកឯ Herbal medicine វិញ គេហៅថាប្រភេទឱសថបុរាណពាក់កណ្តាលសម័យ ដោយសារឱសថប្រភេទនេះបានឆ្លងការពិសោធ និងចម្រាញ់នូវជាតិពុលខ្លះ តាមកម្រិតស្តង់ដានៃមន្ទីរពិសោធន៍របស់វិស័យសុខាភិបាល»។
ចំពោះចំណុចដូចគ្នានៃការប្រើថ្នាំពេទ្យ (ឱសថសម័យ) និងឱសថបុរាណ លោកបានឱ្យដឹងថា ទី១ វាមានប្រសិទ្ធភាពដូចគ្នាក្នុងការព្យាបាលជំងឺនានា ទី២ វាមានផលរំខាន (គុណវិបត្តិ) ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ តែប្រសិនបើជាប្រភេទឱសថបុរាណពាក់ណ្តាលសម័យ ដែលឆ្លងកាត់ការពិសោធ និងបានចម្រាញ់យកចេញនូវសារជាតិពុលត្រឹមត្រូវនោះ វានឹងមានផលប៉ះពាល់តិចជាងឱសថសម័យ។
លោក វិចិត្រ បកស្រាយថា ៖«ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើជាប្រភេទឱសថបុរាណ មិនទាន់បានឆ្លងការពិសោធ និងចម្រាញ់ចេញជាតិពុល ជាឧទាហរណ៍ ដូចជារុក្ខជាតិវល្លិ៍បណ្តូលពេជ កាលណាយកមកត្រាំស្រាផឹក សម្រាប់ធ្វើជាឱសថព្យាបាលរោគផ្សេងៗ តាមទំនៀមទម្លាប់នោះគឺវាអាចមានផលប៉ះពាល់លើសុខភាពច្រើនជាងថ្នាំពេទ្យវិញ»។
លោកបន្តថា៖ «ដូច្នេះនិយាយជារួម ប្រសិនបើជាប្រភេទឱសថបុរាណ ដែលឆ្លងកាត់ការពិសោធត្រឹមត្រូវ ដូចជាឱសថបុរាណនាំចូលមកពីប្រទេសអាមេរិក ឥណ្ឌា ជាដើម ដែលមានកម្រិតស្តង់ដា GMP និងមានការទទួលស្គាល់ដោយប្រព័ន្ធ ISO នោះ គឺវានឹងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការព្យាបាលជំងឺ ហើយវាក៏មានផលប៉ះពាល់តិចតួច ឬអាចមិនមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពទៀតផង សម្រាប់ការព្យាបាលជំងឺ។ ហើយការប្រើថ្នាំពេទ្យ (ឱសថសម័យ) ដើម្បីព្យាបាលជំងឺវិញនោះ គឺទាមទារឱ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជាងឱសថបុរាណ ព្រោះវាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពខ្លាំង ប្រសិនបើមិនប្រុងប្រយ័ត្ននោះ»។
អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនមីតហេង (ខេមបូឌា) អិលធីឌី រូបនេះ ក៏បានលើកឡើងដែរថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំយល់ថា ការប្រើថ្នាំពេទ្យ (ឱសថសម័យ) និងឱសថបុរាណ អាចដើរទន្ទឹមគ្នាបាន ក្នុងករណីមានការសហការគ្នាល្អពីសំណាក់អ្នកផលិត អ្នកលក់ និងអ្នកប្រកបមុខរបរ ក្នុងវិស័យវេជ្ជសាស្រ្តបុរាណដែលមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់វិជ្ជាជីវៈខ្លួន មានការត្រួតពិនិត្យ និងឆ្លងកាត់ការពិសោធពីមន្ទីរពិសោធន៍ជាតិនៃក្រសួងសុខាភិបាល គោរពតាមច្បាប់គ្រងគ្រងឱសថ មានស្តង់ដាត្រឹមត្រូវនៃការផលិត និងការវេចខ្ចប់នោះ។ ពេលខ្លះការប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណ មានប្រិសិទ្ធភាពល្អជាងការប្រើថ្នាំពេទ្យទៀតផង ក្នុងករណីព្យាបាលលើជំងឺមួយចំនួនដែរ»៕