ភ្នំពេញៈ ខណៈការបោះឆ្នោតជាតិនាខែកក្កដាកាន់តែខិតជិតមកដល់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពីម្សិលមិញបានជួបសំណេះសំណាលជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនសហជីពជាង ៤ ពាន់នាក់ដែលមាននិន្នាការទៅរកបក្សកាន់អំណាចទីដែលលោកបានអំពាវនាវជាថ្មីទៀតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោតជូនគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាជាបន្តទៀត និងសូមឲ្យកម្មករចូលរួមថែរក្សាសន្តិភាពដែលលោកចាត់ទុកថាជាការ «ការពារមុខរបរ អាជីព និងការងារ» ដែលកំពុងមានសព្វថ្ងៃ។
យោងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅក្នុងការជួបសំណេះសំណាលជាមួយតំណាងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពកាលពីព្រឹកម្សិលមិញលោកបានថ្លែងថា ការជួបជុំសំណេះសំណាលនេះ គឺជាការស្វែងយល់ពីសុខទុក្ខរបស់សកម្មជនសហជីព សាខាគណបក្សតាមរោងចក្រ សមាគមបុគ្គលិកសិក្សា និងបងប្អូនតំណាងកម្មករទូទាំងប្រទេស។
ទំព័រហ្វេសប៊ុកនេះសរសេរថា៖ «សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅតែបន្តអំពាវនាវឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសបងប្អូន កូនក្មួយកម្មករ កម្មការិនីសូមចូលរួមរក្សាសន្តិភាពឲ្យខាងតែបានដើម្បីរក្សាការពារមុខរបរ អាជីព និងការងារដែលកំពុងមានសព្វថ្ងៃ។ ទន្ទឹមនឹងនេះសូមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបន្តបោះឆ្នោតជូនគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បន្តទៀតដើម្បីឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល មានឱកាសអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិឲ្យកាន់តែរីកចម្រើនថែមទៀត។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នឹងបន្តធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីយ៉ាងហោចណាស់មានរយៈពេល ២ អាណត្តិទៀត»។
ថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពមូលដ្ឋានម្នាក់ដែលបានចូលរួមក្នុងជំនួបជាមួយលោក ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញ តែស្នើសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានថ្លែងថាលោក ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវដល់ថ្នាក់នាំសហជីពដែលគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាល «ពង្រឹង» ក្រុមការងារដើម្បីចៀសវាងការធ្វេសប្រហែសដែលនាំឲ្យសហជីពដែលគាំទ្របក្សប្រឆាំងអាចមានលទ្ធភាពប្រមូលកម្មករ ជួបជុំធ្វើបាតុកម្មដូចក្នុងអតីតកាល» ឬចូលរួមជាមួយចលនាប្រឆាំង។ លោកថ្លែងថា៖ «គាត់ (លោក ហ៊ុន សែន) ថា យើងទាំងអស់គ្នាសហការគ្នា ធ្វើការ ហើយកុំចូលរួមតាមការឃោសនារបស់គេ»។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថ្លែងថា លោកគាំទ្រចំពោះអនុសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីដោយថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគាំទ្រប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន លោកមានគោលបំណងល្អ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យបងប្អូនកម្មករ និយោជិត ក៏ដូចជាមេដឹកនាំសហជីពមួយចំនួនដែលចូលដៃចូលជើងជាមួយទណ្ឌិតដែលជាក្រុមឧទ្ទាមនិយមក្រៅច្បាប់ ដែលប្រកូកប្រកាសពីខាងក្រៅមក ហើយញុះញង់ឲ្យមានការប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាញុះញង់ឲ្យកងទ័ពបែរកាណុងដាក់រាជរដ្ឋាភិបាល។ អានេះហើយជាបញ្ហាមួយដែលយើងគួរតែរួបរួមសាមគ្គីគ្នា ដើម្បីថែរក្សា និងរក្សាឲ្យបាននូវសន្តិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយក៏ដូចជាសេចក្ដីសុខសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋយើងដែលយើងរកបានដោយកម្រ»។ លោកបន្ថែមថា៖ «វាគ្មានអ្វីដែលត្រូវលុះដោយការឃោសនាញុះញង់របស់ក្រុមឧទ្ទាមនិយមក្រៅច្បាប់នោះទេ។ រឿងការពារសន្តិភាព ការពារសន្តិសុខជាតិមិនមានពាក់ព័ន្ធអីរឿងបិទសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិពីព្រោះការបញ្ចេញមតិគឺជាគោលបំណងល្អ ដើម្បីរួមចំណែកកសាង អភិវឌ្ឍប្រទេសតែការបញ្ចេញមតិដើម្បីបង្កើតសង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេស បង្កើតនូវចលាចលនៅក្នុងប្រទេសអាហ្នឹងមិនមែនជាការបញ្ចេញមតិទេ អានេះជាឧបាយកលទុច្ចរិតដែលត្រូវតែមានវិធានការផ្លូវច្បាប់។ ការញុះញង់ឲ្យមានចលាចលក្នុងសង្គម មិនមែនជាចេតនាល្អទេ ជាចេតនាចង់បំផ្លាញសេចក្ដីសុខរបស់ប្រជាជន ដែលប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ»។
កាលពីថ្ងៃចុងសប្ដាហ៍លោក សម រង្ស៊ី អតីតមេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិក្នុងកិច្ចប្រជុំ ជាមួយអ្នកគាំទ្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលរស់នៅប្រទេសបារាំង និងប្រទេសមួយចំនួនក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ស្តីពី "ការស្តារឡើងវិញនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា" បានថ្លែងចោទប្រកាន់ថាលោក ហ៊ុន សែន «ធ្វើជ្រុលហួសហេតុ» តាមរយៈការបណ្តោយឲ្យជនបរទេស «ធ្វើអាណានិគម»។
លោកថ្លែងក្នុងពិធីសំណេះសំណាលដែលបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា៖ «គេមិនរំពឹងការគាំទ្រពីប្រជារាស្ត្រ គេដឹងថាគេធ្វើបាបប្រជារាស្ត្រ គេបំផ្លិចបំផ្លាញជាតិ ប្រជារាស្ត្រច្បាស់ជាមិនគាំទ្រ ប្រជារាស្ត្រច្បាស់ជាស្អប់ ប្រជារាស្ត្រច្បាស់ជាចង់ឲ្យចុះចេញពីអំណាចពីតំណែង ដូច្នេះអ្នកទាំងអស់នោះដោយមិនអាចពឹងលើខ្មែរ ប្រជារាស្ត្ររបស់ខ្លួនអ្នកទាំងអស់នោះ ជនផ្ដាច់ការនោះបែរជាទៅពឹងលើបរទេសម្ដងពឹងយួន ម្ដងពឹងចិន ឥឡូវនេះពឹងទាំង ២»។ លោកបន្ថែមថា៖ «យើងបាត់បង់ឯករាជ្យ ផលប្រយោជន៍ជាតិ យើងត្រូវគេរំលោភ ត្រូវគេកេងប្រវ័ញ្ច។ ឃើញថា យើងខាត បាត់បង់ប្រជាធិបតេយ្យបាត់បង់ទាំងឯករាជភាព...គឺនាំមកគ្រោះថ្នាក់ សម្រាប់សន្តិភាព សន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីភាគអាគ្នេយ៍ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីភាគខាងកើតតែម្ដង ពីព្រោះអ្វីដែល ហ៊ុន សែន កំពុងតែធ្វើ ដើម្បីឲ្យចិនមកជួយ ហ៊ុន សែន ការពារអំណាច ហ៊ុន សែន គឺត្រូវតែឲ្យចិនចូលមកលុកលុយប្រទេសកម្ពុជា ចូលមកយកដី ចូលមកយកកោះ យកឆ្នេរសមុទ្រ យករ៉ែ»។ លោកបន្តថា ចិនគេបានយកពលរដ្ឋគេ ចូលមករស់នៅ «ពេញទឹកពេញដី ធ្វើឲ្យខ្មែរយើងឥឡូវមានអារម្មណ៍ដូចជាយើងជាជនជាតិភាគតិចទៅហើយ ដូចជានៅកំពង់សោម នៅកោះកុង ឃើញគេយកជនជាតិចិនចូលមកខ្មែរយើងអស់ដីអស់ ផ្ទះអស់មុខរបរ។ គេជាបរទេស គេមានអំណាចធំជាងយើងជាម្ចាស់ប្រទេសទៅទៀត»។ លោកបន្តថា៖ «ហ៊ុន សែន កំពុងតែបើកដៃឲ្យចិនសាងសង់អ្វីៗជាច្រើនដូចជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ... អ៊ិចឹងឃើញថា តំបន់វាធំ...ពិសេសខេត្តកោះកុងត្រូវចិនគ្រប់គ្រងហើយគេសង់ជាមូលដ្ឋានរបស់គេ មូលដ្ឋានហ្នឹងគឺមានលក្ខណៈជាមូលដ្ឋានសឹក អ៊ីចឹងវាប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាពគ្រោះថ្នាក់ក៏កាន់តែកៀកសម្រាប់សន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់ប្រជាធិបតេយ្យឯករាជភាព ឥឡូវវាប៉ះពាល់សន្តិភាពហើយ ប៉ុន្តែរឿងនេះធ្ងន់ធ្ងរណាស់ ប្រទេសដទៃទៀតដែលបណ្ដោយឲ្យ ហ៊ុន សែន បំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
ប៉ុន្តែលោក សុខ ឥសាន បានទាត់ចោលនូវការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ចំពោះឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចចិនមកលើនយោបាយកម្ពុជា ដោយលោកថាលោក សម រង្ស៊ី ចោទរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគឺផ្ទុយនឹងតថភាពពិតនៅកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «បញ្ញាសំខាន់ដែលគួរកត់សម្គាល់យើងឃើញថា រដ្ឋាភិបាលចិនក៏ដូចជាប្រជាជនចិនមិនមានសកម្មភាព ឬមួយកាយវិការណាមួយដែលជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាទេ ទោះបីមានជនជាតិចិនមកកម្ពុជាច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែគោរពច្បាប់កម្ពុជា។ អ្នកណាមិនអនុវត្តច្បាប់កម្ពុជា ល្មើសច្បាប់កម្ពុជានឹងត្រូវមានវិធានការផ្លូវច្បាប់ស្របទៅតាមទង្វើរបស់ខ្លួនដូចកន្លងទៅរាជរដ្ឋាភិបាលមិនកាន់ជើងអ្នកណាដែលធ្វើខុសច្បាប់ទេ»។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលបានបំពានលើសេរីភាពនៃការប្រមូលផ្តុំ និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ។ លោកថ្លែងតាមអ៊ីមែលថា៖ «លោក ហ៊ុន សែន ហាក់បីដូចជាមិនទាន់យល់នៅឡើយថា គ្មាននរណាម្នាក់អាចប្រាប់អំពីការជ្រើសរើស ជម្រើសទៅមនុស្សដែលបានកំណត់ជម្រើសនៅក្នុងចិត្ត និងបេះដូងរបស់ពួកគេរួចហើយនោះទេ»។ លោក រង្ស៊ី ថ្លែងថាការប្រើប្រាស់ «កម្លាំង» ដើម្បីរារាំងប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យប្រឆាំងគឺ «កំសាក និងគួរឲ្យអាណោចអាធ័ម»។ លោកបន្តថា៖ «កម្មករដំបូងចង់បានយុត្តិធម៌សង្គមដែលជាគំនិតមួយចម្លែកចំពោះរបបពុករលួយរបស់លោក ហ៊ុន សែន»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោកបណ្ឌិត មាស នី ថ្លែងថាលោក ហ៊ុន សែន ភ័យខ្លាចខ្លាំងចំពោះឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ បន្ទាប់ពីបាតុកម្មក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីឆ្នាំ ២០១៣។
លោកថារដ្ឋាភិបាលកំពុង «ឃ្លាំមើលយ៉ាងជិតស្និទ្ធ» លើវិស័យនេះដែលមានកម្មករជាង ៨០ ម៉ឺននាក់រួមទាំងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ លោកបន្តថា ភាពជោគជ័យនៃយុទ្ធនាការនេះគឺដើម្បីឈ្នះទឹកចិត្តកម្មករគឺនៅតែជា «សំណួរ» នៅឡើយ៕
រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Andrew Nachemson