ភ្នំពេញៈ លោ​ក ស ខេង ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​សុវត្ថិភាព​ចរាចរណ៍​ផ្លូវគោក (​គ​.​ស​.​ច​.​គ​) បាន​ថ្លែងថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់​​ចរាចរណ៍​ផ្លូវគោក​ថ្មី តម្រូវឱ្យ​អ្នកបើកបរ​ធ្វើតេស្ត​រក​សារធាតុ​ញៀន ទើប​អាច​អនុញ្ញាតឱ្យ​បើក​បរបាន​ហើយ​បើ​អ្នកបើកបរ​រូប​ណា​ដែល​រកឃើញថា មាន​ផ្ទុក​សារធាតុ​ញៀន អាច​ប្រឈម​នឹង​ការដកហូត​បណ្ណ​បើកបរ​។​

​លោ​ក ស ខេង ថ្លែង​បែបនេះ​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ​២៨ ធ្នូ ឆ្នាំ​ ២០២២ ក្រោយ​កិច្ចប្រជុំ​ពិនិត្យ​សេចក្តី​​ព្រាង​ច្បាប់​ស្តីពី​ចរាចរណ៍​ផ្លូវគោក​ថ្មី នា​ទីស្តីការ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​។​

​លោក​ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា​៖ «​ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​គឺមាន​មែន ​(​ការត្រួត​ពិនិត្យ​អ្នកបើកបរ​រក​សារធាតុ​​ញៀន​)​ ហើយ​យើង​ក៏បាន​គាំទ្រ​ឯកភាព​ទាំងអស់គ្នា​។ យើង​ចង់​និយាយថា អ្នកបើកបរ​យានយន្ត​ទាំងអស់ មិនត្រូវ​ស្ថិតក្រោម​ស្ថានភាព​ស្រវឹង ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​គ្រឿងញៀន និង​ជាតិ​ស្រវឹង​ផ្សេងទៀត ហើយ​អ្នកបើកបរ​យានយន្ត​តម្រូវឱ្យ​ធ្វើតេស្ត​គ្រឿង​ញៀន​»​។

​លោកបញ្ជាក់​បន្ថែមថា លក្ខខណ្ឌ​នៃ​ការធ្វើ​តេស្ត​គ្រឿង​ញៀន​សម្រាប់​អ្នកបើកបរ​យាន​យន្ត គឺ​នឹងត្រូវ​ចែង​ជា​កាតព្វកិច្ច និង​កំណត់ដោយ​ប្រកាស​អន្តរ​ក្រសួង​របស់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ និង​ក្រសួង​សាធារណការ និង​ដឹក​ជ​ញ្ចូ​ន ហើយនឹង​មានការ​​ជជែក​ពិភាក្សា​បន្ថែមទៀត ជា​មួយ​អាជ្ញាធរ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន​។​

​យ៉ាងណាក្តី​លោក ស ខេង បាន​បញ្ជាក់ថា នៅពេល​ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​ចូល​ជា​ធរមាន មិនមែន​គ្រប់​អ្នកបើកបរ​ទាំងអស់​ត្រូវ​មាន​កាតព្វកិច្ច​ឱ្យធ្វើ​តេស្ត​រក​គ្រឿង​ញៀន​នោះ​ភ្លាមៗ​ទាំងអស់​នោះទេ​។ កាតព្វកិច្ច​តម្រូវ​នេះ​គឺ​អា​​ស្រ័យ​ទៅលើ​ក្រុម​អ្នកបើកបរ​មួយចំនួន​តែប៉ុណ្ណោះ ដូចជា​អ្នកបើកបរ​យានយន្ត​ធុន​ធ្ងន់ ឬ​អ្នកបើកបរ​ដឹក​ភ្ញៀវ​ក្នុង​ចំនួន​ច្រើន ព្រោះ​អាច​ប្រឈម​នឹង​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​ដល់​អាយុជីវិត​មនុស្ស​។​

​លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​អ្នកបើកបរ​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់ យើង​តម្រូវឱ្យ​គាត់​ធ្វើតេស្ត​មុន ហើយ​សម្រាប់​អ្នកបើកបរ​ទូទៅ ដែល​យើង​គិត​ជា​ជំហាន​បន្ត​​បន្ទាប់​ទៅតាម​ស្ថានភាព​ជាក់​ស្តែង​។ យើង​នឹង​ចែង​លម្អិត​នៅក្នុង​បែបបទ​នីតិវិធី ព្រោះ​នៅក្នុង​ច្បាប់​នេះ យើង​មិនទាន់​និយាយ​ជាក់លាក់​ទេពី​ទោស​ប្បញត្តិ គ្រាន់តែ​មានចែង​ច្បាស់​ថា បើសិនជា​អ្នកបើកបរ​រកឃើញ​សារធាតុ​ញៀន គឺ​យើង​ដក​បណ្ណ​បើកបរ​គាត់ ហើយ​រហូតដល់​ធ្វើតេស្ត​លើក​ក្រោយ ដែល​គាត់​អត់​មាន​សារធាតុ​ញៀន បាន​យើង​អនុ​ញ្ញាត​ឱ្យ​បើកបរ​ឡើងវិញ​»​។​

​លោ​ក ស ខេង ចាត់ទុក​សេច​​ក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ចរាចរណ៍​ផ្លូវ​គោក​ថ្មី​ថា មាន​ភាព​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ​ជាង​ច្បាប់​ចាស់​កន្លងទៅ និង​រំពឹងថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់​នេះ​នឹងត្រូវ​បញ្ជូនទៅ​គណៈ​រដ្ឋ​​មន្ត្រី​នាពេល​ឆាប់ៗ មុននឹង​បន្ត​បញ្ជូន​ទៅដល់​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា​នៅ​ត្រីមាស​ទី​១ ឆ្នាំ ២០២៣​។​

​លោក​ ហ៊ាង សុធា​យុ​ត្តិ អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួង​សាធារណការ បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍​ថា សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ចរាចរណ៍​ផ្លូវគោក​ថ្មី គឺមាន ​១២ ​ជំពូក និង​ ៩០​ មាត្រា ហើយ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ថ្មី​នេះ ត្រូវបាន​ពិភាក្សា​ចប់សព្វគ្រប់​ទាំងស្រុង​ដោយមាន​ការកែសម្រួល​ឱ្យ​សមស្រប​ទៅតាម​ស្ថានភាព​សង្គម ដែលមាន​ការរីកចម្រើន និង​កត្តា​ប្រឈម​នានា​។

​លោក​ថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ថ្មី​នេះ បាន​តាក់តែងឡើង​ដោយ​កែសម្រួល​ខ្លឹមសារ​មាត្រា​ច្បាប់​ចាស់​ចំនួន​៤៨​មាត្រា និង​បន្ថែម​មាត្រា​ថ្មី​មួយចំនួនទៀត ដើម្បីឱ្យ​ស្របតាម​ការអភិវឌ្ឍ​របស់​កម្ពុជា ជាពិសេស​លើ​ការអភិវឌ្ឍ​ផ្លូវថ្នល់ ដូចជា​ការពង្រីក​ផ្លូវ ការកសាង​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន និង​ចង់​បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព កាត់បន្ថយ​អ្នកស្លាប់ និង​របួស​ដោយ​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍ ព្រម​ទាំង​ទប់ស្កាត់​ការបើក​បរមាន​សារធាតុ​ញៀន​។

​លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​បទដ្ឋាន​គតិយុត្ត​មួយចំនួន ក៏​នឹង​ត្រូវបាន​កែសម្រួល ខណៈ​មួយចំនួនទៀត នឹងត្រូវ​តាក់តែងឡើង​ថ្មី ដើម្បី​ធានា​អនុលោមភាព​នៃ​ច្បាប់ និង​ការគ្រប់គ្រង​ឱ្យបាន ក្នុង​ការធានា​សុវត្ថិភាព​ការធ្វើ​​ដំណើរ​របស់​បងប្អូន​តាម​ដងផ្លូវ​។ អង្គប្រជុំ​នេះ​បាន​ពិភាក្សា​ផ្លាស់​​ប្តូរ​យោបល់​យ៉ាង​ផុសផុល ពី​សំណាក់​សមាជិក សមាជិកា លើ​ការកែសម្រួល ពាក្យពេចន៍ ឃ្លាឃ្លោង និង​ការកំណត់​និ​​យម​ន័យ​នៃ​វាក្យសព្ទ ដែល​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​ច្បាប់​ថ្មី​»​។

​លោក ​គឹម បញ្ញា នាយក​អង្គ​ការ​មូលនិធិ​បង្ការ​របួស​អាស៊ី បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍​ថា លោក​មិន​បានទទួល​ព័ត៌មាន​លម្អិត និង​ទទួលបាន​ខ្លឹមសារ​នៃ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​ទេ​។ ដូច្នេះ​លោក មិនអាច​វាយតម្លៃ​បានទេ ចំពោះ​ការធ្វើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ចរាចរណ៍​ថ្មី​ថា មាន​លក្ខណៈ​ល្អ​​ប្រសើរ​ជាង​មុន​កម្រិតណា​?

​យ៉ាងណាក្តី លោក គឹម បញ្ញា គាំទ្រ​ចំពោះ​ការធ្វើ​វិសោធនកម្ម ឬ​ការធ្វើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ចរាច​​រណ៍​ថ្មី ដើម្បីឱ្យ​ស្របតាម​បរិបទ និង​សភាពការណ៍​ក្នុងពេល​ប​ច្ចុ​ប្បន្ន ខណៈ​លោក​ស្នើឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល គួរ​មានការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​អ្នកពាក់ព័ន្ធ រួមទាំង​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​ធ្វើការ​លើ​វិស័យនេះ​ផងដែរ​។​

​លោកបញ្ជាក់ថា​៖ «​យើង​ក៏​ស្នើឱ្យ​មានការ​ពង្រឹង​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​ចរាចរណ៍​ផ្លូវគោក​ដែល​នៅ​ជា​ធរមាន​ដែល​យើង​ប្រកាស​ដាក់ឱ្យ​ប្រើប្រាស់​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០១៥ និង​មានការ​កែសម្រួល​ខ្លះ ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​នៅក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៧​។ សុំឱ្យ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដែល​នៅ​ជា​ធរមាន​ឱ្យបាន​ទូលំទូលាយ ឱ្យ​ជាប់លាប់ និង​ធ្វើ​ទាំង​ថ្ងៃ ទាំងយប់​ប្រកបដោយ​តម្លាភាព ត្រឹម​​ត្រូវ និង​ស្មើភាព​»​។​

​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ស្តីពី​ចរាច​រណ៍​ផ្លូវគោក​ថ្មី ត្រូវបាន​ឆ្លងកាត់​កិច្ចប្រជុំ​ចំនួន​ ២៣ ​លើក រហូត​រៀបចំ​បានជា​លទ្ធផល​ចុងក្រោយ ដើម្បី​ដាក់ជូន​លោក ស ខេង និង​អង្គប្រជុំ​ធ្វើការ​ពិនិត្យ និង​ឆ្លង​ខ្លឹមសារ​នា​ថ្ងៃទី​ ២៨ ធ្នូ ឆ្នាំ​ ២០២២​។ នេះ​បើតាម​លោក តូច ចាន់​កុសល រដ្ឋលេខាធិការ​ប្រចាំការ ក្រសួង​សាធារណការ ដែល​បាន​ចូលរួម​ការពារ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ​៕​