អាជ្ញាធរដែនដីពេលកំពុងធ្វើផ្លូវក្នុងសហគមន៍ដែលមានកប់សពក្នុងខណ្ឌច្បារអំពៅ ។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
ភ្នំពេញៈ អ្នករស់នៅក្នុងសហគមន៍ស្មសានក្នុងខណ្ឌច្បារអំពៅដែល កាលពីអំឡុងឆ្នាំ ១៩៩០ នៅទីនោះគ្រាន់តែជាព្រៃកប់ខ្មោចដែលមានម៉ុងខ្មោច [ផ្នូរខ្មោច] ប្រមាណជាង ១០០ ដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏គ្មានផ្លូវ និងគ្មានភ្លើងអគ្គិសនីសម្រាប់ប្រើប្រាស់ដែរ។
ក៏ប៉ុន្ដែបើទោះជាកំពុងរស់នៅលាយឡំជាមួយម៉ុងខ្មោចនៅឡើយក្តី តែសហគមន៍មួយនេះត្រូវបានអភិវឌ្ឍឱ្យមានផ្លូវបេតុងមានភ្លើងសូឡាបំភ្លឺនៅពេលយប់ ខណៈបច្ចុប្បន្នមានប្រជាពលរដ្ឋជាង ១០០ គ្រួសារកំពុងរស់នៅទីនោះទាំងមិនមានអារម្មណ៍ខ្លាចរអាអ្វីឡើយ។
កំពុងអង្គុយលើកៅអីជ័រមួយដែលដាក់បន្ដុបលើកម្រាលបេតុងមានស្លែកាន់ និងពាក់អាវដៃខ្លីពណ៌ក្រហមចម្រុះលាយឡំនឹងផ្កាពណ៌ខ្មៅ ដោយមានទាំងបង់កកន្សែងនិងបួងសក់ឡើងលើផង នោះហើយគឺជាស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជាសហគមន៍ជាង១០០គ្រួសារដែលកំពុងរស់នៅលាយឡំជាមួយនឹងម៉ុងខ្មោច។
អ្នកស្រី ស្រី អូន អាយុ ៣៤ ឆ្នាំបានរៀបរាប់ថាសព្វថ្ងៃអ្នកស្រី និងស្វាមីប្រកបរបរលក់នំគូឆាយរស់នៅលើអគារចំណាស់ ១ ខ្នង ជាមួយគ្រួសារផ្សេងទៀតនៅក្នុងសហគមន៍ស្មសាននៃភូមិដើមស្លែង ១ សង្កាត់ច្បារអំពៅ ២ ខណ្ឌច្បារអំពៅ។ អ្នកស្រីប្រាប់ថា នៅក្នុងសហគមន៍មួយនេះមានម៉ុងខ្មោចជាច្រើនហើយបច្ចុប្បន្នក៏មានមនុស្សរស់នៅលាយឡំជាមួយម៉ុងខ្មោចច្រើនដែរ។
សម្រាប់អ្នកស្រីវិញ អ្នកស្រីគ្មានអារម្មណ៍ខ្លាចខ្មោចទេ បើទោះជាកាលពីមុនអ្នកស្រីធ្លាប់ត្រូវខ្មោចសង្កត់ជាញឹកញាប់ពេលកំពុងដេកលក់ក្តីតែឥឡូវគ្មានបញ្ហាដូចកាលនោះទៀតឡើយ។ រឿងនេះអាចថា ប្រហែលពីមុនមានមនុស្សរស់នៅតិចហើយសម្បូរព្រៃទើបកើតមានរឿងបែបនេះក៏ថាបាន។
អ្នកស្រីបានពោលថា៖ «ពីមុនខ្ញុំដេកត្រូវខ្មោចសង្កត់ច្រើនដងណាស់មិនមែនតែម្តងទេខ្ញុំនិយាយនេះជាការពិត។ ឥឡូវគ្មានអ្នកណាគេខ្លាចទៀតទេ ហើយខ្ញុំក៏មិនដែលឃើញមានអីដែរ។ ពួកយើងរស់នៅទីនេះមិនភ័យមិនខ្លាចខ្មោចទេ»។
រីឯស្ត្រី ១ រូបទៀតដែលស្នើសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ យ៉ាងខ្លីក្នុងពេលអ្នកស្រីកំពុងអង្គុយក្នុងអង្រឹងយោលនៅក្បែរនោះថា បញ្ហារស់នៅក្នុងសហគមន៍នេះ គឺលែងមានអ្នកខ្លាចខ្មោចទៀតហើយ។តែជារៀងរាល់ខែមានក្រុមគ្រូពេទ្យចុះមកពិនិត្យសុខភាពឱ្យអ្នកភូមិនៅទីស្នាក់ការភូមិតែអ្នកស្រីក៏មិនបានដឹងថាគ្រូពេទ្យទាំងនោះមកពីទីណាដែរ។
ជុំវិញបញ្ហានេះលោកខៀវ ជួងជាមេភូមិដើមស្លែង ១ សង្កាត់ច្បារអំពៅ ២ ខណ្ឌមានជ័យបានរំឭកប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា កាលពីមុនឆ្នាំ ១៩៧៥ កន្លែងនេះជាទីទួល ១ ហើយមានព្រះសង្ឃធុតង្គខ្មែរ ១ អង្គ គង់សំណាក់ធម៌ និងមានវិហារមួយឈ្មោះថា (ធម្មបោសថាគារ) កសាងឡើងក្នុងពុទ្ធសករាជ ២៥០៥។ លុះនៅឆ្នាំ ១៩៧៩-១៩៨០ នៅទីទួលនោះជាព្រៃស្តុកគ្មានមនុស្សរស់នៅឡើយ។ ក្រោយៗមកទៀតប្រហែលអំឡុងឆ្នាំ ១៩៨៥ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៥ មានបងប្អូនខ្មែរកាត់ចិន ក៏ដូចបងប្អូនខ្មែរ-វៀតណាមបាននាំគ្នាយកសពមកកប់ធ្វើម៉ុងជាបន្តបន្ទាប់។ លុះចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៦ មកគឺខាងអាជ្ញាធរមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានការយកសាកសពមកបញ្ចុះនៅទីនោះទៀតឡើយដោយសារជាដីគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ។
លោកបានឱ្យដឹងថា លុះដល់អំឡុងឆ្នាំ ១៩៩៨ មានប្រជាពលរដ្ឋតែជាង ២០ គ្រួសារប៉ុណ្ណោះ ដែលមកបោះតង់សង់ជាខ្ទមរស់នៅទីនោះហើយការបញ្ចុះសពក៏លែងឱ្យមានបន្តទៀតដែរ។ ក្រោយៗមកទៀតទឹកទន្លេចេះតែឡើងធ្វើឱ្យបាក់ដីច្រាំងទើបអ្នករស់នៅជាប់មាត់ទន្លេគ្មានដីសង់ខ្ទមនៅក៏នាំគ្នាមករស់នៅលើទីទួលកប់ខ្មោចលាយឡំជាមួយម៉ុងខ្មោចរហូតទល់សព្វថ្ងៃនេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននៅទីនោះមានផ្នូរខ្មោចបងប្អូនខ្មែរតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ឯក្រៅពីនោះភាគច្រើនគឺជាម៉ុងខ្មោចរបស់បងប្អូនខ្មែរកាត់វៀតណាម និងបងប្អូនខ្មែរកាត់ចិនដែលមានជាង ១០០ ម៉ុង។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ដែលកំពុងរស់នៅលាយឡំជាមួយផ្នូរខ្មោចបច្ចុប្បន្នមានជាង ១០០ គ្រួសារ។
ចំពោះរបៀបរស់នៅវិញលោក ខៀវ ជួង បានអះអាងថា មានពលរដ្ឋខ្លះបានធ្វើរបងឥដ្ឋឬរបងឈើព័ទ្ធទាំងម៉ុងខ្មោចបញ្ចូលទៅក្នុងបរិវេណផ្ទះរបស់គាត់តែម្តង តែជារៀងរាល់ឆ្នាំមានសាច់ញាតិកូនចៅរបស់អ្នកស្លាប់តែងតែមកសែនព្រេនដូនតារបស់ពួកគេមិនដែលខកខានឡើយ។
លោកប្រាប់ថា៖«គេមកសែនរាល់ឆ្នាំឱ្យតែដល់ខែឆេងម៉េងខែចូលឆ្នាំចិនអីហ្នឹងគេមកពេញៗទីហ្នឹងអ្នកខ្លះរស់នៅលើដីម៉ុងហើយចេះតែនិយាយសុំគេយោគយល់គ្នារស់នៅបន្តទៀតទៅព្រោះម៉ុងខ្លះនៅក្នុងផ្ទះតែម្តងដោយសារគាត់ធ្វើជញ្ជាំងដើម្បីការពារទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គាត់តែពេលគេមកសែនក៏ចូលសែនធម្មតាអ៊ីចឹងទៅ»។
បើតាមលោក មេភូមិ ខៀវ ជួងដោយមើលឃើញថាតំបន់នោះមានមនុស្សកាន់តែប្រមូលផ្តុំរស់នៅច្រើនទើបលោកម៉ាន់ឈឿនកាលពីជំនាន់លោកនៅជាអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញបានបង្កើតតំបន់នោះឈ្មោះថាសហគមន៍ស្មសាន។ការបង្កើតជាសហគមន៍នេះឡើងគឺលោកមានបំណងចងក្រងគ្នាជាក្រុមដើម្បីស្វះស្វែងរកអង្គការនានាធ្វើជាដៃគូជួយដល់សហគមន៍នេះ។បច្ចុប្បន្នមានអង្គការនានារួមនឹងមណ្ឌលសុខភាពរដ្ឋបានចុះជួយពិនិត្យព្យាបាលសុខភាព។ រីឯអាជ្ញាធរបានធ្វើផ្លូវបេតុងបំពាក់អំពូលភ្លើងសូឡាប្រែក្លាយតំបន់ដែលពីមុនគ្មានទឹកភ្លើងគ្មានផ្លូវបេតុងឬប្រព័ន្ធទឹកស្អាតឱ្យមានភាពប្រសើររហូតមកទល់សព្វថ្ងៃធ្វើឱ្យតំបន់នោះមានសភាពអ៊ូអរ ហើយអ្នករស់នៅទីនោះក៏លែងគិតពីរឿងខ្លាចខ្មោចលងអីទៀតដែរ។
លោកបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖«ឥឡូវនេះជីវភាពពួកគាត់ល្អជាងមុនព្រោះកាលពីជាង១០ឆ្នាំ២០ឆ្នាំមុនអីគឺមានតែ១គ្រែៗដំបូលស័ង្កសីឬដំបូលកៅស៊ូទេតែឥឡូវមានផ្ទះត្រឹមត្រូវជញ្ជាំងឥដ្ឋមានបង្គន់មានបន្ទប់ទឹកស្អាតហើយខុសពីមុនគ្មានភ្លើងគ្មានទឹកស្អាតអីប្រើប្រាស់ត្រឹមត្រូវទេ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យថែទាំសុខភាពវិញលោកខៀវ ជួងបានប្រាប់ថា ករណីនេះត្រូវបានអាជ្ញាធរខណ្ឌច្បារអំពៅយកចិត្តទុកដាក់ធ្វើបណ្ណសមធម៌ [បណ្ណអ្នកក្រីក្រ] កម្រិត ១ និងកម្រិត ២ ជូនពួកគាត់អស់ហើយ។ដូច្នេះនៅពេលគាត់មានបញ្ហាសុខភាព គឺពួកគាត់អាចទៅពិនិត្យសុខភាពនៅមណ្ឌលសុខភាពឬមន្ទីរពេទ្យបង្អែកដោយមិនចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនឡើយ។ លើសពីនោះ គឺក្នុង ១ ខែៗមានទាំងផ្នែកសុខាភិបាលរដ្ឋ និងគ្រូពេទ្យអង្គការចុះទៅពិនិត្យសុខភាព និងផ្តល់ថ្នាំព្យាបាលជូនពួកគាត់ទៀតផងជាពិសេស គឺក្រុមកុមារតូចៗ។ ចំពោះការកាន់កាប់ដីវិញ គឺពួកគាត់មិនមានលិខិតអនុញ្ញាតឱ្យកាន់កាប់ដីនៅទីនោះជាកម្មសិទ្ធិឯកជនឡើយ។
លោក សូ ជា ចៅសង្កាត់ច្បារអំពៅ ២ ខណ្ឌច្បារអំពៅបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ដែរថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់នោះទទួលបានសេវាសុខាភិបាលសុខភាពអនាម័យ និងផ្នែកសង្គមកិច្ចពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ពេលនេះនៅក្នុងសហគមន៍ស្មសាន គឺប្រជាពលរដ្ឋមានផ្លូវមានប្រព័ន្ធទឹកស្អាត និងមានបំពាក់ភ្លើងប្រើប្រាស់ជូនពួកគាត់ប្រើប្រាស់រួចហើយ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ទាំងផ្នែកសេវាសុខាភិបាលទាំងផ្នែកសង្គមកិច្ច គឺប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសហគមន៍នោះទទួលបានអស់ហើយក្នុងនោះពួកគាត់ក៏កំពុងប្រើប្រាស់បណ្ណសមធម៌ព្យាបាលជំងឺដោយមិនអស់ថវិកាផងដែរ»៕
.jpg)
