​ភ្នំពេញៈ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ា​ណែ​ត អំពាវនាវ​ឱ្យ​ពង្រឹង និង​បង្កើន​អំណាច​កោះប្រជុំ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​អង្គការសហប្រជាជាតិ (​អ​.​ស​.​ប​.) ​ដើម្បី​ជំរុញ​សាមគ្គី​​ភាព​សកល​ឡើងវិញ និង​កសាង​ពិភពលោក​ដែលមាន​សុវត្ថិភាព និង​វិបុលភាព​កាន់តែ​ប្រសើរឡើង ខណៈ​លោក​បានបង្ហាញ​កង្វល់​រួម​អំពី​អស្ថិរភាព​ពិភពលោក និង​ការកើនឡើង​នូវ​ភាព​តានតឹង​ផ្នែក​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​។​

​ក្នុង​កិច្ចពិភាក្សា​ទូទៅ​នៃ​មហា​​សន្និបាត​លើក​ទី​៧៨ របស់ អ​.​ស​.​ប​. នៅ​ក្រុង​ញូវយ៉ក សហរដ្ឋ​​អាមេរិក កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២២ កញ្ញា លោក ហ៊ុន ម៉ា​ណែ​ត ថ្លែងថា​៖ ខ្ញុំ​មាន​កង្វល់​រួម​អំពី​អស្ថិរភាព​ពិភពលោក និង​ការកើនឡើង​នូវ​ភាព​តានតឹង​ផ្នែក​ភូមិសាស្ត្រ​

​នយោបាយ​ដែល​យើងទាំងអស់គ្នា​កំពុង​ជួបប្រទះ​នាពេលនេះ​។ ការវិវឌ្ឍ​កាន់តែ​ដុនដាប នៃ​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ុយ​ក្រែ​ន និង​ផល​លំបាក​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៃ​សង្គ្រាម សបញ្ជាក់​ពី​ការបាត់បង់​ជំនឿ​ពី​រដ្ឋ​សមាជិក និង​កង្វះ​ទំនុកចិត្ត​នៅលើ​ពហុភាគី​​និយម​»​។

លោក​បន្តថា ការប្រកួត​ប្រជែង​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាច និង​បណ្តា​ប្រទេស​មានអំណាច​ធំៗ បាន​រុញច្រាន​ឱ្យមាន​ការ​​បង្វែរ​ធនធាន យកទៅ​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​គោលដៅ​ពង្រីក​សមត្ថភាព ផ្នែក​សន្តិសុខ​​វិញ​។ ប្រការនេះ​បានធ្វើឱ្យ​ធនធាន ដែល​ត្រូវការ​ចាំបាច់​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះ​​ពាល់ ពី​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូ​វីដ​១៩ និង​​ការខិតខំ​សម្រេច​របៀបវារៈ​ឆ្នាំ​ ២០៣០ សម្រាប់​គោលដៅ​​អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយ​ចីរភាព កាន់តែ​ខ្សត់ខ្សោយ​ទៅ​។

លោក​បន្ថែមថា ការប្រែប្រួល​អាកាស​​ធាតុ​ក៏​គំរាមកំហែង​ដល់​អស្ថិរភាព​នៃ​មនុស្សជាតិ​ផងដែរ​។ បើ​គ្មាន​សកម្មភាព​ប្រកបដោយ​មហិច្ឆតា និង​បន្ទាន់​ទេ​ពិភពលោក​នឹង​ជួប​​ប្រទះ​ការកើនឡើង​នៃ​អត្រា​ភាព​​ក្រីក្រ ភាពអត់ឃ្លាន ហានិភ័យ​នៃ​ជំងឺ​រាតត្បាត និង​វដ្ត​ដ៏​ជ្រាល​​ជ្រៅ​នៃ​អស្ថិរភាព និង​ជម្លោះ​។ ឥឡូវនេះ​ជា​វេលា​ចាំបាច់​ដើម្បី​ស្តារឡើងវិញ​នូវ​ទំនុកចិត្ត ផ្នែក​សន្តិសុខ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​រវាង​ប្រជា​​ជាតិ​ទាំងអស់ និង​ទំនុកចិត្ត​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​សកល ដែល​ផ្អែកលើ​វិធាន​ច្បាប់​។

លោកនាយក​រដ្ឋ​​មន្ត្រី​ថ្លែងថា​៖ «​ការណ៍​នេះ តម្រូវឱ្យ​រដ្ឋ​ទាំងអស់​គោរព​ឱ្យបាន​ពេញ​​លេញ​នូវ​ច្បាប់​ និង​បទដ្ឋាន​អន្តរ​ជាតិ រួមទាំង​គោលការណ៍​ដែល​មានចែង​ក្នុង​ធម្មនុញ​របស់​អង្គការសហប្រជាជាតិ​។ យើង​ត្រូវ​ពង្រឹង និង​បង្កើន​អំណាច​កោះប្រជុំ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បី​ជំរុញ​សាមគ្គីភាព សកល​ឡើងវិញ​និង​កសាង​ពិភពលោក​ដែលមាន​សុវត្ថិភាព និង​វិបុល​​ភាព​កាន់តែ​ប្រសើរឡើង​សម្រាប់​ទាំងអស់គ្នា​។ ការងារ​សំខាន់បំផុត នោះ​គឺ​ត្រូវ​ផ្តោតលើ​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​អភិវឌ្ឍន៍ និង​ការការពារ​ការរីក​រា​ល​ដាល​នៃ​ជម្លោះ​ដែល​កំពុង​កើតមាន​»​។​

​ជាមួយគ្នានេះ លោក ហ៊ុន ​ម៉ា​ណែ​ត ប្តេជ្ញា​ថា នឹងធ្វើ​ការ​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយ​រដ្ឋ​សមាជិក​ទាំងអស់ ក្រោម​ស្ថាប័ន​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ដើម្បី​សម្រេចបាន​នូវ​សេចក្តីប្រាថ្នា​រួម​។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា​៖ «​ទោះបីជា​យើង​មាន​បញ្ហា​ប្រឈម និង​អ​ស្ថិរ​ភាព​ច្រើន​ដ៏​ដោយ យើង​ក៏​នៅតែ​អាច​កសាង​ពិភពលោក​ឱ្យ​កាន់​​តែ​ប្រសើរ​សម្រាប់​ទាំងអស់គ្នា​បាន តាមរយៈ​ការធ្វើការ​រួមគ្នា ឆ្ពោះទៅរក​គោលដៅ​រួម​របស់​យើង​ព្រមទាំង​ការពង្រឹង​ទំនុក​​ចិត្ត​ទៅវិញទៅមក និង​សាមគ្គី​​ភាពជា​សកល​»​។​

​លោក​ យង់ ពៅ អគ្គលេខា​ធិ​​ការ​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ​ប៉ុស្តិ៍​ នា​ថ្ងៃទី ​២៤ ខែកញ្ញា​ថា បច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកវិភាគ​និង​អ្នកតាមដាន​បាន​មើលឃើញ​នូវ​សេណារីយោ​ (Scenario) នៃ​ការចុះ​ខ្សោយ​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​សន្តិ​​សុខ នៃ​ អ​.​ស​.​ប ​(UNSC) ដោយ​សារ​តែ​មហាអំណាច​មានការ​ប្រ​​ទាញ​ប្រទង់​គ្នា​ហើយ​បង្កើត​រចនា​​សម្ព័ន្ធ​ថ្មីៗ ដើម្បី​ទាញយក​ទម្ងន់​នៃ​ការ​ប្រជែង​ភូមិសាស្ត្រ​ន​យោ​​បាយ ឧទាហរណ៍សម្រាប់​បស្ចិម​​ប្រទេស​ គឺ​អង្គការ​ណា​តូ​ (NATO) ដែល​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​តាំងពី​សម័យ​សង្គ្រាមត្រជាក់​រហូតដល់​បច្ចុប្បន្ននេះ​ហើយ​កាន់​តែមាន​ឥទ្ធិពល​បន្ថែម​។

លើសពីនោះ​ទៀត​សហរដ្ឋអាមេរិក​បា​នប​ង្កើ​ត​​នូវ​សម្ព័ន្ធ​ភាពជា​ដៃគូ​សន្ដិសុខ​ត្រីភាគី​ (AUKUS)​ ដើម្បី​ដំណើរ​​ការជំរុញ​ទម្ងន់​យុទ្ធសាស្ត្រ​នៅ​​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក និង​បង្កើត​កិច្ច​សន្ទនា​សន្តិសុខ​ចតុ​ភាគី (QU-AD) រីឯ​ខាង​ចិន ​គឺ​បង្កើត​នូវ​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ខ្សែក្រវាត់ និង​ផ្លូវ​(BRI) និង​រចនាសម្ព័ន្ធ​ផ្សេងៗ​ទៀត​។​

​លោក ​យង់ ពៅ ថ្លែងថា​៖ «​អ៊ីចឹង​យើង​ឃើញថា នេះ​ជាការ​ប្រទាញប្រទង់​របស់​មហាអំណាច ដើម្បី​ទាញយក​ទម្ងន់​ភូមិសាស្ត្រ​ន​យោ​​បាយ​រៀងៗ​ខ្លួន ខណៈដែល​មហាសន្និបាត​លើក​ទី​៧៨ ​នេះ ប្រមុខរដ្ឋ​បណ្ដា​ប្រទេស សមាជិក​អចិ​ន្រៃ្ត​យ៍ ​៤ ​មិនបាន​ចូលរួម​ប្រជុំ​ដោយផ្ទាល់​ដូចជា​ចិន រុស្ស៊ី អង់​គ្លេ​ស​ និង​បារាំង​។ នេះ​ជា​អ្វីមួយ​ដែលជា សញ្ញាណ​មួយ​ដែលមាន​ការព្រួយបារម្ភ​ទៅលើ​ក្រុមប្រឹក្សា​អចិ​ន្រៃ្ត​យ៍​អង្គការ​សហ​ប្រជា​​ជាតិ​នេះ​»​។

​លោក​ថា​៖ «​អ៊ីចឹង ការ​អំពាវ​​នាវ​របស់​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា គឺ​ដោយសារ​មើលឃើញ​សញ្ញាណ​បែបនេះហើយ​សញ្ញាណ​បែបនេះ​នាំឱ្យ​សណ្តាប់ធ្នាប់​ពិភពលោក មានការ​ផុយស្រួយ​អាច​នឹង​ចែក​ទៅជា​ពហុ​ប៉ូល​ឬក៏​ពហុ​ប្លុក​ចែកជា​ប្លុក​ច្រើន​តទៅទៀត នៅ​ថ្ងៃ​ខាងមុខ​នាំឱ្យ​មានការ​ផុយស្រួយ​កាន់តែខ្លាំង​នូវ​សណ្តាប់ធ្នាប់​ពិភពលោក​»​។​

​ពាក់ព័ន្ធ​កម្ពុជា លោក ​ហ៊ុន ម៉ា​​ណែ​ត លើកឡើងថា កម្ពុជា​នឹង​បន្ត​ដើរ​លើ​មាគ៌ា​នយោបាយ​ការ​​បរទេស បច្ចុប្បន្ន​ដែល​ឯករាជ្យ អព្យាក្រឹត ផ្អែកលើ​វិធាន​ច្បាប់ គោរព​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ដោយ​ស្មើភាព​និង​ប្រកាន់​ខ្ជាប់ខ្ជួន​គោល​​ការណ៍ នៃ​ធម្មនុញ្ញ អ​.​ស​.​ប​. ដើម្បី​លើកកម្ពស់​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ ពង្រឹង​មិត្តភាព​ដែលមាន​ស្រាប់​និង​កសាង​មិត្តភាព​បន្ថែមទៀត​។

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថា កម្ពុជា​ប្រឆាំង​ដាច់ខាត ចំពោះ​ការ​គំរាម​ប្រើប្រាស់ ឬ​ការប្រើ​ប្រាស់​កម្លាំង​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​អន្តរ​ជាតិ ការជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង និង​ការឈ្លានពាន​រដ្ឋ​ឯករាជ្យ​ណាមួយ​។ កម្ពុជា​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យមាន មូលដ្ឋាន​យោធា​បរទេស​នៅលើ​ទឹកដី​របស់ខ្លួន ដូច​មានចែង​ច្បាស់​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​។

​លោក​ថ្លែងថា​៖ «​កម្ពុជា​មិន​​អនុញ្ញាតឱ្យ​ប្រទេស​ណាមួយ ឬ​ក្រុម​ណាមួយ ប្រើប្រាស់​ទឹកដី​​កម្ពុជា ប្រឆាំងនឹង​ប្រទេស​ផ្សេង​ទៀត​។ កម្ពុជា​នឹង​ខិតខំ​បន្ថែមទៀត ដើម្បី​ពង្រឹង និង​ពង្រីក​កិច្ច​សហ​​ប្រតិបត្តិ​ការល្អ​ជាមួយ​ប្រជាជាតិ​ទូទាំង​ពិភពលោក​តាមរយៈ​ក្រប​​ខ័​ណ្ឌ​ទ្វេភាគី​តំបន់ និង​អន្តរជាតិ​ដើម្បី​រួមចំណែក​ដល់​សន្តិភាព សន្តិសុខ ស្ថិរភាព​»​។

លោក ​ហ៊ុន ម៉ា​ណែ​ត លើកឡើង​ទៀតថា ក្នុងនាម​ជា​ប្រទេស​បញ្ជូន​កងទ័ព​មួក​ខៀវ​កម្ពុជា​គាំទ្រ​ពេញទំហឹង ការបង្កើន​ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្លូវការ ​(ODA) ​សម្រាប់​ទ្រទ្រង់​សកម្មភាព​កសាង​សន្តិភាព​។

​កម្ពុជា​មានការ​ប្តេជ្ញាចិត្ត​ខ្ពស់​​ចំពោះ​ប្រតិបត្តិ​ការរក្សា​សន្តិភាព​ដើម្បី​រួមចំណែក​ដល់​សន្តិភាព សន្តិសុខ និង​ស្ថិរភាព​អន្តរជាតិ ដែលជា​កត្តាចាំបាច់​សម្រាប់​ការ​​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​។

​លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ដើម្បី​រួម​​ចំណែក​បន្ថែមទៀត​ដល់​ដំណើរ​ការ​នេះ កម្ពុជា​បានសម្រេច​ចិត្ត​ឈរឈ្មោះ​ជា​សមាជិក​នៃ​គណៈ​​ក​ម្មា​ធិ​ការរៀបចំ​នៃ​គណៈកម្មការ​កសាង​សន្តិភាព (OCPBC) សម្រាប់​អាណត្តិ​ ២០២៥-២០-២៦​។ យើងខ្ញុំ​សង្ឃឹមថា នឹង​

​ទទួលបាន​ការគាំទ្រ​ដ៏​មានតម្លៃ​​របស់ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ​សម្រាប់​បេក្ខជន​របស់​យើងខ្ញុំ​នៅក្នុង​ស្ថាប័ន​នេះ​»៕