ភ្នំពេញៈ ក្រុមសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សដឹកនាំដោយសមាគមគ្រូបង្រៀនផ្ដើមធម្មយាត្រាដោយមានអ្នកចូលរួមប្រមាណ ៥០ នាក់ ចេញដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញនៅព្រឹកថ្ងៃទី ១ កុម្ភៈ ឆ្ពោះទៅខេត្តពោធិ៍សាត់ ដើម្បីទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការកែលម្អសីលធម៌សង្គម។ យោងតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣។
អ្នកចូលរួមដង្ហែធម្មយាត្រា ទាមទារឱ្យអ្នកនយោបាយខ្មែរ គ្រប់ភាគីងាកមករកការផ្សះផ្សាជាតិ និងការប្រកួតប្រជែងគ្នាប្រកបដោយសីលធម៌ ក្នុងនាមជាមនុស្សជាតិ អ្នកមានអំណាចត្រូវបញ្ឈប់ការរំលោភបំពានមកលើពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់ ដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំមនសិការទាំងអស់ដើម្បីបង្ហាញអំពីភាតរភាព និងសាមគ្គីជាតិខ្មែរនិងខ្មែរ ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់បញ្ឈប់ការប្រកាន់បក្សពួកនិយម ហើយងាកមកសាមគ្គី និងមានមេត្តាចិត្ត ក្នុងនាមខ្មែរមហានគរ។
ទីប្រឹក្សារបស់សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យគឺលោក រ៉ុង ឈុន បានថ្លែងថា ការធ្វើធម្មយាត្រានេះ ចង់ឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការកែលម្អដោយត្រូវបញ្ឈប់សកម្មភាពការរំលោភបំពានទៅលើអ្នកដែលទន់ខ្សោយនៅក្នុងសង្គមខ្មែរតទៅទៀតអ្នកនយោបាយត្រូវឈប់ប្រើប្រាស់តុលាការ ដើម្បីរំលោភបំពានទៅលើអ្នកទោសនយោបាយ និងទាមទារឱ្យដោះលែងពួកគេ។
លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងថា៖ «សូមឱ្យបារមីលោកយាយពេញ ចូលសណ្ឋិត ក៏ដូចជាថែរក្សាដល់អ្នកនយោបាយខ្មែរហ្នឹង ឱ្យបន្ទន់ចិត្ត ឱ្យចេះជជែកគ្នា ចៀសវាងយកអំពើហិង្សា ធ្វើការទៅតាមអារម្មណ៍ ត្រូវតែងាកមកមើលច្បាប់ ហើយបើកលម្ហសេរីភាព ហើយអ្នកនយោបាយប្រកួតប្រជែងឱ្យស្មើៗគ្នា ក៏ដូចជាសហជីព សមាគម ឱ្យមានសិទ្ធិសេរីភាព ក៏ដូចជាពលរដ្ឋទាំងអស់មានសិទ្ធិសេរីភាពទាំងអស់គ្នា ហើយងាកមកគិតទាំងអស់គ្នា មុននិយាយស្តី ឱ្យគិតពីសីលធម៌ ចៀសវាងប្រើពាក្យអសុរោះ»។
លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ បានថ្លែងថា អ្នកចូលរួមដង្ហែធម្មយាត្រាតម្រូវឱ្យប្រើប្រាស់ភាសាសមរម្យ នៅពេលមានការស្រែកតាមផ្លូវធ្វើធម្មយាត្រា។
លោកស្រីថ្លែងថា ការធ្វើធម្មយាត្រាទាំងនេះព្រោះមើលឃើញថា មនុស្សមួយចំនួនក្នុងសង្គមខ្មែរនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងជួបប្រទះនឹងស្ថានភាពអសីលធម៌ខ្លាំង សូម្បីតែថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល ក៏ប្រើប្រាស់ពាក្យមិនសមរម្យដែរ។
អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវីថា៖ «អ៊ីចឹងក្នុងនាមយើងជាសមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យ យើងចង់ឃើញប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ចេះរួមសាមគ្គី ហើយប្រើភាសាពិរោះពិសាជាមួយគ្នា ដើម្បីជាកាលមួយឱ្យយុវជនបន្តវេនគាត់ធ្វើតាមយើង»។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បានថ្លែងថា ការជួបជុំសម្ដែងមតិនេះ វាគឺជាសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែក្រុមពួកគេនោះ អ្នកណាក៏ដឹងដែរ ថាជាក្រុមធ្វើសកម្មភាពបម្រើឱ្យគណបក្សនយោបាយ ដែលកន្លងមកសកម្មភាពរបស់ពួកគេមានចរិតបែបញុះញង់ ហើយក៏មិនសូវគោរពតាមការណែនាំរបស់សមត្ថកិច្ច និងមិនគោរពតាមគោលការណ៍នីតិវិធីច្បាប់ដែរ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះការដង្ហែនេះ ពួកគាត់មានសិទ្ធិធ្វើ ប៉ុន្តែត្រូវសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច អ៊ីចឹងបើសិនធ្វើសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលបំពានទៅលើគោលការណ៍ច្បាប់ ទៅលើនីតីច្បាប់ និងការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ដែលឈានទៅដល់ការប្រកបភាពចលាចល បង្កបាតុភាពនៃការញុះញង់ផ្សេងៗ អាហ្នឹង អាចទទួលខុសត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ ជាយថាហេតុណាមួយ»។
ធម្មយាត្រារបស់ក្រុមសង្គមស៊ីវិលធ្វើដំណើរតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ៥ដោយគ្រោងបញ្ចប់នៅត្រឹមខេត្តពោធិ៍សាត់។ ធម្មយាត្រានេះក៏បានទទួលការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃរួចហើយដែរ៕