ភ្នំពេញៈអាស៊ាន ​និង​ចិន ​បាន​ពិភាក្សា​អំពី​វិធី​សាស្ត្ រ​ដើម្បី​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​ក្នុង​វិស័យ​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ បច្ចេក​វិទ្យា និង​នវានុវត្តន៍ ​(STI) ដោយ​ភាគី​ទាំង​២ ​កត់​សម្គាល់​ថា ​នេះ​គឺជា​ជំហាន​ដ៏​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ទំនាក់​ទំនង​ទៅ​វិញ​ទៅមក​លើ​វិស័យ​វិទ្យា​សាស្ត្រ និង​បច្ចេក​វិទ្យា​។​

​ការ​ពិភាក្សា​នេះ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើឡើ​ង​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​២០​ ខែកញ្ញា ​រវាង​អគ្គ​លេខាធិ​ការ​រង​អាស៊ាន ​លោក Tran Duc Binh​ និង​លោក Gao Bao ប្រធាន​អធិកា​រកិច្ច​នៃ​ក្រសួង​វិទ្យា​សាស្ត្រ និង​បច្ចេក​វិទ្យា​នៃ​ប្រទេស​ចិន​នៅ​លេខា​ធិកា​រដ្ឋាន​អាស៊ាន ​នៅ​ទីក្រុង​ហ្សា​ការ​តា ប្រទេស​ឥណ្ឌូនេ​ស៊ី​។ ​កិច្ចពិភា​ក្សា​ផ្តោតលើ​ការ​ពង្រឹង​វិស័យ​ STI រវាង​អាស៊ាន ​និង​ចិន​។​

​ភាគី​ទាំង​២​ បាន​បង្ហាញ​ពី​បំណង​ទៅ​វិញ​ទៅមក​ក្នុងការ​ពង្រឹង ​និង​ពង្រីក​វិសាល​ភាព​នៃ​កិច្ច​សហប្រ​តិបត្តិកា​រ​ក្នុង​វិស័យ STI តាមរយៈ​ការអ​នុវត្ត​ផែន​ការ​សកម្ម​ភាព​អាស៊ាន​-​ចិន ស្តីពី​ភាព​ជា​ដៃគូ​ជិត​ស្និទ្ធ​នៃ​ STI​ សម្រាប់​អនា​គត​ឆ្នាំ ​២០២១-​២០២៥​។​

​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​លេខា​ធិកា​រដ្ឋាន​អាស៊ាន​បញ្ជាក់​ថា​៖«​ភាគី​ទាំង​២​ បាន​គូស​បញ្ជាក់​លើ​វិស័យ​សំខាន់ៗ​ដូចជា ​បច្ចេក​វិទ្យា​បន្ទះ​ឈី​ប ​(chip) បច្ចេក​វិទ្យា 5G រថយន្ត​ថាមពល​ថ្មី គំនិត​ផ្តួច​ផ្តើម​ខ្សែក្រវាត់​ និង​ផ្លូវ​ ម៉ាស៊ីន​ឧស្សា​ហក​ម្ម​ Software ​ឧស្សា​ហកម្ម និង​សម្ភារ​ថ្មីៗ​។ ​កា​រផ្លាស់​ប្តូរ​ទស្សនៈគ្នា​នេះ ​បង្ហាញ​ពី​ជំហាន​ដ៏​សំខាន់​មួយ ​ក្នុង​ការ​ឆ្ពោះ​ទៅរក​ការ​ជំរុញ​ទំនាក់​ទំនង​ទៅវិញ​ទៅមក​ក្នុង​វិស័យ​វិទ្យាសា​ស្ត្រ និង​បច្ចេក​វិទ្យា​រវាង​អា​ស៊ាន​-​ចិន​»​។​

​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៨ ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​ចិន​-​អាស៊ាន​លើក​ទី​២១​ បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងកា​រណ៍​រួម​ស្តីពី​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិ​ការ STI ចិន​-​អាស៊ាន ​ដែល​បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​ផែន​ការ​សម្រាប់​កិច្ច​សហ​ប្រតិប​ត្តិការ​ STI នាពេល​អនា​គត​។​

​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០២១ ​ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​សំណើ​របស់​ប្រធានា​ធិប​តី​ចិន​ លោក ​ស៊ី ជីន​ភីង ក្នុង​ការ​ដាក់​ឱ្យអ​នុវត្ត​កម្មវិធី​ពង្រឹង ​STI ​ចិន​-​អាស៊ាន​ ភាគី​ទាំង​២ ​បាន​អនុ​ម័ត​ផែន​ការ​សកម្មភា​ព​អាស៊ាន​-​ចិន​ស្តីពី​ភាព​ជា​ដៃគូ​ជិត​ស្និទ្ធ​​នៃ​STI​សម្រាប់​អនា​គត ​ឆ្នាំ​២០២១​-២០២៥​ ដែល​បាន​បញ្ជាក់​អំពី​គោល​បំណង​យន្ត​ការ​ការ​ងារ​ និង​វិធាន​ការ​សម្រាប់​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិ​ការ​ STI រវាង​ចិន ​និង​អាស៊ាន​។​

​ថ្លែង​នៅក្នុ​ង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ចិន​-​អាស៊ាន​លើក​ទី​២៦ ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​៦ ​ខែកញ្ញា​ ក្នុងឱ​កាស​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អា​ស៊ាន​នៅ​ទីក្រុង​ហ្សា​ការ​តា នាយក​រដ្ឋម​ន្ត្រី​ចិន​លោក ​លី ឈាង​ (Li Qiang)​ បាន​អំពាវ​នាវ​ឱ្យ​រួម​គ្នា​បន្ត​កិច្ច​ស​ហប្រតិ​បត្តិការ​ក្នុង​ឧស្សា​ហ​កម្ម​ដែល​ទើប​ចាប់​ផ្តើម​។​

​លោកបាន​ថ្លែងថា​ ប្រទេស​​ចិន ​នឹងធ្វើ​ការ​ជា​មួយ​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន ​ដើម្បី​ចាប់​យក​ឱកាស​នៃ​បរិវត្ត​កម្ម​ពង្រឹង​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​លើ​វិស័យ ​STI និង​ពន្លឿន​ការធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរឡើ​ង​នៃ​ឧស្សា​ហក​ម្ម​ប្រពៃ​ណី និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ឧស្សាហ​កម្ម​ដែល​ទើប​ចាប់​ផ្តើម​ដើម្បី​បញ្ចេញ​ថាម​ពល​កាន់​តែច្រើ​ន​សម្រាប់​នវានុ​វត្តន៍​និង​ជំរុញ​កំណើន​ថ្មី​និង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​​។​

​លោក​ លី ឈាង​ បាន​ថ្លែងថា​ ប្រទេស​ចិន​ នឹង​ផ្តល់​ប្រាក់​យ៉ាងហោ​ចណា​ស់ ​១០ ​លាន ​ដុល្លារ​អាមេរិក​ នៅ​ត្រឹម​ឆ្នាំ​២០២៥ ​ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​គំនិត​ផ្តួច​ផ្តើម​រួមគ្នា​ស្តីពី​ការជំ​រុញ​កម្មវិ​ធី​លើកក​ម្ពស់ ​STI​ ចិន​-​អាស៊ាន​។​

​លោក​ថ្លែង​ថា​៖«​ប្រទេស​ចិន ​សង្ឃឹម​ថា នឹង​ចាប់​ផ្តើម​កិច្ចស​ន្ទនា​ថ្នាក់​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ស្តីពី​ឧស្សាហ​កម្ម​ជា​មួយ​អាស៊ាន ​និង​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រ​តិបត្តិ​ការ​រ​បស់​យើង​លើ​យាន​យន្ត​ថាមពល​ថ្មី និង​ថាមព​ល​ពន្លឺព្រះអា​ទិត្យ (PV)​។​

ប្រទេស​ចិន​នឹង​បន្ត​រៀបចំ​វេទិកា​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​បញ្ញា​សិប្បនិ​ម្មិត ​(AI) ហើយនឹង​ធានាបា​ន​នូវ​ភាព​ជោគ​ជ័យ​នៃ​សប្តាហ៍​ថាម​ពល​ស្អាត​ចិន​-​អាស៊ាន​លើក​ដំបូង​។យើង​សូម​ស្វាគម​ន៍​ចំពោះ​ការចូល​រួម​យ៉ាងស​កម្ម​របស់​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​នៅ​ក្នុង​វេទិកា​ទាំង​នេះ​»៕

​