លោក យឹម ឆៃលី (កណ្តាល) និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធក្នុងសិក្ខាសាលា។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញៈ ការផ្លាស់ប្តូរ និងការប្រែប្រួលទម្លាប់បុគ្គល និងសង្គម បានធ្វើឱ្យមានឥទ្ធិពលលើស្ថានភាពសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភដែលតម្រូវឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមលើការប្រយុទ្ធនឹងបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់ទម្រង់ដែលបញ្ហានេះបានបង្កការគំរាមកំហែងដល់សុខភាព និងសក្តានុពលនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
នេះជាការថ្លែងរបស់លោក យឹម ឆៃលី ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលាស្តីពី “ការធ្វើការរួមគ្នាបំពេញកង្វះខាតផែនការសកម្មភាពសកល ដើម្បីឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាស្គមស្គាំងរបស់កុមារ” នាថ្ងៃទី ១៨ តុលា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកបានឱ្យដឹងថា វិស័យសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរួមចំណែកអភិវឌ្ឍមូលធនមនុស្ស បង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងារ ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវឌ្ឍនភាពសង្គម។ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុង ការធ្វើចំណាកស្រុក ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការប្រែប្រួលប្រជាសាស្ត្រ និងការរីកចម្រើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមបានធ្វើឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ និងការហូបចុក។
លោក យឹម ឆៃលី ថ្លែងថា៖ «ការផ្លាស់ប្តូរ និងបម្រែបម្រួលទម្លាប់បុគ្គល និងសង្គមនេះ មានឥទ្ធិពលលើស្ថានភាពសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភ ដែលតម្រូវឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀតលើការប្រយុទ្ធនឹងបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់ទម្រង់ ហើយបញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យប្រជាជនប្រឈមនឹងបញ្ហាថ្មីៗ ដែលបង្កការគំរាមកំហែងដល់សុខភាព និងសក្តានុពលនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច»។ ប្រសិនបើគ្មានការយកចិត្តទុកដាក់លើសុខភាព សន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភនោះទេ ផលលាភដែលបានមកពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនឹងត្រូវធ្លាក់ចុះ ដោយសារការខាតបង់ដែលមិនអាចមើលរំលងពីបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ និងបន្ទុកចំណាយលើការថែទាំ និងព្យាបាលជំងឺមិនឆ្លងនានា ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល និងជំងឺបេះដូង ជាដើម។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក យឹម ឆៃលី។
លោកបន្ថែមថា ដើម្បីបង្កើនវឌ្ឍនភាពស្តីពីការលើកកម្ពស់សន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភឱ្យមានការរីកចម្រើនជាប្រព័ន្ធ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្ដេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ដោយប្រើប្រាស់កាលានុប្បវត្តភាពនៃសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយ ដើម្បីបង្កើតបាននូវបរិយាកាសមួយដ៏រឹងមាំ ឈានទៅសម្រេចបានចក្ខុវិស័យ ស្តីពីប្រព័ន្ធស្បៀងឆ្នាំ ២០៣០ តាមរយៈការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនានា ទាំងក្នុងតំបន់ និងសកលលោក។
ជាមួយគ្នានោះដែរ លោក សុខ ស៊ីឡូ អគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ ក៏បានលើកឡើងដែរថា នៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២១ ប្រទេសកម្ពុជាបានរៀបចំដោយជោគជ័យនូវផែនទីបង្ហាញផ្លូវស្ដីពីផែនការសកម្មភាពសកល ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពស្គមស្គាំងកុមារក្រោមការដឹកនាំសម្របសម្រួលរបស់ក្រុមប្រឹក្សាស្ដារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ។ ផែនទីនេះបានកំណត់យកខេត្តចំនួន ១៣ ជាតំបន់អាទិភាពប្រជាសាស្ត្រខ្ពស់ ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពកាត់បន្ថយភាពស្គមស្គាំងរបស់កុមារ។ ខេត្តទាំងនេះមានដូចជាខេត្តកំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី ព្រះវិហារ សៀមរាប ឧត្តរមានជ័យ កំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ កំពង់ធំ និងខេត្តតាកែវ។
ចំណែក លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលបានឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០០ មក កម្ពុជាសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាពជាមូលដ្ឋាន ដែលមានគុណភាព ការសម្រាលកូនដោយបុគ្គលិកសុខាភិបាលដែលមានជំនាញ ការលើកកម្ពស់អាហារូបត្ថម្ភ និងរបបអាហារសុខភាព។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា តាមការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពឆ្នាំ ២០២១ បានបង្ហាញថា មានការថយចុះ អត្រាក្រិសក្រិនរបស់កុមារអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំពី ៣២% នៅឆ្នាំ ២០១៤ មកនៅត្រឹម ២២% នៅឆ្នាំ ២០២១ ។ ក៏ប៉ុន្តែអត្រាកុមារស្គមស្គាំងស្ថិតនៅមិនប្រែប្រួលទាល់តែសោះ គឺនៅកម្រិត ១០% ដដែល សម្រាប់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក។
ខេត្តមួយចំនួន មានអត្រាកុមារក្រិសក្រិនជុំវិញ ៣០% ដែលបញ្ជាក់ថា លើសពីកម្រិតចាំបាច់ និងបន្ទាន់ផងដែរ។ លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី បានថ្លែងថា៖ «ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ មក រាជរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមដាក់បន្ថែមថវិកាជាតិ សម្រាប់ទិញអាហារព្យាបាលកុមារកង្វះអាហារូបត្ថម្ភស្រួចស្រាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារតាមការប៉ាន់ប្រមាណក្នុង ១ ឆ្នាំៗ កុមារកង្វះអាហារូបត្ថម្ភស្រួចស្រាល់ធ្ងន់ធ្ងរសរុប ៦ ម៉ឺននាក់ ហើយក្នុងចំណោមនោះ មានប្រហែលតែ ១០% នៃកុមារស្គមស្គាំងប៉ុណ្ណោះ ដែលបានទទួលសេវាព្យាបាល»៕
.jpg)
