ភ្នំពេញៈ ខណៈ​ពិភពលោក​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ស្មុគស្មាញ​ជាច្រើន លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លើកឡើង​ថា រដ្ឋសភា​អាស៊ាន​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ដែល​មិនអាច​ខ្វះ​បាន​ក្នុងការ​ចូលរួម​ចំណែក​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​តំបន់​ និង​សកល​ទាំងនេះ​។

ក្នុង​ពិធី​បើក​មហាសន្និបាត​អន្តរ​សភា​អាស៊ាន​ (AIPA)​ លើក​ទី​ ៤៣​ ដែល​រៀបចំ​ដោយ​សភា​កម្ពុជា​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២១ ខែវិច្ឆិកា លោក​ ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ពិភពលោក​នៅតែ​បន្ត​ប្រឈម​នឹង​វិបត្តិ​ជាច្រើន​ទៀត ដូចជា ការប្រកួត​ប្រជែង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ សង្គ្រាម​ការបែងចែក​ប៉ូល​ពាណិជ្ជកម្ម និង​សេដ្ឋកិច្ច ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និង​គ្រោះ​ធម្មជាតិ​។

លោក​បន្តថា បញ្ហា​ទាំងនេះ​មិន​ត្រឹមតែ​កំពុង​គំរាមកំហែង​យ៉ាងខ្លាំង​ដល់​ជីវិត​ប្រជាជន​ ​និង​សន្តិសុខ​សកល​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ថែមទាំង​បាន​បន្ទច់បង្អាក់​ដល់​ការងើប​ឡើងវិញ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​សកល រួមទាំង​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ការកើនឡើង​នូវ​សម្ពាធ​អតិផរណា ការរាំងស្ទះ​ខ្សែចង្វាក់​ផ្គត់ផ្គង់ និង​បញ្ហា​អសន្តិសុខ​ស្បៀង និង​ថាមពល​។

ប្រធានបទ «​បោះជំហាន​ទៅមុខ​ជាមួយ​គ្នា​ដើម្បី​ចីរភាព បរិយាប័ន្ន និង​ភាព​ធន់​របស់​អាស៊ាន​» ​របស់​មហាសន្និបាត​ AIPA (​អាយប៉ា​)​ នេះ​គឺមាន​ភាពពាក់ព័ន្ធ និង​សមស្រប​ដែល​នឹង​រួមចំណែក​បំផុស​នូវ​ស្មារតី​ទទួល​ខុសត្រូវ​រួម ក្នុង​ការ​ឆ្លើយតប​ទាន់ពេល​ស្របទៅ​នឹង​សភាពការណ៍​វិវឌ្ឍន៍​របស់​តំបន់ និង​សកល​ព្រមទាំង​ពន្លឿន​ការស្ដារ​​សង្គម​-​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​ឡើងវិញ ឆ្ពោះ​ទៅរក​វិបុលភាព​រួម​។

លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជាក់​​ថា​៖ «​អង្គការ​នីតិប្បញ្ញត្តិ ជាពិសេស​គឺ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា​ពិតជា​មាន​តួនាទី​សំខាន់ និង​មិនអាច​ខ្វះ​បាន​ក្នុង​ការចូលរួម​ចំណែក​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​តំបន់ និង​សកល​»​។

លោក​លើកឡើង​ថា ការ​ប្រារព្ធ​មហាសន្និបាត​នេះ​គឺជា​ឱកាស​មួយ​ដ៏កម្រ​សម្រាប់​ប្រតិភូ អាយប៉ា ចូលរួម​ពិភាក្សា​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ​លើ​ប្រធានបទ​នេះ​ ដើម្បី​ពង្រឹង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជា​ធ្លុង​មួយ និង​រិះរក​អនុសាសន៍​គោលនយោបាយ ជាពិសេស​គោលជំហរ​រួមមួយ​ដើម្បី​ជា​ឧត្តមប្រយោជន៍​សម្រាប់​ប្រជាជន​អាស៊ាន​ទាំងអស់​គ្នា​។

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​នៅក្នុង​ពិធី​បើក​មហាសន្និបាត​អាយប៉ា កាលពី​ថ្ងៃ​ម្សិលមិញ​។ហេង ជីវ័ន

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បញ្ជាក់​ថា អាស៊ាន​កំពុង​បង្កើន​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​រួមគ្នា ក្នុង​ការអនុវត្ត​ផែនការ​សកម្មភាព និង​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ពាក់ព័ន្ធ​នានា​ដែល​បាន​ដាក់ចេញ​ដើម្បី​ទាញយក​ផលប្រយោជន៍​ជា​អតិបរមា​ពី​កាលានុវត្តភាព​ដែល​កើតចេញ​ពី​និន្នាការ​សកល​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​ក្នុង​ទិដ្ឋភាព​នយោបាយ​ និង​សន្តិសុខ កម្ពុជា​បាន​បន្ត​ផ្តល់​អាទិភាព​លើ​ការពង្រឹង​មជ្ឈភាព និង​ឯកភាព​អាស៊ាន ព្រមទាំង​ប្រកាន់​ខ្ជាប់​នូវ​យន្តការ​ពហុភាគី​និយម ដែលជា​យន្តការ​តំបន់​ដ៏សំខាន់ ក្នុង​ការ​ចូលរួមចំណែក​បន្ធូរបន្ថយ​ភាពតានតឹង​ផ្នែក​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ និង​ការប្រឈមមុខ​ដាក់គ្នា​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាច ជាពិសេស​តាមរយៈ​ការបន្ត​លើកកម្ពស់​កិច្ចសន្ទនា​ជាមួយ​ដៃគូ​ក្នុង​វេទិកា​នានា​»​។

លោក​បាន​បន្ថែមថា ទោះជា​មិនទាន់​អាច​ដោះស្រាយបាន​ទាំង​ស្រុង​នូវ​បញ្ហា​សន្តិសុខ​នានា​ក្នុង​តំបន់ ប៉ុន្ដែ​លោក​ជឿជាក់​ថា លទ្ធផល​វិជ្ជមាន​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​ និង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពាក់ព័ន្ធ​ដែល​បាន​បិទបញ្ចប់​ថ្មីៗ​នេះ​បាន​ចូលរួម​ចំណែក​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​កំណត់​នូវ​ចំណុចរួម​សំខាន់ៗ​មួយចំនួន​ដែល​បាន​ផ្តល់​ជា​បច្ច័យ​សម្រាប់​ការស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ ដើម្បី​ធានា​ឱ្យ​​បាន​នូវ​សន្តិសុខ​ស្ថិរភាព និង​ការអភិវឌ្ឍ​។

នៅក្នុង​ឱកាស​មហាសន្និបាត​នោះដែរ​ ​ព្រះមហាក្សត្រ​កម្ពុជា​ក៏បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​បន្ត​ការពារ​ថែរក្សា​ «​ពូនជ្រំ​»​ នូវ​សន្តិភាព​ដែល​សម្រេច​បាន​ឱ្យ​គង់វង្ស​យូរអង្វែង​ ​ដោយ​ព្រះអង្គ​មាន​ព្រះបន្ទូល​ថា សន្តិភាព​អាច​នឹង​ត្រូវបាន​បំផ្លាញ​នៅពេល​ណាមួយ​​ដោយសារ​បញ្ហា​ប្រឈម​ជា​ប្រពៃណី​ពី​ទីជិត​ ឬ​ឆ្ងាយ ក៏ដូចជា​ការគំរាម​កំហែង​មិនមែន​​ជា​ប្រពៃណី​ជាច្រើន ដែល​អាច​បង្ក​អស្ថិរភាព​ដល់​សង្គម​។

ព្រះអង្គ​មាន​ព្រះបន្ទូល​តាមរយៈ​ព្រះរាជសារ​ដែល​អាន​ដោយ​លោក ជាម យៀប អនុប្រធាន​ទី​ ១ ​នៃ​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា នៅក្នុង​មហាសន្និបាត​នោះ​ថា​៖ «​ការកើនឡើង​នូវ​ភាពតានតឹង​នៃ​ការប្រកួត​ប្រជែង​គ្នា​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាច និង​ការគំរាម​កំហែង​ថ្មីៗ​នៃ​ការប្រើប្រាស់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ គឺ​​ជា​ក្ដីបារម្ភ​យ៉ាងខ្លាំង​ចំពោះ​ជោគវាសនា​របស់​មនុស្ស​ជាតិ​ទាំងមូល​។ ​ជា​ការពិត​ណាស់​​យើង​នៅតែ​ដាក់ចេញ​នូវ​វិធានការ​ដោះស្រាយ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​នូវ​វិបត្តិ បម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុ និង​គ្រោះមហន្តរាយ​នានា​​ដែល​បាន​បំផ្លាញ​សន្តិសុខ​ស្បៀងអាហារ​ ​និង​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជាជន​យើង​នៅក្នុង​តំបន់​»​។

ដោយឡែក​លោក ​ហេង សំរិន ប្រធាន​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា ដែល​បាន​ដឹកនាំ​មហាសន្និបាត​នេះ អំពាវនាវ​ដល់​អាយប៉ា ជំរុញ​ឆន្ទៈ​កាន់តែ​មោះមុត​ក្នុងការ​ពង្រឹង​ប្រព័ន្ធ​ពហុភាគី​និយម​ឡើងវិញ​ឱ្យ​កាន់តែ​មាន​ភាព​បើក​ចំហ បរិយាប័ន្ន និង​ផ្អែកលើ​ច្បាប់ ដើម្បី​ធានាថា សហគមន៍​អាស៊ាន ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព បរិយាប័ន្ន និង​ភាពធន់​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ត្រូវ​ធ្វើឱ្យ​ពិភពលោក​ដឹង​ពី​ជំហរ​របស់​យើង​ដោយ​បដិសេធ​រាល់​គំនិត និង​ការអនុវត្ត​ទាំងឡាយ​ ដែល​បង្កឱ្យ​មាន​សង្គ្រាម ហើយ​យើង​ត្រូវ​ប្រកាន់ខ្ជាប់​គោលការណ៍​ច្បាប់​ដែលមាន​ចែង​នៅ​ក្នុង​ធម្មនុញ្ញ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ធម្មនុញ្ញ​អាស៊ាន និង​សន្ធិសញ្ញា​មិត្តភាព​ ​និង​សហប្រតិបត្តិការ​»​។

លោក​ គិន ភា ប្រធាន​វិទ្យាស្ថាន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​រាជបណិ្ឌត្យ​សភា​កម្ពុជា​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​នៅ​ថ្ងៃទី ​២១ ខែវិច្ឆិកា​ថា អាយប៉ា​នេះ គឺជា​យន្តការ​ពហុភាគី​ដ៏សំខាន់​មួយទៀត​ខាង​ស្ថាប័ន​នីតិប្បញ្ញត្តិ​របស់​អាស៊ាន​។ ​ការរួមចំណែក​របស់​អាយប៉ា​នេះ​គឺ​ពិតជា​មាន​សារៈសំខាន់​ហើយ​ប្រធានបទ​របស់​មហាសន្និបាត អាយប៉ា​នៅពេលនេះ​គឺ​ពិតជា​ទាន់​សភាពការណ៍​គឺ​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​អ្វីដែល​ពិភពលោក​កំពុង​ជួបប្រទះ​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​សង្ឃឹមថា តាមរយៈ​មហាសន្និបាត​នេះ គឺ​នឹង​ទទួល​បាន​ធាតុ​ចូល​ជាច្រើន​សម្រាប់​រួមចំណែក​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​តំបន់ និង​ពិភពលោក ហើយ​និង​ធ្វើឱ្យ​ស្មារតី​នៃ​គោលការណ៍​ពហុភាគី​និយម ការ​រួមគ្នា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំងអស់​គ្នា ហើយ​និង​ការរួមចំណែក​​ទទួល​ខុសត្រូវ​ក្នុង​បញ្ហា​ដែល​កំពុង​កើតឡើង​នេះ គឺ​វា​អាច​ស្តែងចេញ​តាមរយៈ​​មហាសន្និបាត​នេះ ជាពិសេស​គឺប្រធានបទ​នៃ​មហាសន្និបាត​នេះ គឺ​ពិតជា​កំពុងតែ​រួមចំណែក​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​កំពង់​កើតឡើង សំដៅ​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​អាស៊ាន​ទាំងមូល​ក៏ដូចជា​តំបន់​ទាំងមូល ក៏ដូចជា​ពិភពលោក​ទាំងមូល​រក​ឃើញ​នូវ​សុខសន្តិភាព​ពិតប្រាកដ ស្ថិរភាព វិបុលភាព និង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​និរន្តរភាព ​និង​បរិយាប័ន្ន​»៕

វីដេអូ​៖