.jpg)
សកម្មភាពភ្ញៀវកំពុងជិះណូរីនៅក្នុងទឹកដីខេត្តកំពត កាលពីពេលកន្លងមក។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
កំពតៈ ពីមធ្យោបាយដឹកអីវ៉ាន់សម្រាប់ជួសជុលផ្លូវដែក ប្រែក្លាយជាយានជំនិះបម្រើឱ្យភ្ញៀវទេសចរ ណូរីដ៏ល្បីល្បាញដែលដឹកភ្ញៀវគយគន់ទេសភាពនៅខេត្តបាត់ដំបង ពេលនេះក៏មាននៅ «ភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ» ជាតំបន់កសិទេសចរណ៍នៅខេត្តកំពតផងដែរ។
ក្រសួងទេសចរណ៍ទើបតែបានផ្សព្វផ្សាយពីការជិះណូរី ឬណូរីកម្សាន្តដ៏ថ្មីប្លែក និងពុំទាន់មានអ្នកស្គាល់ច្រើន ដោយបានរំពឹងថា វានឹងរួមចំណែកទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរឱ្យមកលេងខេត្តកំពត។
កន្លែងជិះណូរីនេះ ស្ថិតនៅចម្ការដំណាំសរីរាង្គ និងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វ ក្នុងភូមិត្រពាំងខាងជើង ឃុំត្រពាំងព្រីង ស្រុកទឹកឈូ ជិតព្រំប្រទល់ខេត្តកែបនិងខេត្តកំពត។
លោក ប៊ីស ចិន្ដា (Bis Chenda) ជាអ្នកគ្រប់គ្រងនៅភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ភ្ញៀវទេសចរដែលចាប់អារម្មណ៍មកលេងខេត្តកែប និងកំពតភាគច្រើនជាអ្នកចូលចិត្តអេកូទេសចរណ៍។
ជាមួយទេសភាពភ្នំអមសងខាងជាអំណោយផលពីធម្មជាតិស្រាប់ ភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ បានប្រើប្រាស់រទេះលើផ្លូវអយស្ម័យយាន ដើម្បីដឹកភ្ញៀវទេសចរ គន់មើលទេសភាពចម្ការដំណាំ កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វ និងទេសភាពព្រៃភ្នំ។
លោកបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ ឱ្យដឹងថា៖ «ប្រសិនបើយើងចង់ជិះណូរីលេង យើងច្រើនទៅខេត្តបាត់ដំបង នៅស្រុកបាណន់។ អ៊ីចឹងបានជាមេ [អូលីវីយេជ្មិតហស្លេ] ក៏ដូចជាក្រុមការងារ យើងបានសម្រេចចិត្តបង្កើតណូរី ១ នៅកន្លែងយើង ដើម្បីឱ្យភ្ញៀវគាត់បានមកជិះលេងកម្សាន្ត»។
តំបន់កសិទេសចរណ៍ស្ថិតលើផ្ទៃដី ៨០ ហិកតា ដែលជាដីត្រូវបានទិញតាំងពីឆ្នាំ ២០០៣ ពីអតីតមេបញ្ជាការយោធាខ្មែរក្រហម លោក ឈូក រិន ហើយត្រូវបានអភិវឌ្ឍដោយផ្ដើមពីការឆ្ការសម្អាតមីន និងរៀបចំធ្វើកសិកម្ម។
អំឡុងឆ្នាំ ២០២០ នៃវិបត្តិកូវីដសកល លោកអភិបាល អូលីវីយេ ជ្មិតហស្លេ (Olivier Schmitthaeusler) ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃគណៈកម្មការអប់រំព្រះសហគមន៍កាតូលិកកម្ពុជា បានចាប់ផ្ដើមរៀបចំទីនេះជាតំបន់កសិទេសចរណ៍ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសដល់សិស្សចុះដកពិសោធន ខណៈពួកគេមិនអាចទៅអនុវត្តការងារនៅកន្លែងផ្សេងបាន។
សកម្មភាពភ្ញៀវកំពុងជិះណូរី កាលពីពេលកន្លងមក។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
លោក ចិន្ដា ដែលជាគ្រូបង្រៀនផ្នែកក្សេត្រសាស្ត្រនៅវិទ្យាល័យបច្ចេកទេសឯកជន សាំងហ្វ្រង់ស្វ័រ (Saint Francois Technical Private High School) នៅខេត្តតាកែវ បានឱ្យដឹងទៀតថា៖ «យើងរៀបចំដីហ្នឹង ទី១ ដើម្បីឱ្យសិស្សគាត់រៀន ផ្នែកកសិកម្មហ្នឹង គាត់មានឱកាសក្នុងការចុះហាត់ការងារ និងទី២ ចុះស្ដារដើម្បីសរសេរសារណាបញ្ចប់ការសិក្សារបស់គាត់»។
ភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ មានបុគ្គលិកបម្រើការចំនួន ១៥ នាក់ ធ្វើការចិញ្ចឹមសត្វ និងដាំដំណាំ។
នៅថ្ងៃចុងសប្ដាហ៍ មានសិស្សជំនាញទេសចរណ៍ពីវិទ្យាល័យបច្ចេកទេសពី ១០ ទៅ ១១ នាក់ ចុះមករៀនសូត្រអនុវត្តរៀបចំកន្លែងស្នាក់នៅ បដិសណ្ឋារកិច្ច និងម្ហូបអាហារ។
ទាំងភោជនីយដ្ឋាន និងណូរី ត្រូវបានសាងសង់រួចហើយតាំងពីឆ្នាំ ២០២១ ដោយផ្ដើមទទួលភ្ញៀវជាក្រុមឯកជនសម្រាប់តែការកក់ទុកមុន។ ការបើកដំណើរការទូលំទូលាយត្រូវបានធ្វើឡើងនៅដើមឆ្នាំ ២០២២។
ផ្លូវដែកសម្រាប់ជិះណូរី មានប្រវែង ៣,២៥ គីឡូម៉ែត្រ មាន ១ ខ្សែ សម្រាប់ការជិះទៅមុខ និងវិលត្រឡប់មកវិញ ដោយប្រើប្រាស់ពេលប្រមាណកន្លះម៉ោង មិនដូចជាដំណើរណូរីវិលជុំនៅក្នុងស្រុកបាណន់ ខេត្តបាត់ដំបងនោះទេ។
ការជិះណូរីនៅភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ ភ្ញៀវទេសចរពេញវ័យត្រូវបង់ប្រាក់ម្នាក់ ៥ ពាន់រៀល ហើយក្មេងអាយុក្រោម ៩ ឆ្នាំចុះក្រោមមិនត្រូវបានគិតថ្លៃទេ។
លោក ប៊ីស ចិន្តា បានពិពណ៌នាថា៖ «តាមផ្លូវហ្នឹងយើងលម្អទៅដោយសួនច្បារ សួនបន្លែ កន្លែងចិញ្ចឹមសត្វ និងស្ថានីយមួយៗសម្រាប់ឈប់ឱ្យភ្ញៀវសម្រាកមួយភ្លែតៗ»។
ពីស្ថានីយទី១ ទៅស្ថានីយទី២ មានសួនច្បារ សួនផ្កា សួនបន្លែ ចម្ការដំណាំស្វាយ ស្រកានាគ ចេក ទ្រុងចិញ្ចឹមសេះ គោ ជ្រូកព្រៃ និងក្រោលចិញ្ចឹមពពែ។ ពីស្ថានីយទី២ ដល់ទី៣ ភ្ញៀវអាចមើលឃើញចម្ការ ស្វាយចន្ទី តាមជើងភ្នំ ផ្កាព្រៃ និងទេសភាពជួរភ្នំរលករលេញ។ នៅស្ថានីយទី៣ មានក្យូសសម្រាប់អង្គុយលេង អមដោយទិដ្ឋភាពចម្ការដូងនៅតាមជម្រាលភ្នំ។
អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅរូបនេះបានបន្តថា៖ «តំបន់ភ្នំហ្នឹង បើយើងក្រឡេកមើលទៅទេសភាពវា ក្នុងខែ ៥ អីស្អាតណាស់ ស្រដៀងភ្នំសមុទ្រឈើមណ្ឌលគិរីដែរ។ យើងមានជាកន្លែងឱ្យភ្ញៀវគាត់សម្រាកលេង ១០ ទៅ ១៥ នាទីអីគាត់វិលទៅវិញ»។
កាលពីខែឧសភា ភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ ទទួលភ្ញៀវសរុបជាង ៥ ០០០ នាក់ ដោយពុំគិតចំនួនភ្ញៀវកុមារ តែចំនួនភ្ញៀវមានការធ្លាក់ចុះបន្តិចនៅខែមិថុនា មកនៅប្រមាណជាង ៣ ០០០ នាក់ ដោយសារកត្តាអាកាសធាតុមានធ្លាក់ភ្លៀងច្រើន។
អ្នកស្រី ឡាយ វណ្ណី ដែលបានទៅតំបន់កសិទេសចរណ៍នេះជាមួយក្រុមគ្រួសារកូនៗ កាលពីខែឧសភាបាននិយាយថា៖ «បរិយាកាសរីលេកស្ស៍ (Relax) ត្រូវចិត្តអ្នកចូលចិត្តធម្មជាតិស្ងប់ស្ងាត់ ថតរូបលេង។ ទេសភាពគេស្អាត ចម្ការដំណាំសម្បូរណាស់ ហើយកសិដ្ឋានសត្វគេក៏ស្អាតមិនចាញ់នៅស្រុកជិតខាងទេ។ សំខាន់ប្លែកត្រង់មានណូរីជិះទៀត»។
ទោះជាពុំមានកំណត់ត្រាឯកសារច្បាស់លាស់ពីប្រវត្តិនៃពាក្យណូរី តែវាទំនងក្លាយពីពាក្យឡូរី ដែលសំដៅលើរទេះផ្ទៃរាបសម្រាប់កម្មករជំនាញប្រើប្រាស់សម្រាប់ដាក់ឧបករណ៍ជួសជុលផ្លូវដែក។
រទេះឫស្សីទំហំ ២ ម៉ែត្រ គុណនឹង ៣ ម៉ែត្រ ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០ ដោយប្រើឈើដោលក្នុងដំណើរជួសជុលផ្លូវដែក ឬដឹកអីវ៉ាន់ មុននឹងយានហ្នឹងមានការវិវឌ្ឍទៅបំពាក់ម៉ូទ័រ និងការផ្លាស់ប្ដូរមុខងារដឹកភ្ញៀវទេសចរ។
ការកែច្នៃបំពាក់ម៉ូតូលើណូរីដឹកភ្ញៀវទេសចរក៏មានមតិរិះគន់ថា វាអាចធ្វើឱ្យបាត់អត្តសញ្ញាណដើមរបស់យានជំនិះនេះដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែលោក ចិន្តា បានបកស្រាយថា៖ «ដំបូងណូរីយើងធ្វើដូចជានៅខាងបាណន់ លក្ខណៈរនាបឫស្សីហើយមានបាដាង និងម៉ាស៊ីនសាំង ម៉ាស៊ីនគេចុះទូក។ ប៉ុន្តែដោយហេតុនៅតំបន់យើងជាតំបន់ភ្នំ អ៊ីចឹងផ្លូវឡើងចុះៗ ម៉ាស៊ីនហ្នឹងវាខ្សោយ វាឡើងចុះអត់រួច ដឹកភ្ញៀវ ៥ នាក់ ៦ នាក់អី យោងទៅមុខលែងរួច ជាពិសេសពេលមានភ្លៀងតិចៗ»។
សព្វថ្ងៃនេះ ណូរីនៅក្នុងកំពតដំណើរការលើផ្លូវដែកនៅតំបន់ជ្រលងដែលមានភ្នំព័ទ្ធជុំវិញហើយការកែប្រែដាក់ម៉ាស៊ីនម៉ូតូបានផ្ដល់សក្ដានុពលដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវពេញវ័យពី ៦ ទៅ ៨ នាក់ ឡើងគយគន់ព្រៃព្រឹក្សាដំណាំបៃតងខ្ចីនារដូវវស្សា។
លោក ចិន្តា បានបញ្ជាក់ទៀតថា៖ «ដោយសារមេមកនៅស្រុកខ្មែរជាង ២០ ឆ្នាំ លោក អូលីវីយេ ស្រឡាញ់របៀបខ្មែរ ចូលចិត្តប្រពៃណីរបៀបខ្មែរ អ៊ីចឹងគាត់រក្សាភាពដើម ណូរីហ្នឹងគាត់អត់ដាក់ពូកដាក់អីទេឱ្យភ្ញៀវបានអង្គុយជុំគ្នាសប្បាយ»។
បច្ចុប្បន្ននេះ ភោជនីយដ្ឋានឋានសួគ៌ធម្មជាតិភ្នំវល្លិ ទទួលបានភ្ញៀវចិន អឺរ៉ុប និងឥណ្ឌាតិចតួច ក្នុងចំណោមភ្ញៀវជាតិដ៏ច្រើន។
អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅរូបនេះសម្គាល់ថា៖ «មានបរទេសលក្ខណៈតិចតួច ប៉ុន្តែមិនច្រើនទេ ដោយសារភ្ញៀវគាត់អត់ទាន់វិលចូលមក»។
លោកក៏បានបង្ហើបគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍សន្សឹមៗ ដោយមានការកែលម្អ លទ្ធភាពធ្វើផ្ទះស្នាក់ កន្លែងបោះតង់ និងអាងហែលទឹកជាដើម។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ភ្ញៀវភាគច្រើនគាត់ថា ចង់បានអាងហែលទឹកលេង ក៏ដូចជា ហូមស្តេ។ គាត់ចង់សម្រាកនៅហ្នឹងហើយ លេងនៅហ្នឹងទៀត។ ប៉ុន្តែពេលនេះយើងទើបចាប់ផ្ដើម។ យើងណែនាំភ្ញៀវឱ្យទៅគេងនៅខេត្ត។ យើងសហការជាមួយអូតែល ខាងអូតែលក៏អាចណែនាំភ្ញៀវមកលេងកន្លែងយើងដែរ»។
យោងតាមក្រសួងទេសចរណ៍ ស្ទើរតែគ្រប់ខេត្តទាំងអស់បានរៀបចំឱ្យមានតំបន់កសិទេសចរណ៍ សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ រមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ច្នៃប្រឌិតថ្មីៗជាច្រើន សម្រាប់ការវិលត្រទ្បប់នៃភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តជាតិក្រោយវិបត្តិកូវីដ ១៩។
តាមស្មារតីនៃកិច្ចប្រជុំអន្តរក្រសួង កាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែ មីនា ឆ្នាំ ២០២២ នៅទីស្តីការក្រសួងទេសចរណ៍ស្តីពី «ការគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍសហគមន៍ទេសចរណ៍ និងអេកូទេសចរណ៍ (គ.ជ.អ.អ)» កសិទេសចរណ៍ ត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងគោលនយោបាយជាតិអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ទេសចរណ៍។
លោក ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍បានកត់សម្គាល់ថា៖ «សក្តានុពុលនៃការបង្កើតតំបន់កសិទេសចរណ៍ គឺជាការរួមចំណែកយ៉ាងធំធេងសម្រាប់ជំរុញភ្ញៀវទេសចរឱ្យមកកម្សាន្តលេងនៅក្នុងស្រុក»។
លោកថា ការបង្កើតតំបន់កសិទេសចរណ៍ គឺមិនត្រឹមតែទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់នោះទេ ប៉ុន្តែក៏បានផ្តល់នូវចំណេះដឹងអំពីរបៀបដាំដំណាំ និងថែទាំផ្សេងៗផងដែរ។
គោលដៅមួយចំនួននៅមណ្ឌលគិរី កំពត សៀមរាប បាត់ដំបង និងខេត្តកែប ត្រូវបានអភិវឌ្ឍចេញពីចម្ការឯកជន កសិទេសចរណ៍ ភ្ជាប់នឹងអេកូទេសចរណ៍តែម្ដង។ នេះបើយោងតាមលោក ជុក ជំនោរ ប្រធាននាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍ផលិតផលទេសចរណ៍ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍។
លោកបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «កសិទេសចរណ៍ ជាការផ្សារភ្ជាប់កសិកម្មទៅនឹងវិស័យទេសចរណ៍ អាចតាមទម្រង់បែបទាំងស្រុង ដោយបងប្អូនយើងរៀបចំចម្ការដំណាំហូបផ្លែមក គឺដើម្បីបម្រើទេសចរតែម្ដង។ រីឯខ្លះទៀតគាត់មានចម្ការរួចហើយ គ្រាន់តែសង់ភោជនីយដ្ឋាន ឬផ្នែកណាថែម ដើម្បីទាក់ទាញទេសចរ»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកថា នាយកដ្ឋាននៅពុំទាន់បានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពអំពីផលិតផលកសិទេសចរណ៍នេះថា មានប៉ុន្មាននៅឡើយទេ ដោយសាររមណីយដ្ឋានមានលក្ខណៈលាយឡំជាមួយកសិទេសចរណ៍ អេកូទេសចរណ៍ និងទេសចរណ៍វប្បធម៌ជាដើម ប៉ុន្តែគ្រាន់តែអាចកំណត់បានថា កសិទេសចរណ៍ គឺមានការកើនឡើង។
លោកបានបន្តថា៖ «នេះជាផលិតផលទេសចរណ៍ វាក៏ជួយជំរុញផ្នែកកសិកម្ម។ យើងអាចឱ្យភ្ញៀវទេសចរទៅចម្ការ ស្គាល់ពីដំណាំ វាជួយក្នុងការនាំចេញកសិផល និងសេដ្ឋកិច្ចបងប្អូនដែលគាត់បានអភិវឌ្ឍកសិទេសចរណ៍បែបហ្នឹង។ វាជួយច្រើនដោយក្រៅពីសៀមរាប ភ្ញៀវគាត់មានជម្រើសគោលដៅទេសចរណ៍ច្រើនទៀត»៕
