ជម្រាបសួរ! ខ្ញុំមានសេចក្តីសោម-នស្សរីករាយក្រៃលែងដែលបានប្រារព្ធទិវាបុណ្យជាតិជប៉ុន ជាមួយប្រជាជនកម្ពុជាសាជាថ្មីម្តងទៀតនៅឆ្នាំនេះ។
ខ្ញុំធ្លាប់បានមករាជធានីភ្នំពេញលើកទី១ ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ដើម្បីអម-ដំណើរនាយករដ្ឋមន្ត្រីពេលនោះ ឯក-ឧត្តម កូអិុហ្សឹមិ ជូនអិុឈិរ៉ូ(KOIZUMI Junichiro) ចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធនឹងអាស៊ាន។ ២០ឆ្នាំក្រោយមក ខ្ញុំរីករាយណាស់ដែលបានវិលមកបំពេញការងារ ជាមួយមិត្តកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបាននូវជោគជ័យនៃកិច្ចប្រជុំនានាពាក់ព័ន្ធនឹងអាស៊ានម្តងទៀត។ បច្ចុប្បន្ន អាស៊ាន កំពុង ប្រឈមបញ្ហាផ្សេងៗ ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា កម្ពុជានឹងដឹកនាំអាស៊ានប្រកបដោយភាពឈ្លាសវៃក្នុងអំឡុងពេលធ្វើជាប្រធាន។ ជប៉ុននឹងជួយដល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជា។
ឆ្នាំនេះ ជាខួបលើកទី៣០នៃប្រតិបត្តិ-ការថែរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការ-សហប្រជាជាតិ (PKO) នៅកម្ពុជា។ បន្ទាប់ពីការសម្រេចបាននៃកិច្ចព្រម-ព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្ននៃអង្គការ- សហប្រជាជាតិ (UNTAC) បានចាប់ ផ្តើមប្រតិបតិ្តការក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ ដែលដឹកនាំដោយលោក អាកាស៊ី យ៉ាស៊ូស៊ី (AKASHI Yasushi)។ កម្ពុជា គឺជាប្រទេសដំបូងដែលជប៉ុនបានបញ្ជូនក្រុមប្រតិបត្តិការថែរក្សាសន្តិភាពរបស់ខ្លួនមកបេសកកម្ម PKO។
យើងពិតជាមានមោទនភាពខ្លាំង ដែលប្រទេសជប៉ុនបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងដំណើរការកសាងសន្តិភាព ព្រមទាំងការស្តារឡើងវិញ និងអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់។ ពាក់ព័ន្ធនឹងចំណុចនេះ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ចំពោះតួនាទីសកម្មនាពេលថ្មីៗនេះ ក្នុងការរួមចំណែកថែរក្សាសន្តិភាពក្នុងពិភពលោក តាមរយៈការបញ្ជូន ក្រុមកងកម្លាំងរបស់ខ្លួនទៅ PKOs។
នៅកម្ពុជា ដោយសារមានការខិតខំប្រឹងប្រែងដ៏ធំធេងរបស់រដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនកម្ពុជា ស្ថានការណ៍នៃកូវីដ១៩ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែនៅតែមិនអាចស្មានទុកជាមុនបាន។ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន បាននិងកំពុងផ្តល់ជំនួយគ្រប់រូបភាពដល់កម្ពុជា ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩ ដូចជា ការផ្តល់ជំនួយវ៉ាក់សាំងប្រភេទ AstraZeneca ប្រមាណ ១,៣លានដូស ដែលផលិតនៅប្រទេសជប៉ុន។
ប្រទេសជប៉ុនក៏បានផ្តល់រថយន្តគិលានសង្គ្រោះ ១០០គ្រឿង និងសម្ភារ បរិក្ខារពេទ្យ ដូចជា ឧបករណ៍រក្សាភាពត្រជាក់ ព្រមទាំងបាននិងកំពុងជួសជុលមន្ទីរពេទ្យ និងជួយសម្រួលដល់ការវិលត្រឡប់របស់ពលករចំណាក-ស្រុក ដោយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គការអន្តរជាតិ។
ប្រទេសជប៉ុនក៏នឹងបន្ថែមប្រាក់កម្ចីយ៉េនរហូតដល់ប្រមាណជា១៨៥លានដុល្លារអាមេរិក បន្ថែមលើទឹកប្រាក់ចំនួន ២២៧លានដុល្លារអាមេរិក ដែលត្រូវបានបញ្ចេញកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២១។
នេះគឺត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីជួយទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃកូវីដ១៩ និងដើម្បីស្តារឡើងវិញ និងថែរក្សាសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ព្រមទាំងជួយសម្រួលដល់ការរស់នៅរបស់ជនងាយរងគ្រោះ។
ប្រទេសជប៉ុន បាននិងកំពុងអនុវត្តគម្រោងផ្សេងៗ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការ-លើកកម្ពស់គុណភាពជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា រួមមាន ការ-អភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទ្រង់ទ្រាយធំនៅទីតាំងដូចជា កំពង់ផែក្រុងព្រះ-សីហនុ និងផ្លូវជាតិលេខ៥។
ថ្មីៗនេះ ប្រទេសជប៉ុនក៏ជួយដល់គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់កម្ពុជាក្នុងការសម្រេចបាននូវឧស្សាហកម្ម ៤.0 តាមរយៈការផ្តល់នូវបច្ចេកវិទ្យាទំនើប រួមទាំងបច្ចេកវិទ្យា-ព័ត៌មាន និងទូរគមនាគមន៍(ICT)ផងដែរ។
ជាឧទាហរណ៍ យើងបានសម្រេចផ្តល់ឧបករណ៍វាស់វែងតាម GPS ដែលមានលក្ខណពិសេស និងម៉ាស៊ីនត្រួតពិនិត្យលេខ កុំព្យូទ័រ (CNC) ដែលទំនើបបំផុតដល់កម្ពុជា។ យើងក៏ផ្តល់ជំនួយជាច្រើនដែលផ្តោតលើសហគមន៍ ក្នុងវិស័យអប់រំ សុខា-ភិបាល និងទឹកអនាម័យ តាមរយៈ«ជំនួយឥតសំណងរបស់ជប៉ុនសម្រាប់គម្រោងទ្រង់ទ្រាយតូចសន្តិសុខមនុស្ស-ជាតិ (ជំនួយគូសាណូណិ)»និងគម្រោងផ្សេងទៀត។
ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច រួមទាំងពា-ណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងកម្ពុជា និងជប៉ុន ក៏មានការរីកចម្រើនជាលំដាប់។
បច្ចុប្បន្នមានក្រុមហ៊ុនជប៉ុនជាង ៣០០ កំពុងប្រតិបត្តិការនៅកម្ពុជា។ ផ្សារទំនើប AEON Mall ទី៣ គ្រោងនឹងបើកដំណើរការនៅឆ្នាំ២០២៣។
សម្រាប់ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងបន្ថែមទៀតនៃបរិយាកាសវិនិ-យោគ សមាគមធុរកិច្ចជប៉ុននៅកម្ពុជា (JBAC) កំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្មជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការចម្រុះកម្ពុជា-ជប៉ុន ដែលខ្ញុំធ្វើជាប្រធានជាមួយ ឯកឧត្តម សុខ ចិន្តា-សោភា រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយក-រដ្ឋមន្ត្រី អគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។
នៅក្នុងវិស័យវប្បធម៌ និងកីឡា មហោស្រពគីហ្សូណាជប៉ុន-កម្ពុជា ២០២២ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ជប៉ុនដ៏ធំបំផុតមួយនៅកម្ពុជា ទើបតែត្រូវបានប្រារព្ធឡើងកាលពីសប្តាហ៍មុន។ ឆ្នាំនេះ យើងអាចប្រារព្ធមហោ-ស្រពនេះឡើងក្នុងទម្រង់ចម្រុះ ដែលមាននៅទីតាំងផ្ទាល់ខ្លះ និងតាមអន-ឡាញខ្លះ។
ទាក់ទងនឹងបេតិកភណ្ឌបុរាណអង្គរនៅកម្ពុជា ខ្ញុំមានសេចក្តី-សោមនស្សរីករាយដែលរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និងស្ថាប័នសិក្សារបស់ជប៉ុនបាននិងកំពុងចូលរួមចំណែកក្នុងការ-ស្រាវជ្រាវ អភិរក្ស និងជួសជុល ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
ជនជាតិជប៉ុនជាច្រើននាក់ក៏កំពុងជួយដល់ការអភិវឌ្ឍកីឡាដែរ។ ជាឧទាហរណ៍កីឡាករបាល់ទាត់ដ៏ល្បី១រូប គឺលោក ហុងដា កេសឹកិ (HONDA Keisuke) ជាអ្នកគ្រប់-គ្រងទូទៅនៃក្រុមបាល់ទាត់ជម្រើស-ជាតិកម្ពុជា។
បន្ថែមពីនេះ ស្ថាប័នថ្មីមួយសម្រាប់ការលើកកម្ពស់លីគបាល់ទាត់អាជីពក៏ត្រូវបានបង្កើតឡើងថ្មីៗនេះ ហើយនាយកប្រតិបត្តិនៃស្ថាប័ននេះ ក៏ជាអ្នកជំនាញជប៉ុនដែលមានបទពិសោធផងដែរ។ កីឡា-ករបាល់ទាត់វ័យក្មេងរបស់ជប៉ុនកំពុងចូលរួមក្នុងក្លិបបាល់ទាត់កម្ពុជា។
ខ្ញុំជឿថា កីឡាបាល់ទាត់គឺពិតជាមានថាមពលក្នុងការបង្រួបបង្រួមប្រជាជន ប្រកបដោយភាពរីករាយ ហើយការ-បង្កើនសមត្ថភាពកីឡាបាល់ទាត់របស់កម្ពុជានឹងរួមចំណែកជួយលើកកម្ពស់កម្រិតទាំងមូលនៃបាល់ទាត់នៅអាស៊ី។
កត្តាខាងលើនេះគ្រាន់តែជាទិដ្ឋ-ភាពមួយចំនួននៃទំនាក់ទំនងដ៏សម្បូរ-បែប និងចម្រុះរវាងប្រទេសយើងទាំង២ប៉ុណ្ណោះ។
ឆ្នាំក្រោយនឹងប្រារព្ធខួបលើកទី ៧០ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសជប៉ុននិងកម្ពុជា។ ខ្ញុំចង់ធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីលើកកម្ពស់បន្ថែមទៀតនូវភាពជាដៃគូយុទ្ធ-សាស្ត្រ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំង២របស់យើងក្នុងឆ្នាំ២០១៣។
ក្នុងឱកាសនៃទិវាបុណ្យជាតិជប៉ុននេះ ទូលបង្គំ សូមថ្វាយព្រះពរ ព្រះ-ករុណា ព្រះចៅអធិរាជ និងព្រះអធិ-រាជិនីជប៉ុន ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះមហា-ក្សត្រីព្រះវររាជមាតាជាតិ និងសូមជូនពរប្រជាជនកម្ពុជា និងជប៉ុន សូមមានសុខភាពល្អ សុភមង្គល និងវិបុលភាព។
ខ្ញុំក៏សូមជូនពរឱ្យចំណងមិត្តភាពរវាងជប៉ុន និងកម្ពុជា បន្តរីក-ចម្រើនជានិច្ចនិរន្តរ៍៕