រូបភាពនេះបង្ហាញពីអ្នកសារព័ត៌មានដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈស្ងប់ស្ងាត់ម្នាក់កាន់មីក្រូហ្វូន និងក្រដាសកត់ត្រា ជាមួយផែនទីព្រំដែនកម្ពុជាដោយសន្តិភាព។ រូបភាព បញ្ហាសិប្បនិម្មិត
ភ្នំពេញ៖ ពេលប្រទេសមួយប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែងឈ្លានពានពីប្រទេសជិតខាង តួនាទីអ្នកសារព័ត៌មានកាន់តែសំខាន់ជាងពេលណាៗទាំងអស់។
លោក ពុយ គា ប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា (CCJ) ថ្មីៗនេះ បានសរសេរសារអំពីការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកសារព័ត៌មាននៅពេលរាយការណ៍អំពីការឈ្លានពាន ឬជម្លោះទឹកដី។
សាររបស់លោកជាការក្រើនរំឭកទាន់ពេលវេលាអំពីតុល្យភាពដ៏ល្អដែលអ្នកសារព័ត៌មានត្រូវតែថ្លឹងថ្លែងរវាងការផ្តល់ព័ត៌មានដល់សាធារណជន និងការការពារសន្តិសុខជាតិ។
បើតាមលោក ពុយ គា កាតព្វកិច្ចដំបូង និងចម្បងបំផុតរបស់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងពេលមានវិបត្តិបែបនេះ គឺត្រូវផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មានទាំងអស់តាមរយៈប្រភពដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន និងជាផ្លូវការ ដូចជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការពារជាតិ ឬអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល។
ការរាយការណ៍ត្រឹមត្រូវគួរតែលម្អិតអំពីទីតាំង ពេលវេលា វិសាលភាពនៃជម្លោះ របួស និងការស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ឬការភៀសខ្លួន។
លោក គា ព្រមានអ្នកជំនាញប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកុំឱ្យប្រើចំណងជើងប្រកាសអាសន្នដែលអាចបង្កឱ្យមានការភ័យស្លន់ស្លោដោយមិនចាំបាច់។
លោកពន្យល់ថា៖ «ជំនួសឱ្យការប្រើពាក្យថា «សង្គ្រាមបានផ្ទុះឡើងហើយ» ចំណងជើងគួរតែ «ការប៉ះទង្គិចត្រង់ព្រំដែនកើតឡើងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ» ផ្តល់នូវការពិតចាំបាច់ជាសាធារណៈដោយគ្មានការភ័យខ្លាច»។
លោកបានសរសេរនៅលើបណ្តាញ Telegram ថា អ្នកសារព័ត៌មានក៏ត្រូវតែធ្វើឱ្យសាធារណជនទទួលបានដំណឹងបច្ចុប្បន្នភាពអំពីការឆ្លើយតបជាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
មិនថាវាជាការបង្រួបបង្រួមកងទ័ព ការប្តឹងតវ៉ាជាផ្លូវការ ឬការអំពាវនាវទៅកាន់ស្ថាប័នអន្តរជាតិ ដូចជាតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ឬអាស៊ានសម្រាប់ជំនួយនោះទេ ព័ត៌មានបែបនេះមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួយប្រជាពលរដ្ឋឱ្យយល់អំពីវិសាលភាពនៃស្ថានភាព និងវិធានការនានាដែលត្រូវបានចាត់វិធានការដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ជាតិ។
នៅក្នុងយុគសម័យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ព័ត៌មានមិនពិត និងពាក្យចចាមអារ៉ាមបានរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
លោក គា បាននិយាយថា៖ «អ្នកសារព័ត៌មានគួរតែចៀសវាងបង្ហោះរូបភាពសាហាវ ឬរាយការណ៍ពីចំនួនអ្នករងគ្រោះដែលមិនទាន់មានការបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវដែលអាចប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍សាធារណជន»។
ផ្ទុយទៅវិញ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយគួរតែពឹងផ្អែកតែលើការពិតដែលបានបញ្ជាក់ ដើម្បីរក្សាភាពជឿជាក់ និងជៀសវាងការបន្ថែមប្រេងទៅក្នុងភ្លើង។ ការជ្រើសរើសភាសាដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្កើតការយល់ឃើញជាសាធារណៈ។
ប្រធាន CCJ ណែនាំអ្នកយកព័ត៌មានឱ្យប្រើពាក្យអព្យាក្រឹត និងមិនញុះញុង ដូចជា «កងកម្លាំងប្រទេសជាប់ព្រំដែន» ជាជាង «សត្រូវ» ឬ «ពួកឈ្លានពាន» លុះលើកលែងតែរដ្ឋាភិបាលបានហៅនិងប្រើប្រាស់រួចហើយ។
វិធីសាស្ត្រនេះរារាំងអរិភាពដែលមិនចាំបាច់ចំពោះប្រជាជនជិតខាង ដែលប្រហែលជាមិនចូលរួមក្នុងជម្លោះ។
ក្រៅពីការរាយការណ៍ព្រឹត្តិការណ៍ អ្នកសារព័ត៌មានមានការទទួលខុសត្រូវក្នុងការរួមចំណែកដល់ការឯកភាពជាតិ។
ការចែករំលែកការណែនាំអំពីសុវត្ថិភាពសាធារណៈ ផែនការជម្លៀស និងព័ត៌មានទំនាក់ទំនងបន្ទាន់ជួយរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងសណ្តាប់ធ្នាប់។
លោក គា កត់សម្គាល់ថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋគួរតែត្រូវបានលើកទឹកចិត្ដឱ្យធ្វើតាមការណែនាំជាផ្លូវការ និងរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់»។
រូបភាពទាំងស្រុង រួមមានសកម្មភាពការទូតដែលធ្វើឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការអន្តរជាតិដែលកំពុងធ្វើការដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិដោយសន្តិវិធី។
ការផ្តល់បរិបទនេះធានាដល់សាធារណជនឡើងវិញថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងឆ្ពោះទៅរកដំណោះស្រាយអហឹង្សានៅតែបន្តរួមជាមួយនឹងការត្រៀមលក្ខណៈយោធា។
ទិដ្ឋភាពដ៏រសើបបំផុតមួយនៃការរាយការណ៍អំពីវិបត្តិពាក់ព័ន្ធនឹងព័ត៌មានអំពីប្រតិបត្តិការយោធា។
លោក គា សង្កត់ធ្ងន់ថា អ្នកសារព័ត៌មានត្រូវតែជៀសវាងការលាតត្រដាងពីចលនាកងទ័ព ទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ ឬព័ត៌មានលម្អិតនៃប្រតិបត្តិការ ដែលកំពុងអនុវត្តនៅតាមទីកន្លែងក្បែរព្រំដែន ឬក្បែរតំបន់ប៉ះទង្គិចគ្នា។
លោកបានបន្តថា៖ «កិច្ចសហការជាមួយអាជ្ញាធរ ឬយោធាដើម្បីធានាថាការផ្សាយព័ត៌មានមិនជួយទៅដល់ភាគីអ្នករំលោភ/ឈ្លានពាន ឬប៉ះពាល់ដល់ការពារជាតិ»។
ការស្វែងយល់ពីឫសគល់នៃជម្លោះព្រំដែន ជួយសាធារណជនយល់អំពីភាពស្មុគស្មាញនៃស្ថានភាព។
អ្នកសារព័ត៌មានត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឱ្យបញ្ចូលព័ត៌មានប្រវត្ដិអំពីសន្ធិសញ្ញាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងព្រឹត្តិការណ៍អតីតកាល ដោយពឹងផ្អែកលើការវិភាគអ្នកជំនាញពីអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធា មេធាវីអន្តរជាតិ និងអ្នកការទូត ជាជាងការយល់ឃើញផ្ទាល់ខ្លួន។
លោក គា លើកឡើងនូវសំណួរទូទៅមួយ៖ ការផ្តល់ព័ត៌មានអំពីសព្វាវុធ និងឧបករណ៍យោធាក្នុងពេលវឹកវរ ស្ថានភាពមិនល្អ ឬពេលមានសង្គ្រាមជាមួយប្រទេសជិតខាង ជាកំហុសឆ្គង ឬយ៉ាងណា?
លោកបញ្ជាក់ថា ខណៈអ្នកសារព័ត៌មានមានសិទ្ធិផ្តល់ព័ត៌មានដល់សាធារណៈជនត្រូវតែធ្វើក្នុងព្រំដែនច្បាប់ និងដោយប្រយ័ត្នប្រយែង។
ការរាយការណ៍ដែលទទួលខុសបង្កើនសីលធម៌សាធារណៈ និងបង្ហាញពីការត្រៀមខ្លួនខាងយោធា។
លោក គា បានបន្ដថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការលាតត្រដាងច្រើនពេក ដូចជាទីតាំងកងទ័ពពិតប្រាកដ ឬប្រព័ន្ធសម្ងាត់ ប្រថុយនឹងសន្តិសុខជាតិ ហើយអាចរំខានដល់យុទ្ធសាស្ត្រយោធា ឬការចរចាការទូត»។
លោកព្រមានប្រឆាំងនឹងការផ្តល់ព័ត៌មានយោធាបែបបំផ្លើសដែលមានលក្ខណៈគ្រាន់តែចង់ឱ្យគេចាប់អារម្មណ៍ ខុសពីស្ថានភាពពិត អាចបង្កដល់ការភ័យខ្លាច ឬកង្វល់ដល់មហាជន៕
