.jpg)
សកម្មភាពបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្ដាយក្រោយប្រសូតនៅខេត្តពោធិ៍សាត់កាលពីពេលកន្លងទៅ ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ការប៉ាន់ប្រមាណមួយរបស់អង្គការទស្សនៈពិភពលោកបានរកឃើញថា កង្វះខាតក្នុងការអនុវត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវនូវជំហានទាំង ១០ រួមគ្នានៅតាមមណ្ឌលសុខភាពស្រឡាញ់ទារកនាំឱ្យមានការថយចុះរយៈពេលនៃការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្តាយដែលទាមទារឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់។
ការរកឃើញពីការប៉ាន់ប្រមាណនេះបន្ទាប់ពីអង្គការទស្សនៈពិភពលោកបានធ្វើការសិក្សាខ្លីមួយកាលពីខែសីហា និងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅតាមមណ្ឌលសុខភាពចំនួន១០ រួមទាំងប៉ុស្តិ៍សុខភាព១ នៅក្នុងតំបន់គោលដៅរបស់ខ្លួន ដូចជា ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងខេត្តសៀមរាប។
អង្គការនេះបានឱ្យដឹងថា ការប៉ាន់ប្រមាណនេះគឺដើម្បីពិនិត្យមើលអំពីចំណុចខ្វះខាត និងឧបសគ្គនៃការលើកកម្ពស់ និងការគាំទ្រការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្តាយនៅកម្រិតមណ្ឌលសុខភាពហើយវាក៏ជាផ្នែកមួយក្នុងការប្រមូលភ័ស្តុតាងអំពីដំណើរការនៃផ្តល់សេវានៅមូលដ្ឋានផងដែរ។
តាមរបាយការណ៍ប៉ាន់ប្រមាណអំពីការអនុវត្តការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយនៅកម្រិតមណ្ឌលសុខភាព ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា បានបង្ហាញថា ឧបសគ្គចំពោះការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្តាយអាចដោះស្រាយបានដោយការពង្រឹងសមត្ថភាព ការគាំទ្រ ការអភិបាល និងការកំណត់គោលដៅនៃការផ្តល់ការអប់រំដល់បុគ្គលិកសុខាភិបាល។
ការប៉ាន់ប្រមាណនេះបានរកឃើញថា មានកង្វះខាតក្នុងការអនុវត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវនូវជំហានទី៦ ទី៤ និងទី៩រួមគ្នាឬកង្វះខាតជំហានទី៨ និងទី៩រួមគ្នាដែលនាំឱ្យមានការថយចុះរយៈពេលនៃការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្តាយ។ក្រៅពីនេះការផ្សព្វផ្សាយដោយបំពាននៃក្រុមហ៊ុនឯកជនដែលការដាក់ទណ្ឌកម្មនៅមានកម្រិត ត្រូវបានរាយការណ៍ថាមានការលើកទឹកចិត្តឱ្យម្តាយប្រើផលិតផលជំនួសទឹកដោះម្តាយដោយអចេតនាឬដោយចេតនាក្នុងអំឡុងពេលផ្តល់ប្រឹក្សា ANC និងនៅតាមមណ្ឌលសុខភាព បន្ទាប់ពីសម្រាល។
របាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា«បុគ្គលិកដែលទើបចូលបម្រើការងារថ្មី(មណ្ឌលសុខភាព)ងាយរងគ្រោះចំពោះក្រុមហ៊ុនផលិតផលជំនួសទឹកដោះម្តាយ ហើយឆ្មបមួយចំនួនអាចនឹងបំពានអនុក្រឹត្យលេខ១៣។ថ្វីដ្បិតតែអនុក្រឹត្យនេះ មានការហាមឃាត់ច្បាស់លាស់ក៏ដោយ ក៏វាមិនត្រូវបានអនុវត្តត្រឹមត្រូវដែរ។ ម្តាយដែលទើបសម្រាលកូនថ្មីៗត្រូវបានរាយការណ៍ថា បានទទួលការហៅតាមទូរស័ព្ទពីអ្នកផ្សព្វផ្សាយលក់ផលិតផលជំនួសទឹកដោះ»។
លោក ម៉ក់ មុនិន្ន មន្ត្រីបច្ចេកទេសជាន់ខ្ពស់សុខភាព និងអាហារូបត្ថម្ភនៃអង្គការទស្សនៈពិភពលោក(Dr. Munint Mak,Senior Technical Specialist)បានថ្លែងថា នៅពេលដែលយើងចុះធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណ គឺឃើញមានវត្តមាននៃសៀវភៅគោលការណ៍ណែនាំគោលនយោបាយឬយុទ្ធសាស្ត្រនិងឯកសារជាច្រើនផ្សេង។ប៉ុន្តែអ្នកផ្តល់ព័ត៌មានបានបញ្ជាក់ថា មានកង្វះខាតលើសម្ភារសម្រាប់ប្រឹក្សាអំពីការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«កង្វះការបំផុសគំនិតសម្រាប់ជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថដោយអ្នកផ្តល់ព័ត៌មានជាច្រើននៅតាមមណ្ឌលសុខភាពបានបង្ហាញអំពីបញ្ហានៃការយល់ដឹងនៅមានកម្រិត។យើងរកឃើញថា អវត្តមាននៃយន្តការពិនិត្យ និងវិធានការកែតម្រូវសូចនាករនៃការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយដែលត្រូវការការបណ្តុះបណ្តាលបុគ្គលិកជាបន្តបន្ទាប់ដោយផ្តោតលើការបណ្តុះបណ្តាលរំឭកអំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្តាយ»។
តាមគោលការណ៍ណែនាំមណ្ឌលសុខភាពស្រឡាញ់ទារកគឺត្រូវគោរពទៅជំហានទាំង១០ រួមមាន ជំហានទី១ គោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់មណ្ឌលសុខភាព ទី២ ការពង្រឹងសមត្ថភាពបុគ្គលិក ទី៣ ការថែទាំមុនពេលសម្រាល ទី៤ ការជួយម្តាយឱ្យចាប់ផ្តើមបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយក្នុងម៉ោងដំបូងបន្ទាប់ពីសម្រាល ទី៥ ការជួយម្តាយក្នុងការបំបៅដោះកូន ទី៦ ការផ្តល់អាហារ ឬសារធាតុរាវផ្សេងៗបន្ថែមក្រៅពីទឹកដោះម្តាយ ទី៧ ការដាក់ទារកនៅបន្ទប់ជាមួយម្តាយ២៤លើ២៤ម៉ោង ទី៨ ការឆ្លើយតប និងការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ ទី៩ ដបបំបៅ ក្បាលដោះជ័យ ឬគ្រឿងសម្រាប់ជញ្ជក់លេង និងជំហានទី១០ ការចាកចេញពីមន្ទីរពេទ្យ។
ការអនុវត្តមន្ទីរពេទ្យ ឬមណ្ឌលសុខភាពស្រឡាញ់ទារកជាសកល ត្រូវបានដាក់ឱ្យអនុវត្តដោយអង្គការ WHO និងUNICEFកាលពីឆ្នាំ១៩៩១ ហើយកម្ពុជា បានដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីនេះជាផ្លូវការកាលពីឆ្នាំ២០០៤ ដើម្បីធានាថា ម្តាយ និងទារកទើបនឹងកើត ទទួលបានទាន់ពេលវេលា និងសមស្របក្នុងការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ ដែលល្អបំផុតសម្រាប់លើកកម្ពស់សុខុមាភាព និងការអភិវឌ្ឍរបស់ពួកគេ។
តាមការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១(CDHS)បានបង្ហាញថា នៅដើមឆ្នាំ២០០០ ប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានសមិទ្ធផលដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នៃភាគរយទារកដែលបៅដោះម្តាយតែមួយមុខគត់ក្នុងរយៈពេល៦ខែដំបូងនៃជីវិតរបស់ពួកគេគឺមានរហូតដល់៧៤ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០១០ តែក្រោយមកបានថយចុះមកត្រឹម៥១ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២១។ការអង្កេតដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា ការសម្រាលកូននៅទីតាំងសុខាភិបាល(មណ្ឌលសុខភាព គ្លីនិក មន្ទីរពេទ្យ)មានចំនួន៩៨ភាគរយ តែមានអត្រាភាគរយទាបនៃការចាប់ផ្តើមបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយដំបូង(ទារកទើបនឹងកើតត្រឹមតែ៥៤ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយក្នុងរយៈពេល ១ម៉ោងក្រោយពេលកើត)៕
