កំពង់ចាមៈ ក្រុមស្រាវជ្រាវនៃរដ្ឋបាលជលផលនៃក្រសួងកសិកម្ម និងអង្គការ WWF បានបញ្ជាក់អំពីកំណត់ត្រាកូនផ្សោតថ្មី ១ ក្បាលនៅដើមខែតុលា បន្ទាប់ពីថតរូបបានដែលមានអាយុប្រហែល ២ សប្តាហ៍។
ការថតរូបកូនសត្វផ្សោតនេះត្រូវបានធ្វើឡើង ខណៈពេលវាហែលជាមួយសត្វផ្សោតពេញវ័យចំនួន ៤ ក្បាលផ្សេងទៀត ក្នុងតំបន់ទីជម្រកស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៣ គីឡូម៉ែត្រ ពីអន្លង់កាំពីនៃខ្សែទឹកខាងលើក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ។ នេះបើតាមហ្វេសប៊ុកអង្គការ WWF Cambodia កាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី ៣ ខែតុលា។
លោក សេង ទៀក នាយកអង្គការ WWF ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៤ ខែតុលា ថា ការកត់ត្រាបានកូនសត្វផ្សោតថ្មីនេះជាសញ្ញាដ៏ល្អមួយដែលអង្គការ WWF និងរដ្ឋបាលជលផលមានការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅពេលឃើញផ្សោតថ្មីទើបកើតនេះ។
លោកថា នេះជាវត្តមាននៃការកត់ត្រាបានកូនផ្សោតទី៦ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយនៅក្នុងឆ្នាំដដែលនេះក៏មានការស្លាប់កូនសត្វផ្សោត ចំនួន ៤ ក្បាលផងដែរ ដែលនេះ គឺនៅតែជាក្តីបារម្ភចំពោះការបាត់បង់ផ្សោតដែលមានចំនួនតិចតួច។
លោកថ្លែងថា៖ «អត្រាកើតថ្មីមានចំនួនច្រើនជាការត្រេកអរ ជាការសាទរ តែបើសិនជាអត្រាស្លាប់ និងអត្រាកើតហ្នឹងវាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា អាហ្នឹងគឺជាកន្លែងដែលយើងបារម្ភ»។
បើតាមលោក សេង ទៀក កូនសត្វផ្សោត ៤ ក្បាល ដែលបានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ នេះ នៅមិនទាន់ដឹងមូលហេតុនៃការស្លាប់ពិតប្រាកដនៅឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា កត្តាដែលគួរឱ្យបារម្ភជាងគេគឺ ការនេសាទខុសច្បាប់ ដោយប្រើឧបករណ៍ខុសច្បាប់ដូចជា ឆក់ត្រជាក់ ឆក់ក្តៅ ការបំពុល និងការដាក់មង។
លោកថ្លែងថា៖ «មិនអាចប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ដែលហាមឃាត់ដោយច្បាប់ជលផល នៅក្នុងដែនរបស់ផ្សោតរស់នៅទេ។ អ៊ីចឹងនេះជាចំណុចសំខាន់ ស្នើឱ្យមានការរឹតបន្តឹងឱ្យកាន់តែខ្លាំងទៅលើការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ នៅក្នុងដែនរបស់ផ្សោតរស់នៅ បើមិនអ៊ីចឹងទេផ្សោតកើតថ្មីអាចមានបញ្ហាដោយសារឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់»។
លោកនាយកអង្គការ WWF ប្រាប់ថា ក្រៅពីការនេសាទខុសច្បាប់នៅមានបញ្ហាមួយចំនួនទៀតដែលអាចគំរាមកំហែងដល់សត្វផ្សោតកម្ពុជាបញ្ហាទាំងនោះមានដូចជា លំហូរទឹកដែលមានការប្រែប្រួល និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ផ្សោតយើងមានចំនួនតិច វាត្រូវការ ការអភិរក្ស ការគ្រប់គ្រងឱ្យបានតឹងរ៉ឹង និងដោះស្រាយបញ្ហា និងហានិភ័យមួយចំនួន ដែលកើតឡើងទៅលើវាបច្ចុប្បន្នហ្នឹងដែលបង្កើតដោយមនុស្ស»។
សត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គ ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN ជាប្រភេទសត្វរងគ្រោះថ្នាក់ជិតផុតពូជបំផុត ដែលនេះជាចំណាត់ថ្នាក់នៃប្រភេទគំរាមកំហែងខ្ពស់បំផុតជាសកលសម្រាប់ប្រភេទសត្វជិតផុតពូជ។ សត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថាមានចំនួន ៨៩ ក្បាល ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងទន្លេមេគង្គកម្ពុជា។
លោក ម៉ុក ពន្លក នាយខណ្ឌជលផលខេត្តក្រចេះ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៤ ខែតុលាថា នៅពេលទទួលបានព័ត៌មានថាមានកូនផ្សោតថ្មីកើតឡើងលោកតែងដាក់កម្លាំងឆ្លាស់គ្នា ដើម្បីចល័តតាមគោលដៅធ្វើការការពារកុំឱ្យបារបស់វាដែលមានចរិតបំពានតាមវាយនាំឱ្យវាមានគ្រោះថ្នាក់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «នៅពេលទទួលបានរបាយការណ៍នេះខ្ញុំពិតជាមានសេចក្តីសោមនស្សឥតឧបមា ហើយខ្ញុំក៏បានឆាតចូលក្នុងគ្រុបរបស់បងប្អូនឆ្មាំ ទាំងនៅក្នុងតំបន់កាំពីក៏ដូចជាឆ្មាំទន្លេទូទាំងខេត្តក្រចេះ ដើម្បីឱ្យគាត់ទាំងអស់គ្នាហ្នឹងចូលរួមអបអរសាទរ ក៏ដូចជាពង្រឹងការចុះបង្ក្រាបបទល្មើស»។
លោកនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលខេត្តក្រចេះបញ្ជាក់បន្ថែមថា ក្នុងពេលកន្លងមកមិនថាពេលដែលទើបទទួលបានព័ត៌មានអំពីសត្វផ្សោតថ្មីទើបកើតនេះទេ សូម្បីសត្វផ្សោតមុនកើត ឬមិនទាន់បានទទួលព័ត៌មានយ៉ាងណាក៏ដោយ រូបលោកផ្ទាល់ ក៏ដូចជាថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីឆ្មាំទន្លេទាំងអស់តែងតែចុះពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ទាំងនៅតាមតំបន់អភិរក្សទាំងអភិរក្សផ្សោត ក៏ដូចជាអភិរក្សជីវចម្រុះជលផលនៅតាម នៅតាមដងទន្លេមេគង្គផងដែរ៕