
គ្រោះរាំងស្ងួតបណ្ដាលឱ្យប៉ះពាល់ដំណាំស្រូវនៅខេត្តកណ្ដាល នាពេលកន្លងទៅ។ រូបថត ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ កម្ពុជាបានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តដើម្បីពន្លឿនសកម្មភាពអាកាសធាតុ (Climate Action) ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសសម្រាប់គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ខណៈពិភពលោកកំពុងបារម្ភពីឥទ្ធិពលអាក្រក់ពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរួមទាំងកម្ពុជាផង ពិសេសភាពរងគ្រោះពីឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់មកលើជីវិតមនុស្ស និងភពផែនដី។
ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជានេះ បានលើកឡើងដោយលោក លី ធុជ ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិអេស្កាប់ និងជាអនុប្រធានទី ១ អាជ្ញាធរមីនតាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្នុងអង្គសន្និបាតប្រចាំឆ្នាំលើកទី ៧៩ របស់ UN ESCAP នាទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃនៅថ្ងៃទី ១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣ ស្តីពីបទពិសោធន៍ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការពន្លឿនសកម្មភាពធាតុអាកាសទាំងខាងក្នុង និងខាងក្រៅកម្ពុជា សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
នៅក្នុងអង្គសន្និបាតនោះ លោក លី ធុជ បានថ្លែងពីឥទ្ធិពលអាក្រក់កើតចេញពីឥទ្ធិពលឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ បង្កហានិភ័យដល់ភពផែនដី និងវត្តមានមនុស្សជាតិរាប់លាននាក់ ជាពិសេសសម្រាប់តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងនោះមានទាំងកម្ពុជាផង ដែលរងគ្រោះពីវិបត្តិនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែ ១២ ខែកន្លងទៅនេះ មានទឹកជំនន់បំផ្លិចបំផ្លាញជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថាន គ្រោះរាំងស្ងួតខ្លាំងនៅប្រទេសចិន និងព្យុះទីហ្វុងដ៏ខ្លាំងក្លានៅប្រទេសហ្វីលីពីន។ គ្រោះមហន្តរាយទាំងនេះបានជះឥទ្ធិពលដល់មនុស្សរាប់រយលាននាក់ដោយផ្លាស់ប្តូរជីវិត និងជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេហើយមិនអាចវិលត្រឡប់មកដូចដើមវិញបាន»។
សម្រាប់កម្ពុជាវិញក៏មិនខុសគ្នាដែរ ដោយរយៈពេលចុងក្រោយ មានល្បាយទឹកភ្លៀងមិនស្មើគ្នាដែលប៉ះពាល់ដល់ទិន្នផលស្រូវ កើតមានកម្តៅខ្ពស់ខ្លាំង ថែមទាំងកើតមានគ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួត ដែលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រព័ន្ធហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជា។
លោក លី ធុជ បានបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាបាននិងកំពុងកសាងគ្រឹះសេដ្ឋកិច្ចធន់នឹងអាកាសធាតុ ដោយមានផែនការបន្សុាំដើម្បីជំរុញភាពធន់គ្រប់វិស័យ ក្នុងនោះមានទំនើបកម្មបច្ចេកទេសកសិកម្ម ពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន និងលើកកម្ពស់ការអនុវត្តទេសចរណ៍ប្រកបដោយចីរភាព ពិសេសកម្ពុជាបង្កើនប្រភពថាមពលអគ្គិសនីចេញពីវារីអគ្គិសនីប្រមាណ ៤០ ភាគ និងបន្ថែមការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីថ្មី»។
បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល សម្រាប់កិច្ចចូលរួមក្នុងវិបត្តិអាកាសធាតុរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញគោលដៅកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ត្រឹម ២៧% ត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០ និងបានដាក់ចេញគោលដៅ បង្កើន ការប្រើប្រាស់ថាមពលកកើតឡើងវិញឱ្យបាន ៧០% ត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០។ ប្រភពដដែលថា កម្ពុជាបានបង្កើតក្រុមការងារបច្ចេកទេសពាក់ព័ន្ធការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅទូទាំងខេត្ត ក្រុង ដែលមាននាទីបន្សុាំ និងកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដូចជា ការដាំដើមឈើឡើងវិញ រៀបចំនគរូបនីយកម្មប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
ជាមួយគ្នានោះលោក លី ធុជ បានបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះការពង្រឹងពហុភាគីនិយមជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីសាមគ្គីភាពអន្តរជាតិ ក្នុងបំណងសម្រេចឱ្យមានការពន្លឿនសកម្មភាពធាតុអាកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ជំរុញសន្តិភាព និងវិបុលភាពសម្រាប់សហគមន៍សកលទាំងអស់គ្នា។
លោក ហេង គឹមហុង ប្រធានផ្នែកកម្មវិធីស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា និងជាសកម្មជនបរិស្ថានបានថ្លែងថា ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាចំពោះសកម្មភាពអាកាសធាតុនេះជារឿងសំខាន់ ខណៈវាកំពុងគំរាមកំហែងជាសកល។
លោកថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណាកម្ពុជាក៏នៅមិនទាន់ធ្វើបានល្អដែរដោយនៅមានបន្តសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ដែលជាបញ្ហាចោទសំខាន់នៅកម្ពុជា តែកម្ពុជានៅតែមានលទ្ធភាព»។
សូមរំឭកដែរថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលឆ្នាំ ២០២០ ស្តីពី «មហិច្ឆតាអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ» កន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍បង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្ត និងឆន្ទៈនយោបាយកម្ពុជាក្នុងការដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ៕