សៀមរាបៈ ​ការ​ប្រារព្ធ​ខួប​លើក​ទី​​​៣០ ​ឆ្នាំ ​នៃ​ការដាក់បញ្ចូល​រមណីយ​ដ្ឋា​ន​អង្គរ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិកភណ្ឌ​ពិភពលោក​របស់​អង្គការ​យូណេស្កូ គឺជា​ការ​រំឭកស្មារតី​កូន​ខ្មែរ​គ្រប់រូប​ឱ្យ​ចេះ​ស្រឡាញ់ និង​ចូលរួម​ថែរក្សា​បេតិកភណ្ឌ​ជាពិសេស​ គឺ​សម្តែង​នូវ​ការដឹងគុណ​ដល់​បុព្វបុរស​ខ្មែរ​ដែល​បាន​ពលិកម្ម​ ដើម្បី​បុព្វហេតុ​អរិយធម៌​ដ៏​រុងរឿង​របស់​ខ្មែរ​នា​សម័យ​អតីតកាល ​និង​ការតស៊ូ​ជា​បន្តបន្ទាប់​របស់​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ប្រទេស​។

​នេះ​ជា​សារ​របស់​លោកនាយករ​ដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ក្នុងការ​អបអរសាទរ​ខួប​លើក​ទី៣០ ​ឆ្នាំ នៃ​ការដាក់បញ្ចូល​រមណីយ​ដ្ឋា​ន​អង្គរ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិកភណ្ឌ​ពិភពលោក​របស់​អង្គការ​យូណេស្កូ នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ នេះ​។

​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​លើកឡើងថា ខួប​លើក​ទី​៣០​ ឆ្នាំ នៃ​ការដាក់បញ្ចូល​រមណីយ​ដ្ឋា​ន​អង្គរ​ក្នុង​បញ្ជី​បេ​តិក​​ភណ្ឌ​ពិភពលោក​របស់​អង្គការ​យូ​ណេ​​ស្កូ​នេះ ក៏​ជា​រំឭក​ដល់​ការតស៊ូ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​របស់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ប្រទេស​ក្នុងការ​ជម្នះ​រាល់​ឧបសគ្គ​ទាំងឡាយ​ការពារ​ឱ្យបាន​នូវ​សម្បត្តិ​បេតិកភណ្ឌ​ដ៏​មានតម្លៃ​របស់​ជាតិ និង​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​ផងដែរ​។

​លោក​ថ្លែងថា​៖ «​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​ប្តេជ្ញាចិត្ត​យ៉ាង​មុតមាំ​ក្នុងការ​​អភិរក្ស​បេតិកភណ្ឌ​មួយ​ដ៏​អស្ចារ្យ​នេះ​។​បច្ចុប្បន្ន​អង្គរវត្ត​បាន​ក្លាយជា​គោលដៅ​ទេសចរណ៍​ដ៏​សំខាន់​ដោយបាន​ទាក់ទាញ​ភ្ញៀវទេសចរ​អន្តរជាតិ​រាប់លាន​នាក់មក​ទស្សនា និង​បាន​ស្គាល់​ពីស​ម្ប​តិ្ត​វប្បធម៌​ប្រទេស​កម្ពុជា​»​។

​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា បាន​បញ្ជាក់ថា ប្រាសាទ​អង្គរ​ត្រូវបាន​ចុះ​បញ្ចូល​ក្នុង​បញ្ជី​សម្បត្តិ​បេតិកភណ្ឌ​ពិភព​លោក​របស់​អង្គការ យូណេស្កូ នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​ ១៩៩២ នាទី​ក្រុង​សាន់​តា​ហ្វេ សហរដ្ឋអាមេរិក​។ ក្រោយមក សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​មួយ​បាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើឡើង​នៅ​ទីក្រុង​តូ​ក្យូ ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​ ១២-១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ​ ១៩៩៣​។

​សន្និសីទ​នេះ​ធ្វើឡើង​ក្រោម​ការ​ផ្តួច​​ផ្តើមគំនិត​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ដោយមាន​ការគាំទ្រ ពី​ប្រទេស​បារាំង និង​អង្គការ​យូណេស្កូ​ដើម្បី​ដាក់ចេញ​នូវ​យុទ្ធសាស្ត្រ និង​ផែនការ​សកម្មភាព​នានា​ជា​ប្រយោជន៍​ដល់​កិច្ចការពារ អភិរក្ស និង​អភិវឌ្ឍ​រមណីយដ្ឋាន​អង្គរ​។ ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ​នេះ​គណៈ​​ក​ម្មា​ធិ​ការសម្របសម្រួល​អន្តរ​ជាតិ​ហៅ​កាត់​ថា អាយ​ស៊ី​ស៊ី​អង្គរ ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​នា​ខែធ្នូ ឆ្នាំ​ ១៩៩៣​។​

​លោក​ ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជាក់ថា តំបន់​ឧទ្យាន​អង្គរ មិនមែន​សំដៅ​តែ​ទៅលើ​ប្រាសាទអង្គរវត្ត​តែមួយ​នោះទេ តែ​សំដៅលើ​រមណីយដ្ឋាន​អង្គរ​ទាំងមូល ក្នុងនោះ​រួមបញ្ចូល​ទាំង​ប្រាសាទ បុរាណ​ដ្ឋា​ន ស្ថានីយ​បុរាណវិទ្យា​បរិស្ថាន និង​សហគមន៍​មនុស្ស​ផងដែរ​។​តំបន់​នេះ​មាន​ផ្ទៃក្រឡា​សរុប​ ៤០១ ​គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ​។​

លោក​ថ្លែងថា​ «​នៅក្នុង​រមណីយដ្ឋាន​អង្គរ​ទាំងមូល​មាន​ប្រាសាទ​ជិត​ ១០០​ ផ្សេងទៀត ដែល​ត្រូវបាន​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិកភណ្ឌ​ពិភពលោក​»​។​

​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​បុណ្យ​រំឭក​គុណ​អង្គរ​នេះដែរ អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា​បានរៀបចំ​ពិធីបួងសួង​សុំ​សេចក្ដីសុខ​នៅមុខ​ប្រា​សាទ​អង្គរវត្ត នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី ​១៤ ខែធ្នូ ដើម្បី​រំឭក​គុណ និង​សម្តែង​ក​ត្ត​ញ្ញូ​តា​ធម៌​ចំពោះ​បុព្វបុរស ឥស្សរជន​ដែល​បាន​កសាង និង​ការពារ​ថែរក្សា​មរតក​វប្បធម៌​រហូតមកដល់​សព្វថ្ងៃនេះ​។

​លោកស្រី ភឿង ស​កុ​ណា រដ្ឋមន្ត្រី​​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​នោះ​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គ្រប់រូប​មាន​ភារកិច្ច​ទាំង​ពេលបច្ចុប្បន្ន និង​ទៅ​អនាគត​ក្នុង​ការចូលរួម​អភិរក្ស និង​ការពារ​អង្គរ ដែល​មិន​ត្រឹមតែ​ជា​រតន​សម្បត្តិ​នៃ​បេតិកភណ្ឌ​ជាតិ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​សម្បត្តិ​វប្បធម៌​របស់​មនុស្សជាតិ​ទាំងមូល​ផងដែរ​។​

​លោកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​ព្រឹត្តិការណ៍​រំឭក​គុណ​អង្គរ​នឹងត្រូវ​រៀបចំឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៤ ដល់​ថ្ងៃទី​ ១៦ ខែធ្នូ ជា​រៀង​​រាល់​ឆ្នាំ គិត​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​ ២០២២​ នេះ​តទៅ ហើយ​និង​ចូលរួមចំណែក​ផ្តោត​សំខាន់​ជាមួយ​ក្រសួង​មន្ទីរ អាជ្ញាធរ​ដែនដី តាមរយៈ​ការ​បំផុស​ឱ្យ​ភ្ញៀវទេសចរ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ ​១ ​នាក់ ចូលរួម​ទស្សនា​អង្គរ​យ៉ាងហោចណាស់​ ១ ​ដង ក្នុង​ ១ ឆ្នាំ​។​ពោល គឺ​មក​ទស្សនា​ហើយ​ចង់​មក​ទស្សនា​ទៀត​»​។​

​លោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​វប្បធម៌​បានឱ្យដឹងថា ពិធីបុណ្យ​រំឭក​គុណ​អង្គរ​នឹង​រៀបចំ​តាំង​សមិទ្ធផល​សំខាន់ៗ​របស់​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា ព្រមទាំង​ដៃគូ​អន្តរជាតិ​នានា ដើម្បី​បង្ហាញជូន​សាធារណ​ជនជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ស្វែងយល់​បន្ថែម​ក្នុងនោះ​ក៏មាន​ការ​​សម្តែង​សិល្បៈ​មួយចំនួន​ផងដែរ​។​ដូចជា​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៤ ខែធ្នូ ចាប់ពី​ម៉ោង​ ៦ ​យប់​តទៅ មានការ​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការ​​ណ៍​រាត្រី​ចងចាំ ដែលមាន​ការសម្តែង​សិល្បៈ​ទស្សនីយភាព​ដោយ​ក្រុម​​សិល្បៈ​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​​សិល្បៈ និង​ក្រុម​សិល្បៈ​នៃ​មហាជន​ផ្សេងៗ​ទៀត​។​

​ដោយឡែក​នៅ​ថ្ងៃទី ​១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ ចាប់ពី​ម៉ោង​ ៦​ យប់​តទៅ និង​មានការ​សម្តែង​សិល្បៈ​អា​យ៉ៃ​ឆ្លើយឆ្លង​ដោយ​លោក ព្រហ្ម ម៉ាញ នៅ​បរិវេណ​ព្រលាន​ជល់​ដំរី ក្រុង​អង្គរធំ បន្ទាប់មកទៀត​នឹង​មានការ​បញ្ចាំង​ខ្សែភាពយន្ត​រឿង Surviving Bokator ដែល​បើក​ឱ្យចូល​ទស្សនា​ដោយ​សេរី​។ ចំណែក​ថ្ងៃទី​ ១៦ ខែធ្នូ ចាប់ពី​ម៉ោង ​៦ ​យប់​តទៅ​នឹង​មានការ​សម្តែង​សិល្បៈ​ល្ខោនស្បែក​ធំ ដោយ​ក្រុម​សិល្បៈ​វត្ត​រាជ​បូព៌ នៅ​បរិ​ណ​អតីត​ទីស្នាក់ការ​​ពលី​បេតិកភណ្ឌ​ចាស់​៕