.jpg)
លោក លី តៃសេង។ រូបថត ក្រុមហ៊ុនមេធាវី និងមន្ទីរសារការី អេចប៊ីអេស
ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩បានបង្កឱ្យមានសម្ពាធហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងខ្លាំងចំពោះអាជីវកម្មទាំងតូច និងធំនៅទូទាំងពិភពលោករួមទាំងនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាផងដែរ។ រោងចក្រ សណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន និងអាជីវកម្មជាច្រើនផ្សេងទៀតត្រូវផ្អាកដំណើរការ ឬឈានទៅរកការត្រូវបិទតែម្តង។ ពួកគេកំពុងប្រឈមមុខនឹងការក្ស័យធនដោយមានក្តីសង្ឃឹមតិចតួចបំផុតក្នុងការដំណើរការបន្ត។
ក្នុងពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកំពុងជួបភាពចលាចល ច្បាប់ក្ស័យធនដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះតាមផ្លូវច្បាប់ និងកាត់បន្ថយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។ ហេតុនេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ និងជាបន្ទាន់ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់នេះ។
ប៉ុន្តែច្បាប់ក្ស័យធនរបស់កម្ពុជាដែលត្រូវបានប្រកាសឱ្យប្រើក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ នោះ ត្រូវបានសាធារណជន និងសហគមន៍អាជីវកម្មតិចណាស់យល់ដឹងដោយសារតែច្បាប់នេះមិនសូវត្រូវបានគេយកមកប្រើប្រាស់ និងផ្សព្វផ្សាយនោះទេ។
ច្បាប់ស្តីពីក្ស័យធនមានគោលបំណងសំខាន់ ២ គឺ៖ ផ្តល់នូវការទូទាត់ការសងជាសមូហភាពតាមលំដាប់អាទិភាព និងត្រឹមត្រូវតាមសិទ្ធិលើបំណុលរបស់ម្ចាស់បំណុលដោយយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុលមកទូទាត់សងហើយវាអាចជួយឲ្យមានការរៀបចំ និងផ្តល់នីតិសម្បទាឡើងវិញសម្រាប់អាជីវកម្មរបស់កូនបំណុល។
គោលបំណងដំបូងនៃច្បាប់នេះដែលជាការទូទាត់សងជាសមូហភាពតាមលំដាប់អាទិភាព និងត្រឹមត្រូវស្របតាមសិទ្ធិលើបំណុលរបស់ម្ចាស់បំណុលនេះ គឺជាមុខងារក្នុងការបែងចែក។ ក្នុងគោលបំណងនេះច្បាប់ស្តីពីក្ស័យធនកំណត់អំពីវិធានលក្ខខណ្ឌនីតិវិធី និងដំណើរការសម្រាប់ការបែងចែកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុលតាមសិទ្ធិលើបំណុលរបស់ម្ចាស់បំណុល។
ច្បាប់នេះធានានូវភាពយុត្តិធម៌ និងភាពស្របច្បាប់ក្នុងការបែងចែកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុលដើម្បីការពារ និងបញ្ចប់ជម្លោះរវាងម្ចាស់បំណុល និងម្ចាស់បំណុល ឬម្ចាស់បំណុលទល់នឹងកូនបំណុល។ នេះគឺជាតួនាទីផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ច្បាប់ ដើម្បីធានានូវការប្រព្រឹត្តដោយភាពត្រឹមត្រូវនៅក្នុងប្រព័ន្ធទីផ្សារ។
ក្នុងគោលបំណងទី ២ ក្នុងការផ្តល់នីតិសម្បទាដល់អាជីវកម្មរបស់កូនបំណុល ច្បាប់នេះផ្តល់ឱកាសដល់កូនបំណុល ឬអភិបាលបណ្តោះអាសន្នក្នុងការដាក់ជូនសំណើផែនការដើម្បីរៀបចំអាជីវកម្មឡើងវិញ ឬផែនការសម្របសម្រួល ជាមួយនឹងម្ចាស់បំណុល។
ក្នុងផែនការនេះកូនបំណុល ឬអភិបាលបណ្តោះអាសន្នអាចដាក់សំណើទៅម្ចាស់បំណុលឱ្យលុបចោលបំណុលមួយចំនួន និង/ឬពន្យារពេលការទូទាត់សងបំណុល។
ផែនការសម្របសម្រួលដែលបានការឯកភាពពីម្ចាស់បំណុល និងតុលាការអាចបន្តប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មស្របគ្នាជាមួយនឹងការទូទាត់សងបំណុលដើម្បីឱ្យអាជីវកម្មនៅតែអាចបន្តដំណើរការ។
គោលដៅចម្បងនៃច្បាប់ស្តីពីក្ស័យធនគឺដើម្បីផ្តល់ឱ្យកូនបំណុលនូវលទ្ធភាពក្នុងការចាប់ផ្តើមជាថ្មីរួចផុតពីបន្ទុកបំណុលហិរញ្ញវត្ថុដែលជាប់ធ្ងន់ធ្ងរ។ វាប្រៀបដូចជា ការផ្តល់ដល់កូនបំណុលសុចរិតដែលបានជួបនូវអកុសលនូវឱកាសថ្មីមួយក្នុងជីវិត ដើម្បីខិតខំប្រឹងប្រែងទៅអនាគតដោយមិនមានសម្ពាធ និងការបាក់ទឹកចិត្តដោយសារបំណុលដែលមានពីមុន។
និយាយបែបសាមញ្ញ ច្បាប់ស្តីពីក្ស័យធនជួយបង្ការបញ្ហាសោកសង្រេងក្នុងសង្គមដោយសារតែបំណុលច្រើនវ័ណ្ឌកដែលរុញច្រានឱ្យកូនបំណុល និងសាច់ញាតិរបស់គាត់ធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
ទន្ទឹមនឹងនេះច្បាប់ក៏ធានានូវផលប្រយោជន៍របស់ម្ចាស់បំណុលត្រឹមត្រូវ និងសុចរិតផងដែរ។
ប្រជាជនកម្ពុជាជាច្រើនមានជំនឿលើកម្មផល។ ទោះជាមានរឿងអ្វីកើតឡើងចំពោះពួកគាត់ក៏ដោយ ក៏ពួកគាត់នឹងខំព្យាយាមឱ្យអស់ពីសមត្ថភាពក្នុងការសងបំណុលដែលមាន។
ពួកគាត់សុខចិត្តលក់ដីធ្លី ផ្ទះសំបែង និងទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងទៀតដែលពួកគាត់មាន។ ឪពុកម្តាយនឹងខំជួយសងបំណុលកូន ឬកូនៗនឹងជួយសងបំណុលរបស់ឪពុកម្ដាយរហូតដល់ពួកគេធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រ។
ការតស៊ូសងជម្នះលើបំណុលវ័ណ្ឌកនេះអាចបណ្តាលឱ្យមានភាពតានតឹងផ្លូវចិត្ត និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរាងកាយ។ កូនបំណុលដែលបាក់ទឹកចិត្តអាចជ្រើសរើសធ្វើអត្តឃាត ដើម្បីធ្វើឱ្យពួកគាត់រួចផុតពីបំណុលដែលមាន។ ករណីបែបនេះចាំបាច់ត្រូវចៀសវាងឲ្យបាន ហើយនេះក៏ជាមូលហេតុមួយទៀតដែលត្រូវអនុវត្តច្បាប់ក្ស័យធនដើម្បីផ្តល់ដំណោះស្រាយឲ្យរួចផុតពីបញ្ហាសង្គមបែបនេះ។
ការសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនច្បាប់ក្ស័យធន មានវិសាលភាពអនុវត្តចំពោះរូបវន្តបុគ្គលជាពាណិជ្ជករ និងនីតិបុគ្គលរួមមានក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិ និងក្រុមហ៊ុនមូលធន។ លើកលែងតែបុគ្គលដែលគ្រប់គ្រងដោយច្បាប់ស្តីពីគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ច្បាប់ស្តីពីការធានារ៉ាប់រង និងច្បាប់ស្តីពីការបោះផ្សាយ និងការជួញដូរមូលបត្រមហាជន។
បណ្តឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនអាចត្រូវបានធ្វើឡើងដោយកូនបំណុល ម្ចាស់បំណុលម្នាក់ ឬច្រើននាក់ ឬតំណាងអយ្យការ។ កូនបំណុលអាចជារូបវន្តបុគ្គល ឬនីតិបុគ្គលដែលក្ស័យធន។
ម្ចាស់បំណុលសំដៅដល់រូបវន្តបុគ្គល ឬនីតិបុគ្គលដែលមានសិទ្ធិទាមទារសំណងពីកូនបំណុល ឬពីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុល។ ប្រសិនបើកូនបំណុលជានីតិបុគ្គល អភិបាលក្រុមហ៊ុនមានសិទ្ធិដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន។
លក្ខខណ្ឌតម្រូវក្នុងការសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនក្នុងករណីដែលកូនបំណុលមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ចមួយ ឬច្រើនដែលមានសុពលភាព និងដល់ការកំណត់សងដែលមានទឹកប្រាក់ចំនួន ៥ ០០០ ០០០ រៀល (ប្រហែល ១ ២៥០ ដុល្លាអាមេរិក) គឺជាមូលហេតុនៃការបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនទល់នឹងកូនបំណុលនោះ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌អាចសម្រេចកែប្រែចំនួនទឹកប្រាក់ជាកាតព្វកិច្ចអប្បបរមានោះបាន។
បណ្តឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនត្រូវសរសេរបញ្ជាក់អំពីឈ្មោះ និងអាសយដ្ឋានរបស់កូនបំណុល និងរបស់អ្នកប្តឹងមូលហេតុដែលជាបង្អែកនៃបណ្តឹងបញ្ជីរាយនាមម្ចាស់បំណុល (ក្នុងករណីដែលសំណុំរឿងប្ដឹងដោយកូនបំណុល) និងសេចក្តីបញ្ជាក់អំពីកាលៈទេសៈដែលនាំឱ្យមានមូលហេតុនៃបណ្តឹង។ បណ្តឹងសុំក៏ត្រូវមានភ័ស្តុតាងជាបង្អែកនៃបណ្តឹងរាប់បញ្ចូលទាំងរាល់ឯកសារភ្ជាប់ដែលអាចផ្តល់ទម្ងន់ដល់បណ្តឹង។
បណ្តឹងត្រូវដាក់ទៅតុលាការមានសមត្ថកិច្ចដែលស្ថិតនៅខាងលំនៅឋានរបស់កូនបំណុល ឬការិយាល័យចុះបញ្ជីរបស់នីតិបុគ្គល ឬទីស្នាក់ការអាជីវកម្ម ឬទីកន្លែងដែលទ្រព្យសម្បត្តិនោះស្ថិតនៅ។
បន្ទាប់ពីបើកសវនាការលើបណ្តឹងសុំ ប្រសិនបើតុលាការយល់ឃើញថា បណ្តឹងសុំមានមូលហេតុសមស្របនោះតុលាការត្រូវចេញសេចក្តីសម្រេចជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។
ការពិនិត្យពាក្យបណ្តឹងសុំការបង់ប្រាក់ប្រដាប់ក្តី និងការដាក់ប្រាតិភោគលើបណ្តឹងត្រូវកំណត់ដោយតុលាការដោយអនុលោមតាមបញ្ញតិនៃក្រមនីតិរដ្ឋប្បវេណី។
ប្រសិនបើតុលាការសម្រេចបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន និងសម្រេចតែងតាំងអភិបាលបណ្តោះអាសន្នប្រាក់បំណាច់ថ្លៃសេវា និងការចំណាយរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នត្រូវទូទាត់ពីទ្រព្យរបស់កូនបំណុលជាផ្នែកនៃការទាមទារសមស្របដែលត្រូវបានគណនាលើពេលវេលាដែលអភិបាលបណ្តោះអាសន្នបានចំណាយក្នុងពេលបំពេញការងារតម្លៃសរុបនៃទ្រព្យរបស់កូនបំណុល និងវិសាលភាព និងភាពស្មុគស្មាញនៃសំណុំរឿងក្ស័យធន។
រយៈពេលនៃការបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនប្រសិនបើបណ្តឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនត្រូវបានដាក់ដោយកូនបំណុល តុលាការត្រូវបើកសវនាការលើបណ្ដឹងសុំឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយទោះជាក្នុងករណីណាក្ដី ត្រូវបើកសវនាការមិនឱ្យលើសពី ១៥ ថ្ងៃ គិតចាប់ពីថ្ងៃដាក់ពាក្យបណ្តឹងសុំ។
ប្រសិនបើបណ្តឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនត្រូវបានដាក់ដោយម្ចាស់បំណុលឬអភិបាលក្រុមហ៊ុន ឬតំណាងអយ្យការ តុលាការត្រូវបើកសវនាការលើបណ្ដឹងសុំមិនឱ្យលើសពី ៣០ ថ្ងៃគិតចាប់ពីថ្ងៃដាក់ពាក្យបណ្តឹង។ តុលាការត្រូវចេញសេចក្ដីសម្រេចក្នុងរយៈពេលមិនលើសពី ១៤ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សវនាការលើបណ្ដឹងសុំ។
កូនបំណុល ឬម្ចាស់បំណុលអាចប្តឹងជំទាស់ចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការក្នុងរយៈពេល ៧ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទទួលបានដំណឹងនៃសេចក្តីសម្រេចនោះ។
នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចបង្គាប់ឱ្យបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន តុលាការត្រូវកំណត់កាលបរិច្ឆេទបើកកិច្ចប្រជុំម្ចាស់បំណុលចាប់ពី ៣០ ថ្ងៃ តែមិនត្រូវលើសពី ៦០ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន។
ភ័ស្តុតាងនៃបណ្ដឹងទាមទារក៏ត្រូវបានដាក់ជូនតុលាការដោយម្ចាស់បំណុលផងដែរក្នុងរយៈពេល ៧ ថ្ងៃមុនកាលបរិច្ឆេទ បើកកិច្ចប្រជុំម្ចាស់បំណុល។
រយៈពេលក្នុងការបញ្ចប់សំណុំរឿងក្ស័យធនអាស្រ័យលើផែនការសម្រុះសម្រួល ឬផែនការស្តារនីតិសម្បទា ឬភាពស្មុគស្មាញនៃដំណើរការដកហូតទ្រព្យសម្បត្តិ និងការទូទាត់សិទ្ធិលើបំណុលសមស្រប។
សិទ្ធិលើបំណុលនៅក្នុងសំណុំរឿងក្ស័យធនសិទ្ធិលើបំណុលសំដៅដល់សិទ្ធិទទួលការទូទាត់សងពីកូនបំណុល ឬពីទ្រព្យសកម្មរបស់កូនបំណុលដែលកើតមានឡើងមុនពេលបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនដោយមិនគិតពីថា សិទ្ធិលើបំណុលនោះមានលក្ខខណ្ឌទូទាត់បាន ឬមានភាពបន្ទាន់ឡើយ។
សិទ្ធិលើបំណុលអាចត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាការទាមទារសមស្របការទាមទារដែលគ្មានការទទួលស្គាល់ និងការទាមទារចំណាយខាងរដ្ឋបាល។ បណ្ដឹងទាមទារចំណាយខាងរដ្ឋបាលត្រូវរួមបញ្ចូលនូវប្រាក់បំណាច់ថ្លៃសេវា និងការចំណាយរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន។
ការទាមទារដែលគ្មានការទទួលស្គាល់រួមមានការប្រាក់ដែលកើនឡើងលើសិទ្ធិលើបំណុលចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទនៃការបើកសំណុំរឿងថ្លៃចំណាយរបស់ម្ចាស់បំណុលក្នុងការចូលរួមក្នុងសំណុំរឿងក្ស័យធនប្រាក់ពិន័យ និងផលវិបាកដែលកើតឡើងជាយថាហេតុដែលតម្រូវឱ្យកូនបំណុលបង់ប្រាក់។ ល។
ប្រាក់ដែលទទួលបានពីការជម្រះបញ្ជីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុលត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់ទូទាត់ការទាមទារសងតាមលំដាប់អាទិភាព ដោយប្រាក់បៀវត្សរ៍បុគ្គលិក និងនិយោជិតប្រាក់បំណាច់របស់អភិបាលបណ្តោះអាសន្ន សេវារដ្ឋបាល និងប្រាក់ប្រដាប់ក្តី តុលាការត្រូវបានទូទាត់មុន។ បន្ទាប់មកទើបការទាមទារដែលមានកិច្ចធានាពន្ធដាររបស់រដ្ឋដែលមិនទាន់បានប្រកាស និងការទាមទារផ្សេងទៀតទាំងអស់ដែលគ្មានកិច្ចធានា។ ប្រាក់ថ្លៃលក់ដែលនៅសល់ពីការបែងចែកបន្ទាប់ពីទូទាត់ម្ចាស់បំណុលរួចត្រូវប្រគល់ទៅឲ្យកូនបំណុល។
អានុភាពនៃការបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន បន្ទាប់ពីតុលាការសម្រេចបង្គាប់ឱ្យបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនរហូតទាល់តែសំណុំរឿងក្ស័យធនត្រូវបានបញ្ចប់គ្មានដំណើរការក្ដី នីតិវិធី ឬបណ្ដឹងក្នុងរូបភាពណាក៏ដោយ ដែលធ្វើឡើងដោយម្ចាស់បំណុល ឬក្នុងនាមម្ចាស់បំណុលទល់នឹងកូនបំណុល ឬទ្រព្យសកម្មរបស់កូនបំណុលនោះទេ។ នេះមានន័យថា រាល់សកម្មភាពផ្លូវច្បាប់ទល់នឹងកូនបំណុលត្រូវបានព្យួរ។
ទ្រព្យនៃកូនបំណុលត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការចាត់ចែង និងសិទ្ធិអំណាចរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយតុលាការ។
អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នត្រូវមានការយល់ព្រមពីម្ចាស់បំណុលក្នុងការលក់អចលនទ្រព្យណាមួយ ផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិណាមួយទៅឱ្យបុគ្គលដែលពាក់ព័ន្ធ ឬអនុវត្តប្រតិបត្តិការណាមួយដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ការអនុម័ត ឬការអនុវត្តផែនការសម្របសម្រួល។
អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នអាចសម្រេចឱ្យបន្តអនុវត្តកិច្ចសន្យារវាងកូនបំណុល និងភាគីនៃកិច្ចសន្យាមិនទាន់បានអនុវត្តចប់ សព្វគ្រប់ដោយកូនបំណុល និងដោយភាគីនៃកិច្ចសន្យាមុនពេលបើកសំណុំរឿងក្ស័យធន។
ការផ្តន្ទាទោសចំពោះការខកខានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនកូនបំណុលដែលលែងមានលទ្ធភាពបំពេញកាតព្វកិច្ចមួយ ឬច្រើនដែលមានសុពលភាព និងដល់កំណត់សងដែលមានទឹកប្រាក់ចំនួន ៥០០០ ០០០ រៀល ឬច្រើនជាងនេះត្រូវដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនទល់នឹងខ្លួនឯង។
ក្នុងករណីដែលមានកូនបំណុលជាក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិ ឬក្រុមហ៊ុនមូលធនផ្អែកតាមករណីនីមួយៗ អភិបាលសហកម្មសិទ្ធិករ ឬអ្នកចាត់ការ ត្រូវមានកាតព្វកិច្ចដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។
បុគ្គលទាំងឡាយណាដែលមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនដោយចេតនាក្ដី ឬការធ្វេសប្រហែសក្ដីត្រូវទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់ខ្លួនចំពោះម្ចាស់បំណុលម្នាក់ ឬច្រើននាក់របស់កូនបំណុលលើការខូចខាតដែលកើតឡើងដោយផ្ទាល់ពីការខកខាននេះ។
ប្រសិនបើកាតព្វកិច្ចនេះធ្លាក់ទៅលើបុគ្គលច្រើននាក់បុគ្គលដែលមានចេតនា ឬមានការធ្វេសប្រហែសទាំងនេះត្រូវទទួលខុសត្រូវដោយសាមគ្គីគ្នាចំពោះការខូចខាតនេះ។
បើទោះបីជាមានច្បាប់ស្ដីពីក្ស័យធនក៏ដោយ ក៏ច្បាប់នេះត្រូវបានប្រើប្រាស់តិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ ដោយពាណិជ្ជករ អាជីវករ មេធាវី និងបុគ្គលដែលពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
រហូតមកទល់ពេលនេះពាក្យបណ្ដឹងសុំបើកសំណុំរឿងក្ស័យធនដែលត្រូវបានដាក់ជូនតុលាការមានសមត្ថកិច្ចមានចំនួនប្រមាណតិចជាង ១០ ករណីនៅឡើយ។ បទពិសោធនេះបានបង្ហាញពីភាពជោគជ័យដ៏មានកម្រិតទាប ដោយសារតែភាពស្មុគស្មាញគ្មានប្រសិទ្ធភាព និងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃនីតិវិធីក្ស័យធន និងកង្វះចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ស្ដីពីក្ស័យធន។ល។
ច្បាប់ស្ដីពីក្ស័យធនផ្តល់អំណាចជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ក្នុងការចេញប្រកាសដើម្បីបំពេញបន្ថែមបទប្បញ្ញត្តិស្ដីពីការអនុវត្តច្បាប់នេះរួមមានការកំណត់លក្ខណសម្បត្តិតួនាទី និងសិទ្ធិអំណាចរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នការកំណត់កាតព្វកិច្ចអប្បបរមាជាមូលដ្ឋាន ដើម្បីដំណើរការនីតិវិធីក្ស័យធន និងការកំណត់ប្រាក់បំណាច់ថ្លៃសេវា និងចំណាយរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន។
ប៉ុន្តែបទប្បញ្ញត្តិទាំងនេះមិនត្រូវបានចេញនោះទេ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៧ ដែលច្បាប់ត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើមក។
រហូតមកទល់ពេលនេះមានអភិបាលបណ្ដោះអាសន្នចំនួនប្រហែលជាង ១០ នាក់ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ដើម្បីធ្វើជាអភិបាលបណ្តោះអាសន្នសម្រាប់អនុវត្តនីតិវិធីក្ស័យធន។ ប៉ុន្តែបទប្បញ្ញត្តិលម្អិតដែលកំណត់គុណវុឌ្ឍិ លក្ខណសម្បត្តិសិទ្ធិអំណាច ប្រាក់បំណាច់ ថ្លៃសេវា និងចំណាយរបស់អភិបាលបណ្ដោះអាសន្នមិនមាននៅឡើយទេ។
ដើម្បីអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីក្ស័យធនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពក្រសួងយុត្តិធម៌ និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្មគួរតែធ្វើការសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធក្នុងការចេញប្រកាសដើម្បីបំពេញបន្ថែមបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធដើម្បីធានាឱ្យបាននូវនីតិវិធីក្ស័យធនប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងងាយស្រួល។
លើសពីនេះទៅទៀតក្រសួងទាំងនេះក៏គួរតែពន្លឿននូវការដាក់ឲ្យដំណើរការតុលាការពាណិជ្ជកម្មនៅតាមសាលាដំបូងមួយចំនួនផងដែរ។
តាមបទពិសោធរបស់ខ្ញុំ ការជម្រះបញ្ជីរំលាយក្រុមហ៊ុននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានភាពស្មុគស្មាញ និងចំណាយពេលច្រើនជាងការចុះបញ្ជីបង្កើតក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្ម។ ហេតុនេះហើយបុគ្គលមួយចំនួនបានជ្រើសរើសទុកឱ្យអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនរលំជាជាងប្រកាសក្ស័យធនដោយសារតែភាពស្មុគស្មាញភាពមិនប្រាកដប្រជា និងគ្មានប្រសិទ្ធភាពនៃនីតិវិធីក្ស័យធន។ ជាផលវិបាកច្បាប់ស្តីពីក្ស័យធន មិនត្រូវបានប្រើប្រាស់ឲ្យស្របតាមគោលបំណងរបស់វាក្នុងការដោះស្រាយវិវាទផ្លូវច្បាប់ជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ច និងកាត់បន្ថយបញ្ហាសោកសៅក្នុងសង្គម។
យើងខ្ញុំយល់ថា រដ្ឋាភិបាលគួរយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហានេះត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ជាបន្ទាន់៕
អ្នកនិពន្ធគឺជានាយកប្រតិបត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុនមេធាវី និងមន្ទីរសារការី អេចប៊ីអេស។
លោកស្វាគមន៍ជានិច្ចចំពោះយោបល់របស់អស់លោកអ្នក និងអាចទាក់ទងបានតាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិក៖ Tayseng@hbslaw.asia។
ទស្សនៈខាងលើគឺជាទស្សនៈរបស់អ្នកនិពន្ធ និងមានគោលបំណងផ្សព្វផ្សាយជាព័ត៌មានទូទៅតែប៉ុណ្ណោះ។ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការខូចខាតដោយអចេតនាណាមួយដែលកើតឡើងដោយសារតែទស្សនៈដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងអត្ថបទនេះឡើយ។
