ភ្នំពេញៈ​ គណៈសង្ឃ​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​សេចក្តីសម្រេច​រួមគ្នា​មួយ​ដែល​ចេញ​ដោយ​មន្ទីរ​ធម្មការ និង​សាសនា​និង​គណៈសង្ឃ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ក្រោយ​ប្រជុំ​អនុសំវច្ចរៈ​មន្ត្រី​សង្ឃ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ កាលពី​ថ្ងៃទី​​ ៣០ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ ​ដោយ​ដាក់ចេញ​នូវ​វិធានការ​មួយចំនួន​ដើម្បី​ដោះស្រាយ និង​ទប់ស្កាត់​បញ្ហា​ខ្លះ​ដែល​ញាំញី​វិស័យ​ព្រះពុទ្ធសាសនា​កម្ពុជា​។​

សេចក្តីសម្រេច​រួម​នោះ​បង្ហាញ​ពី​វិធានការ​ជាច្រើន​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​នូវ​ទង្វើ​ដែលនាំឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ការ​រៃអង្គាសប្រាក់ ការ​បួស​ក្លែងក្លាយ ការសាងសង់​ចេតិយ ការពង្រឹង​វិន័យ ការគ្រប់គ្រង​កម្មវិធី​ផ្សាយ​តាម​រលកធាតុអាកាស ការគ្រប់គ្រង​ស្ថិតិ​អ្នកស្នាក់នៅ​វត្ត​អារាម ការហាមឃាត់​ព្រះសង្ឃ​ចូល​រួមការ​ដង្ហែ​ក្បួន​តាម​ទីសាធារណៈ​ជាដើម ព្រមទាំង​ការជំរុញឱ្យ​ចៅអធិការ​វត្ត​រៀបចំ​ចុះ​ប្លង់ដី​វត្ត​ដើម្បី​បញ្ចៀស​ទំនាស់​ដី​ព្រំប្រទល់​វត្ត​ជាដើម​។

​សេចក្តីប្រកាស​រួម​នោះបាន​លើកឡើងថា​ «​ឆ្លងតាម​ការពិភាក្សា​យ៉ាង​ល្អិតល្អន់​លើ​ចំណុចខ្សោយ និង​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​កើតមាន​ក្នុង​រយៈពេល​ពេញ​ ១ ​ឆ្នាំកន្លងមក សង្ឃ​សន្និបាត​ទាំងមូល​បាន​រកឃើញ​មធ្យោបាយ​ល្អ ចំណុច​ជា​គន្លឹះ​សំខាន់ៗ​ទុកជា​មូលដ្ឋាន ឈានទៅ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជា​ឧបសគ្គ​រាំងស្ទះ​ដល់​ការអភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ព្រះពុទ្ធសាសនា រាជធានី​ភ្នំពេញ​»​។​

​សេចក្តីសម្រេច​ដដែល​បានសរសេរថា ព្រះសង្ឃ​គ្រប់​វត្ត ត្រូវ​បន្ត​យកចិត្តទុកដាក់​ក្នុង​ការពង្រឹង​ការប្រតិបត្តិ​ធម៌​វិន័យ ពុទ្ធ​ប្បញ្ញត្តិ ពុទ្ធានុញ្ញាត​ឱ្យបាន​កាន់តែ​ប្រសើរ​ថែមទៀត ដើម្បី​ជា​គំរូ​ដល់​ពុទ្ធបរិស័ទ និង​រក្សាបាន​នូវ​ភាព​ផូរផង់​នៃ​ព្រះពុទ្ធសាសនា យូរលង់​តទៅ​។

​ក្រៅពីនោះ​សេចក្តីសម្រេច​រួម​ក៏បាន​ជំរុញ​ការពង្រឹង​ការគ្រប់គ្រង​វត្ត​ដោយ​ចងក្រង​ស្ថិតិ​ព្រះសង្ឃ អ្នកស្នាក់នៅ​អចិ​ន្រៃ្ដ​យ៍​ក្នុង​វត្ត​ឱ្យបាន​ច្បាស់លាស់​ដើម្បី​ឈានទៅ​ទប់ស្កាត់​បាតុភាព​ផ្សេងៗ​ដែល​កើតមាន​ក្នុង​វត្ត​ដើម្បី​រួមចំណែក​ការពារ​សន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​។

​សម្តេចព្រះ​ពុទ្ធ​ជ័យ​មុនី ឃឹម សន ព្រះ​មេគណ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ដែល​បាន​ចុះហត្ថលេខា និង​ប្រថាប់ត្រា​លើ​សេចក្តីសម្រេច​នោះ​មាន​ថេរ​ដីកា​ថា កន្លងមក ការផ្សព្វផ្សាយ​តាម​រលកធាតុអាកាស​តាមរយៈ​ការជួល​ម៉ោង​ផ្សាយ​របស់​ស្ថានីយ​វិទ្យុ ក្នុងនាម​ផ្សព្វផ្សាយ​ព្រះធម៌​ព្រះពុទ្ធសាសនា ប៉ុន្តែ​ជាក់ស្តែង​ការផ្សព្វផ្សាយ​ខ្លឹម​សារធម៌​គឺមាន​តិចតួច​ដោយ​ជំនួស​មកវិញ​នូវ​ការផ្សាយ​ឈ្មោះ​សប្បុរសជន​ដែល​ឧបត្ថម្ភ​ទៅវិញ​។​

​ព្រះអង្គ​មាន​ថេរ​ដីកា​បន្តថា តាមរយៈ​ការសាកសួរ​អ្នក​ជួល​ម៉ោង​ផ្សព្វផ្សាយ​ទាំងអស់​រួច​បូកសរុប រកឃើញថា ការផ្សព្វផ្សាយ​ក្នុង​ឆ្នាំកន្លងមក គឺមាន​រហូតដល់​ជាង​ ២ ០០០​ ម៉ោង​។

​ជុំវិញ​ការសាងសង់​ចេតិយ​ក្នុង​វត្ត​វិញ ព្រះអង្គ​បាន​រំឭកថា ប្រហែល ​១០ ​ឆ្នាំមុន មាន​សង្ឃប្រកាស​មិន​ឱ្យមាន​ការសង់​ចេតិយ​នៅតាម​វត្ត​អារាម​ដែល​បង្កើត​ថ្មី ដោយ​ណែនាំ​ឱ្យមាន​ការសាងសង់​ចេតិយ​រួមមួយ ឬក៏​រក​វិធី​ដែល​មិន​ចំណាយ​ដី​វត្ត​ច្រើន​។​

​ដោយឡែក​វត្ត​ចាស់ៗ​មាន​ចេតិយ​រួចទៅហើយ តែ​ផ្ទុយទៅវិញ​វត្ត​ថ្មីៗ​ដែល​កើត​ក្រោយ បែរជា​កើត​ចេតិយ​លឿន និង​ច្រើនជាង​វត្ត​ដែលមាន​វ័យ​ចំណាស់​ទៅទៀត​។​ក្រោយពី​ការ​សាង​នោះមក ក៏មាន​អធិករណ៍ ​(​ជម្លោះ​) ​កើតមាន​ជា​បន្តបន្ទាប់​រវាង​អ្នកគ្រប់គ្រង​វត្ត និង​ម្ចាស់​ចេតិយ​។

​ព្រះ​មេគណ ឃឹម សន បញ្ជាក់ថា​៖ «​សង្ឃប្រកាស​នោះ​មិនមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ទេ ចម្រើនពរ​!​យើង​មិនអាច​ទប់ស្កាត់​បានទេ យើង​គ្មាន​អំណាច គឺ​បាន​ត្រឹម​សម្របសម្រួល​រម្ងាប់​អធិករណ៍ ​(​ជម្លោះ​) ប៉ុណ្ណោះ​»​។

​ជាមួយគ្នា​នោះ ការ​រៃអង្គាសប្រាក់​ដោយ​ប្រើប្រាស់​រូបភាព​និង​សកម្មភាព​ក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនា និង​ការ​ក្លែងភេទ​ជា​អ្នកបួស​ក៏​ជា​ក្តីកង្វល់​មួយ​ដែល​នាំទៅដល់​ផលប៉ះពាល់​អវិជ្ជមាន​ដល់​វិស័យ​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ផងដែរ​។

​ព្រះអង្គ​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ពេលខ្លះ​យើង​ចាប់បាន​ហើយ យើង​ប្រគល់ជូន​សមត្ថកិច្ច ហើយ​ក្រោយមក​ក៏​ឃើញ​អ្នកប្រព្រឹត្ត​មាន​សេរីភាព​វិញ ហើយ​នៅពេល​សួរ​ទៅ គេ​ថា មិនដឹង​មានច្បាប់​ណា​ដាក់ទោស​ផង​។ សកម្មភាព​នេះ ហាក់ដូច​វែក​ចក​អ៊ីចឹង ចម្រើនពរ​» កាលពី​ខែកក្កដា ឆ្នាំ ​២០២១​ កម្លាំង​នគរបាល​ខណ្ឌ​កំបូល​ចាប់ខ្លួន​ជនសង្ស័យ ​១៨​ នាក់​ដែល​បន្លំ​ខ្លួន​ជា​ព្រះសង្ឃ​ដើរ​បិណ្ឌ​បាត្រ​បោកប្រាស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងភូមិ​សាស្ដ្រ​ខណ្ឌ​កំបូល​។

​សេចក្តីសម្រេច​ត្រង់ចំណុច​ ៥ បាន​ចែងថា ព្រះសង្ឃ​ទាំងអស់​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ត្រូវ​បន្ត​រក្សា និង​ប្រកាន់យក​តម្លៃ​គុណធម៌ សីលធម៌​រស់នៅ​ល្អ ដោយ​ចៀសវាង​ឱ្យបាន​ការចូលរួម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​តាម​ការ​ដង្ហែ​ក្បួន ឬ​ការចូលរួម​ប្រជុំ​ផ្សេងៗ​ដែល​ខុសច្បាប់ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ និង​សង្គម​។ សេចក្តីសម្រេច​រួម​នោះ​ក៏បាន​បង្ហាញថា ក្នុង​ពេលនេះ បញ្ហា​ទំនាស់​ព្រំដី​វត្ត​បាន​លេចចេញ​នូវ​ភាពស្មុគស្មាញ​លំបាក​ដោះស្រាយ​ដែល​ករណីខ្លះ​ឈានដល់​ប្តឹង​គ្នា​ទៅ​តុលាការ​ក៏មាន​។​

​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​បញ្ហា​បែបនេះ​ទៅ​ថ្ងៃមុខ វត្ត​ណា​ដែល​មិនទាន់មាន​ប្លង់ដី​ស្របច្បាប់​ត្រូវ​រៀបចំ​ប្លង់ដី​វត្ត​ឱ្យបាន​ស្របច្បាប់​ទុកជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុងការ​ថែរក្សា​ព្រំដី​វត្ត និង​ជា​ទឡ្ហីករណ៍ ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដែល​កើតមាន​ដោយ​ប្រការ​ណាមួយ​។

​រហូតដល់​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០២២ ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង​សំណង់ បាន​ចុះបញ្ជី​ដី​គរុភណ្ឌ​វត្ត​បាន​ចំនួន ១៩៣៦ ស្មើនឹង ​២៤០៤​ បណ្ណ​។​

​នេះ​បើ​យោងតាម​របាយការណ៍រ​បស់​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ដែល​ផ្សព្វផ្សាយ​ក្នុង​សន្និបាត​បូកសរុប​លទ្ធផល​ការងារ​ឆ្នាំ​ ២០២២​ និង​លើក​ទិសដៅ​ការងារ​ឆ្នាំ​ ២០២៣ កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន​។

​យោងតាម​របាយការណ៍​ផ្សព្វផ្សាយ​របស់​ក្រសួង​ធម្មការ​និង​សាសនា បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជា​មា​នវ​ត្ត​ជាង ៥ ០០០ ​វត្ត ក្នុងនោះ​គណៈមហានិកាយ​ចំនួន​ជាង ​៤ ៨០០ ​វត្ត និង​គណៈ​ធម្ម​យុ​តិ្ត​ចំនួន ២៦១ ​វត្ត ដោយមាន​ព្រះសង្ឃ​ជាង ៧ ​ម៉ឺន​អង្គ​,​អាស្រម​ចំនួន​ជាង​ ១០០ និង​មណ្ឌល​វិបស្សនា​ចំនួន ​២៤៕