ភ្នំពេញៈ លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ កាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មពីប្រទេសមហាអំណាច គឺអយុត្តិធម៌ និងបានរិះគន់ចំពោះប្រទេសមហាអំណាច និងអង្គការមួយចំនួនដែលដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើកម្ពុជាគឺជារឿងអយុត្តិធម៌ និងមាននិន្នាការនយោបាយចំពោះកម្ពុជានិង បានចាត់ទុកវិធានការនេះថា ជាការរារាំងដល់ការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេស កម្ពុជា។
ការថ្លែងរបស់លោក ទៀ បាញ់ បានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ២២ ខែ កក្កដា ម្សិលមិញនៅក្នុងពិធីបិទវគ្គហ្វឹកហ្វឺនគ្រូបង្គោល វាស់ស្ទង់សម្រាប់ប្រតិបត្តិការសន្តិភាព អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាព និងសិក្សាស្រាវជ្រាវជំនាញ TOPO នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដែលមានការចូលរួមពី លោក នីហ្សីដា យ៉ាសានណូរី អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិជប៉ុន។
ថ្មីៗនេះសភាតំណាងរាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុម័ត សេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយហៅថា «ច្បាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា H.R ៥២៦» ឬច្បាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៩។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានគោលបំណង «លើកកម្ពស់ការបោះឆ្នោត សេរី និងយុត្តិធម៌ សេរីភាពខាងនយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា និងក្នុងគោលបំណងផ្សេងទៀត»។
លោក ទៀ បាញ់ បានថ្លែងថាកម្ពុជាមានការសោកស្តាយ ផងដែរ ចំពោះប្រទេសខ្លះ អង្គការខ្លះ ដែលមានសមត្ថភាពធំធេង មានអំណាច សម្ភារ ថវិកា និងកម្លាំងមិនបានជួយលើកកម្ពស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា តែពួកគេបែរជារកគ្រប់វិធីដាក់ ទណ្ឌកម្មតាមរយៈការចោទគ្មានហេតុផល និងគ្មានការពិត។
លោកក៏បានលើកឡើងដែរថាប្រទេសកម្ពុជាបានកំពុងបំពេញអ្វីគ្រប់បែបយ៉ាងរួមទាំងការចូលរួមបំពេញបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាព ហើយកម្ពុជាបានបំពេញយ៉ាងពេញលេញជាទីបំផុតនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទិ្ធ មនុស្ស ដោយមានការបោះឆ្នោតយ៉ាងទៀងទាត់ ហើយធ្វើអ្វីគ្រប់បែបយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងអនុវត្ត ត្រឹមត្រូវតាម បទដ្ឋាននិងច្បាប់។
លោកបានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «វាអយុត្តិធម៌ណាស់ចំពោះអ្នកដែលទើបតែបានរស់រានមានជីវិតបែរបង្កើតនូវបញ្ហាមួយចំនួនដែលមាននិន្នាការនយោបាយ ធ្វើការដាក់ទណ្ឌកម្មហ៊ុមព័ទ្ធ ពួកគេមិនត្រឹមតែមិនជួយចូកចែវបែរជាដាក់ទណ្ឌកម្ម និងរារាំងគ្រប់បែបយ៉ាង ក្នុងរយៈពេលកន្លងមក។ (ពួកគេ) ចោទប្រកាន់ទាំងគ្មាន មូលដ្ឋាន ថាបានសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោកបន្តថា៖ «ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់និងបន្ថែមបន្ទុកដល់កិច្ចការខិតខំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ពួកគេគួរជួយចូកជួយចែវ និងលើកតម្កើងឬក៏មិនបានអីទទួលស្គាល់ការពិតនូវការខិតខំរបស់កម្ពុជា ដែលបានធ្វើកន្លងមកនេះតែគេបែរជាយកសិទ្ធិនិងអំណាចនិងយកភាពខ្លាំងរបស់ខ្លួន និងប្រើវិធីគ្រប់បែបយ៉ាង មកដាក់ទណ្ឌកម្មហ៊ុមព័ទ្ធ ផ្តាច់នោះឬផ្តាច់នេះ។ អ្វីដែលអាចធ្វើឲ្យកម្ពុជារីកចម្រើនទៅបាន បែរជារាំងស្ទះ ខ្ទប់នេះ ហើយគឺជាធាតុពិតប្រាកដនៅក្នុងពិភពលោកនេះ និងវាមិនមានយុត្តិធម៌ និងស្តង់ដាពិតប្រាកដទេយុត្តិធម៌នេះហាក់ ដូចជាសំដៅទៅលើភាពពេញចិត្តឬសំដៅទៅលើអ្វីដែលខ្លួនចង់បាន»។
លោកបានបន្ថែមថា រាជរដ្ឋាភិបាលមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ ក្នុងការទប់ស្កាត់រាល់សកម្មភាព ល្បិចកិច្ចកល ការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុង ការអុជអាលរើសអើងពូជសាសន៍ ដែលអាចបង្កហិង្សា ការបះបោរ និងបំបែកបំបាក់សាមគ្គីភាពជាតិ ក្រោមស្លាកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមានគោល បំណងបម្រើផលប្រយោជន៍នយោបាយបុគ្គល ឬក្រុមមនុស្សមួយក្តាប់តូច និងបរទេសដែលចង់ផ្លាស់ប្ដូររាជរដ្ឋាភិបាល ស្របច្បាប់។
លោកថា៖ «ប្រទេសខ្លះមានការជឿនលឿនទាំងធនធានថវិកា ប៉ុន្តែគេមិនប្រើប្រាស់ថវិកា និងធនធានទាំងនោះដើម្បីជួយដល់បណ្តាប្រទេសដែលជួបការលំបាកនោះទេបែរជាប្រើប្រាស់ដើម្បីទប់ស្កាត់ រាំងស្ទះ ដាក់ទណ្ឌកម្ម ស្តីបន្ទោស»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ការព្រួតដៃរបស់ប្រទេសមហាអំណាច និងអង្គការមួយចំនួនគឺមានរបៀបវរៈនយោបាយដែលមានគោលដៅ ប្រើប្រាស់ធ្វើជាល្បែងនយោបាយដើម្បីកេងចំណេញភូមិសាស្ត្រនយោបាយហើយថាប្រទេសកម្ពុជាបាននិងកំពុងទទួលរងភាពអយុត្តិធម៌វិធានការរបស់ប្រទេសមហាអំណាចនិងអង្គការទាំងនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ្វីដែលពួកគេធ្វើគឺគ្មានស្តង់ដាទេ និងអយុត្តិធម៌ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាដែលអាចរាំងស្ទះទៅដល់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស កម្ពុជា»។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយបានលើកឡើងថា ប្រទេសមហាអំណាចនឹងអង្គការទាំងនោះមិនបានរារាំងការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដូចការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិនោះទេតែផ្ទុយទៅ វិញប្រទេសទាំងនោះបាននិងកំពុងតែជួយប្រទេសកម្ពុជាវិញទេ។ «ភ័ស្តុតាងពិតកំពុងតែបង្ហាញថា យើងបានចាត់ទុក (គេ) ថា រារាំងការរីកចម្រើនរបស់កម្ពុជានោះ (តែគេ) បាននិងកំពុងតែបរិច្ចាគយ៉ាងក្រាស់ក្រែលដល់កម្ពុជា ចាប់តាំងពីចុះកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសក្នុងឆ្នាំ ១៩៩១។ គ្មានហេតុផលណាមួយដែលត្រូវជឿថា ពួកគេនឹងបំផ្លាញវាវិញនៅទេ។
លោកស្រី Emily Zeeberg អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាបានបដិសេធធ្វើអត្ថាធិប្បាយជុំវិញការ លើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិកម្ពុជា៕