ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា​បាននិង​កំពុង​ចូលរួម​យ៉ាង​សកម្ម​ជាមួយ​ប្រទេស​ទាំងអស់​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​តំបន់ និង​អន្តរជាតិ​ ដើម្បី​លើកកម្ពស់​សន្តិភាព ស្ថិរភាព និង​វិបុលភាព​។ ក្នុង​នាម​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន​ឆ្នាំ​ ២០២២ កម្ពុជា​បាននិង​កំពុង​ដឹកនាំ​អាស៊ាន​ឆ្លង​កាត់​បញ្ហា​ប្រឈម​ធំៗ​ព្រម​គ្នា​ដ៏ច្រើន​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពីមុន​មក​។ នេះ​បើតាម​លិខិត​អបអរសាទរ​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ ២១ ​កញ្ញា របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន​។

ក្នុង​សារលិខិត​អបអរសាទរ​ទិវាសន្តិភាព​អន្តរជាតិ ​២១ ​កញ្ញា លោក​ ហ៊ុន សែន លើកឡើង​ថា ​កម្ពុជា​បាន​កំណត់​យក​មូលបទ​ «អាស៊ាន​រួមគ្នា​ធ្វើ​៖ ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំងអស់​គ្នា» ​ដើម្បី​ឆ្លើយតប​នឹង​បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំង​នេះ ​ព្រមទាំង​បន្ត​កសាង​សហគមន៍-​អាស៊ាន ​លើកកម្ពស់​មជ្ឈ​អាស៊ាន​ក្នុង​ការកសាង​និម្មាបនកម្ម​តំបន់ ​និង​ពង្រីក​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​ដៃគូ​នានា​សំដៅ​រួមចំណែក ​ថែរក្សា​សន្តិភាព ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​ក្នុង និង​ក្រៅ​តំបន់​អាស៊ាន​។

លោក​ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់​ថា ដោយសារ​សន្តិភាព​ការរួបរួម​ជា​ធ្លុង​ ១​ និង​សុខដុម​នីយកម្ម រវាង​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​​ជា​មូលដ្ឋាន​ដ៏មាន​សារៈសំខាន់​ជា​សារវន្ត កម្ពុជា​បាន​ប្រឹងប្រែង​ជួយ​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​វិបត្តិ​មីយ៉ាន់ម៉ា ​ដោយ​ផ្អែកលើ​អភិក្រម​ជាក់ស្តែង​និយម ​តាមរយៈ​ការអនុវត្ត​តាម​កិច្ចព្រមព្រៀង​ជា​ឯកច្ឆន្ទ​ ៥​ ចំណុច​របស់​អាស៊ាន ​ដើម្បី​ជួយ​ឱ្យ​មីយ៉ាន់ម៉ា​វិល​ទៅរក​ប្រក្រតីភាព​ឡើងវិញ​ក៏ដូចជា​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អាស៊ាន​វិលត្រឡប់​ទៅ​រក​ការរួបរួម​រវាង​សមាជិក​ទាំង​ ១០ វិញ​។

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បន្ថែម​ថា​៖ «​ក្រោម​ឆត្រ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ​កម្ពុជា​បាន​និង​កំពុង​ចូលរួម​ចំណែក​យ៉ាង​សកម្ម​ក្នុង​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​ថែរក្សា​សន្តិភាព​ពិភពលោក​»។

លោក​បន្តថា ​ចាប់ពី​ឆ្នាំ ​២០០៦ ​ដល់​ឆ្នាំ​ ២០២២ ​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជូន​កងកម្លាំង​សរុប​ចំនួន​ ៨ ៣០២ ​នាក់​ (ស្ត្រី​ ៥៨០​ នាក់) ​ទៅ​បំពេញ​បេសកកម្ម​ថែរក្សា​សន្តិភាព​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ក្នុង​ប្រទេស​ចំនួន​ ៩ ​រួមមាន ​ឆាដ ​ស៊ូដង់ ​ស៊ូដង់ខាងត្បូង​ អាហ្វ្រិក​កណ្តាល ​លីបង់​ ស៊ីប​ ស៊ីរី ​ម៉ាលី ​និង​យេម៉ែន​។

បើតាម​លោក ហ៊ុន សែន បច្ចុប្បន្ន​កងកម្លាំង​កម្ពុជា​សរុប​ចំនួន​ ៨០១​ នាក់​ (ស្ត្រី​ ១១៨ ​នាក់) ​កំពុង​បំពេញ​បេសកកម្ម​ថែរក្សា​សន្តិភាព​នៅ​ប្រទេស​ស៊ូដង់​ខាងត្បូង ​លីបង់ ម៉ាលី ​អាហ្វ្រិក​កណ្តាល ​និង​យេម៉ែន​។

លោក​មាន​ជំនឿ​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា​ពិធី​អបអរ​សាទរ​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ​ឆ្នាំនេះ ​ស្តែង​ឱ្យឃើញ​កាន់តែ​ច្បាស់​អំពី​ឆន្ទៈ និង​ការប្តេជ្ញា​ចិត្ត​កាន់តែ​ភ្លៀវក្លា​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល ​និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ក្នុង​ការលើក​កម្ពស់​តម្លៃ​នៃ​សន្តិភាព​ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ​និង​ការគោរព​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក ​ដោយ​មិន​ប្រកាន់​ពូជសាសន៍ ​ពណ៌​សម្បុរ ​និង​សាសនា ​សំដៅ​កសាង​ពិភពលោក​មួយ ​ប្រកប​ដោយ​សន្តិ​សហវិជ្ជមាន ​ភាពធន់ ​និង​ការអភិវឌ្ឍ​ដោយ​បរិយាប័ន្ន ​និង​ចីរភាព​។

លោក ហ៊ុន សែន រំឭកថា ​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ​ឆ្នាំ​ ១៩៩១ ​និង​វត្តមាន​របស់​អាជ្ញាធរ​បណ្តោះអាសន្ន​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នៅ​កម្ពុជា (UNTAC) ​ដល់​ឆ្នាំ ១៩៩៣ ​ពិតជា​បាន​ចូលរួម​ចំណែក​ត្រួសត្រាយ​ផ្លូវសម្រាប់​ការស្វែងរក​សន្តិភាព​នៅ​កម្ពុជា ​តែ​ពុំ​បាន​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ជា​ស្ថាពរ​នោះ​ទេ។

លោក​បន្តថា ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​ទទួល​សន្តិភាព​ទាំងស្រុង​នៅ​ឆ្នាំ​ ១៩៩៨ ​តាមរយៈ ​«នយោបាយ​ឈ្នះ​ ឈ្នះ»​ ដែល​លោក​បាន​ផ្តួចផ្តើម ​និង​ដាក់ចេញ​។ ក្រោម​សន្តិភាព ​និង​ការបង្រួបបង្រួម​ជាតិ​នេះ ​រាជរដ្ឋាភិបាល ​និង​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​បាន​ខិតខំ​ស្តារ ​និង​កសាង​ប្រទេស​ឡើង​វិញ ​ដោយ​​ទទួល​បាន​ការរីក​ចម្រើន​លើ​គ្រប់​វិស័យ ​«គួរ​ជា​ទីមោទនៈ»។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «ជាក់ស្តែង ​កម្ពុជា​បាន​ចេញ​ផុតពី​ប្រទេស​មាន​ចំណូល​ទាប ​ទៅជា​ប្រទេស​ [មាន] ​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ទាប ​ហើយ​កំពុង​ខិតខំ​ពុះពារ​សម្រេច​ឱ្យបាន​តាម​ចក្ខុវិស័យ​អភិវឌ្ឍន៍​ ដើម្បី​ប្រែក្លាយ​ខ្លួន​ទៅជា​ប្រទេស​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ខ្ពស់ ​នៅ​ឆ្នាំ ២០៣០ ​និង​ជា​ប្រទេស​ចំណូល​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ ២០៥០»។

លោក​ ថុង ម៉េងដាវិត ​អ្នកសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​មេគង្គ​ សម្រាប់​ការសិក្សា​យុទ្ធសាស្ត្រ​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុវិស័យ​អាស៊ី​ (AVI) ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ថា ​សន្តិភាព ​គឺជា​គោល​គំនិត​នយោបាយ​ស្នូល​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​ហើយក៏​ជា​អ្វី​ដែល​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​កំពុង​ថែរក្សា​ជា​ដាច់ខាត​។

លោក ម៉េង ដាវិត បាន​បន្តថា​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ដែលធ្លាប់​បាន​ឆ្លងកាត់ ​និង​ទទួលបាន​បទពិសោធ​ច្រើន​​ពី​សង្គ្រាម​។ ដូច្នោះ​ហើយ ​កម្ពុជា​ប្តេជ្ញា​ការពារ​សន្តិភាព ​និង​សន្តិសុខ​ជាតិ ​ដើម្បី​ជាផល​ប្រយោជន៍​ វិបុលភាព ​ការអភិវឌ្ឍ ​និង​សុខសុវត្ថិភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ កម្ពុជា​បាននិង​កំពុង​ដឹកនាំ​សហគមន៍​អាស៊ាន​ជួយ​ដល់​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​សន្តិសុខ​តំបន់​ដូចជា​បញ្ហា​មីយ៉ាន់ម៉ា ​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​ និង​បញ្ហា​សន្តិសុខ​មិន​ប្រពៃណី​ដទៃ​ទៀត​ផងដែរ​។

លោក ថុង ម៉េងដាវិត បាន ថ្លែងថា​៖ «សកម្មភាព​ទាំងអស់​នេះ​ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ​មាន​បំណង​ជំរុញ​ និង​លើកកម្ពស់​ការទូត​សន្តិភាព (Peace Diplomacy) ​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ការប្តេជ្ញាចិត្ត​របស់​កម្ពុជា ក្នុង​ការថែរក្សា​សន្តិភាព​ពិភពលោក​តាមរយៈ​ការបញ្ជូន​កងទ័ព​កម្ពុជា​ក្នុង​បេសកកម្ម​ថែរក្សា​សន្តិភាព​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​»៕