.jpg)
ជំនួបតាមទូរស័ព្ទរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ្សេលេនស្គី ពីថ្ងៃទី ១ វិច្ឆិកា។ រូប SPM
ភ្នំពេញៈ មេដឹកនាំកំពូលកម្ពុជា-អ៊ុយក្រែន បានឯកភាពគ្នាទៅលើការតែងតាំងឯកអគ្គរាជទូត និងអគ្គរដ្ឋទូតទៅវិញទៅមករវាងប្រទេសទាំង ២ ហើយលោកនាយកដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានឯកភាពចំពោះការអញ្ជើញរបស់លោក វ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គី (Volodymyr Zelensky) ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន ដើម្បីទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអ៊ុយក្រែន តាមពេលវេលាសមស្របផងដែរ។
ការឯកភាពគ្នានេះធ្វើឡើងក្នុងជំនួបតាមទូរស័ព្ទរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក Zelensky កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែវិច្ឆិកា ដែលកិច្ចសន្ទនានេះ ធ្វើឡើងនៅមុនការចាប់ផ្តើមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ១ សប្តាហ៍នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
ពាក់ព័ន្ធទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីលោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងអំណរគុណអ៊ុយក្រែនដែលបានជួយគាំទ្រ និងឧបត្ថម្ភទទួលយកនិស្សិតកម្ពុជាក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ ៨០ ។ លោកក៏ធ្លាប់បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអ៊ុយក្រែនពីឆ្នាំ ១៩៨១ ផងដែរ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ២ ខែតុលា បញ្ជាក់ថា «ពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំង ២ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានស្នើឱ្យប្រទេសទាំង ២ តែងតាំង និងផ្លាស់ប្តូរឯកអគ្គរាជទូត/អគ្គរដ្ឋទូតទៅវិញទៅមក។ ឯកឧត្តមប្រធានាធិបតីបានឯកភាពចំពោះការតែងតាំងឯកអគ្គរាជទូត/អគ្គរដ្ឋទូតទៅវិញទៅមក»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបន្តថា «ឯកឧត្តមប្រធានាធិបតីហ្សេលេនស្គី ក៏បានអញ្ជើញសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអ៊ុយក្រែនតាមពេលសមស្រប។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានទទួលយកសេចក្តីអញ្ជើញសម្តេចទៅទស្សនកិច្ចនៅអ៊ុយក្រែនតាមពេលវេលាសមស្រប»។
កាលពីខែមីនា កម្ពុជាបានបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលទាមទារឱ្យរុស្ស៊ីបញ្ចប់ប្រតិបត្តិការយោធារបស់ខ្លួនជាបន្ទាន់នៅអ៊ុយក្រែន។
ក្នុងជំនួបនេះ លោក Zelensky ថ្លែងអំណរគុណដល់កម្ពុជាដែលបានគាំទ្រ និងបានចូលជាសហស្ថាបនិកសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាតិ និងជំហរជាក់លាក់របស់កម្ពុជាពាក់ព័ន្ធនឹងសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
លោក ហ៊ុន សែន បានសម្តែងនូវការសោកស្តាយចំពោះសោកនាដកម្មដែលបាន និងកំពុងកើតឡើងនៅអ៊ុយក្រែន និងបានសម្តែងក្តីបារម្ភចំពោះការវាយប្រហារថ្មីៗទៅលើទីក្រុងកៀវ និងទីក្រុងផ្សេងៗនៅអ៊ុយក្រែន ដែលបណ្តាលឱ្យមានការបាត់បង់ជីវិតប្រជាជន ការរងរបួសជាច្រើន និងខូចខាតដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវិល ដាច់ចរន្តអគ្គិសនី និងទឹកស្អាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ហើយបណ្តាលឱ្យមានវិបត្តិថាមពល និងស្បៀងអាហារធ្ងន់ធ្ងរ ព្រមទាំងអតិផរណាកើនឡើងនៅទូទាំងសកលលោក។
លោក ហ៊ុន សែន បានចែករំលែកបទពិសោធដែលកម្ពុជាបានឆ្លងកាត់ដល់លោក Zelensky ដោយបញ្ជាក់ថា គ្មានសង្គ្រាមណាមួយអាចបញ្ចប់បានដោយប្រើប្រាស់សង្គ្រាមនោះទេ ហើយកម្ពុជាផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់ការចរចា និងដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី។
លោកសង្ឃឹមថា ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នឹងខិតខំរកដំណោះស្រាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ដើម្បីអ៊ុយក្រែនទទួលបានមកវិញនូវសន្តិភាព ស្ថិរភាព បូរណភាពទឹកដី និងការអភិវឌ្ឍ។
លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់អំពីជំហរកម្ពុជាចំពោះសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនថា កម្ពុជាប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការគោរពគោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងការឈ្លានពាន ការគំរាម ឬការប្រើប្រាស់កម្លាំងលើអធិបតេយ្យ បូរណភាពដែនដីរបស់រដ្ឋឯករាជ្យ និងមិនគាំទ្រដល់ការបំបែករដ្ឋ ឬការទន្ទ្រានយកទឹកដីពីប្រទេសដទៃឡើយ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន លោក Zelensky បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាំង ៣ របស់អាស៊ានដែលគាំទ្រដល់អ៊ុយក្រែន និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាចំពោះសំណើអ៊ុយក្រែនសុំចូលជាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (TAC)។
លោក Zelensky បានស្នើសុំថ្លែងសុន្ទរកថា តាមប្រព័ន្ធវីដេអូក្នុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងបញ្ជាក់ពីបំណងរបស់អ៊ុយក្រែនក្នុងការចូលជាដៃគូសន្ទនាតាមវិស័យរបស់អាស៊ានផងដែរ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងបន្តធ្វើការងារជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀត ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបំណងរបស់អ៊ុយក្រែនក្នុងការចូលជាដៃគូសន្ទនាតាមវិស័យរបស់អាស៊ាននេះ។
លោក Zelensky បានសរសេរលើ Twitter ក្រោយកិច្ចសន្ទនានេះថា៖ «សូមអរគុណដល់កម្ពុជាដែលជាប្រធានអាស៊ានចំពោះការគាំទ្រអធិបតេយ្យ និងបូរណភាពទឹកដីអ៊ុយក្រែនសម្រាប់ការគាំទ្រនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ។ [សូម] ធានាថា យើងនឹងនៅតែជាប្រទេសធានាសន្តិសុខស្បៀង សម្រាប់បណ្តាប្រទេសអាស៊ាន»។
លោកបានបញ្ជាក់បន្ថែមលើគេហទំព័រខុទ្ទកាល័យប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែននៅថ្ងៃទី ១ ខែវិច្ឆិកា ថា លោកបានជជែកអំពីបញ្ហាស្បៀងជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ដែលកំពុងកាន់តំណែងជាប្រធានអាស៊ាន ដែលជាសមាគមពិភពលោកដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតមួយដែលមានប្រជាជនជាង ៦០០ លាននាក់នៅក្នុងប្រទេសទាំង ១០ នេះ។ សម្រាប់ប្រទេសនីមួយៗនៅអាស៊ាននេះវិបត្តិស្បៀង គឺជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងពិតប្រាកដដល់សន្តិសុខជាតិ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រសិនបើតម្លៃស្បៀងអាហារកើនឡើង ដោយសារតែការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ហើយប្រសិនបើមានឱនភាពទីផ្សារស្បៀងនោះនឹងនាំឱ្យមានផលវិបាកក៏មហន្តរាយដោយចៀសមិនរួចនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានភាគច្រើនក៏ដូចជានៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀតនៃពិភពលោក។ ដូច្នេះការដាក់សម្ពាធលើរុស្ស៊ីសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ការធានាសន្តិសុខស្បៀងនាពេលនេះគឺត្រូវការចាំបាច់ពីគ្រប់បណ្តាប្រទេសព្រមទាំងពីបណ្តាប្រទេសអាស៊ីផងដែរ»។
លោក ថុង ម៉េងដាវិត អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅមជ្ឈមណ្ឌលមេគង្គ សម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា អ៊ុយក្រែនហាក់បីដូចជាកំពុងជាន់ដានជើងកម្ពុជាក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ។ កម្ពុជាពិតជាមិនចង់ឃើញសកម្មភាពឈ្លានពានរបស់មហាអំណាចមកលើប្រទេសទន់ខ្សោយ និងរឹតតែមិនចង់ឃើញការយកប្រទេសណាមួយមកធ្វើជាទីលានសាកកម្លាំងយោធា ឬបម្រើប្រយោជន៍នយោបាយរបស់មហាអំណាចណាមួយដែរ។ កម្ពុជាធ្លាប់ហែលឆ្លង និងទទួលបទពិសោធជាច្រើនពីការប្រកួតប្រជែងរបស់មហាអំណាចនៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់។
លោកថ្លែងថា៖ «ការកសាងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា និងអ៊ុយក្រែននឹងបង្កភាពងាយស្រួលដល់កម្ពុជាក្នុងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងនយោបាយ។ កម្ពុជានឹងគាំទ្រអ៊ុយក្រែនក្នុងការស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និងច្បាប់អន្តរជាតិ»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាបានថ្លែងថា ជំនួបតាមទូរស័ព្ទរវាងមេដឹកនាំកម្ពុជា និងអ៊ុយក្រែននៅក្នុងពេលនេះសបញ្ជាក់កាន់តែច្បាស់ពីភាពប្រាកដប្រជារបស់កម្ពុជាក្នុងជំហរគាំទ្រអ៊ុយក្រែនចំពោះសំណុំរឿងរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន ចំពេលសោកនាដកម្មកំពុងតែកើតមានឡើងពីសង្គ្រាមដែលរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «កម្ពុជាបង្ហាញជំហរប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះការឈ្លានពានដោយប្រើប្រាស់កម្លាំងបាយពីសំណាក់ប្រទេស ១ ទៅលើប្រទេស ១ ទៀត កម្ពុជាគាំទ្រការដោះស្រាយដោយសន្តិវិធីតាមរយៈការចរចាដោយយកទស្សនៈថា គេមិនអាចយកសង្គ្រាមទៅបញ្ចប់សង្គ្រាមបាននោះទេ»។
សម្រាប់កិច្ចការ ដែលអ៊ុយក្រែនចង់ចូលជាសមាជិក TAC លោក គិន ភា ថ្លែងថា វាជាលិខិតូបករណ៍អន្តរជាតិដ៏មានសារៈសំខាន់មួយ សម្រាប់ភាគីជាសមាជិកអាស៊ាន និងសមាជិករដ្ឋជាដៃគូនេះអាចជជែកគ្នា។ លោកថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នានេះឈរលើមូលដ្ឋានសន្តិភាព ការមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋជាសមាជិក ព្រមទាំងគោរពដែនអធិបតេយ្យ ឯករាជភាព បូរណភាពគ្នា ក្នុងសន្តិសហវិជ្ជមាន ដើម្បីស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។
លោក គិន ភា បានបន្ថែមថា ជំនួបតាមទូរស័ព្ទនេះនឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីកម្ពុជា-រុស្ស៊ីឡើយ ប៉ុន្តែលោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា វាអាចធ្វើឱ្យភាគីរុស្ស៊ីអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តខ្លះៗបាន៕
