ភ្នំពេញៈ ​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែន​ដី​បាន​ឱ្យដឹ​ងថា ​វឌ្ឍន​ភាព​នៃ​ការ​ស្ថា​បនា​ឡើង​វិញ​នូវ «​វិមាន​រំឭក​ដល់​អ្នក​ដែល​ទទួល​អនិច្ច​កម្ម​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​១ ពី​ឆ្នាំ​ ១៩១៤ ដល់​ឆ្នាំ​ ១៩១៨» មក​ទល់​ពេល​នេះ ស្ថា​បនា​បាន​ប្រមាណ​៧៥% ហើយ ​ខណៈ​ក្រុម​ការងារ​បច្ចេ​កទេស​កំពុង​ពន្លឿន​ការងារ​នេះ​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​។

​លោក​លី ​រស្មី ​រដ្ឋ​លេខាធិ​ការ​​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយ​កម្ម និង​សំណង់​បាន​ឱ្យ​ដឹង​តាម​រយៈ​ហ្វេ​ស​ប៊ុ​ក​របស់​លោក​ថា គិត​មក​ទល់​ត្រឹម​ថ្ងៃទី​១៤ ខែឧ​សភា ក្រុម​ការងារ​សម្រេច​បាន​ជារួម​ប្រមាណ​៧៥% ខណៈ​ក្រុម​ការ​ងារ​បច្ចេក​ទេស​ក្រសួង ​កំពុង​ជំរុញ​និង​ផ្តោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្ពស់​លើ​ដំណើរ​ការ​ស្ថាបនា​នៅ​សារ​មន្ទីរ​នេះ​។​

​លោក​បាន​លើក​ឡើងថា​​៖«​ក្រុមកា​រងារ​បច្ចេក​ទេស​ក្រសួង​,​សារមន្ទីរ​ជាតិ​ភ្នំពេញ​និង​ក្រុម​ជាង​ចម្លាក់​និង​ជាង​ស្ពាន់ កំពុង​ខិតខំ​ធ្វើ​កិច្ចការ​យ៉ាង​ផ្ចិត​ផ្ចង់​ដោយ​សម្រិត​សម្រាំង​វិចិត្រ​រចនា​តាម​រូប​ដើម​ទាំង​ស្រុង​ដើម្បី​អភិរក្ស​សំណង់​បេតិក​ភណ្ឌ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​នេះ​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ​»​។​

​អ្នក​ជំនាញ​ស្ថា​បត្យ​ករ​លោកលី រស្មី បានឱ្យ​ដឹង​ទៀតថា​៖«​វិមាន​រំឭក​ដល់​អ្នក​ដែល​ទទួល​អនិច្ច​កម្ម​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើកទី​១ពី​ឆ្នាំ​១៩១៤ ដល់​ឆ្នាំ​១៩១៨​ នេះ ​ត្រូវ​បាន​សាង​សង់​រួ​ចរាល់​នៅ​ឆ្នាំ​១៩២៥​ និង​ត្រូវ​បាន​របប​កម្ពុជា​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​បំផ្លាញ​ចោល​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥»​។​

​លោក​បាន​បញ្ជាក់​ដែរ​ថា វិមាន​នេះ ត្រូវ​បាន​ស្ថាប​នា​ឡើ​ងវិញ​ជា​និមិត្តរូប​នៃ​មិត្តភា​ព​កម្ពុជា​-​បារាំង និង​ដើម្បី​ពង្រឹង​ចំណង​មិត្ត​ភាព កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិកា​រ​ជា​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ រវាង​កម្ពុជា និង​បារាំង ​ឱ្យ​កាន់​តែ​រឹងមាំ​ស្ថិតស្ថេរ​យូរ​អង្វែង​តទៅ ​ជាពិសេស​​រំឭក​ដល់​ពលិ​កម្ម​រប​ស់​កម្ពុជា​ក្នុងការ​បញ្ជូន​កងទ័ព​ទៅ​ជួយ​ច្បាំង​បារាំង​ និង​ទទួល​បាន​ជ័យជម្នះ​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​១​នាពេ​លនោះ​​។​

​ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ ការសាងស​ង់​នេះ​នឹង​ជួយ​លើក​កម្ពស់​ទេសភាព​​នគរូបនី​យកម្ម​ក្រុង​ឱ្យ​កាន់​តែមាន​សោភណភាព បង្កើត​ទីកន្លែង​លម្ហែ​កម្សាន្ត​និង​ធ្វើឱ្យ​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ទទួល​បាន​ត្រឡប់មកវិញ​នូវ​ផ្នែ​ក​មួយ​នៃ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ដែលជា​ទស្ស​នីយ​ភាព​ថ្មី​មួយ​នៃ​សិល្បៈ​ដ៏​ល្អ​ត្រ​កាល​ពី​អតីត​កាល​ឱ្យ​រស់​ឡើងវិ​ញនិង​ដែល​បាន​បាត់​បង់​ទៅ​ជិត​កន្លះ​សត​វត្សរ៍​កន្លង​មក​ហើយ​។​នេះ​បើតាម​ការ​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ពី​លោក​ លី រស្មី​។​

​សូម​រំឭក​ដែរ​ថា រាជ​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា និង​បារាំង បាន​សាង​សង់ «​វិមាន​រំឭក​ដល់​អ្នក​ដែល​ទទួល​អនិច្ច​កម្ម​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​១​ពី​ឆ្នាំ​១៩១៤​ ដល់​ឆ្នាំ​១៩១៨» ​ឡើង​វិញដើម្បី​ជាការ​រំឭក​ដល់​ពលិ​កម្ម​របស់​កម្ពុជា​ក្នុងការ​បញ្ជូន​កង​ទ័ព​ទៅ​ជួយ​ច្បាំង​បារាំង និ​ង​ការ​រំឭក​ដល់​ជ័យ​ជម្នះ​សង្គ្រាម​លោក​លើកទី​១​របស់​បារាំង​។

​វិមា​ននេះ​ត្រូវ​រ​ចនា​ឡើង​លើ​ខឿន​ទម្រង់​អដ្ឋ​កោណ និង​មាន​៣​ថ្នាក់ ​ធ្វើ​អំពី​បេតុង​ក្រាល​ថ្ម​ក្រា​នី​ត ដែល​មាន​ទំហំ​ខឿន​សរុប​១៤,២២​ម៉ែត្រ X ១៤,២២ ម៉ែត និ​ង​កម្ពស់​សរុប​១២,៧៤​ម៉ែត្រ​។

​ថ្នាក់​ទី​១កម្ពស់​១,១០​ម៉ែត្រ​លម្អ​ដោយ​សួន​ច្បារ ថ្នាក់​ទី​២​កម្ពស់២,១០ម៉ែត្រ ថ្នាក់​ទី​៣ក​ម្ពស់៩,៣៧ម៉ែ​ត្រ បដិមា​ទាហាន​ខ្មែរ​-​បារាំង​កម្ពស់​ពី​បាត​ជើង​ដល់​ចុង​​ស្លឹក​កន្ទួត[ចុង​ស្លឹក​កន្ទួត​នៅដៃ​បដិមា​]​៣,៣៧​ម៉ែត្រ និ​ង​ស្ថិត​នៅ​កម្ពស់​១២,៧៤​ម៉ែត្រ ពី​កម្រិត​កម្ពស់​សូន្យ​,រូ​បសំណាក​សត្វ​តោ​ធ្វើ​អំពី​លង្ហិន​ចំនួន​៤​រចនា​តាម​សិល្បៈ​ខ្មែរ​ស្ថិត​នៅ​តាម​ជ្រុង​នៃ​អនុ​ទិស​តំណាង​ឱ្យ​ឆ្មាំ​នៃ​អនុ​ទិស​ទាំង​៤​។​

​វិមាន​នេះ​ត្រូវបា​ន​ប្រារព្ធ​ពិធី​ក្រុង​ពាលី​និង​បញ្ចុះ​បឋមសិ​លា​បើក​ការដ្ឋាន​សាង​សង់​ឡើង​វិញ​កាលពី​​ថ្ងៃទី​២៥ ខែ​មករា ​ឆ្នាំ​២០២៣​ ក្រោម​វត្ត​មាន​លោក​ឧប​នាយករ​ដ្ឋមន្ត្រី​ ជា សុផារ៉ា រដ្ឋ​មន្ត្រីក្រ​សួង​រៀបចំ​ដែន​ដី នគរូ​បនីយ​កម្ម និង​សំណង់ ​និង​លោក ​Olivier Becht រដ្ឋមន្ត្រី​ប្រតិភូ​អម​នៃ​ក្រសួង​អឺរ៉ុប ​និង​ការ​បរទេស​បារាំង​ ដែល​វិមាន​នេះ​សាង​សង់​ឡើង​ក្បែរ​ទីតាំង​ចាស់​ស្ថិត​នៅក្នុ​ង​បរិ​វេណ​សួន​ច្បារ​មុខ​ស្ថាន​ទូត​បារាំង​។​

​រាជ​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា​-​បារាំងក៏​ធ្លាប់​បាន​ចាត់​ទុក​ដែរ​ថាក្រៅ​ពី​ជា​វិមាន​រំឭក​ដល់​អ្នក​ដែល​ទទួល​អនិច្ចក​ម្ម​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើ​ក​ទី​១​នោះ ​ការ​ស្ថាប​នា​ឡើង​វិញ​នូវ​វិមាន​នេះក៏​នឹង​ជួយ​ពង្រឹង​ចំណង​មិត្ត​ភាព ​មេត្រី​ភាព សាមគ្គី​ភាព​និង​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​ជា​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​រវាង​កម្ពុជា​និង​បារាំង​ឱ្យ​កាន់តែ​រឹងមាំ​ស្ថិតស្ថេរ​យូរអ​ង្វែង​តទៅ​ផងដែ​រ​៕