.jpg)
កិច្ចពិភាក្សាពីការគ្រប់គ្រងសារធាតុអាសបេស្តុស កាលពីថ្ងៃទី ១៧ កញ្ញា។ រូបថត CCF
សៀមរាបៈ ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាមកពីក្រសួងចំនួន ៣ ជួបពិភាក្សាជាមួយគណៈប្រតិភូប្រទេសអូស្ត្រាលី និងក្រុមការងារកសាងកម្រងព័ត៌មានជាតិស្ដីពីសារធាតុអាសបេស្តុស ដើម្បីជជែកគ្នាក្នុងការកំណត់ និងការគ្រប់គ្រងសារធាតុអាសបេស្តុសនៅកម្ពុជា។ កិច្ចពិភាក្សាស្ដីពីសារធាតុអាសបេស្តុសនៅកម្ពុជានេះត្រូវបានធ្វើឡើង កាលពីថ្ងៃទី ១៧ កញ្ញា នៅសណ្ឋាគារ FCC Angkor ខេត្តសៀមរាប ស្របពេលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះក្នុងការរៀបចំកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន លើកទី៥៤ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធដោយមានតំណាងពាក់ព័ន្ធកម្ពុជាមកពីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ តំណាងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម តំណាងក្រសួងរៀបចំដែនដី រួមនិងសហជីពក្នុងវិស័យសំណង់។
លោក ផាន អូន ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ «ក.ប.ប.»បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ១៨ កញ្ញាថា ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជា ដោយមានទាំងរូបលោកផងនោះបានជួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសអូស្ត្រាលី និងតំណាងអង្គការអាហ្វីដា ដើម្បីជជែកពីបញ្ហាអាសបេស្តុស។ លោកបានបន្តថា ការជួបគ្នានេះ គឺដើម្បីពិនិត្យមើលលើសេចក្តីព្រាងផែនទីបង្ហាញផ្លូវដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការអាហ្វីដា ដើម្បីឈានទៅសម្រេចជាផ្លូវការក្នុងកម្រិតថ្នាក់ជាតិតាមរយៈគណៈកម្មការកម្រងព័ត៌មានជាតិស្ដីពីសារធាតុអាសបេស្តុស។
លោក ផាន អូន បានបញ្ជាក់ថា៖ «នៅក្នុងកម្រិតបច្ចេកទេស គឺមានបំណងកំណត់ដែនអាសបេស្តុសទៅលើផលិតផលមួយចំនួន។ បើនិយាយពីផលិតផលគ្រឿងសម្អាង គឺនៅក្នុងប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន គឺត្រូវបានហាមឃាត់ទៅហើយក្នុងការប្រើប្រាស់សារធាតុអាបេស្តុសនេះនៅក្នុងផលិតផលគ្រឿងសម្អាង។ ចំណែកផលិតផលផ្សេងៗទៀតក៏មានការស្នើសុំឱ្យធ្វើការហាមឃាត់ដែរ ជាពិសេសនៅលើផលិតផលគ្រឿងសំណង់។ ដូច្នេះ យើងកំពុងពិនិត្យពិចារណាគ្នាមើលដើម្បីកុំឱ្យមានភាពផ្ទុយគ្នាជាមួយនឹងកិច្ចសន្យាអាស៊ាន»។
របាយការណ៍អន្តរជាតិស្តីពីសារធាតុអាសបេស្តុសរបស់អង្គការអាហ្វីដា បង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ មានសរសៃអាសបេស្តុសគ្រីសូថាយ៍ជិត ៣០០ តោន និងសម្ភារ ឬផលិតផលមានផ្ទុកអាសបេស្តុស (ACMs)ជាង ៥ ០០០ តោន ត្រូវបាននាំចូលមកកម្ពុជា បន្ទាប់ពីការស្រាវជ្រាវចុងក្រោយរបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវជំងឺអាសបេស្តុស អូស្ត្រាលី បានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ ពលរដ្ឋកម្ពុជាចំនួន ១៧០ នាក់ បានស្លាប់ដោយសារជំងឺបណ្តាលមកពីសារធាតុនេះ។
ការរកឃើញនេះ ត្រូវបានអង្គការអាហ្វីដា បង្ហាញជាផ្លូវការពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ នៅក្នុងរបាយការណ៍ ដែលមានចំណងជើងថា សេចក្តីព្រាងផែនទីបង្ហាញផ្លូវស្តីពីការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ និងហានិភ័យនៃជំងឺដោយសារសារធាតុអាសបេស្តុសនៅកម្ពុជា។
លោក សុខ គីន ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មករសំណង់ និងព្រៃឈើកម្ពុជា បាននិយាយថា សម្រាប់កម្ពុជា គឺដល់ពេល ដែលត្រូវឱ្យមានការហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់សារធាតុអាសបេស្តុសនៅក្នុងសម្ភារសំណង់ ព្រោះសារធាតុនេះប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពមនុស្ស ដែលភាគច្រើនកម្មករដែលធ្វើការក្នុងវិស័យនេះ។
លោកថា៖«ភាគីពាក់ព័ន្ធបានយល់ច្បាស់ហើយថា សារធាតុអាសបេស្តុស មានផលប៉ះពាល់បង្កជាជំងឺមហារីក។ ដូច្នេះ យើងក៏អាចប្រើសម្ភារផ្សេងៗដោយមិនមានសារធាតុអាសបេស្តុសក្នុងនោះជំនួសបាន។ ប្រសិនបើចេតនារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គាត់ចង់លុបបំបាត់ (ការប្រើប្រាស់ផលិតផលមានសារធាតុអាសបេស្តុស) គឺអាចលុបបំបាត់បាន ហើយអាចហាមនាំចូលសារធាតុអាសបេស្តុសបាន»។
គិតមកដល់បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាពុំទាន់មានច្បាប់ហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់ និងការនាំចូលផលិតផល ដែលមានផ្ទុកសារធាតុអាសបេស្តុសនៅឡើយទេ។ ដើម្បីស្រាវជ្រាវសារធាតុអាសបេស្តុសនេះនៅកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានផ្តល់ជំនួយឧបត្ថម្ភជាមន្ទីរពិសោធន៍ក្នុងការវិភាគរកសារធាតុអាសបេស្តុសជាលើកដំបូងមកកាន់អគ្គនាយកដ្ឋានក.ប.ប. កាលពី ពេលថ្មីៗនេះ។ លោក ផាន អូន បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា មន្ទីរពិសោធន៍នេះ មានសមត្ថភាពវិភាគរកសារធាតុអាសបេស្តុស ដែលជាសារធាតុរ៉ែតូចល្អិតត្រូវបានយកចេញពីក្រោមដី។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «អគ្គនាយកដ្ឋាន ក.ប.ប.បានផ្សព្វផ្សាយ និងលើកទឹកចិត្តដល់ធុរជនដែលផលិត និងនាំចូលផលិតផលគ្រឿងសំណង់យកផលិតផលខ្លួនមកវិភាគរកវត្តមានសារធាតុអាសបេស្តុសនៅមន្ទីរពិសោធន៍អគ្គនាយកដ្ឋាន ក.ប.ប. តាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្តដើម្បីផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់អ្នកប្រើប្រាស់ថា ផលិតផលដែលបានចែកចាយមិនមានវត្តមានសារធាតុអាសបេស្តុស»។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំនេះ មន្ទីរពិសោធន៍បរិស្ថាន និងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ (LEFS) របស់វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា (IPC) ត្រូវបានទទួលស្គាល់គុណភាពជាអន្តរជាតិលើការធ្វើតេស្តផ្នែកមីក្រូជីវសាស្រ្តម្ហូបអាហារជាផ្លូវការ។
តាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ UNIDO បានឱ្យដឹងថា សមិទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃមន្ទីរពិសោធន៍របស់ IPC នេះ គឺជាលទ្ធផលពីកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូផ្លូវការរវាងគម្រោង CAPFish-Capture និង IPC ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយភាគីទាំង ២ តាំងពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២២។
សេចក្តីប្រកាសដដែលបញ្ជាក់ថា៖ «មន្ទីរពិសោធន៍ដែលមានការទទួលស្គាល់ដូចជា LEFS ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការដាក់បញ្ចូលផលិតផលម្ហូបអាហារកម្ពុជាទៅក្នុងខ្សែចង្វាក់តម្លៃសកល។ បច្ចុប្បន្ន កន្លែងធ្វើតេស្តដែលទទួលស្គាល់ក្នុងប្រទេសនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ហើយកម្ពុជាពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើមន្ទីរពិសោធន៍ដែលមានការទទួលស្គាល់នៅក្នុងប្រទេសជិតខាងសម្រាប់ការធ្វើតេស្តអាហារដែលចំណាយពេលវេលា និងថ្លៃដើម»៕
