ភ្នំពេញៈ អ្នកជំនាញ នៃអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ កម្ពុជា (WCS) បញ្ជាក់ថា មិនមានភ័ស្តុតាងវិទ្យាសាស្ត្របញ្ជាក់ថាសត្វព្រៃអាចជួយឱ្យសុខភាពល្អ និងព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗបាននោះទេ។ ការយល់បែបនេះគ្រាន់តែជាជំនឿរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ហើយការជឿបែបនេះជាចំណែកដែលនាំឱ្យមានការសម្លាប់ ការទិញ និងទទួលទានសាច់សត្វព្រៃ។
នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក សោម ស៊ីថា ប្រធានគម្រោងអភិរក្សប្រចាំខេត្តកោះកុង និងទន្លេមេគង្គ នៃអង្គការ WCS នៅក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ក្រោមប្រធានបទ៖ការពារសត្វព្រៃយើង «កាត់បន្ថយការទិញ និងការហូបសត្វព្រៃ»។ ដែលរៀបចំឡើងដោយ គម្រោងអនាគតបៃតងកម្ពុជា នៃអង្គការ USAID នៅសណ្ឋាគាសាន់វ៉េ នៅថ្ងៃទី ១២ ខែតុលា។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រជាជនខ្លះគាត់គិតថា ពពួកសត្វព្រៃហ្នឹងជាជំនួយក្នុងការជួយសុខភាពរបស់យើង និងព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗ។នេះគ្រាន់តែជាការជឿទេ ប៉ុន្តែបើនិយាយពីលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ ដូចជាអត់ទាន់មានការសិក្សាត្រឹមត្រូវទេ។អ៊ីចឹងភាគច្រើនជាជំនឿ។ ជំនឿហ្នឹងហើយដែលនាំឱ្យប្រជាជនត្រូវការ ឬត្រូវទៅទិញ ឬទៅចាប់សត្វព្រៃយកមកហូប ឬធ្វើថ្នាំអីជាដើម»។
អ្នកជំនាញនៃអង្គការ WCS បានឱ្យដឹងទៀតថា សត្វព្រៃទាំងអស់មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ពោលគឺជា ខ្សែចង្វាក់អាហារនៅក្នុងធម្មជាតិ ព្រោះសត្វនីមួយៗមានតួនាទីផ្សេងៗគ្នាក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី បើសិនជាបាត់សត្វប្រភេទណាមួយនឹងបណ្តាលឱ្យមានការប៉ះពាល់នៅផ្នែកណាមួយមិនខាន ដែលជួនកាលភ្លាមៗ គេមិនអាចមើលដឹងឡើយ ប៉ុន្តែក្នុងអំឡុងពេលយូរណាមួយវានឹងបង្ហាញពីការខ្វះខាតមិនខាន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ឧទាហរណ៍ សត្វខ្លានៅក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ខ្លាមានសារៈសំខាន់គឺវាអាចស៊ីប្រភេទសត្វផ្សេងៗទៀត អ៊ីចឹងក្នុងករណីដែលខ្លាបាត់បង់ទៅធ្វើឱ្យសត្វផ្សេងៗទៀតនឹងមានការកើនឡើងហួសពីតុល្យភាពនៅក្នុងបរិស្ថាន»។
បើតាមលោក សោម ស៊ីថា ការការពារបាននូវសត្វព្រៃរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់វិស័យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ជាក់ស្តែងនៅតំបន់ការពារ គឺប្រជាជនជាច្រើនអាចទទួលបានផលពីការងារការពារ អភិរក្ស ឬអាចស្វែងរកអនុផលផ្សេងៗ ដូចជាផ្សិត និងទឹកឃ្មុំជាដើម។ ការការពារសត្វព្រៃបានក៏រួមចំណែកដល់ការទាក់ទាញទេសចរដែលរកចំណូលបានច្រើនបន្ថែមទៀតផងដែរ។ជាមួយគ្នានោះសត្វព្រៃក៏រួមចំណែកក្នុងការលើកកម្ពស់មុខមាត់ប្រទេសជាតិទៀតផង ប៉ុន្តែបើសិនជាបាត់បង់ទៅវិញនោះ នឹងនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់សង្គមជាតិទាំងមូលវិញ។
គម្រោងអនាគតបៃតងកម្ពុជា USAID បានបញ្ជាក់លើផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយដែលដាក់តាំងក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េថា ការលើកឡើងថា ការហូបសាច់សត្វព្រៃល្អសម្រាប់សុខភាព គ្រាន់តែជាការនិយាយ និងអនុវត្តតៗគ្នា ដោយមិនមានការស្រាវជ្រាវណាមួយបញ្ជាក់ទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ ការស្រាវជ្រាវបានបញ្ជាក់ថា សាច់សត្វព្រៃពិតជាអាចឆ្លងមេរោគពីសត្វទៅមនុស្សបាន។
ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង ជំងឺកូវីដ ១៩ ដែលកក្រើកពិភពលោកពីឆ្នាំ ២០១៩ មកនោះ បានឆក់យកជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ទូទាំងពិភពលោក ក៏ត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ នៅអង្គការសុខភាពពិភពលោកសន្និដ្ឋានថា កើតមកពីសត្វប្រចៀវ និងសត្វប៉េងកូលីន នៅក្នុងតំបន់អាស៊ី។
ចំណែកវិធីស្តុកទុកមិនបានត្រឹមត្រូវ និងចម្អិនសាច់សត្វព្រៃមិនបានល្អអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងខ្លាំងដល់ជិវិតអ្នកដែលប៉ះពាល់សាច់ឆៅ និងអ្នកទទួលទានសាច់ទាំងនោះ ពីព្រោះមេរោគ ប៉ារ៉ាស៊ីត និងវីរុស ទាំងនោះអាចចម្លងពីសត្វទៅមនុស្ស និងអាចបង្កទៅជាជំងឺឆ្លងតៗគ្នា ពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតបានយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
លោក អ៊ុក ស៊ីសុវណ្ណ ប្រធានគម្រោងអនាគតបៃតងកម្ពុជា នៃអង្គការ USAID បានឱ្យដឹងថា គម្រោងអនាគតបៃតងកម្ពុជា USAID កំពុងធ្វើការងារជាមួយយុវជនក្នុងការបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងនឹងរួមចំណែកធ្វើការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ របស់យុវជន ក្នុងការទិញ និងហូបសាច់សត្វព្រៃ។ យុវជនដែលបានចូលរួមជាមួយគម្រោងនេះ ក្រោយពីទទួលបានចំណេះដឹង ជំនាញ និងឯកសារព័ត៌មានផ្សេង ពាក់ព័ន្ធនឹងការអភិរក្សព្រៃឈើ សត្វព្រៃ និងបរិស្ថាន ក៏បាននាំយកទៅផ្សព្វផ្សាយបន្តទៀត ដែលជាការរួមចំណែកដល់ការកាត់បន្ថយការទិញ និងហូបសាច់សត្វព្រៃ បានកាន់តែច្រើន។
លោក អ៊ុំ សុខឃឿន អ្នកឯកទេសផ្នែកទំនាក់ទំនង និងផ្សព្វផ្សាយអ្នកអនុវត្តកិច្ចសន្យា នៃ អង្គការ USAID បានឱ្យដឹងថា គម្រោងអនាគតបៃតងកម្ពុជាបានបង្កើតក្រុមដែលមានឈ្មោះថា «ក្រុមយុវជនបៃតង» មានចំនួន ១០ ក្រុម ដែលមានសមាជិកចន្លោះ ៦ ទៅ ៧ នាក់ ក្នុងក្រុមនីមួយៗមានប្រធានក្រុមអនុប្រធានក្រុម និងសមាជិក ដែលក្រុមទាំងអស់នោះត្រូវបានបណ្តុះបណ្តាលគ្រប់វគ្គមូលដ្ឋានទាំងអស់ ហើយធ្វើការណែនាំបន្ថែមគ្រាប់ពេល។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងសង្ឃឹមថា ការចូលរួមរបស់យុវជននឹងបានច្រើន មិនត្រឹមតែក្របខ័ណ្ឌគម្រោងនេះទេ ប៉ុន្តែក្របខ័ណ្ឌគម្រោង WCS ក៏អាចចូលផងដែរ ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ។ កាលណាផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថគាត់បាន និយាយទៅឱ្យតែមានបេះដូងក្នុងការប្តូរគឺត្រូវហើយ»៕