ភ្នំពេញៈ កម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីបរិស្ថានអាស៊ានលើកទី៣៣ នាខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ ខាងមុខ ដើម្បីពិភាក្សាលើផែនការសកម្មភាពជុំវិញបញ្ហាបរិស្ថាន និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាពិសេស។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងបរិស្ថានបានបញ្ជាក់ថា កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីបរិស្ថានអាស៊ាន លើកទី៣៣ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធនេះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅខេត្តសៀមរាប ចាប់ពីថ្ងៃទី ០៣ ដល់ថ្ងៃទី ០៧ ខែតុលា ដែលនឹងមានវត្តមានចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំនៃវិស័យបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ នៃបណ្តាប្រទេសក្របខណ្ឌអាស៊ាន ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប។
លោក ទិន ពន្លក រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន ធ្លាប់កត់សម្គាល់លើបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាបញ្ហាចម្បងរបស់ពិភពលោកទាំងមូល ខណៈជំងឺកូវីដ ១៩ បានបង្កផលវិបាក ដល់ជីវភាពរស់នៅ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានិងបណ្តាប្រទេសលើសកលលោក។ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃរោគរាតត្បាត និងព្រឹត្តិការណ៍អាកាសធាតុធ្ងន់ធ្ងរ ទាមទារឱ្យមានការរៀបចំផែនការមាគ៌ា អភិវឌ្ឍន៍ដែលមានភាពធន់នឹងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ពីបញ្ហាទាំងនេះ»។
លោកបន្ថែមថា ថ្វីដ្បិតតែប្រទេសកម្ពុជា បានរួមចំណែកតិចតួចក្នុងការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ក៏ដោយ តែកម្ពុជាបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នក្នុងពិភពលោក និងកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុស្របតាមធនធាន និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន។
ជុំវិញបញ្ហានេះដែរលោក ហេង គីមហុង ប្រធានផ្នែកកម្មវិធី និងតស៊ូមតិ នៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) យល់ឃើញថា បណ្តាមេដឹកនាំរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន គួរពន្លឿនការដោះស្រាយ និងគិតគូរលើបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា តំបន់អាស៊ាន គឺអាចរងឥទ្ធិពលអាក្រក់ពីគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ និងផលប៉ះពាល់ផ្នែកបរិស្ថាន តួយ៉ាងការកើនឡើងនូវសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ ដែលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ភ្លើងឆេះព្រៃ រលកយក្សស៊ូណាមិ ដែលមានទំនាក់ទំនងនឹងបញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។
លោក ហេង គីមហុង បញ្ជាក់៖«កន្លងមក បណ្តារដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន មិនបានគិតគូរច្រើនជុំវិញបញ្ហា បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុនោះទេ។ ខ្ញុំលើកឡើងពីករណីសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គីសនីក្នុងប្រទេសឡាវ ការទាញយកថាមពលធ្យូងថ្មក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សកម្មភាពឧស្សាហកម្មរបស់បណ្តាប្រទេស ដែលមានឧស្សាហកម្ម ជឿនលឿនក្នុងតំបន់ ការទាញយករ៉ែដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់របស់ប្រ៊ុយណេ ព្រមទាំងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ជាដើម សុទ្ធតែជាសកម្មភាពគំរាមកំហែងដល់វិបត្តិនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ»។
លោកហេង គីមហុងបានអំពាវដល់បណ្តាមេដឹកនាំនៃសមាជិកអាស៊ានពន្លឿនគោលនយោបាយស្តីពីអព្យាក្រឹតភាពកាបូនឱ្យបានឆាប់ កាត់បន្ថយការទាញយកថាមពលពីធ្យូងថ្ម ដោយប្រើប្រាស់ថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ ជំនួសវិញ ដែលនឹងអាចជួយកាត់បន្ថយការកើនឡើងនូវកម្តៅផែនដី និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាសកល។
គួររំឭកថា កាលពីថ្ងៃទី០៣ ខែសីហា នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបទេសអាស៊ាន លើកទី៥៥ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ ដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ ប្រមុខការទូតអាស៊ាន បានស្វាគមន៍ចំពោះការអនុម័តកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុ នៅសន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ COP 26 នៅទីក្រុង Glasgow នាប្រទេសអង់គ្លេស ហើយប្រមុខការទូតអាស៊ាន ក៏បានបញ្ជាក់ឡើងវិញនូវការប្តេជ្ញាចិត្ត ចំពោះអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC) ផងដែរ។
កាលពីឆ្នាំ ២០២០ កម្ពុជាជាប្រទេសមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេស ៧២ ដែលបានដាក់របាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាព នៃការចូលរួមចំណែករបស់ខ្លួន ក្នុងការអនុវត្តអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (NDC) ទៅលេខាធិការដ្ឋាន UNFCCC មុនពេលកំណត់ និងនៅឆ្នាំ ២០២១ កម្ពុជាបានដាក់ជូននូវយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែង ប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន យុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូនឬ «Cambodia’s Long Term Strategy for Carbon Neutrality (LTS4CN)» ជាមួយគោលដៅលើការបញ្ចេញឧស្ម័នស្មើសូន្យនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០៕