.jpg)
ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ ត្រូវបានសាងសង់រួចជាស្ថាពរនិងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍សាធារណៈ នៅតំបន់មួយចំនួននៃខេត្តពោធិ៍សាត់ កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំមុន។ រូបថត MWRM
ភ្នំពេញៈ រដូវវស្សាបានកន្លងផុតទៅ រដូវប្រាំងបានចូលមកដល់ ប៉ុន្តែដំណាំស្រូវលើដីស្រែរាប់ពាន់ហិកតារបស់កសិករនៅស្រុកភ្នំក្រវាញ និងស្រុកតាលោសែនជ័យ នៃភូមិសាស្ត្រខេត្តពោធិ៍សាត់ នៅតែល្អស្រស់បំព្រង ដែលទិដ្ឋភាពនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សអំពីស្ថានភាពរស់នៅរបស់កសិករនៅក្នុងតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាលនៃខេត្តនេះ បន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ ត្រូវបានសាងសង់រួចជាស្ថាពរនិងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍សាធារណៈ កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំមុន។
ប្រជាកសិករនៅភូមិកណ្ដាល ឃុំផ្ទះរុង ស្រុកតាលោសែនជ័យ អ្នកស្រី កែវ ចាន់រី អាយុ៣៨ឆ្នាំ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា នៅពេលនេះ គ្រួសារអ្នកស្រីកំពុងភ្ជួររាស់ពង្រាបដីស្រែមួយកន្លែង ដែលមានទំហំ៥០អារ នៅជាប់ខ្នងប្រឡាយមេមួយខ្សែ ដែលគាត់ទើបច្រូតកាត់រួចកាលពីសប្ដាហ៍មុន ដើម្បីត្រៀមដាំស្រូវប្រភេទ OM ដែលជាពូជស្រូវមិនប្រកាន់រដូវមួយប្រភេទ ដែលអាចផ្ដល់ទិន្នផលពី៥-៦តោនក្នុង១ហិកតា អាស្រ័យដោយប្រើប្រាស់ជីនិងថ្នាំកសិកម្ម បានត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដាបច្ចេកទេស ដែលណែនាំដោយមន្ត្រីជំនាញផ្នែកកសិកម្ម។
ដោយបានអះអាងថា មានដីស្រែជាង២ហិកតា ជាប់នឹងខ្នងទំនប់ប្រឡាយរងនៃប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ដំណាក់ឈើក្រំ អ្នកស្រី ចាន់រី បាននិយាយទាំងទឹកមុខស្រស់ស្រាយ និងពោរពេញដោយក្ដីសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា តាមរយៈការធ្វើស្រែបានពី២-៣ដងក្នុង១ឆ្នាំ ដូចពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គាត់ជឿថា ជីវភាពគ្រួសាររបស់គាត់ នឹងចាកផុតពីបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រ ក្នុងពេលឆាប់ៗដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖«នៅពេលនេះ ខ្ញុំពិតជាសប្បាយចិត្តណាស់ ព្រោះចាប់តាំងពីមានការស្ដារនិងធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំនេះមក ជីវភាពរបស់អ្នកភូមិយើងខ្ញុំមានការផ្លាស់ប្ដូររីកចំរើន ជាបន្តបន្ទាប់ ដោយគ្រួសារនីមួយៗអាចផលិតស្រូវបានពី២-៣ដងក្នុង១ឆ្នាំ ជាមួយទិន្នផលជាមធ្យមពី៤-៥តោនក្នុង១ហិកតា »។
បើតាមអ្នកស្រី ចាន់រី មុនពេលប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ ត្រូវបានស្ដារនិងអភិវឌ្ឍតាមបែបទំនើបកម្ម គ្រួសាររបស់គាត់ ក៏ដូចជាអ្នកភូមិដទៃទៀតនៃស្រុកតាលោសែនជ័យ ធ្វើស្រែដាំស្រូវក្នុង១ឆ្នាំ បានតែមួយដងប៉ុណ្ណោះ គឺនៅក្នុងរដូវវស្សា ដោយទទួលបានផលពី២-៣តោនប៉ុណ្ណោះក្នុង១ហិកតា។ ចំណែកនៅក្នុងរដូវប្រាំងវិញ គឺមានកសិករតិចតួចណាស់ ដែលបានដាំដុះដំណាំស្រូវ ព្រោះគ្មានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ស្រោចស្រព ហើយទទួលបានទិន្នផលតិចជាង១តោនក្នុង១ហិកតា។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖«មុនពេលស្ដារនិងធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ គ្រួសារខ្ញុំជំពាក់បំណុលគេច្រើនណាស់ ដោយសារកង្វះទឹកស្រោចស្រពនៅក្នុងរដូវប្រាំង។ ទិន្នផលស្រូវដែលពួកយើងដាំនៅក្នុងរដូវប្រាំង ជាមធ្យមទទួលបានត្រឹមតែ៤០០-៥០០គីឡូក្រាមប៉ុណ្ណោះក្នុង១ហិកតា។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ យើងអាចដាំស្រូវប្រាំង និងស្រូវបង្កើនរដូវ បន្ថែមទៀត ជាមួយការទទួលទិន្នផលបានជាមធ្យម៤-៥តោនក្នុង១ហិកតា» ។
មិនមែនតែអ្នកស្រី ចាន់រី និងកសិករនៅស្រុកតាលោសែនជ័យទេ ដែលរីករាយក្នុងការងារបង្កបង្កើនផលស្រូវ ៣ដងក្នុង១ឆ្នាំ ប្រជាកសិករនៅស្រុកភ្នំក្រវាញ ក៏រីករាយក្នុងការបង្កបង្កើនផលស្រូវ និង ដំណាំរួមផ្សំផ្សេងទៀតទៅតាមរដូវកាលផងដែរ បន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ បានរក្សានិងផ្គត់ផ្គង់ទឹកយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ពួកគេប្រើប្រាស់ និងស្រោចស្រពតាមគ្រប់រដូវកាល។
លោក ហឿន ហេន អាយុ៥២ឆ្នាំជាកសិករនៅភូមិដំណាក់កន្សែង ឃុំបាក់ចិញ្ចៀន ស្រុកភ្នំក្រវាញ ខេត្តពោធិ៍សាត់ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំមកនេះ គ្រួសារគាត់ ក៏ដូចជាប្រជាកសិករផ្សេងទៀតនៅក្នុងឃុំបាក់ចិញ្ចៀន មានចិត្តរីករាយជាខ្លាំងដោយទទួលបានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើស្រែ និងចិញ្ចឹមសត្វ ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាពគ្រួសារ។
លោកបានបន្តថា មុនពេល មានការស្ដារនិង ធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ អ្នកភូមិរបស់គាត់ជួបការលំបាកជាខ្លាំង ដោយសារគ្មានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់ និងធ្វើកសិកម្ម។ ដើម្បីជីវភាពគ្រួសារ យុវជនដែលមានវ័យពេញកម្លាំង នៅក្នុងភូមិរបស់គាត់ស្ទើរតែទាំងអស់ បាននាំគ្នាធ្វើចំណាកស្រុកស្វែងរកការងារធ្វើជាកម្មករសំណង់ កម្មករកាត់ដែរ នៅឯរាជធានីភ្នំពេញ និងបណ្ដាខេត្តនានានៅទូទាំងប្រទេស និងខ្លះទៀតបានធ្វើចំណាកស្រុកទៅរកការងារធ្វើជាកម្មករនៅតាមចម្ការដំឡូងមី និងចម្ការពោត ក្នុងប្រទេសថៃ ។
ដោយនៅក្នុងដៃ កាន់បារីមូរស្លឹកសង្កែ លោក ហេន បានបឺតវាយ៉ាងវែង ហើយនិយាយថា៖ «កាលពីមុន គ្រួសារខ្ញុំនិងអ្នកភូមិនៅទីនេះលំបាកណាស់ ព្រោះកុំថាឡើយដល់មានទឹកសម្រាប់ធ្វើស្រែ សូម្បីតែទឹកប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃក៏មានមិនគ្រប់គ្រាន់ដែរ។ ប៉ុន្តែ២ឆ្នាំមកនេះ យើងមានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើស្រែចម្ការបានគ្រប់រដូវ គឺទាំងប្រាំងនិងវស្សា ហើយស្រែយើងឥឡូវនេះធ្វើបានផលល្អណាស់ គឺ៦តោនក្នុង១ហិកតា»។
លោក គិត ផល អនុប្រធានមន្ទីរធនធានទឹក និងឧតុនិយម ខេត្តពោធិ៍សាត់ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ គឺជាអតីតសំណង់ធារាសាស្ត្រមិនរៀបរយមួយ ដែលត្រូវបានកសាងឡើងនាសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ក្រោមគម្រោងគ្រប់គ្រងនិងកាត់បន្ថយហានីភ័យគ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួត មហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ ត្រូវបានស្ដារនិងធ្វើទំនើបកម្មឡើងវិញយ៉ាងរឹងមាំ និងប្រកបដោយបរិយាបន្ន។
លោកបានបន្តថា គម្រោងនេះបានចាប់ផ្តើមក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ និងបញ្ចប់នៅខែមិថុនា ២០២១ ដោយចំណាយថវិកាសរុបជាង៣១,៥លានដុល្លារ ដែលការចំណាយនេះត្រូវបានផ្ដល់ហិរញ្ញប្បទានពីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB)ចំនួន៧៣ភាគរយ កម្ចីពីមូលនិធិយុទ្ធសាស្ត្រអាកាសធាតុ ៩ភាគរយ ជំនួយឥតសំណងពីមូលនិធិអាកាសធាតុយុទ្ធសាស្ត្រ១៣ភាគរយ និងថវិកាចូលរួមរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្ទាល់៥ភាគរយ។ បន្ទាប់ពីបានស្ដារនិងធ្វើទំនើបកម្មរួច ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ មានសមត្ថភាពរក្សាទឹកបានដល់ជាង៨,២០លានម៉ែត្រគុប សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ដល់ ការប្រើប្រាស់ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាង២៨០០០គ្រួសារ នៅក្នុងមូលដ្ឋានឃុំចំនួន៥ រួមមាន ឃុំសំរោង បាក់ចិញ្ចៀន ខ្នាទទឹង ផ្ទះរុង និងឃុំតាលោ ដែលឃុំទាំង៥នេះស្ថិតនៅក្នុងស្រុកភ្នំក្រវាញ និងស្រុកតាលាសែនជ័យ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អាចផ្គត់ផ្គងដល់ការស្រោចស្រព ផ្ទៃដីដាំដុះ បានជាង ១៦១០០ ហិកតាក្នុងរដូវវស្សា និង ៦000 ហិកតាក្នុងរដូវប្រាំង។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់ឈើក្រំ មានតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់ នៅក្នុងការកាត់បន្ថយហានីភ័យគ្រោះទឹកជំនន់ និង គ្រោះរាំងស្ងួតក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់»។
បើតាមលោក គិត ផល ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំទំនើបមួយនេះ មានទ្វារទឹកធំៗចំនួន៥ ដែលដើរដោយប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្ម មានទីតាំងស្ថិតនៅលើស្ទឹងពោធិ៍សាត់ ត្រង់ចំណុចព្រំប្រទល់រវាងស្រុកតាលាសែនជ័យ និងស្រុកភ្នំក្រវាញ។ វាត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីបញ្ចៀសទឹកជំនន់ក្នុងរដូវវស្សា។ នៅជាប់នឹងទ្វារទឹកដ៏ធំនិងដ៏ទំនើបនេះដែរ គឺមានសំណង់ជណ្ដើរឬផ្លូវត្រី (Fish gate) ដែលអនុញ្ញាតឱ្យត្រីធ្វើចរាចរណ៍ទៅមកបានដោយគ្មានការរាំងស្ទះ។ ក្រៅពីនេះមានរចនាសម្ព័ន្ធផ្ទុកនិងបំបែកទឹកជំនន់ទៅច្រកផ្សេងៗ តាមប្រឡាយមេប្រវែង១៦៥គីឡូម៉ែត្រ ដែលនៅសងខាងខ្នងប្រឡាយមេ ត្រូវបានស្ថាបនាជាផ្លូវថ្នល់សម្រាប់ឱ្យកសិករចរាចរដឹកជញ្ជូនកសិផល និងមានរចនាសម្ព័ន្ធនិយតករឆ្លងកាត់ប្រឡាយមេថ្មីចំនួន៤ខ្សែ ដើម្បីគ្រប់គ្រងលំហូរនិងកម្រិតទឹកនៅក្នុងប្រឡាយមេ សម្រាប់បង្វែរលំហូរទឹកបញ្ចូលទៅក្នុងអនុប្រឡាយមេ ដែលមានប្រវែងសរុប៣៧៣៦គីឡូម៉ែត្រ និងប្រឡាយជើងក្អែប ដែលមានប្រវែងសរុប៣៦៩៩គីឡូម៉ែត្រ និងមានរចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗជាច្រើនទៀត ។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចត្រួតពិនិត្យសមិទ្ធផលនៃគម្រោងខាងលើនេះ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ លោកស្រី Jyotsana Varma នាយិការប្រចាំប្រទេសកម្ពុជារបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានសម្ដែងភាពរីករាយ និងលើកទឹកចិត្តដល់កសិករ ខិតខំបង្កើមផល និង ចិញ្ចឹមសត្វ ឱ្យកាន់តែច្រើនឡើងថែមទៀត ខណៈដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដ៏ទំនើប ដែលអាចផ្គត់ផ្គង់ទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ និង ធ្វើកសិកម្ម រួមទាំងផ្លូវថ្នល់ខ្វែងខ្វាតអមសងខាងខ្នងប្រឡាយមេ ដែលសម្រួលដល់ការដឹកកសិផលទៅកាន់ទីផ្សារ។
លោកស្រី Varma មានប្រសាសន៍ថា៖«ដាំស្រូវតែ១មុខមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ យើងគួរដាំដុះបន្លែបង្ការ និងចិញ្ចឹមសត្វ មាន់ទា និងត្រីថែមទៀត ដើម្បីធានាដល់សុវត្ថិភាពស្បៀងអាហារ ទាំងក្នុងសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងក្នុងក្របខ័ណ្ឌទូទាំងប្រទេស និងដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលនៅក្នុងគ្រួសារ»៕
