.jpg)
លោក ប៊ូ សារឿន សម្ភាសជាមួយប្រភពពេលលោកបម្រើការងារជាអ្នកយកព័ត៌មាននៅកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍។ រូបថត សហការី
ពេលវេលាពិតជាដើរលឿនណាស់។ អស់រយៈពេលជិត ២០ ឆ្នាំហើយ ដែលខ្ញុំបានចាកចេញពីកាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ប៉ុន្តែវាមានអារម្មណ៍ថាហាក់ដូចកាលពីម្សិលមិញ។ ក្នុងនាមជាអតីតអ្នកយកព័ត៌មានកាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ខ្ញុំមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយក្នុងការអបអរសាទរខួបលើកទី២៩ របស់កាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថា ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅតែអាចដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការផ្តល់រឿងរ៉ាវប្រកបដោយតុល្យភាពដល់អ្នកអានទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។
ខ្ញុំចាប់ផ្តើមធ្វើការនៅកាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ ក្នុងនាមជាអ្នកគ្រប់គ្រងការិយាល័យ។ តួនាទីរបស់ខ្ញុំនៅពេលនោះគឺគ្រាន់តែធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានសៀវភៅកត់ត្រា ប៊ិក ម៉ាស៊ីន ឬកូនម៉ាញ៉េថតសំឡេង និងគ្រឿងបរិក្ខារផ្សេងៗទៀត ដើម្បីឱ្យការិយាល័យដំណើរការបានរលូន ហើយខ្ញុំក៏បានស្ម័គ្រចិត្តសង្ខេបប៉ូលិសប៊្លូធ័រ (the Police Blotter) ដែលជាផ្នែកមានប្រជាប្រិយបំផុតមួយរបស់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍។
តួនាទីជាអ្នកគ្រប់គ្រងការិយាល័យមិនមែនជាការងារដែលខ្ញុំចូលចិត្តនោះទេ ខ្ញុំចង់ធ្វើជាអ្នកយកព័ត៌មាន។ តាំងពីខ្ញុំនៅក្មេងនៅភូមិដាច់ស្រយាលមួយក្នុងខេត្តស្វាយរៀងជាកន្លែងដែលគ្មានវិទ្យុ និងគ្មានទូរទស្សន៍ស្តាប់ ឬមើលផង តែខ្ញុំចង់ធ្វើជាអ្នកនិទានរឿង។ ខ្ញុំបានឃើញមនុស្សកាន់មីក្រូហ្វូននៅលើឆាក ឬនៅឯការជួបជុំ និងពិធីបុណ្យនានាខ្ញុំចង់ធ្វើដូចពួកគាត់ដែរ។ នៅពេលខ្ញុំលេងជាមួយមិត្តភក្តិក្មេងៗខ្ញុំតែងតែកាន់មែកឈើធ្វើជាក្បាលមីក្រូរបស់ខ្ញុំប្រាប់រឿងរ៉ាវ ឬរាយការណ៍ពីនេះពីនោះដល់ពួកគេ។
ខ្ញុំបានស្វែងរកឱកាស ដើម្បីបំពេញក្តីសុបិនរបស់ខ្ញុំក្នុងការក្លាយជាអ្នកយកព័ត៌មាន។ ក្នុងនាមជាអ្នកគ្រប់គ្រងការិយាល័យខ្ញុំបានមើលពីរបៀបដែលអ្នកយកព័ត៌មាននៅភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ជ្រើសរើស និងសរសេររឿងរ៉ាវរបស់ពួកគាត់។ ខ្ញុំបាននិយាយជាមួយពួកគាត់ហើយសុំយោបល់អំពីរបៀបក្លាយជាអ្នកយកព័ត៌មាន។
នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ១៩៩៧ ឱកាសរបស់ខ្ញុំបានមកដល់។ លោក ម៉ៃឃឺល ហេ (Michael Hayes) ដែលជាអតីតអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានអនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំរួមដំណើរជាមួយគាត់ទៅតំបន់មួយដែលមានការប្រយុទ្ធតទល់គ្នារវាងកងទ័ពខ្មែរក្រហម និងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនៅស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ។
វាជាបទពិសោធគួរឱ្យរំភើប និងអស្ចារ្យ ហើយនៅពេលត្រឡប់មកពីសមរភូមិវិញ គាត់យល់ព្រមឱ្យខ្ញុំធ្វើជាអ្នកយកព័ត៌មានដោយគាំទ្រដល់វគ្គបណ្តុះបណ្តាលមួយទល់នឹងមួយដល់ខ្ញុំលើជំនាញសារព័ត៌មាន។
ខ្ញុំបានក្លាយជាកូនសិស្សរបស់លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ ដែលខ្ញុំតែងតែអរគុណដល់ការបណ្តុះបណ្តាលដ៏អស្ចារ្យរបស់គាត់ ហើយបន្ទាប់មកខ្ញុំបានក្លាយជាអ្នកយកព័ត៌មាន ១ រូប។
ដោយសារប្រវត្តិ និងកុមារភាពរបស់ខ្ញុំនៅក្នុងតំបន់សង្គ្រាមរវាងសហរដ្ឋ-អាមេរិក និងវៀតណាមក្នុងអំឡុងដើមទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ ១៩៧០ ហើយក្រោយមកទៀត គឺសង្គ្រាមរវាងប៉ុលពត និងវៀតណាមនៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ៧០ ។ បន្ទាប់មកដំណើរទៅសរសេររឿងលើកដំបូងរបស់ខ្ញុំជាមួយលោក ម៉ៃឃឺល ហេ នៅតំបន់ប្រយុទ្ធ ដូច្នេះការចាប់ផ្តើមលើកដំបូងរបស់ខ្ញុំគឺសរសេរអំពីសន្តិសុខ និងការប្រយុទ្ធគ្នា (កិច្ចការសង្គ្រាម) ជាពិសេសលើរបបខ្មែរក្រហម និងរដ្ឋប្រហារខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៧។
នៅពេលសង្គ្រាមស៊ីវិលបានបញ្ចប់ការផ្តោតលើប្រធានបទរបស់ខ្ញុំបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗដោយប្តូរទៅសរសេរអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហា-សង្គម និងនយោបាយ ហើយបញ្ចប់ដោយផ្តោតលើប្រធានបទកសិកម្ម និងបរិស្ថាន។
ខ្ញុំបានឈប់ពីមុខនាទីជាអ្នកយកព័ត៌មាននៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០០២ ហើយក្លាយជាមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសាធារណៈនៅទីភ្នាក់ងារមួយរបស់ទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា (the UN agencies in Cambodia)។ ខ្ញុំនៅតែអរគុណដល់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ អរគុណលោក ម៉ៃឃឺល ហេ លោកស្រី ខាលឡេនអូខេហ្វី (Kathleen O’Keefe) (ដែលបានទទួលមរណភាពក្នុងឆ្នាំ ២០១៤) និងចំពោះអ្នកកែសម្រួលនិពន្ធរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ និងអ្នកសារព័ត៌មានទាំងអស់ដែលបានផ្តល់ឱកាស និងគាំទ្រខ្ញុំក្នុងដំណើរជាអ្នកកាសែតកន្លងមក។
ដូច្នេះតើអ្វីខ្លះដែលខ្ញុំបានយកជំនាញជាអ្នកយកព័ត៌មានទៅអនុវត្តក្នុងតួនាទីបច្ចុប្បន្នជាមន្ត្រីកិច្ចការសាធារណៈរបស់ខ្ញុំ? នៅក្នុងខួបលើកទី ២៩ នៃកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ខ្ញុំសូមលើកយក ៣ ចំណុចដែលខ្ញុំបានរៀនសូត្រមកចែករំលែកជាមួយមិត្តរួមអាជីពក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអ្នកផ្សេងទៀតដែលចាប់អារម្មណ៍។
ទី ១ គឺការបង្កើតភាពជឿកជាក់ និងប្រភពដែលអាចទុកចិត្តបាន។ សម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានការកសាងទំនុកចិត្ត និងទំនាក់ទំនងដែលអាចទុកចិត្តបានគឺជាវិធីដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ។ នៅពេលប្រភពទុកចិត្តយើងពួកគាត់មានអារម្មណ៍និយាយ និងចែករំលែកព័ត៌មានដោយសុវត្ថិភាព។
ការជឿទុកចិត្តនៅទីនេះមានន័យថាជាការគោរពប្រភព គោរពសិទ្ធិរបស់ពួកគាត់សន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពរបស់ពួកគាត់ ការសម្ងាត់ ការហាមឃាត់ និងអ្វីៗផ្សេងទៀត។ នៅក្នុងការងារបច្ចុប្បន្នខ្ញុំបានបង្កើតការជឿទុកចិត្តក្នុងចំណោមបណ្តាញនានាដែលរួមមាន មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន អង្គការសង្គមស៊ីវិល ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយយុវជន និងសហគមន៍ជនបទ។
ទី ២ បំបែកគំនិតដែលថា អ្នកសារព័ត៌មានជាសត្រូវ ឬជាអ្នកបង្កបញ្ហា។ នៅពេលដែលមនុស្សឮអ្នកយកព័ត៌មានទូរស័ព្ទទៅ ឬចោទសួរសំណួរ ពួកគេគិតថា អូព្រះជាម្ចាស់ ខ្ញុំមានបញ្ហា ឬយើងកំពុងមានបញ្ហា។ ពួកគេភ័យស្លន់ស្លោ ពីព្រោះពួកគេអាចគិតថា អ្នកកាសែតទូរស័ព្ទ ឬសួរនៅពេលមានបញ្ហាអវិជ្ជមាន ឬមានរឿងមិនល្អ។ តាមពិតអ្នកធ្វើការផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬអ្នកកាសែតអាចផ្តល់ឱកាសដល់យើងដើម្បីបញ្ជាក់ ឬបកស្រាយបញ្ហាអ្វីមួយដែលគេចោទប្រកាន់ ហើយផ្តល់ជាបណ្តាញសម្រាប់ទទួលបានព័ត៌មានអំពីការងារ ឬសមិទ្ធផលរបស់អ្នក។
អ្នកសារព័ត៌មានអាជីពមិនមែនជាសត្រូវទេ។ ពួកគេគឺជាបណ្តាញសម្រាប់ទទួល និងបញ្ជូនព័ត៌មាន។
ទី ៣ គឺកសាងទស្សនៈប្រកបដោយតុល្យភាព។ នេះជាចំណុចសំខាន់ដោយសារនៅពេលអ្នកសរសេររឿងរបស់អ្នកពីមុំ ឬជ្រុងមួយដែលមានតុល្យភាពវានឹងនាំអ្នកឱ្យគិតអំពីទស្សនៈប្រកបដោយតុល្យភាពនៅពេលបំពេញភារកិច្ចផ្សេងទៀត។
នៅពេលអ្នកកំពុងធ្វើការនៅក្នុងកិច្ចការសាធារណៈអ្នកក៏ត្រូវស្នើឱ្យផ្តល់ដំបូន្មានដល់អ្នក ឬក្រុមគ្រប់គ្រងរបស់ស្ថាប័នរបស់អ្នកផងដែរ។ នៅពេលដែលអ្នកគ្រប់គ្រងរបស់អ្នកទទួលបានទស្សនៈមិនលម្អៀង និងទិដ្ឋភាពពេញលេញអំពីស្ថានភាពនានាពួកគាត់អាចធ្វើការសម្រេចចិត្តដែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដែលគាំទ្រដល់ប្រទេស និងប្រជាជនរបស់យើង។
ឧទាហរណ៍នៅពេលអ្នកដឹកនាំការប្រជុំពិគ្រោះយោបល់នានា ទស្សនៈប្រកបដោយតុល្យភាពរបស់អ្នកនឹងជួយអ្នកឱ្យគិតយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីអ្នកណាដែលគួរតែត្រូវបានអញ្ជើញឱ្យពិគ្រោះពិភាក្សា។ បន្ទាប់មក អ្នកនឹងគិតពីអ្នកតំណាងមកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានដូចជា សហគមន៍ជនបទ ក្រុមងាយរងគ្រោះស្ត្រី និងកុមារ អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា (បុរសស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ស្ត្រីស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា អ្នកស្រឡាញ់ទាំង ២ ភេទ អ្នកប្តូរភេទ និង intersex (LGBTI) និងអ្នកផ្សេងទៀតជាដើម)។
ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្ញុំសង្កត់ធ្ងន់លើក្តីសង្ឃឹមរបស់ខ្ញុំថា កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍អាចបន្តដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការផ្តល់នូវរឿងរ៉ាវប្រកបដោយតុល្យភាពលើប្រទេសកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមជូនពរដល់បុគ្គលិកកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទាំងអស់សូមមានសុវត្ថិភាព!
(លោក ប៊ូ សារឿន ជាមន្ត្រីកិច្ចការសាធារណៈនៃការិយាល័យធនាគារពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជា។ នេះជាការផ្តល់មតិយោបល់លេចចេញពីគំនិតផ្ទាល់របស់លោក។)
ប៊ូ សារឿន
