.jpg)
ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគំរូអគារសំណង់របស់មន្ទីរពេទ្យបង្អែកខេត្តសៀមរាប។ រូប Supplied
សៀមរាបក្លាយជាទីក្រុងឆ្លាតវៃ
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៣២ ឆ្នាំ ២០១៨ ខេត្តសៀមរាប ដែល ជាទីក្រុងទេសចរណ៍ដ៏ទាក់ទាញបំផុតមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានជ្រើសរើសជាទីក្រុងសាកល្បងនៃបណ្តាញទីក្រុងឆ្លាតវៃអាស៊ាន (ASCN)។
JICA បានសហការជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប ដើម្បីសម្រេចបាន «ទីក្រុងឆ្លាតវៃ» ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០២០។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ «គម្រោងអនុវត្តវិធីសាស្ត្រទីក្រុងឆ្លាតវៃសម្រាប់ការដោះស្រាយបញ្ហាទីក្រុងក្នុងខេត្តសៀមរាប» ដែលជាគម្រោងសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសរបស់ JICA ត្រូវបានចាប់ផ្តើម។ «វិធីសាស្ត្រ ទីក្រុងឆ្លាតវៃ» គឺជាគំនិតដែលស្វែងរកការដោះស្រាយបញ្ហានានាក្នុងទីក្រុងដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យាឆ្លាតវៃ រួមជាមួយការគ្រប់គ្រងទីក្រុងដ៏សមស្រប និងការជឿទុកចិត្តរបស់ប្រជាជន ក្នុងដំណើរការអនុវត្ត និងការត្រួតពិនិត្យ/វាយតម្លៃ។
គម្រោងនេះត្រូវបានអនុវត្តរយៈពេល ៣ ឆ្នាំ ដើម្បីបង្កើតផែនទីបង្ហាញផ្លូវ និងពង្រឹងសមត្ថភាពមន្ត្រីឱ្យក្លាយជា «ទីក្រុងឆ្លាតវៃ» ក្នុងខេត្ត សៀមរាប ជាមួយនឹងចក្ខុវិស័យ «សម្រាប់ប្រជាជន និងអ្នកទស្សនា ជាមួយនឹងបេតិកភណ្ឌអង្គរ វប្បធម៌ខ្មែរ និងធម្មជាតិ តាមរយៈដំណោះស្រាយដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យាឆ្លាតវៃ និងឆ្ពោះទៅរកសង្គមទាក់ទាញ និងនិរន្តរភាព»។
គម្រោងនេះនឹងអនុវត្តសកម្មភាពសាកល្បង រួមមានការត្រួតពិនិត្យកន្លែងចតរថយន្តខុសច្បាប់ ការកែលម្អការប្រមូលសំរាម ការធ្វើឌីជីថលនៃស្ថិតិទេសចរណ៍ ការតាមដានឯកសារផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋាភិបាល ការត្រួតពិនិត្យបរិស្ថានទីក្រុង និងការសហការរវាងសាធារណៈ និងឯកជនសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីមេរៀន និងស្វែងយល់ពីផែនទីបង្ហាញផ្លូវ។
ដើម្បីលើកកម្ពស់ «ទីក្រុងឆ្លាតវៃ» ទាមទារឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្លាំងពីសំណាក់សហគ្រាស រដ្ឋាភិបាល ស្ថាប័នអប់រំ និងសហគមន៍។ សហគ្រាសឯកជនដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្តល់សេវា ខណៈ ដែលរដ្ឋាភិបាលជួយសម្រួលដល់ដំណើរការទាំងមូល រួមទាំងការបង្កើតគោលនយោបាយ ច្បាប់ ផែនការ និងការអនុវត្តគម្រោង។
ស្ថាប័នអប់រំ ក៏មានការរួមចំណែកយ៉ាងរឹងមាំ និងមានតួនាទីក្នុងការលើកកម្ពស់ការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាឆ្លាតវៃ ការអនុវត្ត និងការត្រួតពិនិត្យគម្រោង ដោយសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតក្នុង និងក្រៅប្រទេស។ ចុងក្រោយ ប្រជាជន គឺជាអ្នកទទួលផល ដែលពួកគេនឹងទទួលបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ពី «ទីក្រុងឆ្លាតវៃ»។ គម្រោងនេះនឹងចូលរួមចំណែកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទីក្រុងតាមរយៈដំណើរការនៃការយល់ដឹងពីទីក្រុងឆ្លាត និងឈានដល់ការសម្រេចបាននូវ SDGs និងការលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនក្នុងខេត្តសៀមរាប។
កិច្ចសហការលើសកម្មភាពមីនរវាងចៃកា និងស៊ីម៉ាក់
នៅពាក់កណ្តាលខែមករា អ្នកដោះមីន អ៊ុយក្រែនចំនួន ៨រូប មកពីអង្គភាពផ្តល់សេវាកម្មរដ្ឋក្នុងគ្រាអាសន្នរបស់ប្រទេសអ៊ុយក្រែនបានមកប្រទេសកម្ពុជា ហើយបានចូលរួមការបណ្តុះបណ្តាលលើការសម្អាតមីនពីមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC)។ ការបណ្តុះបណ្តាលផ្តោតលើប្រធានបទអំពីការប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនរាវមីនដែលផលិតដោយប្រទេសជប៉ុន។
ការចែករំលែកចំណេះដឹងផ្ទាល់របស់កម្ពុជាដល់ប្រទេសដែលប៉ះពាល់ដោយសារមីន។ រូប Supplied
តាមរយៈភាពជាដៃគូ នឹងគ្នាដ៏យូរអង្វែងរវាងចៃកា និងស៊ីម៉ាក់ក្នុងការសម្អាតមីន ឥឡូវ CMAC បានក្លាយជាអង្គការនាំមុខគេនៅលើសកលលោកក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលដល់ប្រទេសនានាដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារមីន។ តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ មក ស៊ីម៉ាក់បានផ្តល់កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលជាង ៣០ ដល់ប្រទេសចំនួន ៥ ដែលមានអ្នកចូលរួមជាង ៦០០ នាក់ បានរៀនពីបទពិសោធន៍របស់ស៊ីម៉ាក់។
JICA បច្ចុប្បន្ន បាននិងកំពុងជួយឧបត្ថម្ភស៊ីម៉ាក់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពថែមទៀតដើម្បីផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលប្រកបដោយគុណភាព នៅក្រោមគម្រោងបច្ចុប្បន្នដែលចាប់ផ្តើមពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០ មក។ កម្ពុជានឹងបោសសម្អាត ចម្ការមីនដែលស្គាល់ទាំងអស់ឱ្យអស់ត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥ ក្នុងនាមជារដ្ឋភាគីមួយនៃអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា។ បើទោះបីចម្ការមីនទាំងអស់ត្រូវបានសម្អាតក៏ដោយ CMAC សង្ឃឹមថា នឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចែករំលែកនូវបទពិសោធន៍ដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្លួនដែលនឹងជួយក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាគ្រាប់មីននៅលើសកលលោក។
ការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលឱ្យមានភាពធន់នឹងជំងឺកូវីដ ១៩ និងជំងឺរាតត្បាតផ្សេងៗនាពេលអនាគត
ទីភ្នាក់ងារចៃកាបាននិងកំពុងធ្វើការជាមួយសមភាគីកម្ពុជា លើការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលដើម្បីសម្រេចបានការគ្របដណ្តប់សុខភាពជាសកលត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយបន្តជួយគាំទ្រវិស័យសុខាភិបាលអស់ជាង ៣ ទសវត្សរ៍មកហើយតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេស ជំនួយឥតសំណង និងក្របខ័ណ្ឌផ្សេងទៀត។
មន្ទីរពេទ្យខេត្តសៀមរាប គឺជាមន្ទីរពេទ្យសាធារណៈ និងជាមន្ទីរពេទ្យបង្អែកកម្រិតខ្ពស់នៅតំបន់ភាគពាយព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្តល់សេវាវេជ្ជសាស្ត្រពិសេស និងទូទៅ។ អ្នកជំងឺដែលមកសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យនេះ មិនត្រឹមតែជាអ្នកខេត្តសៀមរាបប៉ុណ្ណោះទេ គឺមានអ្នកជំងឺដែលមកពីបណ្តាខេត្តជិតខាងផងដែរ។ ថ្មីៗនេះ អ្នកជំងឺមិនឆ្លង (NCDs) និងអ្នកជំងឺដែលមានរបួសរាងកាយ មានការកើនឡើងដោយសារការឆ្លងជំងឺ និងការកើនឡើងនៃគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
ប៉ុន្តែមន្ទីរពេទ្យមិន អាចផ្តល់សេវាវេជ្ជសាស្ត្របានគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ព្រោះកន្លែងសម្រាកព្យាបាល និងឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រសម្រាប់ធ្វើការវិភាគ និងព្យាបាលនៅមានកំណត់នៅឡើយ។ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃតម្រូវការសេវាវេជ្ជសាស្ត្រ ទីភ្នាក់ងារ-ចៃកាបានផ្តល់នូវជំនួយឥតសំណង លើ «គម្រោងកែលម្អមន្ទីរពេទ្យខេត្តសៀមរាប» ក្នុងគោលបំណងជួយសាងសង់អគារថ្មីមួយដែលមានកម្ពស់ ៤ ជាន់ មានទំហំប្រមាណ ៨,៤៥៩ ម៉ែត្រការ៉េ នៃផ្ទៃដីសរុប និងមានគ្រែចំនួន ២១២ រួមទាំងគ្រែសម្រាប់បន្ទប់សង្គ្រោះបន្ទាន់ (ICU) ចំនួន ២៣ នៅផ្នែកអ្នកជំងឺក្រៅ ផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ក៏ដូចជាផ្នែកវះកាត់នៅក្នុងបរិវេណនៃមន្ទីរពេទ្យខេត្តសៀមរាប។
បន្ថែមពីលើការសាងសង់អគារថ្មីនេះ គម្រោងនឹងផ្តល់ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រមួយចំនួនបន្ថែមទៀតដូចជា ម៉ាស៊ីនស្គែនើរ (CT-Scan), ម៉ាស៊ីនថតឆ្លុះកាំរស្មីអិចចល័ត, ម៉ាស៊ីនតាមដានសភាពអ្នកជំងឺ និងម៉ាស៊ីនវិភាគឧស្ម័នក្នុងឈាម ជូនដល់មន្ទីរពេទ្យ។ លើស ពីនេះទៀត គម្រោងក៏មានគោលបំណងពង្រឹងសមត្ថភាពសេវាវេជ្ជសាស្ត្ររបស់មន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកចំនួន ៤ ផ្សេងទៀត ដោយផ្តល់ជាឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រជាមូលដ្ឋានមួយចំនួនផងដែរ។ គម្រោងនេះមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ២,១៥៣ លានយ៉េនជប៉ុន ប្រមាណជា ១,៨៩៥ លានដុល្លាអាមេរិក។
ការងារសាងសង់មន្ទីរពេទ្យនេះបានចាប់ផ្តើមកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១ ហើយរំពឹងថានឹងត្រូវបានបញ្ចប់នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣។ ទីភ្នាក់ងារចៃកាសង្ឃឹមថា សេវាវេជ្ជសាស្ត្រ និងការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប និងខេត្តដែលនៅជុំវិញនោះមានភាពប្រសើរឡើង តាមរយៈគម្រោងនេះ ហើយក៏រំពឹងផងដែរថា នឹងរួមចំណែកដល់ការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព (SDGs) ៣ និង ១១ ហើយនឹងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងគម្រោងកែលម្អមន្ទីរពេទ្យខេត្តទៅជាមន្ទីរពេទ្យថ្នាក់តំបន់ ដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធសេវាថែទាំសុខភាព និងសំណង់ អគារសុខភាពកាន់តែល្អប្រសើរឡើងនៅកម្រិតអប្បបរមា ដែលបត់បែនទៅនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ និងជំងឺរាតត្បាតផ្សេងទៀតនាពេលអនាគត ក៏ដូចជាបម្រើដល់ប្រជាជនទូទៅ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពខុសគ្នាក្នុងតំបន់នៃសេវាវេជ្ជសាស្ត្រកម្រិតខ្ពស់ និងការប្រមូលផ្តុំអ្នកជំងឺមិនឆ្លង (NCD) ដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យថ្នាក់ជាតិផងដែរ៕
