បន្ទាយ​មាន​ជ័​យៈ នៅក្នុង​ការ​​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​មធ្យមសិក្សា​ទុតិយភូមិ ​(​បាក់​ឌុប​) កាលពី​ថ្ងៃទី ៥-៦​ ធ្នូ ឆ្នាំ ​២០២២ អ្នកស្រី ហែម ស៊ី​ណាត ជា​បេក្ខជន​ដែលមាន​វ័យ​ចំណាស់​ជាងគេ ក្នុងចំណោម​បេក្ខជន​ដែល​បាន​ចុះ​​ឈ្មោះ​ប្រឡង​សរុប​ចំនួន ១២ ៨ ១៣៥​ នាក់ ក្នុងនោះ​មាន​បេក្ខជន​អវត្តមាន​បោះបង់​ចោលការ​​ប្រឡង​ចំនួន ២ ៤០០​ នាក់​។

​អ្នកស្រី ហែម ស៊ី​ណាត ជា​គ្រូ​​អក្ខរកម្ម អាយុ ៥៦ ​ឆ្នាំ នៅ​ភូមិ​ថ្ម​រមៀល​ខាងកើត ឃុំ​បន្ទាយឆ្មារ ស្រុក​ថ្មពួក ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​​ជ័យ ជា​បេក្ខជន​ដែលមាន​អាយុ​ច្រើនជាងគេ​ដែល​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ការប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​មធ្យម​សិក្សា​ទុតិយភូមិ​ឆ្នាំ​ ២០២២​។ បេក្ខជន​រូបនេះ​និយាយថា ការ​តស៊ូ​ប្រឡង​នេះ គឺ​ដើម្បី​បាន​សញ្ញាបត្រ​ទៅ​ប្រឡង​ចូលធ្វើ​គ្រូ​​បង្រៀន រក​ចំណូល​ដោះស្រាយ​ជីវភាព​ដែល​កំពុង​ក្រខ្សត់ និង​ដើម្បីឱ្យ​ក្មេងៗ​ជំនាន់​ក្រោយ​យកតម្រាប់​តាម យល់​ពី​តម្លៃ​នៃ​ការ​សិក្សា និង​ធ្វើយ៉ាងណា​កុំ​បោះ​បង់​ការសិក្សា​ចោល​។

​ស្ត្រី​ដែល​បច្ចុប្បន្នកំពុង​ចិញ្ចឹម មើលថែ​ចៅ​តូចៗ​ចំនួន ​៧ នាក់​នេះ ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ថា អ្នកស្រី​បាន​ជិះ​ម៉ូតូឌុប​ទៅ​ប្រឡង​សញ្ញា​ប​ត្រ​មធ្យមសិក្សា​ទុតិយភូមិ​នៅ​មណ្ឌល សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​​មានជ័យ ស្ថិតនៅ​ភូមិ​បាណ​យ សង្កាត់​ទឹកថ្លា ក្រុង​សិរីសោភ័ណ​។ តាមរយៈ​ការប្រឡង​នេះ អ្នក​ស្រី​មាន​ក្តឹស​ង្ឃឹ​ម​ ៥០ ​ភាគរយ​អាច​នឹង​ជាប់​។

​អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​គោលដៅ​សំខាន់​នៃ​ការប្រឡង​​បាក់​ឌុប​នេះ ដើម្បី​បានធ្វើ​ជា​គ្រូបង្រៀន​បន្តទៀត​ដើម្បី​យក​កម្រៃ ចិញ្ចឹម​ខ្លួន និង​ចៅៗ ម្យ៉ាងទៀត ទង្វើ​នេះ​ក៏​ដើម្បីឱ្យ​ក្មេងៗ​ជំនាន់​ក្រោយ​យកតម្រាប់​តាម​ត្រង់​ថា ធ្វើយ៉ាងណា​កុំ​បោះបង់​ការសិក្សា​ចោល​»​។

​អ្នកស្រី​បានឱ្យដឹងថា ការពិត​អ្នកស្រី មាន​ស្រុកកំណើត​នៅ ភូមិ​ត្រពាំងរុន ឃុំ​តានី ស្រុក​អង្គរ​ជ័យ ខេត្តកំពត​។ អ្នកស្រី​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​ទៅ​រស់នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង​តាំងពី​ឆ្នាំ​ ១៩៨៤ ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ ២០០៨ ទើបបាន​ផ្លាស់​ទៅ​រស់​នៅ​ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។ អ្នក​​ស្រី​មានកូន​ ៤​ នាក់ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​កូនៗ​ទាំងអស់​បានចេញ​ទៅធ្វើ​ការងារ​ដោយ​ទុក​ចៅៗ​ទាំងអស់ ៧​ នាក់​ឱ្យ​អ្នកស្រី​មើលថែ​។

​អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​កូនៗ​កាល​មុន​នៅ​ជុំគ្នា​ទាំងអស់ ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​ខ្សត់ខ្សោយ​ខ្លាំងពេក​ទៅ​ក៏​ចែកផ្លូវ​គ្នា​ទៅរក​ការងារ​ធ្វើ​ដើម្បី​យកប្រាក់​ចិញ្ចឹម​កូន​។ ការ​ដែល​ទុក​កូនៗ​ឱ្យ​ខ្ញុំ​មើលថែ​នេះ ដោយសារ​យក​កូនតូចៗ​ទៅជា​មួយ ធ្វើការ​មិនកើត ព្រោះ​ចៅៗ​អា​ធំ​ទើប​អាយុ​ជិត​ ១០ ​ឆ្នាំ ហើយ​អា​អូន​តូច​ជាងគេ​ទើប​ ១ ​ខួប​ជាង​»​។

​អ្នកស្រី​បានឱ្យដឹង​ទៀតថា កាល​នៅ​ស្រុកកំណើត អ្នក​ស្រី​បាន​សិក្សា​រៀនសូត្រ​នៅ​ស្រុក​ទូក​មាស និង​បាន​ប្រឡង​ជាប់​ឌី​ប្លូ​ម​នៅ​ឆ្នាំ​ ១៩៨៣ ប៉ុន្តែ​សញ្ញា​ប​ត្រ​នោះបាន​បាត់បង់​ពេល​ភ្លើង​ឆេះ​ផ្ទះ នៅ​បន្ទាយមានជ័យ​។

​ពេល​ផ្លាស់​ទៅ​រស់នៅ​ភូមិ​ថ្ម​រមៀល ឃុំ​បន្ទាយ​ឆ្នា ស្រុក​ថ្មពួក ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០០៨ អ្នកស្រី​ត្រូវបាន​ជ្រើសរើស​ឱ្យធ្វើជា​គ្រូបង្រៀន​នៅ​សាលា​ចំណេះ​ទូទៅ ឈ្មោះថា សាលា​បឋម​​សិក្សា​ថ្ម​រមៀល​។ សាលារៀន​នេះ​ដើមឡើយ អ្នកស្រី និង​អ្នក​​ភូមិ​បាននាំគ្នា​កាប់​ឈើ​ធ្វើជា​សា​​លា​ប្រក់​ស្បូវ ប៉ុន្តែ​ក្រោយមក នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១១ ទើប មាន​សប្បុរសជន​នៅ​កាណាដា​មកជួយ​ធ្វើ​សាលា​បាន ១ ​ខ្នង និង​អង្គការ​អូរ​កណ្តឹង​ក៏បាន​ជួយ​ ១​ ខ្នង​សរុប​បាន​ ២ ​ខ្នង​ហើយ សម្រាប់​បង្រៀន​ពី​ថ្នាក់​ម​ត្តេ​យ្យ​រហូតដល់​ថ្នាក់​ទី​ ៦ ដែលមាន​សិស្ស​កំពុង​សិក្សា​រាល់ថ្ងៃ​ជាង ៣០០​ នាក់​។

​អំឡុងពេល​ធ្វើជា​គ្រូបង្រៀន​នៅ​សាលាបឋមសិក្សា​ថ្ម​រមៀល អ្នកស្រី​បាន​បន្ត​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង ដោយ​បង្រៀន​ផង និង​លក់​នំចំណី និង​សម្ភារ​សិក្សា​មួយចំនួន​ផង​នៅក្នុង​សាលារៀន​ដើម្បី បាន​ប្រាក់ចំណូល​សម្រាប់​ចិញ្ចឹម​កូនចៅ​ជា​បន្តបន្ទាប់​។

​ក្រោយមក​នៅ​ឆ្នាំ ​២០១៨ អ្នក​ស្រី​មិនបាន​បង្រៀន​ក្មេងៗ​ទៀត​ទេ និង​បាន​ប្តូរ​មក​បង្រៀន​អក្ខរ​​កម្ម​តាម​ភូមិ​វិញ ព្រោះ​ការបង្រៀន​នៅ​សាលា​ចំណេះ​ទូទៅ គេ​ត្រូវ​ការ​គ្រូ​ដែលមាន​សញ្ញាបត្រ​ឌី​ប្លូ​ម ឬ​សញ្ញាបត្រ​បាក់​ឌុប​ទៅ​ប្រឡង​។​

​ចំពោះ​ការធ្វើជា​គ្រូ​អក្ខរកម្ម​ជាប់កិច្ចសន្យា អ្នកស្រី ហែម​ ស៊ី​ណាត បានឱ្យដឹងថា ការងារ​នេះ​មិនបាន​ជាប់លាប់​រាល់​ឆ្នាំ​ដូច​គ្រូ​ជាប់កិច្ចសន្យា​នៅ​សាលា​​ចំណេះ​ទូទៅ​របស់​រដ្ឋ​នោះទេ ជួនកាល​ឆ្នាំ​ខ្លះ​គេ​រើស ជួនកាល​ឆ្នាំ​ខ្លះ​គេ​មិន​រើស​ទេ ហើយ​ការបង្រៀន​អក្ខរ​កម្មនេះ ក្នុង​ ១ ​ឆ្នាំ បង្រៀន​តែ ៨ ខែ​ទេ ដោយ​ទទួលបាន​ប្រាក់​ប្រចាំខែ ៥០ ម៉ឺន​រៀល​។

​អ្នកស្រី​ថា​៖ «​ខ្ញុំ​ទៅ​បង្រៀន​អក្ខរកម្ម អត់​មានអី​ជិះ​ជួនកាល​ខ្ចី​កង់​គេ​ជិះ ជួនកាល​ក៏​អត់​មានអី​ជិះ​ទៅ ខ្ញុំ​អូស​រទេះ​ដាក់​ចៅ​ទៅ​បង្រៀន​។ ខ្ញុំ​បង្រៀន​ ២ ​ម៉ោង គឺ​ម៉ោង​ ៥ ដល់​ម៉ោង​ ៧ [​យប់​] ខ្ញុំ​ត្រឡប់មកផ្ទះ​វិញ​»​។

​ដោយ​ក្តី​បំណង​ចង់​ធ្វើជា​គ្រូ​បង្រៀន នៅក្នុង​ភូមិ​ដែល​ខ្លួន​រស់នៅ អ្នកស្រី​បាន​ស្វះស្វែង​ធ្វើការ​ដាក់ពាក្យ​ប្រឡង​យក​សញ្ញាបត្រ​ឌី​ប្លូ​ម​ម្តងទៀត ដោយបាន​ទៅ​សាកសួរ​នាយក​សាលា ប៉ុន្តែ​កាលនោះ​ត្រូវបាន​នាយក​សាលា​បញ្ជាក់ថា មិន​បានទេ ដោយសារ​លើស​អាយុ​។ ប៉ុន្តែ​នៅពេល​សួរ​ទៅ​មន្ទីរអប់រំ​ក្រៅ​​ប្រព័ន្ធ​គេ​បញ្ជាក់ថា អាច​ចុះឈ្មោះ​ចូល​ប្រឡង​បាន​ព្រោះ​ការសិក្សា​គឺ​ពេញ ​១ ​ជីវិត មិន​កំណត់​អាយុ​នោះទេ​។ អ្នកស្រី​បាន​ប្រឡង​ជាប់​សញ្ញាបត្រ​ឌី​ប្លូ​ម​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៩ និង​បាន​បន្ត​មក​ប្រឡង​យក​សញ្ញាបត្រ​បាក់​ឌុប​នៅ​ឆ្នាំ ២០២២​ នេះ​។

​អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​ក្រោយពី​បាន​ប្រឡង​ឌី​ប្លូ​ម​ជាប់​ខ្ញុំ​បាន​ស្វ័យ​សិក្សា​បន្ថែម​ទៀតហើយ​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២២ នេះ បានដាក់​ពាក្យ​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​មធ្យមសិក្សា​ទុតិយភូមិ នៅ​អា​​យុ ៥៦ ​ឆ្នាំ​។ ចំពោះ​ការប្រឡង​លើក​នេះ ខ្ញុំ​សង្ឃឹមថា អាច​នឹង​ជាប់ ៥០ ​ភាគរយ​»​។

​អ្នកស្រី​បាន​រៀបរាប់​ប្រាប់ថា រាល់ថ្ងៃ​មាន​ជីវភាព​ខ្វះខាត​ខ្លាំង ដោយ​ត្រូវ​ចិញ្ចឹម​បីបាច់​ថែរក្សា​ចៅៗ ៧ ​នាក់​ក្នុងបន្ទុក ព្រោះ​កូនៗ​មិនអាច​យកទៅ​ជាមួយ​បាន​ដោយសារ​នៅ​ក្មេងៗ​ពេក ជាមួយគ្នានេះ​ចំណូល​ដែល​បានមកពី​កូនៗ​សម្រាប់​ចិញ្ចឹម​ចៅ​ក៏​មិនអាច​ទ្រទ្រង់​ឱ្យ​ធូរស្រាល​បានដែរ​។ ហេតុនេះហើយ​ទើប​អ្នក​​ស្រី​ខិតខំ​ស្វះស្វែង​ស្វ័យ​សិក្សា និង​ប្រឡង​យក​សញ្ញាបត្រ​បាក់​ឌុប​ដើម្បី​ប្រឡង​ធ្វើជា​គ្រូបង្រៀន​។

​ប្តី​អ្នកស្រី​ ហែម ស៊ី​ណាត បាន​ស្លាប់​តាំងពី​ ៨ ​ឆ្នាំមុន គឺ​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៤ ​ដោយ​រោគាពាធ​។ ស្ថាន​​ភាព​បន្ទាប់ពី​ប្តី​បាន​ស្លាប់ទៅ​អ្នកស្រី​បានរស់នៅ​ដោយ​លំបាក​វេទនា រក​ទទួលទាន​មិន​គ្រប់​​គ្រាន់ ប៉ុន្តែ​ចេះតែ​បន្ត​ទ្រាំ​រស់​​នៅ​។ កាលនោះ​ទោះបីជា​បាន​ធ្វើជា​គ្រូបង្រៀន​ជាប់កិច្ចសន្យា​នៅ​សាលា​ចំណេះ​ទូទៅ​ក្តី ប៉ុន្តែ​ក្នុង​រយៈពេល​ ១ ​ឆ្នាំ​ពេញ មិនមាន​ប្រាក់ខែ​នោះទេ បន្ទាប់ពី​រយៈពេល ១ ឆ្នាំ ទើប​អ្នកស្រី​បានទទួល​ប្រាក់​ប្រចាំខែ​ ១៤​ ម៉ឺន​រៀល​។

​អ្នកស្រី​បញ្ជាក់ថា កាលនោះ​អ្នកស្រី​បានទទួល​ព័ត៌មាន​ថា គ្រូ​ជាប់កិច្ចសន្យា​នៅ​សាលា​ចំណេះ​ទូទៅ បើ​ធ្វើ​គ្រប់​ ១០​ ឆ្នាំ អាច​នឹង​ក្លាយទៅជា​គ្រូ​ពេញ​សិទ្ធិ​បាន ប៉ុន្តែ​ក្រោយមក​អ្វីៗ​ក៏បាន​ប្រែប្រួល​វិញ​។ បច្ចុប្បន្ន ការធ្វើជា​គ្រូបង្រៀន គឺ​ទាមទារ​ឱ្យមាន​សញ្ញាបត្រ​ត្រឹមត្រូវ ហើយ​ដើម្បី​ក្លាយជា​គ្រូបង្រៀន​បាន ត្រូវ​ប្រឡង​ជាប់​សញ្ញាបត្រ​​ឌី​ប្លូ​ម ឬ​បាក់​ឌុប​តែម្តង​។

​អ្នកស្រី ហែម ស៊ី​ណាត ប្រាប់ទៀតថា អ្នកស្រី​បាន​ជួប​គ្រោះ​ភ្លើង​ឆេះ​ផ្ទះ​អស់​នៅ​ឆ្នាំ ​២០១៤ និង​បាន​ផ្លាស់​ទៅ​នៅ​លើដី​របស់​កូន ក្នុងភូមិ​ជាមួយគ្នា​ដែលមាន​ផ្ទះ​ខ្ទម​តូច​ដំបូល​រហែក ពិបាក​រស់នៅ​ជាពិសេស​ពេល​ភ្លៀង​មករក​ដេក​ពួន​មិនកើត​។ យ៉ាង​ណាក៏ដោយ អ្នកស្រី​ថា បច្ចុប្បន្ន មាន​អង្គការ​ ១ ​ឈ្មោះថា អង្គការ​​អូរ​កណ្តឹង បានមក​ធ្វើ​រោង​ឱ្យ​អ្នកស្រី​ចិញ្ចឹម​ជ្រូក​នៅ​ជិត​សាលា​រៀន ហើយ​អ្នកស្រី​ក៏បាន​ទៅ​នៅក្នុង​រោង​នោះឯង​៕