.jpg)
អ្នកជំងឺមកពីតាមបណ្តាខេត្ត-ក្រុងនានាកំពុងអង្គុយចាំលេខរៀងរបស់ខ្លួនដើម្បីចូលទៅជួបគ្រូពេទ្យនៃមន្ទីរពេទ្យក្តីសង្ឃឹម។ ហុង មិនា
ថ្ងៃនេះខណៈពេលដែលចំនួនអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងកាន់តែច្រើន ទាំងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា និងទូទាំងពិភពលោក មហាជនទូទៅបានជជែកពិភាក្សាគ្នាដោយផ្ទាល់មាត់ និងតាមរយៈបណ្តាញសង្គមផ្សេងៗយ៉ាងច្រើនអំពីវិធីសាស្ត្រនៃការបង្ការ និងការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
ជាការពិត ទឹកនោមផ្អែម គឺជាជំងឺមិនឆ្លងហើយឈឺរ៉ាំរ៉ៃយ៉ាងប្រល័យហើយវាក៏ពុំទាន់មានថ្នាំ និងគ្រូពេទ្យណាអាចព្យាបាលវាឲ្យសះជានៅឡើយ ប៉ុន្តែបើយោងតាមក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតបានផ្តល់ដំបូន្មានថា «បុគ្គលម្នាក់ៗគឺជាអ្នកពូកែស័ក្តិសិទ្ធិអាចទប់ស្កាត់ និងព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមដោយខ្លួនឯងបាន» យ៉ាងងាយទៅវិញ?
ថ្វីត្បិតតែជំងឺនេះមិនមែនជាជំងឺឆ្លងមែន ប៉ុន្តែការប៉ាន់ប្រមាណរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញបង្ហាញថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមបានសម្លាប់មនុស្សនៅទូទាំងពិភពលោកប្រមាណ ១,៦ លាននាក់កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ និងជាការគួរឲ្យបារម្ភគឺតួលេខរីករាលដាលនៅពាសពេញពិភពលោកជារៀងរាល់ថ្ងៃនេះបានកើនឡើងពីចំនួន ១០៨ លាននាក់នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៨០ ឡើងដល់ចំនួន ៤២២ លាននាក់ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍នៅក្នុងគេហទំព័ររបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO)។
ការកើតឡើងនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានកត្តាច្រើនប្រភេទ ហើយវាក៏អាចកើតទៅលើបុគ្គលណាម្នាក់ដោយចៃដន្យបានដែរ ដោយភាគច្រើនបណ្តាលមកពីទម្លាប់ខុសឆ្គងជារឿយៗមួយចំនួនរួមទាំង «ការហូបចុកចំណីអាហារ កង្វះការបញ្ចេញសកម្មភាព អត់ធ្វើលំហាត់ប្រាណ ឬលេងកីឡា និងការមិនទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីតាមដានសុខភាពជាដើម»។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ជួន គឹមចេង ប្រធានផ្នែកពិគ្រោះជំងឺទូទៅនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹម។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតពន្យល់ថាមូលហេតុនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានច្រើនយ៉ាង។ ប៉ុន្តែភាគច្រើននៃការជួបប្រទះឃើញវាកើតឡើងនៅក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា គឺច្រើនឃើញមាន ៣ ប្រភេទធំៗ។ ប្រភេទទី ១: គឺខ្លួនប្រាណរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗនោះអត់មានលទ្ធភាពបង្កើតអាំងស៊ុយលីនឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់សរីរាង្គកាយរបស់ខ្លួន។ ប្រភេទទី ២: គឺវាកើតឡើងដោយកត្តាហ្ស៊ែនតំណពូជ។ និងប្រភេទទី ៣: គឺកើតឡើងពីកត្តានៃទម្លាប់រស់នៅមិនត្រឹមត្រូវរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ ហើយកត្តានេះក៏មានភាគរយច្រើនជាងគេបំផុត។ ប្រភេទទី ៣ នេះដែលមានភាគរយច្រើនជាងគេនោះតែ «បុគ្គលម្នាក់ៗក៏អាចបញ្ចៀសខ្លួនផុតពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមបាន»។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គឹមចេង។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ជួន គឹមចេង។ ហុង មិនា
អ្នកស្រី សួង ផល្លា វ័យជាង ៦០ ឆ្នាំជាប្រជាកសិកររស់នៅឯស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ បាននិយាយថាគាត់ដឹងខ្លួនថាមានកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមកាលពីឆ្នាំ ២០១៥ «ហើយកូនៗរបស់ខ្ញុំបានព្យាយាមស្វះស្វែងនាំខ្ញុំ ទៅព្យាបាលនៅតាមមន្ទីរពេទ្យឯកជន និងមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋនៅភ្នំពេញជាច្រើនកន្លែងតែជំងឺមិនជាសះស្បើយ ឬធូរស្រាលទេ»។ រហូតឆ្នាំ ២០១៧ ពេលអស់លុយព្យាបាលនៅកន្លែងផ្សេងៗ «ពួកកូនៗគេព្យាយាមនាំខ្ញុំមកមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹម»។
អ្នកស្រី ផល្លា បន្តថា៖ «សំណាងល្អនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹមគេទទួលព្យាបាលប្រជាជនក្រីដូចពួកខ្ញុំ ហើយកុំតែបានគុណបុណ្យគ្រូពេទ្យនៅពេទ្យសម្តេចឪនេះពួកគាត់យកចិត្តទុកដាក់ព្យាបាលយើងខ្លាំងឲ្យថ្នាំល្អៗសម្រាប់យើងលេប និយាយឲ្យខ្លីគឺគេជួយយកអាសារអ្នកជំងឺគ្រប់ៗគ្នាតែម្តង។ កុំអីប្រហែលជាខ្ញុំស្លាប់បាត់ហើយ ព្រោះពេទ្យមុនៗគេថា ជាតិស្កររបស់ខ្ញុំឡើងជិត ៥០០ ហើយហ្នឹង»។
អ្នកស្រីបន្តថាក្រោយពីទទួលបានការព្យាបាល និងបើកថ្មាំលេបជាប្រចាំពីមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹមជាងមួយឆ្នាំមក អ្នកស្រីមានសាច់ឈាមស្រស់ថ្លាជាងមុន រីឯជាតិស្កនៅក្នុងឈាមរបស់គាត់ក៏បានថយចុះមកនៅជាមធ្យមក្រោយការហូបអាហារគឺតិចជាង ២០០ (A1C=7.04)។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ដល់ជាតិស្កចុះមកតិចអ៊ីចឹងទៅនៅក្នុងខ្លួនយើងដូចមានកម្លាំងកំហែងគ្រាន់បានដើរទៅបុណ្យទាននឹងគេដែរ។ ឥឡូវខ្ញុំមានសង្ឃឹមរស់នៅទៅថ្ងៃអនាគតបានតទៅទៀត»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គឹមចេង ពន្យល់ថា៖ «ពួកខ្ញុំតែងតែពន្យល់ប្រាប់ទៅអ្នកជំងឺ (ទឹកនោមផ្អែម) របស់យើងថា ការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនមែនអាស្រ័យទៅលើពេទ្យ និងថ្នាំទេគឺគ្រូពេទ្យគ្រាន់តែជាអ្នកផ្តល់ព័ត៌មានត្រឹមត្រូវផ្តល់ផ្លូវផ្តល់ការអប់រំទេ តាមពិតទៅគឺអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមខ្លួនឯងទេដែលជាអ្នកពូកែព្យាបាលនោះ ប្រសិនបើពួកគាត់ (អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម) អនុវត្តតាមដំបូន្មានរបស់ក្រុមគ្រូពេទ្យបានត្រឹមត្រូវ»។
ទិដ្ឋភាពនៅពីខាងមុខទ្វារចូលមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹម។ហុង មិនា
ថ្មីៗនេះនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹមមានបង្កើតជាក្រុមគ្រូពេទ្យអ្នកផ្តល់ការអប់រំប្រឹក្សាយោបល់ និងមានទាំងរៀបចំជាកម្មវិធីឲ្យ (ក្រុម) អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមទាំងនោះពួកគាត់ចេះពន្យល់ចែករំលែកបទពិសោធទាំងអ្នកទទួលបានជោគជ័យក្នុងការបញ្ចុះជាតិស្ករ និងអ្នកមិនបានជោគជ័យក៏ប្រាប់ពីចំណុចខ្សោយរបស់ពួកគាត់ផងដែរ ព្រោះ «ធ្វើរបៀបនេះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមគាត់អាចយល់ដឹងច្បាស់លាស់ថា តើគួរអនុវត្តរបៀបណាខ្លះដើម្បីទទួលបានសុខភាពល្អប្រសើរពីការព្យាបាល និងធ្វើបែបណាដែលមិនបានលទ្ធផលល្អ»។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គឹមចេង ។ «ភាពជោគជ័យចំពោះការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺធ្វើយ៉ាងណាឲ្យជាតិស្ករនៅក្នុងខ្លួនអ្នកជំងឺថយចុះទាបមករកធម្មតាវិញ»។
លោកពន្យល់ថានៅពេលដែល «អ្នកជំងឺយល់ដឹងច្បាស់» ហើយគាត់អនុវត្តបានត្រឹមត្រូវតាំងពីការលេបថ្នាំ ការបរិភោគចំណីអាហារ និងការធ្វើលំហាត់ប្រាណផងនោះទើប «ការព្យាបាលទទួលបានប្រសិទ្ធភាព»។ ឧទាហរណ៍ថា អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនត្រូវបរិភោគច្រើន (ឆ្អែត) ជ្រុលទៅតាមទម្លាប់នៅតាមពេលវេលា (ហូប ៣ ពេលក្នុង ១ ថ្ងៃ) ហូបអាហារនោះទេ តែអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវបរិភោគអាហារតិចល្មមហើយត្រូវបង្កើនចំនួនដងនៃការហូបវិញគឺហូបញឹកជាងអ្នកជាធម្មតា ហើយក៏ត្រូវបង្កើតឲ្យមានទម្លាប់ហាត់ប្រាណជាប្រចាំសមតាមកម្លាំងរបស់ខ្លួនផងដែរ៕
អំពីមន្ទីរពេទ្យសម្តេចឪ (SHCH)
មន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹមបានចាប់បើកព្យាបាលអ្នកជំងឺទូទៅតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៦។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៨ មកជំនួយបរទេសត្រូវបានកាត់បន្ថយ។
សព្វថ្ងៃមន្ទីរពេទ្យទទួលការព្យាបាលជំងឺគ្រប់ប្រភេទដោយមិនរើសអើងវណ្ណៈអ្នកមាន ឬអ្នកក្រឡើយ ដោយផ្តល់ការពិគ្រោះជំងឺដោយឥតគិតថ្លៃ និងថ្នាំ ឬសម្ភារបរិក្ខាដែលបានមកពីជំនួយសប្បុរសធម៌ទាំងនោះគឺមិនគិតថ្លៃទេ។
ដោយឡែកសម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលបានចូលមកទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យព្រះសីហនុមណ្ឌលនៃក្តីសង្ឃឹមក្នុងរយៈពេល ៤ ខែ ដើមឆ្នាំ ២០១៨ នេះមានចំនួន ១០២៦ នាក់ដោយសរុបនៃការពិនិត្យព្យាបាលមានចំនួន ១៤៩៥ លើក។
ដោយឡែកដើម្បីនិរន្តរភាពរបស់មន្ទីរពេទ្យ ថ្នាំសង្កូវ ឬតេស្តសម្រាប់វិភាគធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺ អ្នកជំងឺត្រូវចូលរួមចំណែកខ្លះៗទៅតាមលទ្ធភាពរបស់ពួកគាត់។ ចំពោះអ្នកជំងឺក្រីក្រគ្មានលទ្ធភាព មន្ទីរពេទ្យនៅតែបន្តផ្តល់ការព្យាបាលគ្រប់យ៉ាងដោយឥតគិតថ្លៃ និងប្រកបដោយគុណភាពដូចអ្នកមានលទ្ធភាពដែរ។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះគឺជាគន្លឹះឈ្នះឈ្នះ មួយដើម្បីជួយឲ្យមន្ទីរពេទ្យនៅបន្តការព្យាបាលប្រកបដោយគុណភាព និងស្មើភាពជូនប្រជាជនកម្ពុជាទូទៅ និងលើកតម្កើនសេវាថែទាំសុខភាពប្រកបដោយគុណភាពនៅប្រទេសកម្ពុជា៕
