កម្រងស្នាដៃឌីជីថលរបស់លោក គង់ ស៊ីដែន ដែលត្រូវដាក់តាំងបង្ហាញក្នុងពិព័រណ៍ «រស្មីកាល» ។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញ : លោក គង់ ស៊ីដែន ជាសិល្បករនិងជាអ្នកឌីហ្សាញផ្ទៃក្នុងបានបង្ហាញស្នាដៃតាមរយៈពិព័រណ៍តែឯងជាលើកដំបូងក្រោមប្រធានបទ «រស្មីកាល» ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការវិវឌ្ឍទីក្រុងនិងទិដ្ឋភាពប្រទេសកម្ពុជា។
ពិព័រណ៍ «រស្មីកាល» បង្ហាញជូនពីកម្រងស្នាដៃឌីជីថលថ្មីៗជាច្រើនរួមមានប្រអប់ពន្លឺការបញ្ចាំងវីដេអូ និងបង្គុំវីដេអូ ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល តាមរយៈការបង្រួមនិងបំប្លែងរូបថតក៏ដូចជាវីដេអូឯកសារអំពីការផ្លាស់ប្តូរទេសភាពទីក្រុង និងទេសភាពនានានៅកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ មកដល់ ២០២៣ ទៅជារូបបង្គុំនៃពណ៌ និងផ្ទៃមានពន្លឺ។
លោកស៊ីដែននិយាយថា៖ «រស្មីកាល ជាស្នាដៃតាមរយៈពន្លឺនៃការបញ្ចាំងវីដេអូ និង projector ដែលមានចលនា និងវិវឌ្ឍទៅតាមពេលវេលា។ ខ្ញុំចង់បង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរបម្រែបម្រួលទីក្រុងពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនរហូតដល់បច្ចុប្បន្នដោយផ្ដោតលើការចងចាំរបស់ខ្ញុំ»។
នៅពេលចូលដល់បន្ទប់វិចិត្រសាលភ្លាមទស្សនិកជនត្រូវបានស្វាគមន៍ជាមួយនឹងស្នាដៃប្រអប់ពន្លឺមួយមានចំណងជើងដូចគ្នាថារស្មីកាល។
នៅចំកណ្តាលនោះមានទម្រង់ស្រមោលដើមឈើ ១ ដើមលេចឡើងនៅពីលើរង្វង់ធំមួយ។ ពេលសង្កេតមើលបន្តិចទៅទើបឃើញមានរូបភាពតូចៗជាច្រើនដែលអាចស្គាល់បានថាជារូបបរិស្ថានធម្មជាតិ និងអគារសំណង់ជាច្រើនគងពីលើគ្នាទៅវិញទៅមកជាច្រើនស្រទាប់និងដោយបានផ្លាស់ប្តូរពណ៌ផង។
ទម្រង់រង្វង់នៅចំកណ្តាល និងរូបភាពដាំក្បាលនៅផ្នែកខាងលើហាក់បង្ហាញពីទំនាក់ទំនងជាវដ្ត និងបញ្ច្រាសគ្នារវាងធម្មជាតិនិងស្នាដៃបង្កើតឡើងដោយមនុស្ស។
លោក ស៊ីដែន ដែលធ្វើការជាមួយសម្ភារផ្សេងៗជាច្រើនទម្រង់រួមទាំងរូបថតវីដេអូបង្គុំពន្លឺ និងសំឡេង បាននិយាយថា៖ «ការផ្លាស់ប្ដូររបស់ការបង្ហាញនីមួយៗមានរូបរាងផ្សេងៗដោយការងារខ្លះបានរំលេចពីរូបរាងពិតនៃទេសភាពព្រៃឈើអគារតាមរយៈការប្រែប្រួលម្ដងបន្ដិចៗរហូតដល់រលាយបាត់»។
សិល្បករដែលកើតឆ្នាំ១៩៩៧ នៅភ្នំពេញរូបនេះបានបន្ដថា៖ «វីដេអូខ្លះទៀតបង្ហាញទេសភាពបង្កប់អត្ថន័យមួយ (landscape abstract) ដោយច្របាច់បញ្ចូលគ្នាបន្ដិចម្ដងៗរហូតដល់បង្កើតជារូបភាពនៃទម្រង់អគារសាឡើងវិញ»។
ការបញ្ចេញពន្លឺទាំងអស់មានចំនួន ៧ តាមរយៈវីដេអូពី projector ចំនួន ២ ការបញ្ចាំងវីដេអូពីទូរទស្សន៍ចំនួន ២ ការបង្ហាញរូបភាពក្នុងប្រអប់ពន្លឺ ១ និងការបញ្ចាំងវីដេអូតាម projector ជាមួយការដំឡើងបង្គុំលើខ្សាច់ និងកញ្ចក់ក៏ដូចជាផ្ទាំងស។
នៅផ្នែកម្ខាងទៀតនៃវិចិត្រសាលស្នាដៃប្រផ្នូល គឺជាគំនរខ្សាច់គ្របដណ្ដប់ដោយបំណែកកញ្ចក់ថ្លា និងកញ្ចក់ឆ្លុះជាច្រើននិងមានវីដេអូបញ្ចាំងពីពិតានមកចំពីលើជះប្លាតជាបំណែកពន្លឺរាយប៉ាយពាសពេញជញ្ជាំងនិងពិតានបន្ទប់។
រូបថតនិងវីដេអូនៃអនុស្សាវរីយ៍របស់ស៊ីដែនអំពីទីកន្លែងនានាមិនអាចមើលឃើញយល់ទៀតទេនៅក្នុងស្នាដៃនេះ។វាក្លាយទៅជាបំណែកពន្លឺតូចៗដែលនៅជុំគ្នាបានដោយសារកម្លាំងចលនាជារង្វង់។ប៉ុន្តែត្រូវបែកខ្ចាត់ខ្ចាយគ្នាតាមការឆ្លុះបញ្ចាំងរបស់ពួកវាទៅវិញ។
ខណៈពេលដែលវត្ថុទាំងអស់នៅស្ងៀមទ្រឹងវីដេអូបន្តផ្លាស់ប្តូររូបរាងនិងវិលរមួរបង្កើតបានជាបទពិសោធន៍មួយដែលនាំអារម្មណ៍អ្នកទស្សនាស្ថិតនៅក្នុងបំពង់ឆ្លុះមើលកម្ទេចពណ៌ kaleidoscope។
លោកស៊ីដែនបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «បន្ទាប់មក ខ្ញុំបញ្ចាំងវីដេអូដោយជះពន្លឺទៅលើកញ្ចក់បែកទាំងនោះ ដែលធ្វើឱ្យបែកសាយពន្លឺពាសពេញលម្ហដោយបង្ហាញពីអត្ថន័យនៃការកសាងអ្វីមួយដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់មជ្ឈដ្ឋាននៅជុំវិញខ្លួន»។
លោកបានឱ្យដឹងថាសិល្បៈ «ប្រផ្នូល» កើតចេញពីការប្រទះឃើញគំនរខ្សាច់នៅក្បែរការដ្ឋានសំណង់អគារ ឬផ្ទះនៅតាមទីក្រុង ជនបទ ដែលធ្វើឱ្យអ្នកសិល្បករនឹកឃើញពីសារៈសំខាន់នៃខ្សាច់ចំពោះសំណង់អគារខណៈកញ្ចក់បែកបង្កប់អត្ថន័យមិនធម្មតា ដោយស្ដែងពីអារម្មណ៍អ្នកសិល្បៈចំពោះភាពស្រពិចស្រពិលនៃការកសាងអ្វីមួយដោយមិនមានភាពច្បាស់លាស់ថា តើវាល្អឬមិនល្អនោះទេ។
នៅជិតស្នាដៃប្រផ្នូលគឺជាស្នាដៃមួយផ្សេងទៀតដែលមានចំណងជើងថារស្មីស្រទន់ដែលមានទម្រង់ជាសន្លឹកថាសនៃវីដេអូដែលបានបញ្ចាំងអណ្តែតក្នុងលម្ហ។រូបនិម្មិតនៃវត្ថុដូចភពឬអង្គមីក្រូនេះវិលវល់យ៉ាងទន់ភ្លន់ជាមួយនឹងចង្វាក់នៃសំឡេងអេឡិចត្រូនិក។
អារម្មណ៍នៃម៉ាក្រូនិងមីក្រូចក្រវាលប៉ះទង្គិចលាយឡំគ្នានៅពេលដែលរូបភាពបន្តផ្លាស់ប្តូរនិងបំប្លែងហាក់ដូចជាគំនូរមានចលនា។
ការទស្សនាពិព័រណ៍នេះមិនមានន័យថា អ្នកទស្សនាអាចស្វែងយល់ពីអារម្មណ៍ទាំងស្រុងរបស់សិល្បករដែលចង់បង្ហាញនោះទេ ដោយលោកស៊ីដែនបានអះអាងថាអ្នកទស្សនាអាចរីករាយនឹងពន្លឺភ្លើងស្រស់ស្អាតជាពិសេសប្រអប់ពន្លឺដែលរំលេចយ៉ាងច្បាស់នូវរូបភាពដើមឈើអគារផ្ទះលើផ្ទៃទឹកពណ៌ចម្រុះ ពីវីដេអូឯកសាររបស់សិល្បករចងក្រងទុកតាំងពីឆ្នាំ២០១៨ មក។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «ភ្ញៀវបរទេសខ្លះមើលឃើញកញ្ចក់បែកក្នុងស្នាដៃប្រផ្នូលថាជាសញ្ញាមិនល្អសម្រាប់ជីវិតរបស់គាត់ ដែលអាចធ្វើឱ្យគាត់ជួបស៊យ ៧ឆ្នាំ។ ប៉ុន្ដែអ្នកទស្សនាខ្លះទៀតមើលឃើញថាវារំលេចនូវពន្លឺស្រស់ស្អាតជះទៅលើជញ្ជាំង»។
ស៊ីដែនបានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែករចនាខាងក្នុងពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈរាជធានីភ្នំពេញ ហើយបានចូលរួមវគ្គសិក្សាសិល្បៈសហសម័យជាច្រើននៅគម្រោងសិល្បៈ ស-ស។
លោកគឺជាអ្នកទទួលរង្វាន់ Dogma Prize ហូជីមិញ ២០២៣, Treeline Grant សៀមរាប ២០២០, និងរង្វាន់ Java Creative Generation ៣ ភ្នំពេញ ២០២០។
សិល្បកររូបនេះបានចូលរួមពិព័រណ៍ជាក្រុម រួមមាន៖ «Creative Generation: Worlds Unknown Art Festival» នៅ Friends Futures Factory ២០២២, «Invisible Voices: Treeline Artist Grants» នៅTreeline ២០២០, «លទ្ធភាពចម្លងដំណើរ» នៅគម្រោងសិល្បៈស-ស ២០១៩, «មុជ» នៅគម្រោងសិល្បៈស-ស ២០១៨ និងមហោស្រពរូបថតភ្នំពេញ ២០១៨។
ពិព័រណ៍ «រស្មីកាល» បើកសម្ពោធនៅថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា និងបន្ដរហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ នៅគម្រោងសិល្បៈ ស-ស។ សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិត សូមទាក់ទងលេខទូរស័ព្ទ ០៩២ ៩៦១ ៩៧៤៕
