.jpg)
កុមារដែលមានអាការកើតជំងឺអូទីសឹម គឺតែងតែសំងំនៅម្នាក់ឯង។ សហការី
ភ្នំពេញៈ ពិភពលោកនៅមិនទាន់កំណត់បានច្បាស់ថា អូទីសឹម (autism) [កុមារមានអាការខុសប្រក្រតី] បណ្តាលមកពីកត្តាអ្វីឲ្យពិតប្រាកដនៅឡើយទេ បន្ទាប់ពីមានអ្នកជំនាញជិត ២ ពាន់នាក់ តំណាងឱ្យ ៣០ ប្រទេសដោយមានកម្ពុជាផងនោះ បានចូលរួមសន្និសីទ Autism ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលសិង្ហបុរីធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ នេះបើតាមលោក ចាន់ សារិន ប្រធានដឹកនាំបណ្តាញជនពិការខ្សោយសតិបញ្ញា និងអូទីសឹម និងជាប្រធានអង្គការជំនួយនៃក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់សហគមន៍ (CIDAN)។
កាលពីថ្ងៃទី ២០ ដល់ថ្ងៃទី ២២ ខែ មិថុនា អ្នកជំនាញមកពីបណ្តាប្រទេសប្រមាណ ៣០ ប្រទេស បានមកជួបប្រជុំគ្នានៅប្រទេស សិង្ហបុរី ដោយមានអ្នកជំនាញបញ្ហាអូទីសឹមរាប់រយនាក់ ជុំវិញពិភពលោក បានធ្វើបទបង្ហាញនិងការស្រាវជ្រាវចុងក្រោយបង្អស់ ជុំវិញបញ្ហាអូទីសឹមនេះ។
លោក ចាន់ សារិន ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ពីម្សិលមិញក្រោយចូលរួមក្នុងកម្មវិធីនេះកាលពីចុងសប្តាហ៍មុនថា បើទោះបីជាមានការរកឃើញពីកត្តាកំណត់នៃការបង្កឲ្យកុមារមានបញ្ហា អូទីសឹមក៏ប៉ុន្តែរហូតមកពេលនេះ អ្នកជំនាញ និងប្រទេសជាច្រើន ដែលបានចូលរួមក្នុងសន្និសីទនេះមិនទាន់អាចបង្ហាញឲ្យបានច្បាស់ថា បញ្ហាអូទីសឹមនេះ មានដើមចមឬប្រភពមកពីអ្វីឲ្យពិតប្រាកដនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «សម្រាប់ការជជែក ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃនេះពិភពលោកយើងមិនទាន់មាននរណាម្នាក់ និយាយថា តើប្រទេសណាមានបញ្ហាអូទីសឹមនេះច្រើនជាងគេទេ។ ដោយសារតែប្រទេសនីមួយៗមានទិន្នន័យមិនច្បាស់លាស់សូម្បីតែប្រទេស អូស្ត្រាលី សហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន ហើយវាមានទិន្នន័យមិនច្បាស់ទេ ខណ:ដែលប្រទេសខ្លះ អាចយកជាការបានសម្រាប់ទិន្នន័យរបស់ប្រទេសគេ»។
លោកបញ្ជាក់បន្តថា៖ «ការប្រជុំចុងក្រោយនេះ ក៏មិនទាន់បានកំណត់បានថា បញ្ហាអូទីសឹមនេះកើតឡើងបណ្តាលមកពីកត្តាអ្វីឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាអនុសាសន៍របស់អង្គប្រជុំ គឺទី១ សូមឲ្យឪពុក ម្តាយដែលមានកូននិងអត់ទាន់មានកូន គួរគិតពីបញ្ហាសុខភាពជាចម្បង ដើម្បីការពារ ហើយទី២ គឺពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើបគេក៏សុំឲ្យកម្ពុជា ក៏ដូជាអាស៊ានយើងផ្តល់ឲ្យកុមារមានសិទ្ធិបានចូល រៀនបានគ្រប់គ្នា ហើយគេឲ្យប្រទេសនីមួយៗផ្តោតសំខាន់ទៅលើវិស័យអប់រំដល់កុមារអូទីសឹម»។
បើតាមលោក ចាន់ សារិន អូទីសឹមគឺជាអាការមួយដែលធ្វើឲ្យខួរក្បាលដំណើរការ និងវិវឌ្ឍខុសប្រក្រតី។ អ្នកមានអាការនេះពិបាកក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាទាំងការនិយាយ ទាំងកាយវិការ ចរិតឫកពា មានភាពខុសប្លែកពីមនុស្សធម្មតា។
ភាគច្រើនរោគសញ្ញានៃបញ្ហាអូទីសឹម អាចបង្ហាញចេញមកក្នុងអាយុចន្លោះចាប់ពី ២ ទៅ ៣ ឆ្នាំ តាមរយៈរោគសញ្ញាមួយចំនួនដូចជា ចូលចិត្តធ្វើកាយវិការក្តាប់ លាដៃ ដើរប្រើចុងម្រាមជើងយកក្បាលទៅបោកទង្គិចនឹងវត្ថុដែលនៅជិតខ្លួន រឹងរូស ទាមទារ និងស្រែកយំខ្លាំងៗ ចូលចិត្តលេងចាក់ទឹកទៅមកៗ អារម្មណ៍ឆាប់ប្រែប្រួល ខឹងឆេវឆាវច្រើន មិនឆ្លើយតបនិងមិនចេះសម្លឹងមើលភ្នែកអ្នកណាឡើយ ហើយនិងមិនសូវនិយាយច្រើន ឬមានទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សជុំវិញខ្លួនជាដើម។
លោក Desmond Lee រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍សង្គមនិងគ្រួសារប្រទេសសិង្ហបុរី បានឡើងថ្លែងសុន្ទរកថានៅក្នុងសន្និសីទនេះថា នៅទូទាំងពិភពលោក ការរីករាលដាលនៃបញ្ហា Autism កំពុងកើនឡើង ខណៈដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានប៉ាន់ប្រមាណថា កុមារ ១ នាក់ ក្នុងចំណោម ១៦០ នាក់ មានបញ្ហាអូទីសឹម។
លោក Desmond Lee បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏យើងទទួលបានព័ត៌មានល្អប្រសើរជាងមុន ចំពោះការយល់ដឹងកាន់តែច្រើនអំពីបញ្ហាអូទីសឹមនៅក្នុងសង្គម និងចេះកែច្នៃបច្ចេកទេសសម្រាប់ការរកឃើញ និងការធ្វើអន្តរាគមន៍ឆាប់ៗដល់កុមារ អូទីសឹម រួមទាំងមធ្យោបាយ និងបច្ចេកវិទ្យាល្អប្រសើរជាងមុនដើម្បី កែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងរូបរាងកាយសុខុមាលភាពរបស់កុមារ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រទេសក្នុងតំបន់ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកគឺនៅដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នាក្នុងការធ្វើដំណើរអភិវឌ្ឍន៍ឬក៏ចាប់យកយុទ្ធសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នាក្នុងការរៀនសូត្រពីបញ្ហាអូទីសឹម ហើយប្រទេសទាំងនោះក៏អាចយកវេទិកា AsiaPacific Autism Conference (APAC) ដើម្បីចែករំលែកការរកឃើញថ្មីៗនិងការអនុវត្តដ៏ល្អផ្សេងៗ និងជួយឱ្យការគិតពីបញ្ហាអូទីសឹមមានការប្រសើរជាងមុន និងរៀនពីគ្នាទៅវិញទៅមក»។
លោក ចាន់ សារិន បានអះអាងថាសម្រាប់បរិបទកម្ពុជាកុមារដែលមានបញ្ហាអូទីសឹម អាចមានចន្លោះពី ៥ ០០០ ទៅដល់ ១ ម៉ឺននាក់ ស្របពេលដែលបញ្ហានេះ ជារឿងថ្មី ប៉ុន្តែអាណាព្យាបាលទាំងឡាយ ហាក់មានការយល់ដឹងច្រើនជាងមុន និងជាហេតុធ្វើឲ្យពួកគាត់បញ្ជូនកូនៗដែលមានអាការបែបនេះមកសាលារៀនទាន់ពេលវេលា៕
