ភ្នំពេញៈ ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២៥ ខែ មករា ឆ្នាំ​ ២០២១ ​បាន​ដាក់​ចេញ​គោលនយោបាយ​ «​ភូមិ​-​ឃុំ​-​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​» ​ជាថ្មី​ដែល​មាន​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ជា​សេនាធិការ​។

គោលនយោបាយ​នេះ​ត្រូវបាន​យក​ទៅ​ផ្សព្វផ្សាយ​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ​ទាំង​ក្នុង​វិស័យ​សាធារណៈ​ទាំង​ក្នុង​វិស័យ​ឯកជន អ្នកពាក់ព័ន្ធ និង​ពលរដ្ឋ ​ដើម្បី​ចូលរួម​អនុវត្ត​ឱ្យបាន​ជោគជ័យ​។

ប៉ុន្តែ​បើ​ពិនិត្យ​ស្ថានភាព​ជាក់ស្តែង​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​នេះ​​ហាក់​នៅមាន​កម្រិត​នៅឡើយ​។

បញ្ហា​គ្រឿងញៀន បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង បញ្ហា​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍ បញ្ហា​ចោរលួច និង​ឆក់ អំពើហិង្សា និង​ល្បែង​ខុសច្បាប់ ជាដើម​នៅ​តាម​ភូមិ ឃុំ សង្កាត់​ខ្លះ​​នៅតែ​បន្ត​កើតមាន និង​មាន​ចុះផ្សាយ​ពី​បណ្តាញ​សារព័ត៌មាន​ជា​ហូរហែ​។ ​បញ្ហា​នេះ បាន​ធ្វើឱ្យ​​ពលរដ្ឋ​នៅមាន​ការបារម្ភ​ពី​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន​ ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​អាជ្ញា​ធរមាន​សមត្ថកិច្ច ពិសេស​​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ​សង្កាត់​ដែល​ទើប​ជាប់ឆ្នោត​ថ្មី​យកចិត្ត​ទុកដាក់​បន្ថែមទៀត​។

លោក​ កែវ មាលា ប្រធាន​សមាគម​បញ្ញវន្ត ដើម្បី​សន្តិភាព​ថ្លែងថា គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​ពិបាក​នឹង​អនុវត្ត ព្រោះ​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ខ្លះ​មិនសូវ​មាន​សកម្មភាព និង​ធ្វើការ​នៅមាន​ការរើសអើង​។ ​មួយទៀត​មន្ត្រី​នគរបាល​ខ្លះ​ដូចជា​ត្រូវរ៉ូវ​ជាមួយ​ជនល្មើស​ដោយ​បិទ​ភ្នែក​មិន​សូវ​បង្ក្រាប​លើ​ការជួញដូរ និង​ចែកចាយ​គ្រឿងញៀន​ទេ ហើយ​ករណី​ខ្លះ ចាប់​ហើយក៏​​លែង​វិញ​។

លោក​បន្តថា ចំពោះ​ឃុំ​សង្កាត់​មួយ​ចំនួន ពលរដ្ឋ​មិនសូវ​មាន​ការងារ​ធ្វើ​ជា​ហេតុ​នាំ​អ្នកខ្លះ​យក​ពេល​ទៅ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​មិន​សមរម្យ​។​ ម្យ៉ាងទៀត​ពលរដ្ឋ​មិនសូវ​មាន​សិទ្ធិអំណាច​គ្រប់គ្រាន់​ដោយពេល​ខ្លះ​ឃើញ​ចោរ​កំពុង​គាស់​ទ្វារ តែ​មិន​ហ៊ាន​ទៅ​ឃាត់​ ឬ​ទៅ​ឡូឡា​នោះទេ ពោលគឺ​មិន​ដូច​កាលពី​ទសវត្សរ៍​ ៨០ និង​ ៩០ ​ពលរដ្ឋ​គោះត្រឡោក គោះ​ស្គរ និង​គោះ​ប៉ោត​ជាដើម​ ដើម្បី​ដេញ​ចាប់ចោរ ខណៈ​ពេលនោះ​មិនទាន់​មាន​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​មាន​សុវត្ថិភាព​ទេ​គឺ​ពលរដ្ឋ​ដាក់​ផែនការ​ខ្លួនឯង​។

លោក​ថា​៖ «​ម្យ៉ាងទៀត បញ្ហា​​គ្រឿងញៀន​ត្រូវបាន​ចាប់​រាប់រយ​តោន​...​អ្នក​ជក់​គ្រឿងញៀន នៅតែ​ជក់​ដដែល អ្នកធ្វើ​បងធំ​បងតូច​នៅមាន​ដដែល​។ មែនទែន​ទៅ ពលរដ្ឋ​ខ្លាចរអា​បងធំ​បងតូច គ្រឿងញៀន ពួក​គ្រឿងញៀន​អត់​ខ្លាច​ស្លាប់​ផង​ពេលខ្លះ​​វា​ហិតកាវ និង​កាន់​ដាវ​នៅ​នឹង​​មុខ មិន​ហ៊ាន​ធ្វើ​អី​ផង​»​។

លោក​ លឿង សុទ្ធិ ជា​ពលរដ្ឋ​រស់នៅក្នុង​ខណ្ឌ​ស្ទឹងមានជ័យ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ថ្លែងថា ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​របស់​អាជ្ញាធរ ដូចជា​មិនទាន់​បាន​ល្អ​ទេ ព្រោះ​ចោរកម្ម គ្រឿងញៀន ក្មេង​ទំនើង នៅតែ​បន្ត​មាន​ដែល​ធ្វើឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សន្តិសុខ​ និង​សុវត្ថិភាព​របស់​ពលរដ្ឋ​។

លោក​ថា​៖ «​នៅតាម​ផ្លូវ ខ្ញុំ​ទៅ​​ធ្វើការ​មាន​ភាព​រញ៉េរញ៉ៃ ក្មេង​ទំនើង និង​ពេលខ្លះ​ឃើញ​ក្មេងៗ​​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន អាជ្ញាធរ​ហាក់​មិនទាន់​ដោះស្រាយ​បានល្អ​ទេ ហើយ​កន្លែង​ខ្ញុំ​នេះ ប្រហែល​​ដូច​កន្លែង​គេ​ផ្សេង​ដែរ​ហើយ​។ ​បញ្ហា​នេះ ខ្ញុំ​សុំឱ្យ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ពង្រឹង​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​ឡើងវិញ​ ដើម្បី​សេចក្តីសុខ​ពលរដ្ឋ​»​។

ទោះជា​យ៉ាងណា​ក្ដី មិនមែន​គ្រប់​ឃុំ-សង្កាត់​សុទ្ធតែ​អនុវត្ត​មិនសូវ​បាន​ជោគជ័យ​នោះទេ ប៉ុន្តែ​ផ្ទុយទៅវិញ​មាន​ឃុំ​សង្កាត់​ជាច្រើន​អនុវត្ត​បាន​ជោគជ័យ​រហូត​ទទួលបាន​ចំណាត់ថ្នាក់​ល្អ​ទៀតផង ដូចជា មេឃុំ​កន្សោម​អក ស្រុក​កំពង់ត្របែក ខេត្ត​ព្រៃវែង​ជាដើម​។

លោកស្រី ហេង ស្រីពៅ មេឃុំ​កន្សោមអក ស្រុក​កំពង់ត្របែក បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្ដិ៍​ថា ក្នុង​នាម​លោកស្រី​ជា​មេឃុំ មិនដែល​រើសអើង​ទាក់ទង​នឹង​ការផ្តល់​សេវាសាធារណៈ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​​ឃុំ​នោះទេ បើទោះបី​ជា​ពួកគាត់​មាន​និន្នាការ​បក្ស​ណា​ក៏ដោយ​។

លោកស្រី​បន្តថា ដោយឡែក​ចំពោះ​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​គឺ​ឃុំ​លោកស្រី​តែងតែ​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​ជាប់​លេខ​ ១ ជា​​រៀងរាល់ឆ្នាំ ដោយសារ​តែ​សន្តិសុខ សុវត្ថិភាព និង​សណ្តាប់ធ្នាប់​ក្នុង​ឃុំ​មាន​លក្ខណៈ​ប្រសើរ និង​មាន​ការសហការ​បានល្អ​រវាង​ប្រជាការពារ ប្រជាពលរដ្ឋ និង​សមត្ថកិច្ច​ប៉ុស្តិ៍​។

លោកស្រី​បញ្ជាក់ថា​៖ «​នៅពេល​មាន​ករណី​ចោរលួច ចោរប្លន់ យើង​សហការ​ចុះ​អនុវត្ត​ផ្ទាល់ៗ ប៉ុន្តែ​តាម​ការសង្កេត​ក្នុង​ឃុំ​របស់ខ្ញុំ ដូចជា​មិន​មាន​នោះទេ ករណី​បែប​នេះ អ៊ីចឹង ហើយ​បានជា​ឃុំ​របស់​យើង​ជាប់​លេខ​ ១ រហូតមក​»​។

លោក​ ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ប្រាប់​ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍​ថា ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​មិនមែន​សុក្រឹត​ ១០០% ​នោះទេ វា​តែងតែ​មាន​ចន្លោះប្រហោង​ខ្លះ ប៉ុន្តែ​យ៉ាងណា​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច តែង​កែលម្អ​ជា​បន្តបន្ទាប់ កុំឱ្យ​ពលរដ្ឋ​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ពី​ចោរលួច ប្លន់ និង​ឆក់​ជាដើម​។

យ៉ាងណាក្ដី លោក​ក៏​ទទួល​ស្គាល់​ចំពោះ​ការមាន​ការប្រើប្រាស់​អំពើហិង្សា និង​មាន​ក្មេងទំនើង​ខ្លះ​ផងដែរ​នៅតាម​ឃុំ​សង្កាត់​មួយចំនួន ប៉ុន្តែ​លោក​​ថា ឃុំ​សង្កាត់​ភាគច្រើន​បាន​អនុវត្ត​បានល្អ និង​ ១ ​ឆ្នាំៗ ឃុំ​សង្កាត់​ទាំងនោះ​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល​ពី​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​នេះ​។

ឆ្លើយតប​នឹង​ការលើកឡើង​​ថា ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​នេះ​មាន​ការរើសអើង និង​ត្រូវរ៉ូវ​ជាមួយ​ជនល្មើស​ជាដើម លោក ខៀវ សុភ័គ បាន​បញ្ជាក់ថា បញ្ហា​ទាំងនេះ ប្រហែល​ជា​រឿង​បុគ្គល ប៉ុន្តែ​ក្នុង​នាម​រដ្ឋាភិបាល និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិនដែល​រើសអើង​ ឬ​ប្រកាន់​បក្ខពួក​ក្នុង​ការដោះស្រាយ​កង្វល់​នោះទេ​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ជា​គោលការណ៍ មន្ត្រី​ទាំងអស់​មិន​ថា​មេឃុំ ចៅសង្កាត់ ឬ​មេ​ប៉ុស្តិ៍​ជា​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល និង​ប្រជាពលរដ្ឋ មិនមែន​ជា​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​ទេ មាន​តួនាទី​ក្នុង​ការ​បម្រើ និង​ការពារ​សុវត្ថិភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅក្នុង​មូលដ្ឋាន​។ ម្យ៉ាង​នៅ​ការបោះឆ្នោត​អាណត្តិ​នេះ​ក៏មាន​សមាជិក​មក​​ពី​គណបក្ស​ផ្សេង​ដែរ​។ ​ដូច្នេះ​លែង​ស្ថិតក្រោម​បក្ស​ហើយ​នាំគ្នា​ធ្វើការ​បម្រើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅ​»​។

ទាក់ទង​នឹង​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ ឃុំ សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​នេះដែរ លោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នក​នាំពាក្យ​អគ្គស្នងការ​នគរបាល​ជាតិ ធ្លាប់​​បាន​ថ្លែងថា ស្មារតី​នៃ​គោលនយោបាយ​ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​បានន័យថា ភូមិ​ឃុំ​សង្កាត់​គ្មាន​អំពើ​ល្មើស គ្មាន​អំពើហិង្សា គ្មាន​បទល្មើស​គ្រឿងញៀន គ្មាន​អំពើ​ចោរលួច ឆក់​ប្លន់​ទាំងអស់​។ ​ក៏ប៉ុន្តែ​ការអនុវត្ត​មិនល្អ​ឥតខ្ចោះ​នោះទេ​។

លោក​ថា​៖ «​យើង​មិនទាន់​ថា ល្អឥតខ្ចោះ​នោះទេ ហើយ​នៅ​​លើ​ពិភពលោក​នេះ​គ្មាន​ប្រទេស​ណា គ្មាន​បទល្មើស​ទេ គ្រាន់តែ​តិច​ ឬ​ច្រើន​ប៉ុណ្ណោះ​។ មាន​ភូមិ​ឃុំ​អត់​មាន​បទល្មើស​ក៏​គេ​ហៅថា ភូមិ​ឃុំ​មាន​សុវត្ថិភាព ភូមិ​ឃុំ​ដែល​មាន​បទល្មើស​តិច ហើយ​បង្ក្រាបបាន​ក៏​គេ​ហៅថា ភូមិ​ឃុំ​មាន​សុវត្ថិភាព​ដែរ តែ​គេ​មាន​ចំណាត់ថ្នាក់​របស់គេ​»​។

លោក​ ម៉ៅ ស៊ីវន មេ​ប៉ុស្តិ៍​សង្កាត់​ព្រែកថ្មី​នៃ​ខណ្ឌ​ច្បារអំពៅ រាជធានី​ភ្នំពេញ​ថ្លែងថា ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ «​ភូមិ ឃុំ សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​» ទាំង​ ៧ ​ចំណុច លោក​តែងតែ​ពង្រឹង និង​​ផ្សព្វផ្សាយ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​ចូលរួម​អនុវត្ត និង​ថែ​រក្សាសុខ​សុវត្ថិភាព​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ឱ្យ​បាន​ល្អ​។

លោក​ថា​៖ «​យើង​ខិតខំ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​បញ្ហា​គ្រឿងញៀន បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង​។ ​ខ្ញុំ​បាន​ធ្វើ​សវនកម្ម​ជាមួយ​ខណ្ឌ​ច្បារអំពៅ​រួចរាល់​អស់ហើយ​មិនមាន​បញ្ហា​នោះ​​ទេ លើ​បញ្ហា​នេះ​»​។

យោងតាម​ឯកសារ​គោលនយោបាយ​ «​ភូមិ​-​ឃុំ​-​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​» ​បាន​ឱ្យ​ដឹងថា សន្តិភាព ស្ថិរភាព​នយោបាយ សន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ​ជា​កត្តា​គន្លឹះ​ដែល​ផ្តល់​ភាព​អនុគ្រោះ​ដល់​ដំណើរការ​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និង​វិស័យ​ផ្សេងៗ​ទៀត មាន​ការរីកចម្រើន​ស្រប​តាម​កម្មវិធី​នយោបាយ និង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ចតុកោណ​គ្រប់​ដំណាក់កាល​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​។

ដើម្បី​ឆ្លើយតប​នឹង​ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន រាជរដ្ឋាភិបាល​សម្រេច​កែលម្អ​លក្ខណសម្បត្តិ​នៃ​គោលនយោបាយ​ «​ភូមិ​-​ឃុំ​-​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​» ​ព្រមទាំង​លើក​កម្រិត​គោលនយោបាយ​នេះ​ដែល​មាន​គោលបំណង និង​សំណូមពរ ដូចតទៅ ៖

ទី​១- ​បន្ត​កសាង និង​ពង្រឹង​សន្តិសុខ​សណ្តាប់ធ្នាប់​សង្គម​លើកកម្ពស់​អនាម័យ បរិស្ថាន សុខុមាលភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​កាត់បន្ថយ​គ្រោះថ្នាក់​ដែល​បណ្តាល​មកពី​គ្រោះមហន្តរាយ​ និង​ជំងឺឆ្លង​រាតត្បាត​នៅ​គ្រប់​កាលៈទេសៈ​ព្រមទាំង​លើក​ទឹកចិត្ត​ឱ្យមាន​ការដោះស្រាយ​វិវាទ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ ដើម្បី​បង្ក​ភាពអនុគ្រោះ​ដល់​ដំណើរការ​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច​នៅ​មូលដ្ឋាន និង​ឈានទៅ​បង្កើនល្បឿន​នៃ​ការ​កាត់បន្ថយ​ភាពក្រីក្រ​។

ទី​២- ​កសាង​បានជា​កម្លាំង​សរុប វិធាន​ការសរុប និង​មធ្យោបាយ​សរុប​ក្នុង​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ «​ភូមិ​-​ឃុំ​-​សង្កាត់ មាន​សុវត្ថិភាព​»​ ដោយ​បំផុស​ឱ្យមាន​កិច្ចសហការ​ចូលរួម​​ជាមួយ​សមត្ថកិច្ច​ពី​វិស័យ​សាធារណៈ​វិស័យ​ឯកជន​អ្នកពាក់ព័ន្ធ​នានា និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​។

បើតាម​គោលនយោបាយ «​ភូមិ​-​ឃុំ​-​សង្កាត់​មាន​សុវត្ថិភាព​» មាន​លក្ខណសម្បត្តិ ដូចជា​៖ ​ទី១-​ ផ្ដល់​សេវាសាធារណៈ ជាពិសេស​សេវា​រដ្ឋបាល​ប្រកប​ដោយ​គុណភាព តម្លាភាព និង​ទទួល​បាន​ជំនឿ​ទុកចិត្ត​។

ទី​២- ​គ្មាន​បទល្មើស លួច ឆក់ ប្លន់ គ្រឿងញៀន ល្បែងស៊ីសង​ខុសច្បាប់ និង​បទល្មើស​គ្រប់​ប្រភេទ​។ ទី​៣-​ មាន​សណ្ដាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ​ល្អ ជាពិសេស​គ្មាន​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​។

ទី​៤- ​គ្មាន​អំពើ​អនាចារ គ្មាន​ការជួញដូរ​មនុស្ស ពិសេស​ស្ដ្រី​ និង​កុមារ គ្មាន​អំពើហិង្សា​ក្នុង​គ្រួសារ និង​គ្មាន​ក្មេង​ទំនើង​។​ ទី​៥-​ ដោះស្រាយ​វិធានការ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ប្រកប​ដោយ​គុណភាព និង​ប្រសិទ្ធភាព​។ ទី​៦-​ មាន​អនាម័យ មាន​សោភណភាព​ល្អ និង​មាន​បរិស្ថាន​ល្អ និង​ទី​៧-​ ឆ្លើយតប​បាន​​ទាន់​ពេលវេលា​ ចំពោះ​គ្រោះមហន្ដរាយ និង​រាល់​ជំងឺឆ្លង​រាតត្បាត​កាច​សាហាវ​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​៕