.jpg)
ភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ ចុះជួបសន្ទនាជាមួយពលរដ្ឋខេត្តរតនគិរី។ រូបថត UN
(អត្ថបទវិចារណកថាសម្រាប់អបអរសាទរទិវាអង្គការសហប្រជាជាតិឆ្នាំ ២០២១)
ទិវាអង្គការសហប្រជាជាតិជាឱកាស ដើម្បីអបអរសាទរអ្វីដែលអង្គការសហប្រជាជាតិលើកជ្រោងនោះគឺសន្តិភាពយុត្តិធម៌ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សការអធ្យាស្រ័យឱ្យគ្នា និងសាមគ្គីភាព។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានវិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដើម្បីដើរតាមឱ្យទាន់ចរន្តផ្លាស់ប្តូរដ៏ឆាប់រហ័សរបស់ពិភពលោក។
ប៉ុន្តែរឿងមួយដែលនៅតែដដែលនោះគឺអង្គការសហប្រជាជាតិនៅតែជាកន្លែងមួយលើផែនដីដែលប្រជាជាតិទាំងអស់ក្នុងពិភពលោកអាចមកប្រមូលផ្ដុំគ្នាពិភាក្សាអំពីបញ្ហារួម និងស្វែងរកដំណោះស្រាយរួមដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់គ្រប់មនុស្សជាតិទាំងអស់។
នេះជាឆ្នាំទី ២ ជាប់គ្នាដែលយើងប្រារព្ធខួបអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងពេលដែលការរាតត្បាតជាសកលនៅកំពុងបន្តកើតមានឡើង។ ជំងឺកូវីដ ១៩ បានផ្ដាច់យកជីវិតមនុស្សជាង ៤ លាននាក់។ ភាពក្រីក្រគ្រោះអត់ឃ្លាន និងវិសមភាពយេនឌ័រ មានការកើនឡើងជាថ្មីម្ដងទៀត បន្ទាប់ពីថយចុះរាប់ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។ បញ្ហានានា ដូចជាការអាក់ខានសិក្សារៀនសូត្រ និងបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់មនុស្សរាប់លាននាក់។ ស្ថានភាពអាសន្នផ្នែកអាកាសធាតុបង្កហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរដល់ជីវិតមនុស្ស និងភពផែនដីរបស់យើង។
ប៉ុន្តែវិបត្តិបែបនេះក៏នាំមកនូវអ្វីដែលល្អបំផុតផងដែរ និងបង្ហាញពីអ្វីដែលយើងអាចសម្រេចបាន នៅពេលដែលយើងធ្វើការរួមគ្នា។ នៅប្រទេសកម្ពុជាអង្គការសហប្រជាជាតិបានកៀរគរធនធានគាំទ្រដល់រាជរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូជាមួយនឹងអាទិភាពរួមដ៏ជាក់ច្បាស់នោះគឺការជួយសង្គ្រោះជីវិត និងបញ្ឈប់ការឆ្លងជំងឺ កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់សង្គមសេដ្ឋកិច្ច និងស្ដារឡើងវិញឱ្យកាន់តែប្រសើរដោយចាត់ទុកសិទ្ធិមនុស្សជាគោលការណ៍ស្នូលនៃវិធានការឆ្លើយតបចំពោះជំងឺរាតត្បាតជាសកលនេះ។
កាលពីឆ្នាំមុនក្នុងឱកាសខួបទី ៧៥ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិយើងបានសួរសំណួរទៅអ្នកទាំងអស់គ្នា ដែលជាអ្នកដឹកនាំសង្គមស៊ីវិលកុមារ និងយុវជននៅកម្ពុជាអំពីអនាគតដែលអ្នកចង់បាន។ មានមនុស្សជាង ២ ០០០ នាក់បានចូលរួមនៅក្នុងការស្ទាបស្ទង់មតិនេះ។
យើងក៏បានស្ដាប់ និងនិយាយទៅកាន់ពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើនរយនាក់ក្នុងការសន្ទនារបស់យើងជាមួយនឹងសហគមន៍។ លទ្ធផលនៃការស្ដាប់មតិតួអង្គពាក់ព័ន្ធពេញ ១ ឆ្នាំ និងការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយមនុស្សជាង ១,៥ លាននាក់ក្នុងប្រទេសចំនួន ១៩៣ គឺផែនការឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងនាពេលអនាគតដែលឱ្យឈ្មោះថា របៀបវារៈរួមរបស់យើង។
សុខុមាលភាពរបស់មនុស្សជាតិហើយជាការពិតគឺអនាគតរបស់មនុស្សជាតិពឹងអាស្រ័យលើសាមគ្គីភាព និងការធ្វើការរួមគ្នាជាធ្លុងមួយក្នុងនាមជាគ្រួសារពិភពលោក ដើម្បីសម្រេចគោលដៅរួម។ ដើម្បីមនុស្ស ដើម្បីផែនដី ដើម្បីវិបុលភាព និងដើម្បីសន្តិភាព។ ដូច្នេះហើយបានជាលើសអ្វីទាំងអស់ របៀបវារៈរួមរបស់យើងគឺជាផែនការសកម្មភាព ដើម្បីពន្លឿនការសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព និងមិនទុកនរណាម្នាក់ចោល។
ពេលនេះ គឺជាពេលដែលត្រូវបន្តកិច្ចសន្យាសង្គមជាថ្មី ដើម្បីកសាងឡើងវិញនូវការជឿទុកចិត្តគ្នា និងច្បាមយកចក្ខុវិស័យមួយដែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស។ នេះត្រូវបញ្ចូលការចូលរួមឱ្យបានសកម្ម និងប្រកបដោយសមភាពរបស់ស្ត្រី និងក្មេងស្រី ដែលប្រសិនបើមិនមានអ្នកទាំងនេះគេពុំអាចមានកិច្ចសន្យាសង្គមមួយដែលប្រកបដោយអត្ថន័យនោះឡើយ។ អង្គការសហប្រជាជាតិនៅប្រទេសកម្ពុជាបាននិងកំពុងជួយដល់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិគាំពារសង្គម ដើម្បីធានាយ៉ាងណាឱ្យកម្មករនិយោជិតដែលងាយរងគ្រោះជាងគេព្រមទាំងគ្រួសាររបស់ពួកគេត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមមួយដែលមានលក្ខណៈទូលំទូលាយ។
យើងក៏កំពុងគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីពង្រីកជំនួយសង្គម កុមារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ចាស់ជរា និងជនមានពិការភាពផងដែរ។ ការកសាង និង «ការអនុវត្តកម្មវិធីជំនួយសង្គមក្នុងអំឡុងពេលដែលមានស្ថានភាពអាសន្ន» ដែលជាកម្មវិធីថ្មីបានជួយឱ្យមនុស្សជាច្រើន ដូចជា យ៉ុម ម៉ាឡៃ ដែលជាម្ដាយវ័យ ៤២ ឆ្នាំមានកូន ៤ នាក់ ពុំមានប្ដីនៅជាមួយរស់នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង អាចជួយទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅរបស់គាត់ខ្លួនឯង និងគ្រួសាររបស់គាត់ តាមរយៈកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ។
ពេលនេះគឺជាពេលដែលត្រូវសម្រួចផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើអនាគត តាមរយៈការពង្រឹងសាមគ្គីភាពជាមួយនឹងយុវជន និងមនុស្សជំនាន់ក្រោយរបស់ពិភពលោក។ កុមារ និងយុវជនដែលត្រូវការចក្ខុវិស័យនៃក្ដីសង្ឃឹមសម្រាប់អនាគត ពួកគេចាំបាច់ត្រូវមានឱកាសចូលរួមសម្រួចអនាគតដែលយើងចង់បាន ដូចជា តាមរយៈភាពជាតំណាងនៅកម្រិតនយោបាយកាន់តែប្រសើរ និងតាមរយៈការផ្លាស់ប្ដូរការអប់រំ ការបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញ និងការរៀនសូត្រពេញ ១ ជីវិតជាដើម។
ការបន្តផ្ដល់សេវាអប់រំប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងមានគុណភាពខ្ពស់ដល់កុមារនៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលនៃការរាតត្បាតជាសកលគឺជាអាទិភាពមួយសម្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
លើសពីនេះ យើងបានជួយផ្ដល់ការគាំទ្រដល់យុវជន ដូចជា ភាន សាលីន មកពីខេត្តសៀមរាបជាដើមឱ្យបំពេញតួនាទីសកម្មក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។ បើតាមការពន្យល់របស់ សាលីន «ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំនាពេលអនាគត យុវជនគួរចូលរួមនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍមូលដ្ឋាន ដើម្បីផ្ដល់ជាប្រយោជន៍ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា»។
ពេលនេះ គឺជាពេលដែលត្រូវអនុវត្តវិធានការជាតិបន្ទាន់ ដើម្បីការពារ និងសម្រេចគោលដៅរួមរបស់សកលលោក។ ចូលរួមប្ដេជ្ញាសម្រេចគោលដៅ ១,៥ អង្សាសេ និងការបញ្ចេញឧស្ម័នកម្រិតសូន្យត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០ ឬឱ្យបានឆាប់រហ័សជាងនេះ។ សិទ្ធិទទួលបានបរិស្ថានដែលល្អប្រសើរ ឧទាហរណ៍ តាមរយៈការផ្លាស់ប្ដូរប្រព័ន្ធស្បៀង។ នៅមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលស្ដីពីប្រព័ន្ធស្បៀងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលើកទី ១ ដែលពុំធ្លាប់មាន ដោយប្រមូលផ្ដុំមេដឹកនាំពិភពលោកនៅទីក្រុងញូវយ៉កអង្គការសហប្រជាជាតិបានគាំទ្រដល់កិច្ចសន្ទនាស្ដីពីប្រព័ន្ធស្បៀងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
កិច្ចសន្ទនាទាំងនេះបានត្រួសត្រាយផ្លូវដល់ការរៀបចំផែនទីបង្ហាញផ្លូវស្ដីពីប្រព័ន្ធស្បៀងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍដោយចីរភាពរបស់កម្ពុជា។ ផែនទីបង្ហាញផ្លូវនេះ «គូសបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃការឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងតម្រូវការរបស់ក្រុមងាយរងគ្រោះដោយរាប់បញ្ចូលទាំងការផ្ដល់ភាពអង់អាចដល់ស្ត្រី និងយុវជនដើម្បីចូលរួមការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធស្បៀងនាពេលអនាគត»។
ដើម្បីសម្រេចរបៀបវារៈរួមរបស់យើង យើងត្រូវការប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយមដែលមានការចងក្រងបណ្ដាញ ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។ ពុំមានសហគមន៍ណា ឬប្រទេសណាមួយអាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ខ្លួនតែឯកឯងនោះឡើយ។
ខ្ញុំសូមវាយតម្លៃខ្ពស់ដល់ការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទទួលយកប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយមដែលផ្ដោតលើសកម្មភាពក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ ២០២២។ តាមរយៈការធ្វើការរួមគ្នានោះនឹងពុំមានដែនកំណត់ចំពោះអ្វីដែលយើងអាចសម្រេចបាននោះឡើយ។ គ្រួសារអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជានឹងបន្តពួតដៃជាមួយពលរដ្ឋកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបំណងប្រាថ្នារបស់ពួកគេ សម្រាប់អនាគតរួមគ្នារបស់មនុស្សជំនាន់នេះ និងជំនាន់ក្រោយ។
សម្រាប់អនាគតដែលមនុស្សកាន់តែមានសុខភាពមាំមួន កាន់តែមានភាពបៃតង និងកាន់តែមានសុខសន្តិភាព ព្រមទាំងការបំពេញតម្រូវការសិទ្ធិមនុស្សសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា៕
លោកស្រី Pauline Tamesis គឺជាតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា។ អត្ថបទវិចារណកថានេះ គឺផ្អែកតាមសង្ខេបរបាយការណ៍របស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមានចំណងជើងថា
របៀបវារៈរួមរបស់យើង។
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីអង្គការ សហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា សូមមើលគេហទំព័រ https://cambodia.un.org/en
