ភ្នំពេញៈ អ្នកស្រី ត្រឹង ងា ឈ្មោះដើម ឡាយ ហ៊ុនគី ជាម្ចាស់ស្នាដៃសៀវភៅអរិយធម៌ខ្មែរ និងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ បានទទួលមរណភាពនៅម៉ោង ៧ ព្រឹក ថ្ងៃទី ២៨ សីហា ២០២២ ដោយរោគាពាធ។ ពិធីបុណ្យសពធ្វើនៅផ្ទះលេខ ១៦ ផ្លូវ ១៤៣ សង្កាត់វាលវង់ ខណ្ឌ៧មករា ចំណែកពិធីបូជាសពនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅវត្តគល់ទទឹង នាថ្ងៃទី ៣០ សីហា។ នេះបើតាមលោក ត្រឹង បញ្ចារុណ កូនទី ៣ របស់អ្នកស្រី ឡាយ ហ៊ុនគី។
កូនទី ៣ របស់អ្នកស្រី ឡាយ ហ៊ុនគី គឺលោក ត្រឹង បញ្ចារុណ បានសរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុកនៅព្រឹកថ្ងៃទី ២៨ ខែសីហាថា ម្តាយជាទីស្រឡាញ់របស់លោក គឺអ្នកស្រី ឡាយ ហុនគី ហៅអ្នកស្រី ត្រឹង ងា បានទទួលមរណភាព នៅម៉ោង ៧ ព្រឹកថ្ងៃទី ២៨ ខែសីហា ដោយរោគាពាធ។ តាមរយៈការបង្ហោះសារតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកនេះ លោកចាត់ទុកជាការជូនដំណឹង និងជាការអញ្ជើញដល់ញាតិមិត្តទាំងឡាយដែលមានបំណងមកចូលរួមបុណ្យសព។
លោកសរសេរថា៖ «ដោយកម្លាំងកុសលកម្ម ដែលអ្នកម្តាយបានធ្វើ សូមអ្នកម្តាយបានទៅកាន់សុគតិភព កុំបីខានឡើយ។ ពិធីបុណ្យសពនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ២៨ ដល់ ២៩ សីហា ២០២២ នៅផ្ទះលេខ ១៦ ផ្លូវ ១៤៣ សង្កាត់វាលវង់ ខណ្ឌ៧មករា ។ ពិធីបូជាសពនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅវត្តគល់ទទឹង នាថ្ងៃទី ៣០ សីហា ២០២២»។
លោក កុក រស់ ប្រធាននាយកដ្ឋានសៀវភៅ និងការអាន នៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្ប: ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែសីហាថា នាយកដ្ឋានសៀវភៅ និងការអាន មិនបានកត់ត្រាល្អិតល្អន់ពីប្រវត្តិ និងស្នាដៃរបស់អ្នកស្រី ត្រឹង ងា ឡើយ ប៉ុន្តែមានស្នាដៃមួយបានកត់ត្រាច្បាស់លាស់ជាស្នាដៃរបស់អ្នកស្រី ត្រឹង ងា នោះ គឺ សៀវភៅអរិយធម៌ខ្មែរ នៅអំឡុងឆ្នាំ ១៩៧៣ - ១៩៧៤។
លោកថ្លែងថា៖ «ច្បាស់រឿងសៀវភៅអរិយធម៌របស់គាត់ហ្នឹង ប៉ុន្តែពេលសរសេរគាត់មិនដាក់ឈ្មោះគាត់ទេ គឺដាក់ថា អ្នកស្រី ត្រឹង ងា តែឈ្មោះគាត់ពិតប្រាកដ ឡាយ ហ៊ុនគី។ គាតដាក់ឈ្មោះប្តី ព្រោះកាលសម័យនោះ គេយកគោលប្តីទៅប្រើ អ៊ីចឹងលោក ត្រឹង ងា ហ្នឹងប្រុសទេ ហើយគាត់ដាក់អ្នកស្រី ត្រឹង ងា មានន័យថា គាត់ជាប្រពន្ធរបស់លោក ត្រឹង ងា»។
លោកបន្តថា ក្រៅពីជាម្ចាស់សៀវភៅអរិយធម៌ អ្នកស្រី ត្រឹង ងា គឺជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់នៅខេត្តបាត់ដំបង ហើយឆ្នាំ ២០២០ លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រគល់សញ្ញាបត្រកិត្តិបណ្ឌិត នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដល់អ្នកស្រីដែលបានបំពេញកាតព្វកិច្ចជូនជាតិមាតុភូមិ។
តាមការផ្សាយរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា អ្នកស្រី ត្រឹង ងា មានឈ្មោះដើមថា ឡាយ ហ៊ុនគី កើតថ្ងៃទី ២៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៣៩ នៅភូមិស្រមោច ឃុំព្រះនេត្រព្រះ ស្រុកព្រះនេត្រព្រះ ខេត្តបាត់ដំបង (បច្ចុប្បន្ន ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ)។ អ្នកស្រីបានចាប់អាជីពជាគ្រូបង្រៀន តាំងពីឆ្នាំ ១៩៥៧ នៅខេត្តបាត់ដំបង ហើយ ១ ឆ្នាំក្រោយមក គឺនៅឆ្នាំ ១៩៥៨ អ្នកស្រីបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ជាមួយលោក ត្រឹង ងា ដែលមានស្រុកកំណើតជាអ្នកស្រុកយីងចូវ ខេត្តពលលាវ កម្ពុជាក្រោម។ អ្នកស្រី ឡាយ ហ៊ុនគី ក្រោយមកក៏បានផ្លាស់ឈ្មោះជាអ្នកស្រី ត្រឹង ងា។ ការផ្លាស់ឈ្មោះតាមស្វាមីនេះ គឺជាការធ្វើតាមទម្លាប់បារាំងរបស់អ្នករដ្ឋការខ្មែរសម័យនោះ។
នៅឆ្នាំ ១៩៦២ អ្នកស្រីបានបន្តការសិក្សានៅវិទ្យាស្ថានជាតិគរុកោសល្យផ្នែកអប់រំសាស្ត្រាចារ្យ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៦៦ អ្នកស្រីបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ និងក្លាយទៅជាគ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ។ អ្នកស្រី បាននិពន្ធ និងបោះពុម្ពផ្សាយស្នាដៃសៀវភៅដ៏ល្បី ១ ក្បាលក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៤ ឈ្មោះថា «អរិយធម៌ខ្មែរ» ដោយបានប្រើឈ្មោះ «អ្នកស្រី ត្រឹង ងា» ជាអ្នកនិពន្ធលើសៀវភៅ។ មុនថ្ងៃទី ១៧ មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ អ្នកស្រីជានាយិកាវិទ្យាល័យនារី ភ្នំពេញ។
ក្រោយថ្ងៃទី ១៧ មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកស្រី ក៏មានវាសនាមិនខុសពីប្រជាជនខ្មែរដទៃទៀតដែរ។ អ្នកស្រី និងស្វាមី ព្រមទាំងគ្រួសារ ត្រូវខ្មែរក្រហមជម្លៀសទៅភូមិក្បាលដំរីក្រោម ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល។ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម អ្នកស្រី ឡាយ ហ៊ុនគី និងស្វាមី មិនបានកែឈ្មោះ ឬលាក់ប្រវត្តិពិត ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យនៅក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរឡើយ។ ក្រោយមក នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ស្វាមីរបស់អ្នកស្រី គឺលោក ត្រឹង ងា ត្រូវបានកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមម្នាក់មកជួបលោក ត្រឹង ងា ហើយបាន «ស្នើ»ឱ្យលោក ត្រឹង ងា ទៅជួយរៀបរៀងទស្សនាវដ្ដីរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ លោក ត្រឹង ងា ត្រូវបានខ្មែរក្រហមបញ្ជូនមកមន្ទីរស ២១ (គុកទួលស្លែង) នៅថ្ងៃទី ២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៧៥ និងក្រោយមកក៏ត្រូវបានខ្មែរក្រហមសម្លាប់លោកនៅទីនោះ។ គ្រួសារអ្នកស្រី ត្រូវបានខ្មែរក្រហមជម្លៀសចេញពីភូមិជាច្រើនលើកច្រើនសា រហូតទៅដល់ភូមិចកតូច ឃុំចកតូច ស្រុកមោងឫស្សី ខេត្តបាត់ដំបង។
ក្រោយថ្ងៃរំដោះ ថ្ងៃ ៧ មករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ អ្នកស្រីបានបន្តរស់នៅក្នុងស្រុកមោងឫស្សី និងស្រុកមង្គលបុរី រកស៊ីលក់ដូរគ្រាន់ចិញ្ចឹមកូនៗ។ នៅឆ្នាំ ១៩៨៣ អ្នកស្រីបានបន្តអាជីពក្នុងវិស័យអប់រំ ដោយបានក្លាយជានាយិកាវិទ្យាល័យមង្គលបុរី ខេត្តបាត់ដំបង (បច្ចុប្បន្ន ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ)។ នៅឆ្នាំ ១៩៩៥ បានចូលនិវត្តន៍ពីជីវភាពក្នុងវិស័យអប់រំ។ នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ ដល់ ២០០៦ អ្នកស្រីជាប្រធានគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ក្រោយពីចូលនិវត្តន៍ អ្នកស្រីបានចំណាយពេលវេលាភាគច្រើនរបស់អ្នកស្រីក្នុងវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងបានប្តូរទីលំនៅមករស់នៅជាមួយកូនប្រុសទី ៣ នៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅឆ្នាំ ២០១៩ រហូតមក។
សៀវភៅអរិយធម៌ខ្មែរ ដែលជាស្នាដៃរបស់អ្នកស្រី គឺជាប្រភពឯកសារដ៏ចម្បង និងបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់អ្នកសិក្សាថ្នាក់បញ្ចប់ ក៏ដូចជាអ្នកស្រាវជ្រាវ និងយុវជនជំនាន់ក្រោយ ក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រ ពង្រីកចំណេះដឹង និងបន្តការសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ថែមអំពីវប្បធម៌ និងអរិយធម៌ខ្មែរ។ ដោយយោងលើសមិទ្ធផល និងការចូលរួមចំណែកដ៏មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់អ្នកស្រី ក្នុងផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ និងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ លោកសុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានចេញសេចក្ដីសម្រេច ប្រគល់សញ្ញាបត្រកិត្តិបណ្ឌិតផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជូនអ្នកស្រី ត្រឹង ងា ដើម្បីជាការតបស្នងចំពោះគុណបំណាច់ធំធេងរបស់អ្នកស្រីក្នុងបុព្វហេតុជាឧត្ដមប្រយោជន៍នៃសង្គមជាតិ៕