សៀមរាបៈ ចាប់ពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២២ មកអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានកៀរគរប្រជាសហគមន៍នៅតំបន់ចុងឃ្នៀស ដើម្បីចូលរួមធ្វើអនាម័យសម្អាតបរិស្ថាន និងប្រមូលសំណល់ប្លាស្ទិកពីក្នុងទឹកទន្លេ។ សំរាម ឬប្លាស្ទិកទាំងនោះបានរសាត់អណ្តែតត្រៀបត្រានៅលើផ្ទៃទឹក ហើយវាក៏ត្រូវបានរសាត់ទើរនៅលើចុងឈើនារដូវវស្សា និងរាយប៉ាយពេញដីនារដូវប្រាំងផងដែរ។
ជាក់ស្តែងនៅក្នុងរដូវវស្សាឆ្នាំនេះសកម្មភាពរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានដឹកនាំប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ចុងឃ្នៀសឱ្យចូលរួមធ្វើអនាម័យសម្អាតបរិស្ថាននិងប្រមូលសំណល់ប្លាស្ទិកពីក្នុងតំបន់របស់ខ្លួនសរុបបានជាង ១០០ តោន។
សំរាមទាំងនោះ ត្រូវបានយកមកប្រមូលផ្តុំនៅលើទីទួលសុវត្ថិភាព ហើយដឹកចេញពីមាត់ទន្លេ ដើម្បីយកទៅរក្សាទុកនៅកន្លែងដាក់សំរាមបានត្រឹមត្រូវប្រមាណ ៨៥ តោន ខណៈ ២០ តោនទៀត ត្រូវបានលិចទឹកទៅវិញអស់ដោយសារទឹកជំនន់ទន្លេសាបឡើងលឿនពេក។ នេះជាការអះអាងរបស់លោក ស៊ា សុផល ប្រធានអង្គការមូលនិធិទំពាំងស្នងឫស្សី ដែលមានទីតាំងក្នុងតំបន់បឹងទន្លេសាប។
ប្រធានអង្គការដែលតែងកៀរគរប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលកំពុងរស់នៅលើទឹក និងតាមបណ្តាយបឹងទន្លេសាបក្នុងខេត្តសៀមរាប ឱ្យចូលរួមថែរក្សាបរិស្ថានរូបនេះ បានបន្តថា មូលហេតុដែលសំរាមមួយចំនួន ត្រូវបានលិចទឹកទៅវិញ ក៏ព្រោះតែសំរាមដែលប្រមូលបានពីគ្រប់ទិសទីក្នុងតំបន់ចុងឃ្នៀសបានជួបប្រទះការខ្វះខាតមធ្យោបាយនៃការដឹកជញ្ជូនចេញទៅរកកន្លែងទុកដាក់សំរាមត្រឹមត្រូវប្រកបដោយស្តង់ដា។
លោក សុផល បានបញ្ជាក់ថា៖ «សំរាមដែលខំប្រមូលច្រកការុងហើយយើងដឹកអត់ទាន់ បានលិចទឹកប្រហែល ២០ ទៅ ២៥ តោនឯណោះ។ សរុបទៅ សំរាមដែលយើងបានប្រមូលសរុបទៅមិនក្រោម ១០០ តោនទេ។ សំរាមដែលលិចទឹកទៅវិញ វាបានអណ្តែតរាយប៉ាយទៅក្នុងបឹងទន្លេសាបវិញហើយ ហើយខ្លះក៏បានជាប់នៅលើមែកឈើនិងខ្លះអណ្តែតនៅតាមច្រាំង»។
សហគមន៍ចុងឃ្នៀស គឺជាសហគមន៍មួយដែលមានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្រមាណជិត ១ ០០០ គ្រួសារ ស្ថិតក្នុងសង្កាត់ចុងឃ្នៀស ក្រុងសៀមរាប ខេត្តសៀមរាប។ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនក្នុងតំបន់នេះ គឺប្រកបរបរនេសាទ ខណៈពលរដ្ឋ មួយចំនួនប្រកបរបរដឹកភ្ញៀវទេសចរទៅទស្សនាទេសភាពតាមទន្លេទាំងក្នុងរដូវប្រាំងនិងរដូវវស្សាដើម្បីបានកម្រៃចិញ្ចឹមជីវិត។
លោក ម៉ៃ មាន ដែលជាយុវជនចូលរួមក្នុងការប្រមូលសំរាមនៅក្នុងតំបន់ចុងឃ្នៀស បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា ភូមិរបស់លោក គឺមានភូមិបណ្តែតទឹកដែលមានពលរដ្ឋរស់នៅលើទឹក ហើយបានផ្លាស់ប្តូរការរស់នៅតាមបែបផែនខុសគ្នាទៅតាមរដូវប្រាំង និងរដូវវស្សា។
លោកបានបន្តថា ពលរដ្ឋដែលរស់នៅលើទឹកប្រមាណ ៤៥ ភាគរយ គឺពួកគាត់ ត្រូវមានជីវិតបត់បែនទៅតាមរដូវកាល ខណៈការរស់នៅរបស់ពួកគាត់ គឺត្រូវផ្លាស់ប្តូរទៅតាមរដូវទឹកទន្លេឡើងចុះ។
តាមរយៈការស្ម័គ្រចិត្តប្រមូលសំរាមជាញឹកញាប់ លោក ម៉ៃ មាន បានថ្លែងថា ការប្រមូលសំរាមរបស់ក្រុមការងារដែលចូលរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋគឺមិនប្រឈមនឹងឧបសគ្គនោះទេ ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាបញ្ហានោះគឺការដឹកជញ្ជូនសំរាមចេញពីក្នុងសហគមន៍ ព្រោះនៅពេលប្រមូលសំរាមពីទឹកបានមកហើយ គឺមិនមានមធ្យោបាយក្នុងការដឹកជញ្ជូន។
លោកបានរៀបរាប់ថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋបានចូលរួមជាមួយយើងទោះមិនបាន ១០០ ភាគរយ តែអាចបានពាក់កណ្តាល ដែលបានចូលរួមតាមការកៀរគររបស់យើង។ ខ្ញុំនឹងបន្តកៀរគរដៃគូបន្ថែមទៀតដើម្បីអនុវត្តសកម្មភាពនៃការប្រមូលសំរាមក្នុងទន្លេឱ្យមាននិរន្តរភាពបន្តទៀត ហើយយើងត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់ភាគី»។
លោក អ៊ុំ សារី ចៅសង្កាត់ចុងឃ្នៀស បានថ្លែងថា ប្រសិនបើរង់ចាំសកម្មភាពដោយផ្ទាល់ពីប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងការប្រមូលសំរាមនិងទុកដាក់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវនៅក្នុងតំបន់បឹងទន្លេសាបនោះគឺមិនអាចទេ។ដូច្នេះក្នុងនាមអាជ្ញាធរ លោកបានបង្កើតជាកម្មវិធីនានាដើម្បីកៀរគរប្រជាសហគមន៍ឱ្យចូលរួមសម្អាតបរិស្ថាន ជាពិសេសគឺការប្រមូលសំរាមប្លាស្ទិក។
ដោយសារប្រឈមនឹងការមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនលោក សារី ក៏បានដឹកនាំប្រជាសហគមន៍ឱ្យចូលរួមបង់ថវិកាដោយស្ម័គ្រចិត្តដើម្បីមានថវិកាសម្រាប់ជួលមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនពីក្រុមដឹកជញ្ជូនសំរាមចេញពីសហគមន៍ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ចៀសវាងមានការលិចទឹក ឬសំរាមទាំងនោះរាយប៉ាយទៅវិញជាថ្មីទៀត។
លោក សារី បានបញ្ជាក់ថា៖ «ពេលនេះ យើងត្រូវធ្វើហើយ ដោយមានការបង់សេវាដោយស្ម័គ្រចិត្តក្នុងការដឹកជញ្ជូនសំរាមចេញ ហើយយើងក៏បានចែកឧបករណ៍ដល់ពលរដ្ឋយើង ដើម្បីឱ្យពួកកាត់ញែកសំរាម។ យើងបង្កើតគណៈកម្មការ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងសម្អាតរាល់ខែ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ចូលរួមប្រមូលសំរាមទាំងអស់គ្នា»។
ខណៈជួបប្រទះឧបសគ្គជាច្រើនក្នុងការកៀរគរសហគមន៍សម្អាតបរិស្ថាន លោក សារី នៅតែអះអាងថា ការងារសម្អាតអនាម័យបរិស្ថាននៅក្នុងទន្លេសាប គឺចាំបាច់ត្រូវមានការចូលរួមពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ហើយប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាស្នូលចាំបាច់បំផុតដើម្បីធ្វើឱ្យទន្លេគ្មានសំរាមដោយការមិនបោះចោលសំរាម ការមិនប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក និងចូលទុកដាក់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវទាំងអស់គ្នា។
លោកបានរៀបរាប់បន្តថា៖ «សហគមន៍របស់ខ្ញុំនៅជាប់ដងទន្លេសាប ឃើញសំរាមហូរចូលមកក្នុងទន្លេរាល់ថ្ងៃ ពេលខ្លះមកពីតំបន់យើងរស់នៅផង និងសំរាមហូរចូលមកពីប្រភពក្រៅផង។អ្វីដែលយើងធ្វើនេះគឺដើម្បីកុំឱ្យបញ្ហាសំរាម ក្លាយជាបញ្ហាកាន់តែធំសម្រាប់យើង យើងចង់ឱ្យពលរដ្ឋចូលរួមជាមួយយើងកាន់តែច្រើន ព្រោះកន្លងមកពួកគាត់ចូលរួមជាមួយយើងនៅមានកម្រិត»។
សំរាមប្លាស្ទិកជាច្រើន ត្រូវបានហូរចូលបឹងទន្លេសាបដោយការប្រើប្រាស់របស់សហគមន៍ដែលរស់នៅលើបឹងទន្លេសាបនេះផង និងការហូរនាំយកប្លាស្ទិកដែលប្រជាពលរដ្ឋបោះចោលគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់តាមព្រែក តាមស្ទឹងនានាចាក់ចូលមកក្នុងបឹងទន្លេសាបផង។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន។
ដូច្នេះលោកបានចាត់ទុកសកម្មភាពនានារបស់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដើម្បីបំផុសចលនាឱ្យពលរដ្ឋបញ្ឈប់ចោលសំរាមក្នុងទន្លេសាប និងឈប់ឱ្យបឹងទន្លេសាបទទួលរងនូវការបំពុលដោយសំរាម ជាពិសេសសំណល់ប្លាស្ទិកតទៅទៀត គឺរឿងសំខាន់ ដែលចាំបាច់ត្រូវការការអប់រំ និងផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀត។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានបញ្ជាក់ថា៖ «ត្រូវការអប់រំ និងផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀតលើផលប៉ះពាល់ពីសំណល់ប្លាស្ទិក។ ពិតជាមានសារៈសំខាន់និងត្រូវធ្វើជាប្រចាំ ហើយជាមួយគ្នានេះត្រូវមានការចូលរួមអនុវត្តជាប្រចាំ»។
ជាមួយសកម្មភាពនេះ អង្គការមូលនិធិទំពាំងស្នងឫស្សីនឹងអនុវត្តកម្មវិធីប្រមូលយកប្លាស្ទិកឬហៅថា Waste Management and Harvest Plastic program នៅក្នុងតំបន់ចុងឃ្នៀសនេះនាចុងខែវិច្ឆិកាខាងមុខ ដើម្បីរួមគ្នាប្រមូលសំរាមពីទន្លេជាថ្មីទៀត។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោក ស៊ា សុផល។
លោក ស៊ា សុផល បានរៀបរាប់បន្តថា សកម្មភាពប្រមូលសំរាមនេះ នឹងធ្វើឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយខកខានសកម្មភាពមួយរយៈដោយសារតែបញ្ហាជំងឺកូវីដ ១៩ ស្របពេលដែលការកៀរគរពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ទន្លេសាបគឺបានធ្វើឡើងគ្រាន់ជាទ្រង់ទ្រាយតូចៗប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការប្រមូលសំរាមលើទឹក ខ្ញុំនឹងគ្រោងធ្វើយុទ្ធនាការធំមួយនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រចាំឆ្នាំយើង ក្រោយពេលទឹកស្រក ក្រោយបុណ្យអំទូកហើយ។ កម្មវិធីយើងនេះ គឺផ្តោតទៅលើតំបន់ចុងឃ្នៀស ដែលមានពលរដ្ឋរស់នៅបណ្តែតទឹកដោយបំផុសចលនាឱ្យចូលរួមទាំងអស់គ្នា ដោយប្រើទូករាប់រយគ្រឿងដើម្បីដួសយកសំរាមពីក្នុងទឹក»។
បើតាមផែនការ យុទ្ធនាការនេះ នឹងត្រូវប្រើប្រាស់ទូកជាង ២០០ គ្រឿង និងសកម្មភាពចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងអាស្រ័យផលក្នុងតំបន់ដែលរំពឹងថា នឹងមានការចូលរួមបានច្រើនដើម្បីប្រមូលសំរាមពីបឹងទន្លេសាប ខណៈសំរាមដែលប្រមូលពីលើគោកក្នុងតំបន់ចុងឃ្នៀស ត្រូវបានប្រមូលចេញជាបន្តបន្ទាប់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «សកម្មភាពទាំងនោះ បានចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងនៅក្នុងសហគមន៍ចុងឃ្នៀសដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ១០ គីឡូម៉ែត្រ ពីក្រុងសៀមរាប ក្រោយជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ បានថមថយ ។ អ្នករស់នៅក្នុងតំបន់ បានចូលរួមជាកម្លាំងនិងថវិកាក្នុងសកម្មភាពនៃការប្រមូល និងទុកដាក់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីកុំឱ្យសំរាមទាំងនោះ រាយប៉ាយមកវិញ។ យើងនឹងសង្ឃឹមថា មានអ្នកចូលរួមកាន់តែច្រើន»៕