ភ្នំពេញៈ អ្នកស្ម័គ្រចិត្តជាង ៦០០ នាក់ មកពីស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន និងបណ្តាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាពិសេសក្រុមយុវជនបានប្រមូលផ្តុំគ្នាប្រារព្ធទិវាសម្អាតភពផែនដី ឬ World Cleanup Day កាលពីថ្ងៃ១៧ ខែកញ្ញា ដើម្បីរំឭកឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ពីបញ្ហាសំរាម ដែលកំពុងប៉ះពាល់ភពផែនដី។
ទិវាសម្អាតភពផែនដី ត្រូវបានកម្ពុជាប្រារព្ធឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៨ មកម្ល៉េះ បន្ទាប់ពីទិវាសម្អាតភពផែនដីនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអង្គការ LET’S DO IT WORLD ដែលមានទីតាំងនៅប្រទេសអេស្តូនី ហើយមានប្រទេសចំនួន ១៨០ ចូលរួម។ អង្គការសម្អាតទន្លេសមុទ្រ បានប្រកាសពីថ្ងៃទី ១៧ កញ្ញាថា សម្រាប់ការប្រារព្ធអបអរទិវានៅក្នុងឆ្នាំនេះ គឺមានអ្នកចូលរួមជាង ៦០០ នាក់ ដើម្បីរួមគ្នាសម្អាតអនាម័យតាមមាត់ទន្លេស្ថិតនៅតំបន់ជ្រោយចង្វារជិតសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញនិងក្នុងទន្លេ តាមរយៈទូកប្រមូលសំរាមជាជំនួយរបស់អាល្លឺម៉ង់។
អង្គការនេះ បានបញ្ជាក់ថា៖ «សូមអរគុណចំពោះការចូលរួមរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាហើយការចូលរួមនេះគឺជាផ្នែកមួយ ដើម្បីអនាគតភពផែនដីយើង។ មានអ្នកចូលរួមជាង ៦០០ នាក់ ក្នុងថ្ងៃទិវាសម្អាតពិភពលោក ដ៏អស្ចារ្យនៅកម្ពុជា។ សូមអរគុណដល់ម្ចាស់ឧបត្ថម្ភ MAERSK Prudential Bolloré Cambrew, អាជ្ញាធរខណ្ឌជ្រោយចង្វារ និងអ្នកស្ម័គ្រចិត្តទាំងអស់មកពីស្ថាប័នផ្សេងៗ»។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា ការចូលរួមប្រារព្ធទិវានេះជាមួយពិភពលោកគឺដើម្បីរំឭកឱ្យពលរដ្ឋចាំបាច់ត្រូវចូលរួមសម្អាតអនាម័យបរិស្ថាន និងបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត។
លោកបន្តថា៖«ការសម្អាតភពផែនដី សម្អាតបរិស្ថាន និងទីក្រុងអីហ្នឹង គឺយើងបានធ្វើឡើងជាប្រចាំ (រៀងរាល់ថ្ងៃ)។ គ្រាន់តែការកំណត់យកថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញាជាទិវាសម្អាតភពផែនដីដើម្បីបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ និងចូលរួមបន្ថែមទៀត។ (ទិវានេះ) ក៏រំឭកឱ្យពលរដ្ឋចាំបាច់ត្រូវចូលរួមសម្អាតអនាម័យបរិស្ថានដើម្បីធ្វើឱ្យភពផែនដីយើងស្អាត និងមានផាសុកភាពក្នុងការរស់នៅ»។
ជុំវិញការសម្អាតអនាម័យបរិស្ថាននេះដែរ កាលពីថ្ងៃទី១៧ កញ្ញា ក្រសួងទេសចរណ៍ក៏បានរៀបចំយុទ្ធនាការ “កម្ពុជាស្អាតកម្ពុជាបៃតងអបអរសាទរទិវាពិភពលោកស្អាត” ដោយមានការចូលរួមពីក្រសួងបរិស្ថាន និងភាគីពាក់ព័ន្ធប្រមាណ ៣០០ នាក់ផងដែរ។
តាមការប្រកាស យុទ្ធនាការនេះ គឺធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងជំរុញគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធឱ្យចូលរួមសម្អាតអនាម័យបរិស្ថាន ឱ្យបានស្អាត គឺកម្ពុជាបៃតង ដើម្បីឆ្ពោះទៅស្វាគមន៍ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាស៊ីហ្គេម អាស៊ានបារ៉ាហ្គេម ២០២៣ ។
លោកកែន សេរី រដ្ឋា អគ្គនាយកចំណេះដឹង និងព័ត៌មានបរិស្ថានដែលបានចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការនោះបានលើកឡើងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចលើគ្រប់វិស័យការអភិវឌ្ឍសង្គម ធ្វើឱ្យជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋកាន់តែរីកចម្រើនដែលទាមទារឱ្យមានសង្គមមួយផូរផង់ ស៊ីវិល័យ បរិស្ថានស្អាត និងបៃតង។
ជាមួយគ្នានោះ លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្រសួងបរិស្ថានបាន និងកំពុងរៀបចំកម្មវិធីចលនាប្រឡងប្រណាំង ”ភូមិ ឃុំ-សង្កាត់មានសុវត្ថិភាព” លើវិស័យបរិស្ថានដើម្បី«ការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាឱ្យមានការយល់ដឹង និងចូលរួមប្រតិបត្តិមេត្រីបរិស្ថាន»។
លោកបានបន្ថែមថា កម្មវិធីនេះក៏នឹងជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ-សង្កាត់ យកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀតក្នុងការរៀបចំភូមិ ឃុំ-សង្កាត់របស់ខ្លួនឱ្យមានអនាម័យ សោភណភាព និងបរិស្ថានល្អប្រសើរក្នុងសហគមន៍មួយដែលមានភាពសុខដុមស្របតាមបរិស្ថានរបស់ខ្លួន ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិ អន្តរជាតិដែលជាការរួមចំណែកក្នុង "យុទ្ធនាការកម្ពុជាស្អាតកម្ពុជាបៃតង" ធ្វើឱ្យមាតុភូមិកម្ពុជាយើងទទួលបានភាពស្អាត និងបៃតងផងដែរ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ដូចនេះសង្គមជាតិមួយមានភាពរីកចម្រើនមានអនាម័យល្អ មានសោភណភាព និងបរិស្ថានស្អាតផូរផង់គឺជាភារកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវ និងការចូលរួមរបស់យើងទាំងអស់គ្នា ទាំងវិស័យសាធារណៈ វិស័យឯកជន ប្រជាពលរដ្ឋ និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ»។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ UNESCO បានបង្ហាញថា សត្វសមុទ្រប្រមាណ ១ លានក្បាល ដែលក្នុងនោះរួមមានថនិកសត្វ ត្រីចម្រុះនានា ត្រីឆ្លាម សត្វអណ្តើក និងបក្សី ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិតជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្រោយការលេប ឬត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធដោយសំរាមប្លាស្ទិកលើផ្ទៃ និងក្នុងសមុទ្រផ្ទាល់។
ប្លាស្ទិក ត្រូវបានអះអាងថាជាវត្ថុធាតុ ដែលមិនរលាយទៅក្នុងដីងាយៗក្នុងរយៈពេលខ្លីនោះទេ ហើយស្ទើរគ្រប់ប្លាស្ទិកដែលបានផលិតទាំងប៉ុន្មានកន្លងមក នៅតែមានវត្តមានលើពិភពលោកយើងដដែល ដោយគ្រាន់តែវាមិនស្ថិតនៅក្នុងទម្រង់ និងកន្លែងដើមទាំងស្រុងនោះទេ ព្រោះតាមរយៈខ្យល់ ជាពិសេសភ្លៀងបានពាំនាំប្លាស្ទិកទាំងនោះ ពីកន្លែងដែលមនុស្សបោះចោល ចូលទៅក្នុងសមុទ្រ ឬទន្លេនានា។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់អង្គការទាំងនោះ។
បច្ចុប្បន្នសំរាមដែលបង្កើតនៅកម្ពុជារាល់ថ្ងៃគឺមានជាង ១ ម៉ឺនតោន ក្នុង ១ ថ្ងៃ ហើយក្នុង ១ ឆ្នាំមានជាង ៤ លានតោន ក្នុងនោះពី ៦៥ ទៅ ៦៨ ភាគរយ ជាសំណល់សរីរាង្គ ដែលអាចច្នៃជាជីកំប៉ុស និងសំរាមជាង ២០ ភាគរយ ជាសំណល់ប្លាស្ទិក ដែលអាចច្នៃប្រើឡើងវិញបាន ខណៈ ១០ ភាគរយជាសំណល់រឹង៕