ភ្នំពេញៈ ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈនឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំត្រីភាគីចំនួន ៦ ដងទៀត ដើម្បីបន្តកិច្ចពិភាក្សាលើប្រាក់ឈ្នួលក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដោយក្នុងនោះបានកំណត់យកថ្ងៃទី ២៣ ខែកញ្ញា ជាថ្ងៃកំណត់ចុងក្រោយ ដែលត្រូវប្រកាសប្រាក់ឈ្នួលគោលក្នុងវិស័យកាត់ដេរ សម្រាប់កម្មករនៅឆ្នាំ ២០២៣។
ការកំណត់នេះបានធ្វើឡើង ក្រោយពីក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា អាណត្តិទី ២ ឆ្នាំទី ២ បានបើកកិច្ចប្រជុំលើកទី ១ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែសីហា ដើម្បីពិភាក្សាកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមារបស់កម្មករ និយោជិតផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ ផលិតស្បែកជើង និងផលិតផលិតផលធ្វើដំណើរ និងកាបូប សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣ នៅទីស្ដីការក្រសួងការងារ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ដែលចុះហត្ថលេខា ដោយលោក អ៊ិត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និង ២ ភាគីទៀត ជាសមាជិកបានឱ្យដឹងថា ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមានឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំបន្ទាប់នៅថ្ងៃទី ២៤ ទី ៣១ ខែសីហា និងថ្ងៃទី ៧ ទី ១៤ ទី ២២ និងទី ២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ នៅទីស្តីការក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក៏បានអះអាងថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី ១ នេះ ខ្លួនបានធ្វើបទបង្ហាញអំពីស្ថិតិសំខាន់ៗ សម្រាប់ភាគីពាក់ព័ន្ធធ្វើជាមូលដ្ឋានក្នុងការប្រើប្រាស់លក្ខណវិនិច្ឆ័យទាំង ៧ ដែលជាធាតុចូលដ៏សំខាន់ ក្នុងការចរចាប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ ផលិតស្បែកជើង និងផលិតផលិតផលធ្វើដំណើរ និងកាបូបសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «បានស្តាប់គោលជំហរពីតំណាង ភាគីនីមួយៗទៅលើបម្រែបម្រួលលក្ខណវិនិច្ឆ័យបែបសង្គម (ស្ថានភាពគ្រួសារ អត្រាអតិផរណា និងការចំណាយក្នុងការរស់នៅ) និងលក្ខណវិនិច្ឆ័យបែបសេដ្ឋកិច្ច (ផលិតភាព ការប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេស ស្ថានភាពទីផ្សារការងារ និងកម្រិតចំណេញរបស់វិស័យ)»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា៖ «ប៉ុន្តែភាគីតំណាងនិយោជក និងភាគីតំណាងកម្មករ និយោជិត មិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននូវតួលេខ ដែលជាគោលជំហរផ្លូវការរបស់ខ្លួននៅឡើយ ដោយស្នើសុំប្រជុំផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនម្ដងទៀតសិន»។
កាលពីឆ្នាំ ២០២១ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបន្ថែមទឹកប្រាក់ចំនួន ២ ដុល្លារអាមេរិកពីលើទឹកប្រាក់ចំនួន ១៩២ ដុល្លារ ដែលបានស្នើឡើងដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា សម្រាប់យកមកអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ហើយប្រាក់ឈ្នួលគោលឆ្នាំ ២០២១ មានចំនួន ១៩២ ដុល្លារ ក្នុង ១ ខែ។
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពចលនាកម្មករ-កម្ពុជា និយាយថា ការជួបគ្នាជាលើកដំបូងនេះ មិនទាន់មានជាលទ្ធផលអ្វីនោះទេ។ ភាគីសហជីពនឹងយកស្ថិតិលក្ខណវិនិច្ឆ័យទាំង ៧ របស់ក្រសួងការងារ ដែលបានបង្ហាញក្នុងពេលនេះទៅធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់គ្នាក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្ទៃក្នុងបន្តទៀត ដើម្បីធ្វើការកំណត់ពីតួលេខណាមួយជាក់លាក់ក្នុងការដាក់ចរចាក្នុងកិច្ចប្រជុំបន្ទាប់។
ទោះយ៉ាងណា បើតាមលោក ស៊ីណា តាមរយៈការធ្វើបទបង្ហាញរបស់ក្រសួងពីលក្ខណវិនិច្ឆ័យទាំង ៧ ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី ១ ឃើញមានសញ្ញាអវិជ្ជមានច្រើន ដែលផ្ទុយទៅនឹងអ្វីដែលសហជីពមើលឃើញថា មានស្ថានភាពល្អប្រសើរ ដូចជាការនាំចេញផលិតផល អតិផរណា ដែលអំណោយផលដល់ការដំឡើង ប្រាក់ឈ្នួលដល់កម្មករទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមើលឃើញថា ការនាំចេញមានភាពល្អប្រសើរ សម្រាប់ពេលនេះ ប៉ុន្តែក្នុងបទបង្ហាញ គេព្យាករថា នៅចុងឆ្នាំនេះ ការនាំចេញនឹងមានការធ្លាក់ចុះ។ ចំពោះបញ្ហាអតិផរណា ក្នុងឆ្នាំនេះ យើងឃើញមានការហក់ឡើងខ្ពស់រហូតដល់ ៥ ភាគរយ តែការព្យាករក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ មានការធ្លាក់ចុះមកវិញតិច»។
លោកបានបន្តថា៖ «ចំណុចទាំងនេះ បង្ហាញពីសញ្ញាដក ដែលកន្លងមក យើងតែងឃើញប្រើសញ្ញាដករហូតក្នុងការធ្វើបទបង្ហាញ។ សម្រាប់និយោជក គាត់គ្មានអ្វីលើកឡើងក្រៅពីបញ្ហាលំបាក ឬមិន [ចំណេញ] និងព្យាករទុកពីបញ្ហាកើតឡើងដែលជាលេសមិនចង់ដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលនោះទេ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ ពួកយើងជាភាគីសហជីព ពួកយើងនឹងជួបប្រជុំគ្នាក្នុងពេលខាងមុខនេះ ដើម្បីធ្វើការកំណត់យកតួលេខ ១ ទៅចរចា»។
បើតាមលោក ប៉ាវ ស៊ីណា សម្រាប់ការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលពីភាគីសហជីព គឺមិនអាចក្នុងចន្លោះពី ២១០-២២០ ដុល្លារទេ។ លោកថា ចំនួននេះក៏នៅមិនបានធ្វើឱ្យជីវភាពរបស់កម្មករល្អប្រសើរទេ គឺបានត្រឹមចូលរួមទប់ទល់ទៅនឹងការឡើងថ្លៃទំនិញលើទីផ្សារតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) មិនអាចសុំអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅថ្ងៃទី ១៥ សីហា។ ប៉ុន្តែលោកធ្លាប់បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែសីហាថា ក្នុងដំណាក់កាលនេះ សមាគម ពិតជាទទួលស្គាល់ពីការលំបាករបស់កម្មករ។ ស្ថានភាព គឺពិតជាមិនអំណោយផល សម្រាប់ភាគីទាំង ២ ដែលវាពិតជាបញ្ហា ១ ក្នុងការជួយដល់ជីវភាពរបស់កម្មករ និងការគាំទ្រដល់ការប្រកួតប្រជែងរបស់ឧស្សាហកម្ម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះបីជាការនាំចេញក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំនេះ ល្អក៏ដោយ យើងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះស្ថានភាពនាំចេញ សម្រាប់ឆមាសទី ២ នៃឆ្នាំនេះ ដោយមើលទៅលើស្ថានភាពសកលលោកមិនស្ថិតស្ថេរ និងលទ្ធភាពនៃការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ច ដែលភាគច្រើននៅប្រទេសលោកខាងលិច ដែលជាទីផ្សារនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា»។
ការសិក្សាថ្មីៗ របស់ JETRO បានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ គឺមានតែ ៣៩ ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុននៅប្រទេសកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ ដែលរកបានប្រាក់ចំណេញ ខណៈជាង ៤៣ ភាគរយបានខាតបង់ប្រាក់ និង ១៨ ភាគរយបានបិទទ្វារក្រុមហ៊ុនរបស់ពួកគេ។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោក កាំង ម៉ូនីកា៕