ភ្នំពេញៈ ​ស្របពេល​ដែល​ឧស្សាហកម្ម​ទេសចរណ៍​នៅ​កម្ពុជា​កំពុង​រីកចម្រើន​ឡើងវិញ​ជា​បណ្តើរៗ ក្រោយ​រង​ផលប៉ះពាល់​ពី​ការរីករាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ហើយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​បើក​ដំណើរការ​សេដ្ឋកិច្ច​សង្គម​ឡើងវិញ​កាលពី​ចុង​ឆ្នាំ​ ២០២១ ការបណ្តុះបណ្តាល​ជំនាញ​បច្ចេកទេស និង​គ្រូ​បង្គោល​សំដៅ​លើកកម្ពស់​ធនធាន​មនុស្ស​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​គឺជា​រឿង​ចាំបាច់ ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​វិស័យនេះ​មាន​សម្ទុះ​លឿន​។

ដោយ​មើល​ឃើញ​ពី​សារៈសំខាន់​នេះ ក្រសួង​ទេសចរណ៍ ក្រោម​ការគាំទ្រ​ពី​អង្គការ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​បាន​បណ្តុះបណ្តាល​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ជូន​ដល់​អ្នកបម្រើ​ការងារ​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​នៅ​តាម​រាជធានី​ខេត្ត​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​ ដើម្បី​​លើកកម្ពស់​ជំនាញ​វិជ្ជាជីវៈ​ទេសចរណ៍​ដោយ​ផ្តោត​សំខាន់​លើ​ការបណ្តុះ​បណ្តាល​ជំនាញ​ការិយាល័យ​ជួរមុខ សេវាកម្ម​ម្ហូបអាហារ និង​ភេសជ្ជៈ គេហកិច្ច ចុងភៅ សហគមន៍​ទេសចរណ៍​/​អេកូទេសចរណ៍ និង​ជំនាញ​ឆុង​កាហ្វេ និង​ជំនាញ​ផ្សេងទៀត​ជាច្រើន​។

ជាក់ស្តែង​ក្នុង​ឆមាស​ទី​ ១ ឆ្នាំ​ ២០២២ កម្មវិធី​ហូកា​នៃ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ជំនាញ Hoka of the Skill Development Programme ​នៃ​ក្រសួង​ទេសចរណ៍​សហការ​ជាមួយ​កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​ជំនាញ ​(SDP)​ បាន​បណ្តុះបណ្តាល​អ្នកជំនាញ​ទេសចរណ៍​សរុប​ចំនួន ៨៨៤ ​រូប​ក្នុង​​នោះ​ស្ត្រី​ចំនួន​ ៥៩៦ ​រូប​។

ដំណើរការ​អនុវត្ត​ផែនការ​សកម្មភាព​បណ្តុះបណ្តាល ហូកា ការដាក់​ទិសដៅ​អាទិភាព​នៅ​ខេត្ត​ចំនួន​ ៥ រួមមាន ខេត្ត​ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ មណ្ឌលគិរី និង​រតនគិរី និង​ការពង្រីក​វិសាលភាព​នៃ​ការបណ្តុះ​បណ្តាល​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ទៅកាន់​ខេត្ត​បាត់ដំបង ប៉ៃលិន ពោធិ៍សាត់ បន្ទាយមានជ័យ និង​ឧត្តរមានជ័យ ដែល​ជា​គោលដៅ​អាទិភាព និង​មាន​សក្តានុពល​វិស័យ​ទេសចរណ៍​។

លោក ជួប រតនា ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​ផែនការ​អភិវឌ្ឍន៍​ទេសចរណ៍ និង​គ្រូ​បណ្តុះ​បណ្តាល​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​ថ្លែង​​ថា សម្រាប់​ការបណ្តុះ​បណ្តាល​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ផ្តោត​ទៅលើ​ច្រើន​មុំ​សំខាន់ៗ​ ក្នុងនោះ​ក៏មាន​ជំនាញ​ស្តង់ដា​ទេសចរណ៍​អាស៊ាន ដែល​អនុវត្ត​ដោយ​គណៈកម្មការ​ជំនាញ​ក្រសួង​ទេសចរណ៍ និង​ការបណ្តុះ​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​តាម​អនឡាញ​ជាដើម ដែល​រហូត​មកទល់​ពេលនេះ មាន​មនុស្ស​រាប់ម៉ឺន​នាក់​បាន​ចូលរួម​វគ្គ​បណ្តុះ​បណ្តាល​ទាំងអស់​នោះ​។

លោក​បន្តថា ដោយឡែក​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ជំនាញ Hoka of the Skill Development Programme នៃ​ក្រសួង​ទេសចរណ៍​ក៏បាន​ចូលរួម​បណ្តុះបណ្តាល​ជាច្រើន​វគ្គ និង​ទីតាំង​ផងដែរ ​ក្រោម​ការគាំទ្រ​ដោយ​ស្វ៊ីស​ខន់ថាក់​ (Swisscontact)​។ កន្លងមកនេះ គម្រោង​នេះ​បាន​អនុវត្ត​នៅក្នុង​ ៥ ​ខេត្ត រួមមាន ខេត្តក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ មណ្ឌលគិរី និង​រតនគិរី ដែល​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ ផ្តោត​លើ​បុគ្គល និង​អ្នក​កំពុង​បម្រើការ​ការងារ​ផ្ទាល់​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​។

ជំនាញ​ទាំងនេះ មាន​គេហកិច្ច ការិយាល័យ​ជួរមុខ សេវាកម្ម​ម្ហូបអាហារ​ភេសជ្ជៈ មគ្គុទ្ទេសក៍​ទេសចរណ៍ សហគមន៍ និង​មាន​ជំនាញ​ឆុង​កាហ្វេ​ជាដើម​។ ​កិច្ចការងារ​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​ជោគជ័យ និង​ទទួល​បាន​នូវ​លទ្ធផល​ល្អប្រសើរ ព្រោះ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ផ្តោត​លើ​គុណភាព​ជា​ចម្បង​ដោយ​មាន​អ្នកចូលរួម​ ១០ ឬ​ ២០ ​នាក់​ក្នុង​ ១ ​វគ្គៗ​ដែល​មាន​ការផ្តោត​លើ​ទ្រឹស្តី និង​ការអនុវត្ត​។

លោក​បាន​បន្តថា បច្ចុប្បន្ន គម្រោង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ពង្រីក​មក​ ៥ ​ខេត្ត​ទៀត​គឺ​​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង ប៉ៃលិន បន្ទាយមានជ័យ និង​ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ​ដោយ​អនុវត្ត​ចាប់ពី​ឆ្នាំនេះ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ ២០២៤​។ គិត​មកទល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មាន​អ្នកចូលរួម​ទទួល​យក​ការបណ្តុះ​បណ្តាល​ប្រមាណ​ជាង​ ២ ​ពាន់​នាក់​មកហើយ​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​ការបណ្តុះ​បណ្តាល​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​នេះ ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​កម្ពុជា​ជួប​បញ្ហា​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ២​ ឆ្នាំ​មក​នេះ​បាន​ធ្វើឱ្យ​អាជីវកម្ម​មួយ​នេះ​បាត់បង់​អ្នកជំនាញ​ ដើម្បី​លើកស្ទួយ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ឡើងវិញ​»​។

លោក ឡាង ពិសី គ្រូ​បង្គោល​បណ្តុះបណ្តាល​ទេសចរណ៍​ខេត្ត​ក្រចេះ ដែល​បាន​បណ្តុះបណ្តាល​ដល់​ម្ចាស់​អាជីវកម្ម​ទេសចរណ៍​ទាំង​នៅក្នុង​សហគមន៍ និង​អាជីវករ​ប្រចាំខេត្ត​ក្រចេះ​បាន​ថ្លែងថា វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​កន្លង​មកនេះ​ត្រូវ​​បានធ្វើ​នៅតាម​គោលដៅ​ស្រុក ប៉ុន្តែ​ក្នុង​មួយរយៈ​នេះ​បាន​ធ្វើ​ក្នុង​ក្រុង​ក្រចេះ​ដោយ​ផ្តោតលើ​ម្ហូបអាហារ និង​ភេសជ្ជៈ ក៏ដូចជា ជំនាញ​ការិយាល័យ​ជួរមុខ រួម​ជាមួយ​ជំនាញ​រៀបចំ​បន្ទប់​ផងដែរ​ជាច្រើន​ទីតាំងនៅ​ក្នុង​ក្រុង​។

លោក​បន្តថា ក្រោយពី​ទទួល​បាន​ការបណ្តុះបណ្តាល ម្ចាស់​អាជីវកម្ម​ ឬ​សហគមន៍​ទេសចរណ៍​នីមួយៗ​បាន​យក​មេរៀន​ទៅ​បណ្តុះបណ្តាល​បន្ត​ទៅ​កាន់​បុគ្គលិក​ខ្លួន ហើយ​អាជីវកម្ម​ទេសចរណ៍​មួយទៀត​ក៏មាន​ការកែប្រែ​ទៅតាម​អ្វីដែល​បាន​បណ្តុះបណ្តាល​។ ប៉ុន្តែ អាជីវកម្ម​មួយចំនួន​ហាក់​មិនទាន់​មាន​ការកែប្រែ​ច្រើន ដោយសារ​តែ​មាន​បុគ្គលិក​ថ្មី​រហូត​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​សង្កេតឃើញ​មួយចំនួន​ធំ​ដែល​គាត់​បាន​ចូលរៀន​ជាមួយ​យើង គាត់​យក​ទៅ​ធ្វើ​នៅ​កន្លែង​របស់​គាត់​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ ប៉ុន្តែ​អ្វី​​ដែល​សំខាន់​គាត់​យក​អ្វីដែល​រៀន​ជាមួយ​យើង​ហើយ​យក​ទៅ​បណ្តុះបណ្តាល​អ្នក​នៅ​ជាមួយ​គាត់​បន្តទៀត​»​។

អ្នកស្រី លី វាន់ធូ ម្ចាស់ផ្ទះ​សំណាក់ និង​កាហ្វេ សហគមន៍​ទេសចរណ៍​កោះ​ទ្រង់​​ដែល​បាន​ចូលរួម​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​កន្លង​មក​នេះ បាន​ថ្លែងថា អ្នកស្រី​បាន​យល់ដឹង​ច្រើន​ពី​ការរៀបចំ​ឱ្យ​មាន​របៀបរៀបរយ និង​ស្តង់ដា​ខ្ពស់​។ ​លោកស្រី​បញ្ជាក់ថា មុនពេល​ចូលរួម​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​គឺ​អ្នកស្រី​តែងតែ​រៀបចំ​តាមបែប​លក្ខណៈ​គ្រួសារ​ដែល​មិន​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ស្តង់ដា​ទេសចរណ៍​នោះទេ​។

អ្នកស្រី​បន្តថា ភ្ញៀវ​ដែល​បាន​ចូល​ស្នាក់នៅ​ និង​ញាំ​អាហារ​នៅ​ទីតាំង​របស់​អ្នកស្រី តែងតែ​កោតសរសើរ​ពី​ការរៀបចំ​​ទុកដាក់​ក្នុង​ហាង​អ្នកស្រី ថា ស្អាត មាន​របៀបរៀបរយ និង​ស្តង់ដា​ខ្ពស់​មិន​ចាញ់​សណ្ឋាគារ លំដាប់​ផ្កាយ​នោះទេ​។

អ្នកស្រី ស្នើ​ដល់​ម្ចាស់​អាជីវកម្ម​ទេសចរណ៍​ទាំងអស់​ចូលរៀន​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ឱ្យបាន​គ្រប់គ្នា​ ដើម្បី​លើកស្ទួយ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ឱ្យមាន​ការរីកចម្រើន​ និង​តាម​ឱ្យទាន់​សភាពការណ៍​តំបន់ និង​ពិភពលោក​លើ​ការរីក​ចម្រើន​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ទោះ​មាន​ភ្ញៀវ ឬ​មិនមាន​ក៏ដោយ​។

អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ត្រូវ​ចូលរៀន​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​យើង​នឹង​ដឹង​ពីអ្វី​ដែល​យើង​មិន​ដែល​ធ្លាប់​ដឹង​ពីមុនមក ហើយ​យក​មក​អនុវត្ត វា​នឹងធ្វើ​​ឱ្យ​អាជីវកម្ម​យើង​កាន់តែ​ទាក់ទាញ​»​។

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​នេះដែរ សមាគម​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​កាល​ថ្ងៃទី ​១៩ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​ ២០២២ បាន​បើក​វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ពង្រឹង​ជំនាញ​ទេសចរណ៍ និង​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ដល់​មគ្គុទ្ទេសក៍​ទេសចរណ៍ បុគ្គលិក​ទីភ្នាក់ងារ​ទេសចរណ៍ និង​ផ្នែក​បដិសណ្ឋារកិច្ច​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប ​ដែល​ក្នុងនោះ​មាន​សិក្ខាកាម​ចូល​​រៀន​សរុប ១ ១២៤ ​នាក់​។

លោកស្រី ឆាយ ស៊ីវលីន ប្រធាន​​សមាគម​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​ថ្លែងថា កម្មវិធី​បណ្តុះបណ្តាល​ធ្វើឡើង​ដោយ​សង្កត់​ធ្ងន់​ទៅលើ​ការពង្រឹង​ជំនាញ​ ដែលមាន​ស្រាប់ និង​រំឭក​ឡើងវិញ​ សម្រាប់​បុគ្គលិក​​កំពុង​បម្រើ​ការងារ ​ឬ​ត្រូវបាន​បាត់បង់​ការងារ​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ក្នុង​សកម្មភាព​ស្តារ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ ក្រោយ​វិបត្តិ​កូវីដ​ ១៩​។

លោកស្រី​បន្តថា កម្មវិធី​សិក្សា និង​មេរៀន​បណ្តុះបណ្តាល​ត្រូវបាន​រៀបចំ​​ឡើង​ដោយ​ផ្អែកលើ​សមត្ថភាព​នៃ​ជំនាញ​នីមួយៗ សម្រាប់​បុគ្គលិក​បម្រើការ​ផ្នែក​សណ្ឋាគារ និង​ភោជនីយដ្ឋាន​ចំនួន​ ៧០០​ នាក់ ផ្នែក​ទីភ្នាក់ងារ និង​ការីទេសចរណ៍​ចំនួន​ ១៧៥​ នាក់ និង​ផ្នែក​មគ្គុទ្ទេសក៍​ទេសចរណ៍​ចំនួន​ ២០០ ​នាក់​។

លោកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​ដើម្បី​ធានា​ការបណ្តុះបណ្តាល​ជំនាញ​គម្រោង​បាន​ធ្វើការ​បណ្តុះបណ្តាល​គ្រូ​បង្គោល​ចំនួន​ ៤៩ ​រូប​ដោយ​ភ្នាក់ងារ​ប្រឹក្សា​យោបល់​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​អេធីភី​ (ATPConsultant) ​ដើម្បី​ចូលរួម​អនុវត្ត​ការបណ្តុះបណ្តាល​ទៅកាន់​សិក្ខាកាម​ជាង​ ១ ​ពាន់​នាក់ ក្នុង​រយៈពេល​ចាប់ពី​ខែ​សីហា ដល់​ខែតុលា ឆ្នាំ ​២០២២ ​នេះ​»​។

លោកស្រី ឆាយ ស៊ីវលីន បាន​ហៅ​សមិទ្ធផល​នៃ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​លើ​ការជំរុញ​អភិវឌ្ឍ​ធនធាន​មនុស្ស​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​បដិសណ្ឋារកិច្ច​​គឺជា​ជំហាន​ថ្មី​មួយទៀត​នៃ​ការសហការ​រួមគ្នា​ពី​សមាគម​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​ (CATA), ​ទីភ្នាក់ងារ​ប្រឹក្សា​យោបល់​ជំនាញ​ទេសចរណ៍​អេធីភី​ (ATP Consultant) និង​ CHT ក្នុង​ការចូលរួម​សម្រេច​នូវ​ផែនការ​ស្តារ និង​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ ក្រោយ​វិបត្តិ​កូវីដ​ ១៩ តាមរយៈ​ការបណ្តុះបណ្តាល​ពង្រឹង​ជំនាញ​ដែល​មាន​ស្រាប់​សម្រាប់​ខេត្ត​សៀមរាប និង​ត្រៀម​សម្រាប់​ទទួល​ទេសចរ​ឡើងវិញ​នាពេល​ខាងមុខ​។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ទេសចរណ៍ លោក ថោង ខុន បាន​កោតសរសើរ​ចំពោះ​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​សមាគម​-​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា ក៏​ដូច​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ដែល​បង្កើតឱ្យមាន​វគ្គ​ពង្រឹង​សមត្ថភាព​ជំនាញ​នេះ​ឡើង គឺ​ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​បញ្ហា​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​។

លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​មានប្រសាសន៍​បន្តទៀតថា ជាការ​ពិតណាស់ វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ បាន​ធ្វើឱ្យ​អ្នកជំនាញ​ទេសចរណ៍​ជាច្រើន​ចាក​ឆ្ងាយ​ពី​អាជីព​របស់​ពួកគេ ដូច្នេះ​ជា​ការចាំបាច់​ណាស់​ដែល​ពួកគេ​គួរ​ត្រូវបាន​ពង្រឹង​ជំនាញ​ឡើងវិញ ក្រោយពេល​សម្រាក​អស់​មួយរយៈ​ក្នុងអំឡុង​ពេល​គ្មាន​ភ្ញៀវ​៕