.jpg)
រថយន្តធុនធំកំពុងដឹករថយន្ត Honda ចេញពីរោងចក្រក្រុមហ៊ុន Honda ក្នុងទីក្រុង Swindon។ រូប AFP
ក្រុងតូក្យូៈ ការចាកចេញនៅពេលថ្មីៗរបស់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនជាច្រើនពីចក្រភពអង់គ្លេស មិនមែនកើតមានឡើងជាចម្បងដោយសារកត្តាចាកចេញរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសពីសហភាពអឺរ៉ុប (Brexit) នោះទេ ប៉ុន្តែវាមានករណីជាច្រើនដែលជួយបង្កើនល្បឿនឲ្យមានការសម្រេចចិត្តចាកចេញនេះ។ នេះបើយោងតាមក្រុមអ្នកវិភាគ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ ក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្ត Honda របស់ជប៉ុនបានក្លាយជាក្រុមហ៊ុនចុងក្រោយបំផុត ដែលបានផ្ញើសារដ៏តក់ស្លុតមួយទៅកាន់ឧស្សាហកម្មរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស តាមរយៈការប្រកាសថានឹងបិទរោងចក្ររបស់ខ្លួននៅទីក្រុង Swindon ជាទីដែលកម្មករប្រហែល ៣ ៥០០ នាក់កំពុងធ្វើការងារអស់រយៈពេលជាង ២៤ ឆ្នាំមកហើយនោះ។
ក្រុមមន្ដ្រីបានប្រញាប់ប្រញាល់បង្វែរការស្ដីបន្ទោសងាកចេញពីកត្តា Brexit ដោយលោក Justin Tomlinson សមាជិកសភាមូលដ្ឋានបានលើកឡើងថា ការសម្រេចចិត្តនេះ បានកើតមានឡើងដោយសារតែ «និន្នាការពិភពលោក» និងចង្អុលបង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុន Honda កំពុងផ្ទេរផលិតកម្មនៅអឺរ៉ុបទាំងអស់ត្រឡប់ទៅប្រទេស ជប៉ុន វិញ។
ទោះជាមានមូលហេតុជាក់លាក់នៅពីក្រោយការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុននីមួយៗក្តី ក៏ក្រុមអ្នកវិភាគបានឲ្យដឹងថា បញ្ហា Brexit កំពុងបន្លាចក្រុមហ៊ុនជប៉ុន ជាទូទៅ។
លោក Seiji Sugiura អ្នកវិភាគប្រចាំនៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ Tokai Tokyo បានថ្លែងថា៖ «ក្រុមហ៊ុន Honda ហាក់ដូចជាបាននិងកំពុងត្រៀមខ្លួនចំពោះការចាកចេញនេះសម្រាប់រយៈពេលវែង។ បន្ទាប់មក Brexit បានកើតឡើង ដែលអាចជំរុញឲ្យក្រុមហ៊ុននេះធ្វើការសម្រេចចិត្តនៅពេលនេះ»។
ទាំងលោក Sugiura និងលោក Satoru Takada ដែលជាអ្នកវិភាគផ្នែកឧស្សាហកម្មរថយន្តប្រចាំក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវ TIW មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងតូក្យូ បានកត់សម្គាល់ថា ក្រុមហ៊ុន Honda បានពិភាក្សាគ្នាអំពីអ្វីដែលត្រូវធ្វើចំពោះរោងចក្រនៅទីក្រុង Swindon សម្រាប់ពេលណាមួយ ។
លោក Takada ថ្លែងថា៖ «ក្រុមហ៊ុន Honda បានតស៊ូរស់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ក្រោយមក Brexit ក៏បានកើតឡើង។ ការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសអាជីវកម្មនេះ បានជំរុញឲ្យក្រុមហ៊ុននេះត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តនៅពេលនេះ»។
ការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុន Honda បានធ្វើឡើងភា្លមៗបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុន Nissan បានកាត់បន្ថយការផលិតរបស់ខ្លួននៅរោងចក្រនាទីក្រុង Sunderland ស្ថិតនៅភាគឦសានចក្រភពអង់គ្លេស ។
មានក្រុមហ៊ុនជប៉ុនប្រហែល ១ ០០០ ក្រុមហ៊ុន ដែលកំពុងប្រតិបត្តិការនៅចក្រភពអង់គ្លេស ដែលផ្តល់ការងារប្រហែល ១៤០ ០០០ កន្លែង។
ម៉្យាងបើទោះជាក្រុមហ៊ុនមកពីប្រទេស ជប៉ុន មិនមែនជាក្រុមហ៊ុនតែមួយគត់ ដែលដកខ្លួនចេញពីចក្រភពអង់គ្លេសក្តី ក៏ប្រវត្តិដ៏វែងឆ្ងាយនៃការវិនិយោគរបស់ជប៉ុនក្នុងចក្រភពនេះដែលកើតចេញពីសម័យកាលរីកចម្រើនរបស់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនកាលពីចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ នោះ ធ្វើឲ្យការចាកចេញទាំងនេះ មានផលប៉ះពាល់កាន់តែខ្លាំង។
លោកស្រី Sue Davis ជាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងមូលដ្ឋានមួយរូបបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ទីក្រុង Swindon បានបញ្ចប់ដោយមិនមានក្រុមហ៊ុន Honda»។ លោកស្រីបានបន្តថា៖ «អតីតស្វាមីរបស់ខ្ញុំធ្វើការងារនៅទីនោះ អស់រយៈពេល ២០ ឆ្នាំហើយ»។
លោក Sugiura បានឲ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តជប៉ុនជាច្រើន ត្រូវបានទាក់ទាញដោយបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់អាជីវកម្ម ស្ថិតក្រោមមេដឹកនាំអភិរក្សនិយមលោកស្រី Margaret Thatcher កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ព្រមទាំងដោយសារលទ្ធភាពរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសចូលទៅក្នុងទីផ្សារអឺរ៉ុប។
អ្នកវិភាគរូបនេះ បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ថា៖ «ដើមឡើយ ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនសម្រេចចិត្តចូលទៅវិនិយោគនៅចក្រភពអង់គ្លេសជាជាងទៅទ្វីបអឺរ៉ុប ពីព្រោះអង់គ្លេសផ្តល់សិទ្ធិចូលទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលត្រូវបានធ្វើសមាហរណកម្ម។ ឥឡូវ អ្វីៗវាផ្ទុយពីនេះ»។
លោកបន្តថា៖ «នៅពេលនិយាយអំពីក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្ត ការផ្លាស់ប្តូរដ៏រហ័សក្នុងឧស្សាហកម្មរថយន្ត និងបរិយាកាសវិនិយោគពិភពលោក ក៏ជាកត្តាដែលជំរុញឲ្យមានការកាត់បន្ថយប្រតិបត្តិការផងដែរ។
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងជប៉ុន ដែលបានចូលជាធរមាននៅខែនេះដែលកាត់បន្ថយពន្ធគយសន្សឹមៗនោះ ក៏កាត់បន្ថយកត្តាលើកទឹកចិត្តសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនឲ្យប្រតិបត្តិការនៅអឺរ៉ុបផងដែរ។
លោក Takada ក៏ចង្អុលបង្ហាញផងដែរថា ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន ជាទូទៅកំពុងប្រឹងតស៊ូរស់ក្នុងអឺរ៉ុប ជាទីដែលក្រុមហ៊ុនទាំងនេះកំពុងប្រកួតប្រជែងជាមួយក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តធំៗរបស់អាល្លឺម៉ង់ដូចជា ក្រុមហ៊ុន Volkswagen ជាដើម។
ប៉ុន្តែវាមិនមែនមានតែក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តនោះទេដែលសម្រេចចិត្តកាត់បន្ថយវត្តមានរបស់ពួកគេ។ ក្រុមហ៊ុនអេឡិចត្រូនិក Sony និង Panasonic ក៏បានប្រកាសប្តូរផលិតកម្មចេញពីចក្រភពអង់គ្លេសផងដែរ។
ធនាគារធំៗរបស់ជប៉ុនកំពុងចាកចេញពីទីក្រុងឡុងដ៍ ហើយក្រុមហ៊ុននុយក្លេអ៊ែរ Hitachi កាលពីខែមុនបានប្រកាសផ្អាករោងចក្រថាមពលដ៏ធំមួយនៅប្រទេស វែលស៍ ដែលជាផ្នែកមួយរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស។
ក្រុមហ៊ុនជាច្រើនក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ បានឲ្យដឹងថា Brexit មិនមែនជាកត្តាតែមួយគត់ដែលបាននិងកំពុងជំរុញឲ្យមានការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់ខ្លួនឡើយ តែវាជាផ្នែកមួយដែរ។
លោក Yosuku Tsuchida អ្នកស្រាវជ្រាវប្រចាំក្រុមហ៊ុនប្រឹក្សា និងស្រាវជ្រាវ Mitsubishi UFJ Research and Consulting បានថ្លែងថា៖ «តើអ្វីដែលជាហេតុផលសម្រាប់ការដកខ្លួននេះ ? ហេតុផលមួយក្នុងចំណោមហេតុផលទាំងនេះ គឺមន្ទិលសង្ស័យនៅចក្រភពអង់គ្លេសខ្លួនឯងផ្ទាល់ ពោលគឺសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងសង្គមរបស់អង់គ្លេសស្ថិតក្នុងភាពច្របូកច្របល់»។
លោក Tsuchida ព្យាករថា ក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀតដែលប្រើប្រាស់ចក្រភពអង់គ្លេសធ្វើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ទ្វីបអឺរ៉ុប នឹងពិចារណាដកខ្លួនចេញ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន ស៊ីនហ្សូ អាបេ បានស្នើសុំឲ្យមានភាពច្បាស់លាស់សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន និងបានថ្លែងថា «ពិភពលោកទាំងមូល» កំពុងសង្ឃឹមថា Brexit ដោយគ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងអាចចៀសផុត។
អ្នកវិភាគ Sugiura មកពីក្រុមហ៊ុន Tokai Tokyo ដដែលរូបនេះ បានថ្លែងថា អនាគតសម្រាប់ការវិនិយោគក្នុងចក្រភពអង់គ្លេស ស្ថិតនៅឆ្ងាយពីភាពភ្លឺថ្លា។
លោកថ្លែងថា៖ «កង្វះភាពច្បាស់លាស់របស់ Brexit កំពុងបន្ទច់បង្អាក់ក្រុមហ៊ុនពីការធ្វើការវិនិយោគថ្មីៗ។ ការវិនិយោគនៅចក្រភពអង់គ្លេសហាក់ដូចជាមិនមានភាពទាក់ទាញតទៅទៀតទេ ឥឡូវនេះ»។
លោក Takada បានថ្លែងថា៖ «មានសំណួរ ១ លើកឡើងថា តើចក្រភពអង់គ្លេសឥឡូវនេះ នៅតែជាទីកន្លែងដែលមានភាពស័ក្តិសមសម្រាប់ធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្ម ១ ដែរឬអត់?» ៕ AFP/LA
