អនុលោម​តាម​ច្បាប់​ស្តីពី​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្រ្ត ​ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត និង​ការ​ផ្តល់​សុពលភាព​លើ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ ត្រូវ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ១ ខែ​ឧសភា ដល់​ថ្ងៃ​ទី​ ៣១ ខែ​កក្កដា ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ លើកលែង​តែ​ឆ្នាំ​ដែល​មាន​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ជា​សកល ដែល គជប មាន​សិទ្ធិ​សម្រេច​កាល​បរិច្ឆេទ​ផ្សេង​ពីនេះ​។

ជាក់ស្តែង ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត ឆ្នាំ ២០២២ នេះ គឺ​សម្រាប់​រៀបចំ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​បម្រើ​ឱ្យ​ការ​បោះឆ្នោត​ជា​សកល​ ដើម្បី​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្រ្ត​នីតិកាល​​ទី ៧ ឆ្នាំ ​២០២៣ ដូចនេះ គជប បាន​កំណត់​កាលបរិច្ឆេទ​ចាប់ផ្តើម​ពីថ្ងៃទី​ ២០ តុលា ឆ្នាំ ២០២២ និង​បញ្ចប់​នៅថ្ងៃទី​ ២១ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​ ២០២៣ ហើយ​ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​នៅ​តាម​ឃុំ ​សង្កាត់ គឺមាន​រយៈពេល ៥០ ថ្ងៃ ដោយ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ថ្ងៃទី​ ២០ ខែ​តុលា រហូតដល់​ថ្ងៃទី ៨ ខែ​ធ្នូ​ ឆ្នាំ ២០២២។

ក្នុង​ដំណើរ​ការ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ គឺជា​ដំណាក់កាល​ដំបូង និង​មាន​សារៈសំខាន់​ណាស់ ព្រោះ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត គឺជា​តម្រូវការ​ចាំបាច់​ ដែល​មិន​អាច​ខ្វះ​បាន ហេតុនេះ​ហើយ​ទើប​ គជប ត្រូវ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​អនុវត្ត​ការងារ​នេះ​ឱ្យបាន​ល្អ ដើម្បី​ធានា​សិទ្ធិ​បោះឆ្នោត​ជូន​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ និង​​ច្បាប់​បោះឆ្នោត​ជា​ធរមាន។ លោក ហង្ស ពុទ្ធា សមាជិក និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ គជប បាន​ផ្តល់​កិច្ច​សម្ភាសន៍​ជាមួយ​ ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍ ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​ដែល​មាន​ខ្លឹមសារ​ដូច​តទៅ​​៖

តើ​ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​មាន​សារៈសំខាន់​យ៉ាងណា?

យោង​ទៅតាម​ច្បាប់ ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ គឺ​ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​ ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ ក្នុង​គោលបំណង​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​បញ្ជី​បោះឆ្នោត។ បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ ឆ្នាំ ២០២២ នឹង​ត្រូវ​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​បោះឆ្នោត​ ឆ្នាំ ​២០២៣ ដែល​ជា​ឆ្នាំ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាងរាស្ត្រ។ ដូច្នេះ ​វា សារៈសំខាន់​ និង​ភាព​ចាំបាច់​ដែល​ត្រូវតែ​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​នេះ ព្រោះ​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ ប្រទេស​កម្ពុជា​តែងតែ​មាន​ការ​ប្រែប្រួល​លើ​ប្រជាសាស្ត្រ និងការ​ប្រែប្រួល​ចំពោះ​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន​ទៀត ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ផង​ដែរ។ ឧទាហរណ៍​ថា ឆ្នាំ​មុន​ មនុស្ស​ទើបតែ​អាយុ ១៧ ឆ្នាំ ហើយ​មក​ដល់​ឆ្នាំ​នេះ​ ពួកគាត់​មាន​អាយុ ១៨ ឆ្នាំ​ដែល​ហេតុផល​​នេះ គជប ត្រូវតែ​ចុះ​ឈ្មោះ​ពួកគាត់​ចូល​ទៅក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត។

មួយ​វិញ​ទៀត អ្នក​ដែល​ទទួល​មរណភាព ក៏​ត្រូវ​លុប​ចេញ​ពី​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ ជាពិសេស​នោះ ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន ​ក៏​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​លំនៅ​ពី​តំបន់​ ១ ទៅ​តំបន់​ ១ ទៀត​ ពី​ឃុំ​សង្កាត់​ ១ ទៅ​ឃុំ​សង្កាត់ ១ ​ទៀត និង​ពី​ខេត្ត​ ១ ​ទៅ​ខេត្ត​ ១ ទៀត​ ដែល​នេះ ក៏​ត្រូវ​ចុះ​បញ្ជី​ថ្មី​ ហើយ​លុប​​ចេញ​ពី​បញ្ជី​ចាស់។ ​ចំពោះ​អ្នក​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​រួច​ហើយ ក៏​ប៉ុន្តែ​ត្រូវបាន​ច្បាប់​ផ្តន្ទាទោស និង​មិន​អនុញ្ញាត​ចូល​រួម​សកម្មភាព​នយោបាយ គជប មាន​តួនាទី​អនុវត្ត​ឱ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ ទៅតាម​ច្បាប់។ ដូច្នេះ​ បាន​ជា គជប​ ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​បញ្ជី​​បោះឆ្នោត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ ហើយ​នេះ ​ក៏​ជា​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ និង​ចាត់ចែង​របស់ ​គជប ផង​ដែរ​។

មក​ដល់​ពេលនេះ​តើ​ គជប បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​ហើយ​ឬ​នៅ​សម្រាប់​ដំណើរការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី និង​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​នេះ?

យើង​កំពុង​តែ​រៀបចំ​នូវ​គ្រប់​ដំណាក់​ទាំង ៤ រួមមាន​ ដំណាក់កាល​រៀបចំ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត ដំណាក់កាល​ចុះ ឈ្មោះ គណបក្ស​នយោបាយ និង​ឃោសនា​បោះឆ្នោត ដំណាក់កាល​បោះឆ្នោត​ និង​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ និង​ដំណាក់កាល​ប្រកាស​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត។​ដំណាក់កាល​ទាំង ៤​ នេះ​គឺ គជប ត្រូវតែ​ធានា និង​រៀបចំ​ឱ្យ​បាន​ល្អ​បំផុត​។ ដោយឡែក ​ដំណាក់កាលទី១ គជប កំពុង​រៀបចំ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​បោះឆ្នោត នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២៣ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ ដោយ​បាន​រៀបចំ​ក្រុម​ចុះ​ឈ្មោះ ​និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​នៅតាម​ឃុំ​សង្កាត់​។

ក្រុម​ចុះ​ឈ្មោះ​នៅ​តាម​ឃុំ​សង្កាត់​គឺ គជប​ ជ្រើសរើស​ប្រមាណ​ជាង​ ៣ ០០០ នាក់ បន្ទាប់ពី​ការ​ជ្រើសរើស​រួច​ហើយ​ គជប នឹង​ធ្វើការ​បណ្តុះបណ្តាល ឱ្យ​មន្ត្រី​ទាំង​នោះ មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់ ដើម្បី​ឱ្យ​ គជប ទទួល​បាន​មក​វិញ​នូវ​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ ១ ដែល​មាន​សុក្រឹត និង​ល្អ​បំផុត សម្រាប់​បម្រើ​ឱ្យ​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២៣។

តើ​ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​នេះ មាន​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ដែរ​?

ការ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ និង​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត មាន​រយៈពេល ៥០ ថ្ងៃ​នៅក្នុង​ឆ្នាំ ២០២២ ​នេះ គឺ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី​ ២០ ខែ​តុលា រហូត​ទៅដល់​ថ្ងៃទី ៨ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២។ ​ដោយឡែក លក្ខខណ្ឌ​ សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​ដែល​ស្នើសុំ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​គឺ​ត្រូវ​មាន​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ ដែល​ជា​ឯកសារ​សំខាន់​តែ​មួយ​គត់ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវតែ​យក​ទៅ​ស្នើសុំ និង​បង្ហាញ​ទៅ​ក្រុម​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត និង​ស្នើសុំ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត។

ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​មាន​អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ​ដែល​មិនមាន​សុពលភាព​ទេ ប្រជាពលរដ្ឋ អាច​ទៅ​ស្នើសុំ​នៅ​សាលា​ឃុំ​សង្កាត់​ជាមុន​សិន​ ដើម្បី​បញ្ជាក់​លើ​ឯកសារ​បញ្ជាក់​អត្តសញ្ញាណ​បម្រើ​ឱ្យ​ការ​បោះឆ្នោត ឆ្នាំ ២០២២​ ដើម្បី​​យក​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​។

តើ គជប គ្រោង​ចុះ​ឈ្មោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន​ប៉ុន្មាន​នាក់​ នៅ​ឆ្នាំ ២០២២ ​នេះ​?

គជប កំពុង​សហការ​ជាមួយ​នឹង​សមត្ថកិច្ច​នៅ​គ្រប់​ឃុំ សង្កាត់​ដើម្បី​ប្រមូល​ព័ត៌មាន ពិសេស​តួលេខ​ថ្មី​ សម្រាប់​អ្នក​ដែល​មិន​ទាន់​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត និង​តួលេខ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២២ ប៉ុន្តែ ​ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​អាច​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ គជប ​ចុះ​ឈ្មោះ​ថ្មី ចន្លោះពី​ ២០ ម៉ឺន ទៅ ៣០ ​ម៉ឺន​នាក់។ យ៉ាង​ណា ដោយសារ​ការ​បោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២២ នេះ ​ គឺជា​ការ​បោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ចំណាប់អារម្មណ៍​កាន់តែ​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​ចុះឈ្មោះ​បោះឆ្នោត។

បើ​មិនមាន​ឈ្មោះ​នៅក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២២ តើ​ពលរដ្ឋ​អាច​ទៅ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២៣ បាន​ដែរ​ឬ​ទេ​?

ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មិន​មាន​ឈ្មោះ​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២២​ នេះ​ទេ គឺ​មិន​អាច​ទៅ​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ ឆ្នាំ ២០២៣​ បាន​ទេ។ លុះត្រា​តែ​មាន​ឈ្មោះ​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២២ នេះ ទើប​អាច​ទៅ​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២៣ ​បាន ពីព្រោះ​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ ត្រូវ​អនុលោម​ទៅ​តាម​ច្បាប់​ជា​ធរមាន ។ ច្បាប់​ចែង​ថា ដើម្បី​អាច​បោះឆ្នោត​បាន​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រូវ​មាន​អាយុ​ចាប់​ពី​ ១៨ ឆ្នាំ​ឡើង និង​មាន​ឈ្មោះ​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត៕